հասմիկ սիմոնյան hasmik simonian: Հովհաննես Գրիգորյան. Գիշերահավասար

Հովհաննես Գրիգորյան
(1945թ. - 2013թ.)

Գիշերահավասար
(բանաստեղծությունների ընտրանի)

<<Եգեա>> հրատարակչատուն
Երևան, 2005թ.

Üàð îàÔÆò

ÌÝí»É »Ù ³é³íáïÛ³Ý ßáõï,

¶ÛáõÙñí³ ÙÇ ³Õù³ïÇÏ ³é³íáï:

ÆÝÓ Ñ»ï ÍÝí³Í ùáõÛñë Ù³Ñ³ó»É ¿ ÙÇ ù³ÝÇ Å³Ù Ñ»ïá,

»ñµ û·áëïáëÇ ³ñ¨Á í³Õáõó ³ñ¹»Ý ¹áõñë ¿ñ »Ï»É

¨ ³Ýï³ñµ»ñ Ý³ÛáõÙ ¿ñ Ù»ñ ÙáÉáñí³Í ÁÝï³ÝÇùÇÝ,

áñÁ Ù»Ï ËÝ¹áõÙ ¨ Ù»Ï É³ÉÇë ¿ñ ëñï³Ï»Õ»ù:

ÐÇÙ³ Ù»ñ ï³ÝÁ áã áù ãÇ ÑÇßáõÙ Ýñ³Ý,

ùñáçë, áñÇÝ Ç՜Ýã ¿ÇÝ ï»ë»É, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ ù³ÝÇ Å³Ù`

»ïå³ï»ñ³½ÙÛ³Ý ÙÇ ÏÇë³ù³Õó ³é³íáï…

…ØÇ³ÛÝ »ë ã»Ù Ï³ñáÕ³ÝáõÙ Ýñ³Ý Ùáé³Ý³É, ¨ »ñµ»ÙÝ

í³Õ ³é³íáïÛ³Ý ³ñÃÝ³ÝáõÙ »Ù ëñïÇë ó³íÇó,

¨ Ã³ó ³ãù»ñáí ÙÃáõÃÛ³Ý Ù»ç å³éÏ³Í

ûñ ³é ûñ í»ñÑÇßáõÙ »Ù ³ÛÝ ÇÝÝ ³ÙÇëÝ»ñÁ,

áñ ÙÇ³ëÇÝ ³åñ»É »Ýù

Ù»ñ ÏÛ³ÝùÇ É³í³·áõÛÝ ßñç³ÝáõÙ…

Երգեր Առանց Երաժշտության

1960 - 1975

Ð²ÚðºðÆ ÐàÔ

ºë ³Ûë »ñ·Á »ñ·áõÙ »Ù Ï³Ý·Ý³Í,

áñáíÑ»ï¨ ¹áõ Ý³ »ë,

áõÙ Ë³Õ³ÕáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ ½áÑíáõÙ »Ý ³é³Ýó Ï³ëÏ³Í»Éáõ,

áñáíÑ»ï¨ ¹áõ Ý³ »ë.

áõÙ Ñ³Ù³ñ ÏéíÇ »Ý »ÉÝáõÙ ³é³Ýó Ññ³Ù³ÝÇ,

áñÇÝ ³ëáõÙ »Ý` ÙÇ³Ï, Ï³ñáïáõÙ »Ý Ñ»éíÇó,

¨ Ï³ñáïÇó ³ñï³ëíáõÙ »Ý ûï³ñ ëñ×³ñ³ÝÝ»ñáõÙ

¨ ã·Çï»ë Ã» áõñ ÉáÕ³óáÕ Ý³í»ñÇ íñ³:

ºë ³Ûë »ñ·Á »ñ·áõÙ »Ù ëÏ½µÇó,

áñáíÑ»ï¨ ¹áõ Ý³ »ë, áñÇÝ ÏáñóÝ»Éáõó Ñ»ïá

¿É áãÇÝã ã»Ýù áõÝ»Ý³ ÏáñóÝ»Éáõ,

áñáíÑ»ï¨ ³é³Ýó ù»½ ³ÝÓñ¨Á çáõñ ¿ ëáíáñ³Ï³Ý,

É»éÝ»ñÁ` ù³ñ»ñÇ Ïáõï³ÏáõÙ,

ë»ñÁ` ßù»ÕáõÃÛáõÝ ³í»Éáñ¹

¨ áñ¹Ç ÍÝ»ÉÁ` Ñ³Ýó³·áñÍáõÃÛáõÝ:

ºë ³Ûë »ñ·Á »ñ·áõÙ »Ù ·ÉË³µ³ó,

áñáíÑ»ï¨ ¹áõ Ý³ »ë,

áõÙ Ó»éùÁ å»ïù ¿ ÇçÝÇ Ù»ñ ·ÉËÇÝ ûñÑÝáõÃÛ³Ý ÝÙ³Ý,

»ñµ Ù»Ýù ×³Ý³å³ñÑ »Ýù ÁÝÏÝáõÙ,

»ñµ Ù»Ýù ëÏëáõÙ »Ýù ûñÁ,

»ñµ Ù»Ýù ÍÝáõÝ¹ »Ýù ï³ÉÇë ïáÕÇÝ áõ ÙïùÇÝ…

ՆԱՄԱԿԸ, ՈՐԸ ՔԵԶ ԵՐԲԵՔ ՉԻ ՀԱՍՆԵԼՈՒ

Ամեն ինչ բաժանված է արդեն,

և աստղերը, և արևը, և լուսինը:

Ես գլխահակ եմ գալիս քեզ մոտ,

ես ամաչում եմ սարսափելի,

որովհետև ոչինչ չունեմ քեզ նվիրելու.

որովհետև ամեն ինչ բաժանված է ու նվիրված:

Եվ այս բառերը` օտար արևներ,

և մերկ ծառերը, և քո կարոտը

անչափ տխուր են, անչափ հուսահատ,

որովհետև այս նամակը երբեք քեզ չի հասնելու,

որովհետև նորից փնտրելու եմ քեզ ամենուրեք,

որովհետև նորից քեզ հիշելու եմ ամենուրեք,

գլխահակ քայլելու եմ նույն փողոցներով,

որովհետև ես սարսափելի ուշացած սիրահար եմ,

որովհետև ես ոչինչ չունեմ քեզ նվիրելու,

որովհետև

ամեն ինչ բաժանված է ու նվիրված:

Փողոցներով անցնում են կույր աղջիկներ:

Նրանք գավազան ունեն ձեռքերին

և քայլում են քսվելով պատերին:

-Եթե դու ինձ սիրեիր,

ես քեզ կտայի քո կապույտ աչքերը:

Փողոցներում

առանց ամաչելու լալիս են բանաստեղծները,

նրանք գլուխները խոնարհել են,

իսկ կույր աղջիկները քայլում են

և չեն տեսնում նրանց:

-Ես քեզ կտայի քո կապույտ աչքերը,

և դու կտեսնեիր ինձ:

Փողոցներում

կամաց - կամաց իջնում են վարագույրները,

և կամաց – կամաց փակվում է բեմը,

և գլուխ տալով կամաց – կամաց

հեռանում են կույր աղջիկները,

և բանաստեղծներն են հեռանում,

և վարագույրը վերջնականապես իջնում է:

Վարագույրից այն կողմ լսվում է բարձրաձայն հեծկլտոց.

վարագույրից այն կողմ

բոլորովին ուրիշ աշուն է:

ՀՈԳԵՀԱՆԳԻՍՏ

Դու այս դատողությունը կհամարես պարզունակ:

Թող այդպես լինի:

ՎԻՆՍԵՆԹ ՎԱՆ-ԳՈԳ

Ամեն անգամ ինչ-որ բան կորցնելիս ես հիշում եմ քեզ.

ամենադժվարը քեզ կորցնելն էր - ես ոչինչ չէի հիշում,

իսկ հիմա նույնիսկ թերթ կարդալիս ես ապահով եմ`

ոչ ոք չի խոցի ինձ թիկունքից:

Այդ ե±րբ էր` առաջին անգամ վառեցին գրքերը…

կիսամերկ մարդիկ էին վազում փողոցներով,

ցեխաջրի մեջ լողում էին վարդերը,

և ոսկեզօծ կառքերն էին սուրում

երջանկությունից խելագարված:

Ամեն անգամ ինչ-որ բան գտնելիս ես կորցնում եմ քեզ,

ամենահեշտը քեզ գտնելն էր - ես ոչինչ չէի հիշում:

Դժվար է երջանկությունը պահել երկու ձեռքերով,

երբ աչքերիդ մեջ արցունքի կաթիլներ կան:

Իսկ անտառը կամաց-կամաց սափրվում է երկրի երեսից,

կապիկներին մարդ դառնալուց զատ ուրիշ ելք չի մնում,

անխելք կենդանիներ, զգո±ւմ եք ձեր անխոհեմ քայլը`

դուք վեպերի հերոսներ կդառնաք,

դուք վերարկուներ կհագնեք,

ինտրիգներ կսարքեք,

կսիրահարվեք և կխորտակվեք վերջնականապես:

Ես երգում եմ այս երգը ամենավերջին անգամ:

Իսկ վաղը գուցե պատերազմ սկսվի.

կապիկները վառվելով` թիթեռների թեթևությամբ կթափվեն ծառերից,

և կիսամերկ մարդիկ կվազեն փողոցներով:

Դժվար է երջանկությունը պահել երկու ձեռքերով,

երբ աչքերիդ մեջ արցունքի կաթիլներ կան:

Փողոցներում, որտեղ հիմա դու չկաս` գարուն է

և մարդիկ քայլում են ոչ մի փոփոխություն չնկատելով:

Քաղաքում, որտեղ դու չկաս,

չգիտես թե ինչու տոն է այս սովորական օրով,

և խմբերով աղջիկներ են անցնում

գույնզգույն շորեր հագած`

ոչ մի փոփոխություն

չնկատելով…

Իսկ նվագախումբը դուրս է ցայտում ամենաանսպասելի անկյուններից

իր ետևից տանելով հրոսակախումբը`

ցնծությունից խելակորույս երեխաների -

ամբողջացնելով գարնան պատկերը կանաչավուն:

Ի՜նչ հեշտ է սիրել այն ամենն, ինչ հեռվում է,

և ինչ բավականություն` պատկերացնել այն, ինչը

չես տեսնում….

Բայց ամենահեշտը քեզ մոտ տխրությունն է ստացվում,

Օ, ինչքան ես վարպետացել դու այդ ասպարեզում:

Փիլիսոփայելու համար դու ընտրեցիր երեկոն

և սկսեցիր քեզ որոնել այնտեղ, ուր չկաս ինքդ,

և հայացքդ թափառեց փողոցներով,

մարդկանց մեջ,

սրճարաններում,

և հոգնությունից արցունքոտվեց հայացքդ`

ոչ մի փոփոխություն չնկատելով:

Իսկ նվագախումբն արդեն երկինք է բարձրանում,

իր ետևից տանելով ցնծությունից ոչինչ չնկատող

հրոսակախումբը երեխաների…

Ինչ հեշտ է մոռացվում նա, ով հեռվում է,

և ինչ ծանր է ընդունել այս տխուր միտքը,

երբ ինքդ ես հեռվում

Եվ ի±նչ իմաստ ունի այսքան ջուր մի տեղ հավաքել

և այսքան ավազ,

հետո ձկներ բազմացնել, ծովահարսեր հորինել

և բազմաթիվ այլ հոգսեր:

Ծանր է,

ծանր է առնել քո սրտի վրա

անցած լավ ու վատ օրերի սիրելի տխրությունը…

Ես, անշուշտ, դեմ չեմ,

որ պետք է նստել ու նայել ծովին`

հեռվից նավեր կանցնեն` կտեսնես,

ալիքներ կգան կխփվեն ափին` կհիանաս,

ես անշուշտ դեմ չեմ,

որ այս ամենն անհրաժեշտ է

բանաստեղծական արվեստը զարգացնելու համար:

Բայց ծանր է,

ծանր է, երբ տունդարձի ճանապարհին

դու նորից առնում ես քո սրտի վրա

անցած լավ ու վատ օրերի սիրելի տխրությունը:

Իսկ մոծակները ճանապարհին

քեզ տանջում են անտեղի խանդավառությամբ.

- Դու մի±թե այս օրերի համար ոչինչ չունես պահած,

դու չէ± որ այս օրերին կապված ես անվերադարձ:

…Տագնապը թեթև խփեց քո ուսին,

դու շուռ եկար ու այդպես մնացիր

քարացած կանգնած…

Մի տխրիր, երբ նստած ես սեղանի առաջ

և մի արտասվիր, երբ գինի ես խմում

կամ Աստված գիտե, թե ինչ,

և մի գրիր բանաստեղծություններ,

երբ հեռու ես քո երկրից:

Փողոցով քայլող այն երեք մարդուց

դու նա ես, որը չի գնում առաջ,

և չի օրորում գլուխը

կամ էլ` չի ճոճվում տեղում.

դու նա ես, որը վճռական ու ողբերգական շարժումներով

խրվում է հողի մեջ`

անվերադարձ վշտի կնիքը դեմքին:

Իսկ քո մշուշոտ աչքերի առաջ, չափից դուրս հուզված,

ճչում են, թռչկոտում

նավթոտ, կնճռապատ ծովահարսերը…

…Էլի նույն խոսքերի և նույն քամու և ավազի վրա

դու վերջացնում ես քո օրը,

և լուռ նստում ես մութ սենյակի մեջ

և ծերացող տղամարդու հուսահատությամբ

անհեթեթ ժպտում...

ՆՈՐԻՑ ԵՐՋԱՆԿՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Երջանկությունն այն է, ինչ մենք կորցնում ենք ամեն օր

և այն, ինչ մենք կորցնում ենք ամեն ժամ,

երբ ձեռքերդ մեկնած ցանկալի ուղղությամբ

անհրաժեշտ բառեր ես որոնում`

հանկարծակի հայտնված արցունքներդ մեկնաբանելու համար:

Իսկ սիրտդ պիտի բաբախի անհնարին ցնծությամբ.

անմոռանալի թափառումներ երաժշտության նրբանցքներում,

և քրտինք, որ հեղեղել է մարմինդ ոտից մինչ գլուխ,

և տղամարդու դժվարին ու անիծյալ մի կյանք,

արև ու անապատ ու չվերջացող քայլեր…

Երջանկությունը… դու դեռ երկար պիտի խոսես այս ամենի մասին,

որովհետև երջանկությունը հենց այն է,

ինչի մասին խոսում են երկար ու առանց կեղծիքի,

որովհետև այն, ինչ մենք թողեցինք հեռվում

և ինչից հեռանում ենք քայլ առ քայլ,

պիտի մոռանանք արևի տակ շուռումուռ գալով,

ցատկոտելով ջրի մեջ, հիանալով փողոցների անթերիությամբ,

աղջիկների ետևից նետելով աններելիորեն կոպիտ բառեր

և խոսելով, անվերջ խոսելով:

Դու այս խոսքերը կլսես ամենավերջում,

գուցե անձրև լինի և դու կծկվես շենքի մուտքի մոտ,

և դու, երբ հեռվից տեսնես, դժվարությամբ տեսնես,

որ մոտենում եմ քեզ - թրջված ու ողբալի – կիմանաս,

որ երջանկությունն այն է, ինչ հեռվից մոտենում է քեզ

և պիտի անցնի քո կողքով թրջված ու ողբալի,

անծանոթ ու օտար, ինչպես անտարբեր մեկի պատմած

ձանձրալի ու տխուր մի իրողություն:

…Ծանր է մենակ մնալ անծանոթ քաղաքի ուղիղ կենտրոնում,

բայց դու քայլում ես` ոտքերդ զգուշորեն դնելով

աղավնիներից ազատ տարածության վրա:

Ոչ, դու ձկնորսներ չես տեսնում քո աչքերի առաջ

և ոչ էլ ջրահարսեր` մոդայիկ սանրվածքով,

բայց դու քայլում ես մի խաղաղ անկյուն գտնելու հույսով,

որտեղ կարելի է նստել մենակ ու հանգիստ,

ծխել ու մտածել դանդաղորեն մաշվող մի կյանքի մասին

և երջանկության մասին ծխել ու մտածել.

և հետո կսկսես անհրաժեշտ բառեր որոնել`

հանկարծակի հայտնված արցունքներդ մեկնաբանելու համար…

Թե ունենայի սեփական անապատ

կկանչեի աշխարհի բոլոր առյուծներին

և կասեի`

նայեք, ինչքան ավազ կա ինձ մոտ

և ինչքան ազատություն:

Ցույց կտայի արևը, կասեի`

ոչ ոք չի կարող այստեղ

ձեզ ասել, որ գայլ եք,

ոչ ոք չի կարող սափրել ձեր բաշերը:

Կասեի`

տեսնո±ւմ եք ինչքան լռություն կա այստեղ –

ձերն է,

պատառոտեք այն ձեր արծաթ մռնչոցով:

…Եվ հետո, գիշերով, գաղտնի,

ամեն մեկս առանձին,

բանաստեղծություն կգրեինք

վանդակների մասին:

ՆՈՐ ԽՈՍՔ ԵՐՋԱՆԿՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Կար մի ժամանակ, երբ դու էլ էիր հեշտ ապրում

և սիրում էիր խոսել երկար ու գեղեցիկ,

և նույնիսկ պատրաստվում էիր մեռնել շքեղ կահույքով

լեփ - լեցուն

լուսավոր սենյակներից որևէ մեկում`

անթերի սանհանգույցի հարևանությամբ:

Եվ քեզ ծանոթ քաղաքի ետ ընկած փողոցներից մեկում

դու հրաժեշտ տվեցիր քո սիրելի մարդկանց

և ուշքի եկար միայն այն պահին,

երբ հսկայական պայուսակը ձեռքիդ մենակ կանգնած մնացիր

բոլորովին անծանոթ քաղաքի ուղիղ կենտրոնում:

…Տարիներն անցնում են, իսկ դու դեռ կանգնած ես այնտեղ

ու սիրալիր ժպտում ես անցող - դարձող մարդկանց:

Քո հսկայական պայուսակը վաղուց մաշվել - փոշիացել է,

և քո սիրելի մարդիկ վաղուց, շատ վաղուց էլ չկան:

Իսկ դու դեռ կանգնած ես այնտեղ, ու տարիներն անցնում են…

Բայց երբ փողոցներն ամայանում են, դու փորձում ես

հոգնած ձևանալ ու երեխայի նման հրճվում ես,

երբ քեզ դեռ հաջողվում է մատներդ շարժել, աչքերդ թարթել,

իսկ եթե հանկարծ շնչելն է ստացվում –

դու գլուխդ կորցնում ես անհնարին ցնծությունից…

…Այս պատմությունը դեռևս ոչ մի տեղ չի գրված:

Իսկ դու շարունակում ես խոսել երկար ու գեղեցիկ`

լուսավոր սենյակների, շքեղ կահույքի

և, վերջիվերջո, հեշտ կյանքի մասին,

որը դեռ չես ապրել…

ԱՇՈՒՆ

Նվագում էր դաշնամուր,

իսկ լուսամուտները բաց էին

և աշուն էր:

Տերևները գունատվում ու չորանում էին,

իսկ ինքը նվագում էր:

Իսկ հետո

Մեկ – մեկ սկսեցին

թափվել տերևները,

ինչպես գունատված բառեր,

ինչպես չորացած նոտաներ:

Ինձ թաղեցեք

վաղը չէ մյուս օրը –

անտարբեր խնդրում էր դաշնամուրը:

Հայրս ու մայրս

երկու վառվող մոմեր

երկու ձեռքերիս մեջ,

երկու հալվող մոմեր`

հայրս ու մայրս:

Զգույշ քայլում եմ

տարիների մեջ,

թեթև շունչ քաշում:

Դեմքիս մի կեսը ցերեկվա մեջ է,

իսկ մյուս կեսը` գիշերվա մեջ:

Ահա մի քառորդ

ապրեցի այսպես:

Մեկ ուրիշ քառորդ -

և էլ չկամ ես,

և էլ չկամ ես:

Հայրս ու մայրս

երկու վառվող մոմեր.

ես մեկ ուրախ եմ

և մեկ էլ տխուր

նրանց լույսի տակ:

Երկու ձեռքերիս մեջ

երկու հալվող մոմեր`

տաք ու գեղեցիկ

մոմե արցունքներ

ձեռքերիս վրա:

Այսպես նստել իրար դեմ

և այսպես երկար լռել:

Ու երբեմն թվում է ինձ,

թե երկուսս էլ

փայտից ենք պատրաստված

կամ, ասենք,

աշնան չորացած տերևներից:

Այսպես նստել իրար դեմ

ու երկար նայել իրար:

Չունենալ ոչ մի հիշողություն,

կարծես հենց նոր ենք ծնվել:

Մեր կողքին մարդիկ կծիծաղեն,

մենք չենք լսի նրանց,

կասկածանքով կնայեն մեզ,

իսկ մենք` իսկապես փայտից,

մեր կողքին մարդիկ կտխրեն

հետո դանդաղ կծերանան…

Այսպես նստել իրար դեմ

և այսպես երկար լռել:

Հետո երկնքից մոխիր կթափվի:

Հետո կլինի քամի:

Եվ քանի որ մենք պատրաստված էինք

աշնան դեղին տերևներից

կցրվենք դես ու դեն

և էլ չենք լինի:

Բոլորովին Ուրիշ Աշուն

1975 - 1979

Մի թողեք, որ մեռնեմ անարցունք:

Դաշտերի վրա հիմա ձյուն է ու խաղաղություն,

շրջում են որսորդներն ու որոնում վերջին աղավնուն,-

չափից դուրս շատ է մշակված ձեր ձայնը, օրիորդ,

այն չի հուզի քարացած սրտերը որսորդների:

Վառվում են լույսերը շենքերի աչքերում:

Թանաքը վառվում է որոշում դառնալու ցանկությունից:

Եվ վերջին տրամվայն է անցնում արցունքն աչքերին,

և փողոցը փակում է իր սգավոր դեմքը:

Մի թողեք, որ մեռնեմ անարցունք:

Մայրիկ, ահա և հիշեցի քեզ,

ես մամռակալած եմ, ներիր ինձ դրա համար,

մնաս բարով չեմ ասում քեզ,

ինչու իզուր խոցեմ սիրտդ ծերացած:

Վերջապես փակում եմ աչքերս մենակության մեջ:

Բառ առ բառ իջնում է գիշերվա կացինը, -

և լուսինն ինչպես մահապարտի կտրված գլուխ

ընկնում է ճերմակ դաշտերի վրա…

Մի թողեք,

մի թողեք, որ մեռնեմ անարցունք:

ԾՆՆԴՅԱՆ ՕՐ

Ահա, այսպիսի մի կյանք և երեք տասնյակ տարիներ:

Կոտրվող ապակիների միջից, ախ,

ինչ պարզ եմ տեսնում

իմ հեռացող ու կորացած մեջքը`

մի կերպ ամրացրած

փոշոտ ու հոգնած մի զույգ ոտների վրա:

Ահա, այսպիսի մի կյանք

և ցավերի մի չնչին տարեգրություն`

գրանցված երկրորդ կարգի դեղնած ու անպետք թղթի վրա,

և գիսախռիվ ու ցնորված մի ուռենի,

որ երկար ու բարակ մատներն է կոտրատում

թանաքի բաց կապույտ գետակին հակված:

Ճիշտ այսպիսի մի կյանք.- հրեշտակազուրկ, պարզունակ

երկինք` լվացած սպիտակեղենի նման կախ տված ամպերով,

և Աստծո Որդին տրտում ու անփութորեն

կոտրում է մեր սրտի ապակիները: Ա~խ,

ինչ պարզ եմ տեսնում իմ հեռացող ու կորացած մեջքը

կոտրվող ապակիների միջից:

Եվ ընդամենը այսպիսի մի ճիչ,

և արյան պես ծորացող մի ճիչ`

կոտրվող ապակիների միջից:

1975թ. օգոստոսի 7

ԱՅՍՕՐ ՁՅՈՒՆ ԵԿԱՎ

Ես գիտեմ`

կմեռնեմ ձմռան առաջին օրը:

Մարդիկ կթփթփացնեն ձյունոտված ոտները

դռան շեմի փալասին և զարմանքով կնայեն,

թե ինչպես է ձյունը հալվում սառած այտերիս վրա:

Հանկարծակի ծերացած կինս կորոնի

և չի գտնի վառարանի ունելին`

վաղուց սատկած կատվին սենյակից դուրս քշելու համար,

հետո հուսահատ կնստի, կօրորի գլուխը`

քմահաճ կատվի և իմ անխոհեմ քայլից ընկճված:

Քույրս, որը ծնվել էր ինձ հետ և մահացել մի քանի ժամ հետո`

թեյ կբաժանի մրսած հյուրերին

և ազատ ձեռքով կուղղի

կրծքիս դարսված ձմեռային ծաղիկներն ու թեքված մոմը,

որի հալված կաթիլներն ուղիղ ճակատիս էին ծորում

և ուր որ է լցվելու էին աչքերս…Եվ հենց այդ պահին

բոլորը միանգամից կելնեն ոտի և աղմուկ-

աղաղակով ինձ դուրս կհանեն տանից

ձեռների վրա բարձր, շատ բարձր բռնած,

և այդ ահռելի բարձունքից կտեսնեմ կյանքս ծայրեծայր,

որ մնացել էր ներքևում` ամբողջովին ձյան մեջ կորած,

և այդ հրաշալի տեսարանից քար կտրած`

խոսքեր չեմ գտնի հիացմունքս արտահայտելու համար…

Ճանապարհ ընկնողների համար

կարևորը արցունքները զսպելն է:

Երջանիկներ, ձեր թաշկինակները միշտ չոր են,

հումորի զգացումը միշտ էլ հաղթանակում է ձեզ մոտ,

դուք ճիշտ ժամանակին կռահում եք,

որն է ճիշտ և որը` սխալ

և ամեն ինչ շարունակում եք, նախօրոք վերջն իմանալով:

Ճանապարհ ընկնողների համար

կա հատուկ երաժշտություն:

Նրանք անպայման հիշում են մանկությունը,

և այդ պահին արագ-արագ շարվում են կողք-կողքի

սենտիմենտի հրեշտակները,

որոնք անպայման գեղեցիկ մարմիններ ունեն

և առանձնանում են իրենց նազելի շարժուձևով:

Ճանապարհ ընկնելուց առաջ

պարտադիր է հիշել առաջին սերը:

Գուցե այս ամենն իզուր պատմություն է,

չէ± որ ինչ կատարվում է, ճիշտ է կատարվում,

և վերջաբանն իմանալը սոսկ անմտություն է:

Ահա և անապատը`

իր շարժուն ու խոսող ավազահատիկներով:

Փակիր աչքերդ և ասա արագ.

-Ո±րն ես սրանցից:-

Եվ հենց որ մարի հնչյունդ վերջին,

կլինի հրաշք` կելնի արևը,

լուսինն էլ կելնի, աստղերն էլ կելնեն,

և ծունկի կիջնես,

և հուզմունքի ու աղոթքի բառերը դուրս կսողան

քաղաքակրթության նիկելած ուղեղիդ անցուղիներով:

Եվ ԲՈԼՈՐԸ ՔԵԶ ԿԱՍԵՆ` ՄԻ ԳՆԱ

Բանաստեղծն ուզում է լինել անհամեմատ բարի:

Բանաստեղծը սիրում է աշունը,

նա թափառում է փողոցներով

և հետո մտնում է իր հին սրճարանը,

սուրճ է վերցնում և սկսում է ծխել:

Իսկ դրսում արդեն սկսում են վառվել լապտերները,

իսկ կինոդահլիճներում հանգում է լույսը,

և ինչ-որ ժամանակահատվածում

մարդիկ անգործ նստում են և հուզվում` տեղի-անտեղի…

Բանաստեղծն ուզում է լինել ամենաշատ հոգնած

և նա հենվում է սրճարանի ապակուն:

Բանաստեղծն ուզում է լինել ամենաշատ բարի

և ևս մի բաժակ սուրճ է վերցնում

և վառում է ծխախոտ` բավականին հմուտ ձևով:

Փողոցով անցուդարձ են անում

վերարկու հագած հրեշտակները,

նրանց քթերը կարմրել են ցրտից,

և նրանք փռշտում են,

և խաչակնքում արագ-արագ:

Հիմա արդեն ուշ է բավականին,

և բանաստեղծը բարձրացնում է գլուխը

և հոգնած ելնում է ոտի

և անհամեմատ բարի հրաժեշտ է տալիս բոլորին:

Դռան մոտ նա կախում է գլուխը,

կարոտով ու սիրով նայում է բոլորին

և այդպես կանգնում է այնքան,

մինչև արցունքները չորանում են:

Ու գլուխը բարձր պահած դուրս է ելնում փողոց,

և հրեշտակներն արագ-արագ շարք են կանգնում

և շարքով քայլում են նրա ետևից

աշնան համաչափ հեծկլտոցի տակ:

ՊԱՏԵՐԱԶՄ ԲԱՅՑ ԽԱՂԱՂՈւԹՅՈւՆ

Աշնանային մի տխուր երեկո դեմ-դիմաց հանդիպեցին իրար`

երկու հակառակորդ զինվոր-

ամեն մեկն ուներ իր գեներալը,

ամեն մեկն ուներ իր հրացանը,

որին նրանք այնքան վարժ էին տիրապետում:

Դեմ- դիմաց նրանք փորում էին իրենց խրամատները, որպեսզի այնտեղից ճշգրիտ նշանառությամբ կրակեն իրար վրա -

ահա թե ինչու նրանք ջանասիրաբար խրամատ էին փորում`

և խորն էին փորում,

և խորն էին փորում

Աշնանային մի տխուր երեկո դեմ-դիմաց հանդիպեցին իրար`

երկու հակառակորդ զինվոր և ամեն մեկն ուներ իր գեներալը,

և գեներալները հրամաններ էին արձակում և ծխում էին իրենց

ծխախոտները, իսկ զինվորները փորում էին իրենց խրամատները`

և խորն էին փորում,

և խորն էին փորում:

Գեներալները սկզբում ոչինչ չէին կասկածում,

նրանք միայն հրամաններ էին արձակում,

նրանք միայն ծխում էին իրենց ծխախոտները

և միայն երբեմն թշնամական հայացք էին նետում թշնամու վրա,

բայց հիմնականում, գեներալները ոչինչ չէին կասկածում:

Եվ երբ գլխի ընկան, թե բանն ինչ է, արդեն բավականին ուշ էր,

և ամեն ինչ կորած էր.-

զինվորները շատ խորն էին փորել խրամատները,

նրանք չափազանց խորն էին փորել խրամատները,

և շարունակում էին փորել,

և շարունակում էին փորել:

Գեներալները գոռգոռում էին` ՙԴուրս եկեք, վախկոտներ՚,

ոտքերը խփում էին գետնին`ՙԴադարեցրեք փորելը՚

և միայն երբեմն թշնամական հայացք էին նետում թշնամու վրա:

Հետո, երբ տեսան ամեն ինչ իզուր է,

նրանք բարձրաձայն լաց եղան

ու տեղացին անպարկեշտ հայհոյանքներ,

ջանասիրաբար ընտրելով բառերը:

Բանաստեղծի պայմանական աշխարհում ուժեղ անձրև էր գալիս,

թարմ ներկի հոտ էր փչում ծաղիկներից և վարդերից,

ողբերգությունը սկսելու համար բավականին ժամանակ կար,

ահա թե ինչու հանգիստ շրջում էր դեկորացիաների մեջ ու ծխում:

Բանաստեղծը սիրալիր ժպտում է անթերի պատրաստված սոխակներին,

այստեղ շեշտվում է նրա հումանիզմը:

Նա անշահախնդիր ողբերգակ է, մենք դրանում

համոզվում ենք հենց առաջին գործողությունում:

Ահա, լույսերը հանգում են և միայն բեմն է մնում լույսերի մեջ,

ահա, հնչում են զանգերը:

Վարագույրը մի կերպ բարձրանում է և երևում է շփոթված

բանաստեղծը` ծխացող սիգարեթը ձեռքին:

Նազելի շարժումներով բեմ են բարձրանում հրշեջները`

նրանք դույլերով սառը ջուր են լցնում բանաստեղծի գլխին

և ծխախոտը մի կերպ հանգում է

հանդիսատեսների միահամուռ ծափահարության տակ:

Հետո բեմ են բարձրանում անզեն մարդիկ և մահվան

սպառնալիքի տակ նրանից ինքնագիր են պահանջում:

Ահա, այսպես ներկայացումը շարունակվում է,

ամեն ինչ հարթ է գնում, և չկա ոչ մի խախտում:

Հետո բեմի լույսերը հանգում են,

հետո նա աչքերը բացում է:

Նրա պայմանական աշխարհում այսօր սոսկալի եղանակ է

և նրա պայմանական տունը կաթում է սարսափելի,

ահա, թե ինչու նա խցկվել է իր պահարանը,

և մտքերի մեջ ընկած ծխում է իր սիգարեթը:

ԱՍՏՎԱԾԱՅԻՆ ԿԱՏԱԿԵՐԳՈւԹՅՈւՆ

Եվ բանաստեղծը բարձրացավ երկինք,

ավելի ճիշտ, բանաստեղծի հոգին բարձրացավ:

որովհետև նրա մարմինը վաղուց մաշվել-վերջացել էր,

այս ամենից դեռևս շատ տարիներ առաջ:

Նրան առաջնորդեցին մի մեծ սենյակ

և ասացին, որ սպասի: Երկնքում արգելված էր գրելը,

և նա չէր իմանում ինչպես կարճել ժամանակը: Սպասողներ

շատ կային, հերթով կանչում էին ու հարցաքննում, որոշելու`

դժոխք, թե± դրախտ ուղարկեն: Եվ ահա, վերջապես

բանաստեղծի հերթը եկավ և նա մտավ ներս

հուզված, մտահոգված, հոգնած, զայրացած և այլն:

Հարցաքննողները բոլորովին մերկ նստած էին դեսուդեն,

երկնային երաժշտություն էր լսվում, և շոգ էր:

Բանաստեղծին տարան նրանցից ամենամերկի մոտ,

իսկ նա նստած էր ծալապատիկ և մատիտն էր կրծոտում.

-Անուն, ազգանուն, հայրանուն, աշխատանքի վայր,

տեղեկանք, որ նախկինում մարդ ես եղել, ոչ թե սատանա…

Այդ ամենը կար, և տրվեցին բազմաթիվ այլ հարցեր.

-Ի±նչգրողներեքսիրումընդունո±ւմ եքէքզիստենցիալիզմը

թե±ոչո±վէձերսիրածֆուտբոլիստնի±նչկարծիքիեքաղջիկներիմասին

ընդունո±ւմեքԱստծոգոյությունըկարդացե±լեքՍպինոզայ<<Էթիկան>>

ճի±շտէՀեգելի պատերազմիտեսությունըո±վէսյուրռեալիզմի

հիմնադիրըթաշկինակունե±քթե±ոչայսօրանձրևկգաթե±ոչ

ի±նչբանէուտոպիանհավատո±ւմեքերջանկությանըորնէձեզհուզող

հարցը…

……………………………………………………………………..

Եվ երբ բանաստեղծը պատասխանեց բոլոր հարցերին,

սկսվեց հետաքննությունը:

Եվ ապա ելույթ ունեցավ ամենամերկը.

-Նա, այսինքն բանաստեղծը, կարդացել է ՙԷթիկան՚,

գիտե ինչ բան է ուտոպիան և ինչ որ պահ եղել է երջանիկ,

և բազում այլ մեղքեր ունի և բազում այլ թերություններ,

սակայն դրանցից ամենակարևորն այն է, որ բանաստեղծական

ձևերից գերադասում է վերլիբրը և, ի վերջո, նշենք

նրա ամենամահացու մեղքը` պատկերացնո±ւմ եք,

մեր լուսավոր դարում նա դեռ հավատում է Աստծուն…

Պարոնայք, նա լիովին արժանի է դժոխքի:

……………………………………………………..

Հետո բոլորը ծափահարեցին,

և բանաստեղծն արագ իջավ երկնքից,

վճռականապես որոշելով էլ չբարձրանալ այնտեղ,

թեկուզ իսկապես մեռնի:

Ինչ-որ հեռու, հեռավոր երկրում

ապրում է թագավորը

և հրամաններ է արձակում:

Ամեն առավոտ շարում է զորքը,

համբուրում է թագուհու ճակատը,

հետո լվացվում է

և դուրս է գալիս թափառելու:

Զորքը գնում է նրա ետևից,

և նրանք գնում են դաշտերով, ձորերով,

անտառներով, լեռներով

և չեն հանդիպում թշնամուն:

Եվ հետո նրանք ետ են դառնում`

լեռներով, անտառներով, ձորերով, դաշտերով,

տխուր ետ են դառնում:

Թագավորը փոշոտված է անտանելի,

զորքը փոշոտված է անտանելի:

Նրանք լվացվում են,

և թագավորը հրամաններ է արձակում,

և թագավորը համբուրում է թագուհու ճակատը

և գնում է քնելու:

ԱՊՐԵԼՈւ ՄԵԿ ՕՐԸ

/մանիֆեստի փոխարեն/

1.ԱՌԱՎՈՏ, ԿԱՄ ՄԻ ՔԱՆԻ ԽՈՍՔ ԵՐՋԱՆԿՈւԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

Քաղաքի վրա ամպի նման կուտակվել է փոխադարձ սիրո կարոտը:

Մարմինները յուղած մարզիկները սրճարաններում

հաճոյախոսում են գիպսե լերկ ոտքերով կանանց:

ՙAmour՚ կամավոր ընկերության անդամները

եռանդով նետեր են արձակում սիրտ-թիրախի վրա:

Սիրեցե~ք մեզ,-

երկարոտն աղջիկների շարքերն են անցնում:

Սիրեցե~ք մեզ, և մենք կարմրաթուշ երեխեք կունենանք,

գուլպաներ կգործենք, օրորոց կօրորենք

տակաշո~ր կփոխենք…

…Իսկ ահա մթության մեջ,

ինչ-որ մեկը խարխափելով առաջ է շարժվում` ես գիտեմ,

նա որոնում է ինձ կախարդելու ամենահարմար առիթը:

Առավոտվա խառը իրարանցման մեջ ո~չ ոք չի իմանա,

թե ով էր այն առաջինը, որը քրտնքի մեջ լող տալով

մաքուր զգացմունքներ էր որոնում

զուսպ նախադասությունների շարասյան մեջ:

Իսկ երբ հոգնությունը կփակի իմ աչքերը,

ես գուցե ձեզ հետ ավելի լուրջ խոսակցություն բացեմ,

և դրա համար մթության մեջ որոնում-գտնում եմ ձեռքը,

որը խարխափում է չղջիկի նման օդի մեջ,

և սեղմում եմ դեմքիս,

և արցունքները կաթում են

անծանոթ մատների արանքով….

2. ԸՆԹԱՑԻԿ ՄՏՔԵՐ

Լավ մարդկանց որոնեցեք նրանց մեջ

ում գլուխները կապված են վիրակապերով, /որովհետև

ապացուցված է, որ լավություն անողի գլուխը

ծակվում է ինչ-ինչ պատճառներով/:

Այս նախադասության մեջ շեշտը չդնեք լավ մարդկանց վրա

և ոչ էլ նրանց կապկպված գլուխների,

այստեղ ամենակարևորը ՈՐՈՆԵՑԵՔ-ն է:

Երբեմն մենք իրար ուխտավոր ենք ասում,

երբեմն սուրճ ենք խմում ու նայում պատուհանից,

առավոտյան իրար բարի լույս ենք մաղթում,-

իսկ սերը, սե՜րը մեզ հետ է միշտ և ամենուրեք:

Լավ մարդկանց որոնեցեք` նստեք իրար դիմաց,

ծաղիկներ դրեք սեղանին,

վիրակապերի մասին չասեք ոչ մի խոսք,

այլ` միանգամից անցում կատարեք սեր, սե՜ր, դեպի սեր,

և նրանք գլուխները ձեռքերի մեջ կառնեն վերջապես,

և դուք, ասել է թե` հաղթեցիք…

Ես հոգնած փակում եմ դուռը, անջատում եմ ռադիոն,

և դեմքի վրա պառկում եմ հատակին,

ամուր սեղմվում եմ հատակին`

երկրագնդի սահուն ընթացքը չխանգարելու համար:

3.ԸՆԹԱՑԻԿ ՄՏՔԵՐ

Քամին կանգնում է ոտի մատների վրա:

Կարգի է բերվում ամբողջ օրգանիզմը

արցունքի հայտնվելը կազմ-պատրաստ դիմավորելու համար:

Մենք այնքան քիչ ենք սիրել իրար այս աշխարհում,-

այն աշխարհում ձեռք-ձեռքի տված զբոսնելու համար:

Իսկ այնտեղի մասին կան հակասող պատկերացումներ:

Նույնիսկ անմահները հաճախ մտածում են մեռնելու,

ժառանգության, ծերության, կահույքի և կնճիռների մասին:

Այո, նրանք երբեմն նույնիսկ իսկապես մեռնում են:

Եվ այսպիսով, անմահները նույնպես երբեմն խուսափում են

ուղղակի խոսել անմահությունից:

Դառնությունը դեղնում է ատամների վրա,

և բառերը դուրս են գալիս թորված, կենսախինդ ու զուլալ:

Իսկ երաժշտությունը չի ուշանում,

և քամին սկսում է իր նազելի շարժումները,

որոնք պատմում են զարմանալի սրտաճմլիկ բաներ

այս ու այն կողմերի աշխարհների անմիջական կապերի

վերաբերյալ:

Ես ծառերի մասին կխոսեմ ավելի բացեիբաց,

նրանք երբեք չեն շարժել իմ խղճի և ոչ մի հատվածը,

որովհետև նրանց ճյուղերից երբեմն անմահներ են կախվել

և բավականին ազատ ու երկար ժամանակ ստացել

մեռնելու, ժառանգության, ծերության, կահույքի

և կնճիռների մասին մտածելու համար:

Ծառեր, դուք դեռ շա՜տ պիտի աճեք,

որպեսզի գիտակցեք ձեր ամբողջ մեղքն ու դաժանությունը:

Բայց քամին դառնում է առավել հմուտ,

նրա ձևերն ու շարժումները գնալով բարդանում են,

և նրա վարպետությունը գնահատելը դառնում է

առավել դժվար և գլուխ ցավեցնող:

Օ՜ դու, երբ լեզուն կտրվում է ատամների տակ,

երբ նոր որակ և հատկություններ են ստանում

մեզ շրջապատող առարկաներն ու երևույթները,

և էլի` օ՜ դու, երբ խոսքը

երեխա ծնելու պես ցավով է դուրս գալիս հոգուց,

երբ քրտնաթոր մագլցում ես ճերմակ պատերն ի վեր,

իբր թե գերագույն նպատակը,

որն աստվածային պսակը գլխին, իր շքախմբով

ձևավորվել է առաստաղի տակ, սարդոստայնի մեջ

և փայլփլում է կապույտի երանգներով:

Ես վերջին անգամ ուժ եմ հավաքում,

ուրեմն` օ՜ դու,

որ վեր ես բարձրացնում շեշտակի հայացքդ, և հասուն

տղամարդու օրգանիզմը ոտի մատներին է կանգնում,

և չուշացող երաժշտության տակ

հարմարորեն տեղավորվում ռեքվիեմի սև տախտակների մեջ,

և գրականության զարգացման բնական օրենքները գիտակցելով,

առանց բողոքելու լողում դեպի անմահություն` անթարթ

հայացքն ապագային հառած, հայացք, որը աղի է թեև,

բայց երջանկությունը դեռ նոր, նոր է հաջորդելու:

4.ՄԻՋՕՐԵԻ ԿԱՍԿԱԾ

Խոչընդոտներից ամենագեղեցիկն ու ամենատարածվածը,-

նա ապրում է վարդերի մեջ և գույնը փոխում է օրվա հետ:

Բնության մեջ երբեք չի հանդիպում ազատ վիճակում,

այլ` միշտ կապված է ինչ-որ երևույթների

ու հարաբերությունների:

Կողքի սենյակում խոսում են բոլորովին ուրիշ թեմայով,

բայց մի վհատվիր,

կյանքը կարճ է թեև, բայց քո հերթն էլ կհասնի,

և բաց պատուհանների խորհրդավոր ֆոնին

դու կուզենաս մի օր խաչվել և վերածնվել նորից:

Ատամի կրճտոցի, խուլ հեկեկանքի նվագակցության տակ

դու մեզ կհագցնես տառապանքի սև թավիշը:

Նրա մասին միշտ ասում են, որ ծավալված է օդում,

բայց ոչ ոք չի համարձակվել ուղիղ նայել աչքերի մեջ:

Սիրո և կարոտի երգերում միշտ առկա է նրա տարրը,-

ասում են անկեղծությանը դա հատուկ սրություն է տալիս

և զգացումը դարձնում առավել փոխանցվող ու վարակիչ`

թեև հայտնի չէ, թե որտեղ է սկսվում

և որտեղ է վերջանում նա:

Հոգատարությամբ շոյելով

արցունքից կսկծացող ու փակ աչքերը,

դու մեզ կհագցնես տառապանքի սև թավիշը:

Բայց մենք,

որ կանգնած ենք սառած ծովի չշնչող կրծքի վրա

և ամեն առիթով ծաղիկներ ենք նվիրում սրան ու նրան

և բացիկներ ենք ուղարկում` սիրելի՜ս,

ես դա շատ լավ եմ հասկանում…

հանկարծ մի օր ամբողջ թափով տապալվում ենք գրասեղանին,

որովհետև սենյակում տարածվում է նրա մեղմ բուրմունքը

և ստիպում է մեզ հատակը ծեծել ոտներով և տարօրինակ

բաներ խոսել անծանոթ մարդկանց ներկայությամբ…

Կողքի սենյակում հրեշտակները շարվում են

ժամասացության,

թթխմորի նման անխառն է նրանց ուղեղը, և նրանք

բոլորն էլ սև թավիշե համազգեստներով են: Հեռվում

ուշացած մեքենաներն ուսերը զարմացած վեր քաշեցին,

բայց ես հավանության նշան արեցի գլխի աննկատ

շարժումով:

5. ԸՆԹԱՑԻԿ ՄՏՔԵՐ

Հենց նոր մեկը դուրս եկավ համբերությունից, նախ հուսահատված

գոռաց, մինչև որ մարդիկ շրջապատեցին նրան չորս կողմից,

հետո խնդրեց, որ լռություն պահպանեն

և վերջապես խոստովանեց, որ ինքը Շեքսպիրն է,

հետո պահանջեց, որ լուսանկարեն աջից ու ձախից,

ծաղիկներ նետեն և ծանրակշիռ հոդվածներ տպեն

իր գործերի շուրջ, ինչպես որ կարգն է…

Բանասիրության խրթին անտառում կա այդ փողոցը,

և այդ մարդը կա, որին կծել էր տասնչորսոտնյա

սոնետը մի օր, և նա դուրս եկավ համբերությունից:

Բժիշկը նրան խորհուրդ էր տվել

առավոտները կարդալ ՙՎարք մեծաց՚,

իսկ երեկոյան թեյի մեջ գցել քորեյի թփեր,

դեմքով ու թվով համաձայնվել ենթակայի հետ,

և տրիոլետ տեսնել երազում:

Նա կարգին մարդ էր, զավակների հայր,

իր կարծիքն ուներ աշխարհի մասին,

գիտեր, ինչն է չար և ինչն է արդար,

գիտեր, թե ինչ է տանում իր ուսին:

Եվ մի ցանկություն ուներ իր համար,

որ դամբանական գրվեր այսպիսի.

ՙԳիտեր, ինչն է չար և ինչն է արդար

գիտեր, թե ինչ է տանում իր ուսին՚:

…Կա մի մարդ, որին սիրով կնվիրեի ես այս տողերը,

չեմ խղճում նրան: Հենց նա է, որ կա,

որ ամեն գիշեր հանգավորում է իր արցունքները

և ուրախությունն է մտցնում ռիթմի զսպաշապիկի մեջ:

Նրա բառերից թարմ գիպսի հոտ է բուրում,

և կիրակի օրը կնոջը նվիրում է

մի փունջ դերբայական դարձված:

Մենք մի օր հանդիպեցինք իրար,

կանգնեցինք դեմ-դիմաց, և երեկո էր.

-Գիտե±ք, երեկ մեկը դուրս եկավ համբերությունից

և ասաց` ճշմարտությունը նա է տեսնում միայն,

ով նրա մեջ ապրելու հույս է տեսնում

և տեսնում է զարմանալի պարզ ու հասարակ բաներ,

որոնք բոլորն են տեսնում, բայց միայն նա է

պարտավոր ասել, որովհետև միայն նա գիտե

ամպել-չանձրևելու գաղտնիքը և թե ինչու

ռամիկները չուզեցին իշխան դառնալ,

և գիտե այս երկու զուգահեռների մասին

երկար խոսակցություններ բանալ…

6. ԵՐԵԿՈ

Եվ ռիթմը խփում է քունքիդ արյան շատրվանի նման,

քեզ ասում են, - օ՜, ինչքան ես գեղեցկանում

անհուսորեն տառապելիս:

Ճաշակով հագնված կանանց

համաչափ ծափահարության ներքո

դու թաշկինակներ ես

նետում բոլոր բաց պատուհաններից ներս,

և ծաղիկների թերթերից թափվում է դիալոգի հեղեղը:

Եվ ռիթմը հեղեղում է դեմքդ ցավի հետ հյուսված:

Ամուր սեղմվում են շուրթերն իրար,

և ատամները նույնպես սեղմվում են իրար ամուր,

այնքան ամուր, որ փակ աչքերի առաջ

նախ կլոր օղակներ են հայտնվում,

և հետո ճերմակ աղավնիներ` կտուցների մեջ

ծաղկած աֆորիզմներ պահած:

Հրաշալի է կեղծ ռոմանսի այս ճարպոտ երեկոն:

Լապտերների մեջ հարմար տեղավորվում են հրեշտակները,

ծալում են թևերն ու աչքի տակով նայում

այգիներում համբուրվող զույգերին

և իբր թե անտարբեր հորանջում են բնականին

չափազանց նման: Հիանալի է հմուտ կազմակերպված

դեպքերի հաջորդականությունը, երբ արևին փոխարինում է

լուսինը և պայծառ լուսավորված դահլիճներում,

մի խումբ մարդիկ համերաշխ նստած իրար կողքի,

զննում են մարդկանց մեկ ուրիշ, փոքր խմբի,

իսկ երբեմն էլ նույնիսկ մի մարդու

և ծափահարում ու աղմկում են մերթ ընդ մերթ

նյարդայնացած, հիացած, հուզված, ջղայնացած:

Իսկ ռիթմը քիչ-քիչ իջնում է կոկորդովդ ներքև

և դու անփույթ ու արտիստիկ շարժումով

ձեռքդ սեղմում ես սրտիդ,

գլուխդ ետ ես գցում և աչքերդ հառում վերև:

Եվ հանկարծ լապտերի միջից

կինը շեշտակի բարձրացնում է հայացքը,

և հեռվից լսվում են

ուշացած մեքենաների խորհրդավոր շչակները:

Եվ հանկարծ ոտքերդ ծալվում են, որովհետև

ռիթմն արդեն ամբողջ մարմինդ է ցնցում,

ու դու անզոր ես ու խեղճ նրան դիմադրելու համար:

Հենց այդ պահին դանդաղ բացվում է դուռը

և ներս է մտնում նա,

որի այցելությունը սկզբում և միշտ

տարօրինակ է թվում քեզ համար:

7. ՄԵՆԱԽՈՍՈւԹՅՈւՆ, ԵՐԲ ՕՐԸ ՄՈՏԵՆՈւՄ Է ԱՎԱՐՏԻՆ

Լռություն,-

վայրկյանը սարդի նման արագ վազեց

և անհետացավ ժամացույցի զսպանակված որոգայթի մեջ…

Սիրտս տրոփում է մեկ-մեկ, հատ-հատ:

Իսկ երեկոն արդեն ուժի մեջ է,

սենտիմենտի իր բոլոր անհրաժեշտ տարրերով:

Իսկ դու, պարզվում է, բավականին լուրջ մարդ ես

և խոսակցությունների մեջ կարծիք ես հայտնում,

որ ռեժիմով սնվելու մեջ է չգիրանալու ամբողջ գաղտնիքը

և ավտոմեքենաների բանեցրած գազն իսկապես

մեծ վտանգ է մարդկության ապագայի համար,

և որ երաժշտությունն օգնում է մարդուն

սեքսը դարձնել ավելի մաքուր ու հարմար:

Եվ լռում, չես խոսում այն մասին,

որ տառապում ես սովից մեռնողների համար

և ողբում ես մահը Պաբլո Ներուդայի,

որի բանաստեղծություններն ես թարգմանում դու հիմա,

ակնածանքով ու խոնարհ տքնելով ամեն մի տողի վրա,

որովհետև դու ինքդ վաղուց ես համոզվել,

որ բառերը խեղճ են ու անզոր,

որովհետև բառերը դեռ չեն հասունացել

մեծ ցավի և մեծ ուրախության համար:

Օ՜, շարեք պատերը տան և պայթեցրեք

մարդու սիրտը լաբորատոր պայմաններում,-

երեխաներ կծնվեն առանց ոտ, առանց ձեռ,

մայրերն առանց արցունք սարսափից կհամրանան:

Օ՜, սարքեք տներ առանց պատուհանների,

չէ± որ արևի լույսի արդարությունը կխանգարի ձեզ,

և մանեկենները կլցվեն փողոցները` ճերմակ սիլիկոնե ուղեղներով,

ամուր բիցեպսներով և անմազ դեմքերով

և չեն հասկանա, թե ինչու են մարդիկ թավալվում իրենց կրակոցներից:

Իսկ դու լռում ես, դու չես խոսում,

այլ` գլուխդ թաղել ես թերթերի մեջ

և սիրտդ բաբախում է չափից դուրս արագ:

Եվ լսում ես առօրյա մի խոսակցություն այն մասին,

որ ճապոնական գարունը չափազանց անհասկանալի է,

որ իջել է հեռուստացույցների գինը,

որ շատ ճաշակով են հագնվում աղջիկներն այս ամառ,

որ Դեմիս Ռուսոսն ազգությամբ հույն է, ապրում է Փարիզում

և երգում է անգլերեն,

իսկ մենք հայ ենք ու պիտի բազմանանք:

/Ասել, որ դու սիրում ես խաղաղությունը և որ ուզում ես բոլորը լինեն երջանիկ, ճշմարիտ կլինի, բայց չի լինի բանաստեղծական:

Կամ` թող երկնքում ճախրեն աղավնիները և արևի դեմքը երբեք

չծածկվի մշուշով, դու մի քիչ այլ կերպ կդասավորեիր բառերը, և

կստացվեր մոտավորապես այսպիսի նախադասություն.-

Եթե երկնքում աղավնիներ կան,

մենք բոլորս էլ հանգիստ գնում-գալիս ենք

արևի տակ/:

Բայց դու կարող էիր ապրել աշխարհում

և ֆաշիզմի մասին չունենալ ոչ մի գաղափար:

Բայց դու կարող էիր լինել առավել երջանիկ,

թե չիմանայիր ինչ բան է գենոցիդը

ու թե չիմանայիր ինչ է խտրականությունը ռասայական:

Կխմեիր քո սուրճը հանգիստ, կհամբուրեիր կնոջդ,

կպառկեիր մեջքի վրա` երազելով տիեզերագնաց դառնալ

և զարմացնել ձեր թաղի բոլոր անմեղ քաղքենիներին,

որոնք գիշեր-ցերեկ փայլեցնում են իրենց

բյուրեղապակյա անոթներն ու սկահակները

և թանկարժեք կահույքի վրայից մանրադիտակի

օգնությամբ հայտնաբերում և մեկ-մեկ թռցնում են փոշին:

Օ՜, բառարանները լիքն են ավելորդ բառերով,

այս փոքրիկ երկրագնդի վրա ո±վ հնարեց դրանք….

Հեռախոսի զանգը ստիպեց փոխել մտածումներիդ. ուղղությունը

դու հիշեցիր քաղաքը, որտեղ ծնվել ես 28 տարի առաջ,

և ժպիտն ու ցավը ողողեցին դեմքդ` հիշեցիր մորդ

և քույրերիդ, ու չփոխվեց դեմքիդ արտահայտությունը,

երբ հորդ հիշեցիր: Բայց դու ներքուստ զգում ես,

որ տարիները ետ են գնում արագորեն,

դու մանկանում ես արագորեն,

և շուտով, շուտով կհասնի այն պահը,

երբ այլևս անհնարին կլինի զսպել

թարթիչներիդ տակ ուռճացող հեղեղը արցունքի

և ճիչդ,

ճիչդ,

նորածնի ճիչդ անհոդաբաշխ ու ցնծագին:

8. ՕՐՎԱ ՎԵՐՋ ԿԱՄ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈւԹՅԱՆ ՎԵՐՋ

Եվ այն ամենը, ինչի մասին դու ոչ մի խոսք չասացիր,

և քո սիրտը ցավից միայն դուրս ընկավ, շեղվեց ռիթմից,-

դու բառ-բառ կպցրեցիր ու դարձրիր տող:

Հրաժեշտի համար, ահա, բարձրացնում ենք մեր ձեռքերը:

Եվ այն ամենը, ինչ դու տեսար օրվա ընթացքում,

և հարցերը, որ տվեցին քեզ, և պատասխանները,

ինչքա՜ն քիչ էին կապվում քո կյանքի և օրվա

վախճանի հետ:

Այդ դու չէ, դու չէ, թող ուրիշներն արտասվեն,

դու բարձրացրու քո ձեռքերը հրաժեշտի այս պահին:

Ու թեև քեզ խփեցին տեղի ու անտեղի և ասացին

խոսքեր, որոնցից դառնացավ քո սիրտը` բայց դու

հավատարիմ ես քո ժողովրդին սկզբից մինչև վերջ,

հավատարիմ ես և ոչ թե պարտական, և ոչ թե ի պաշտոնե,

և դրա համար չէ, որ աշխատավարձ ես ստանում,

այլ` ճակատագրով, որովհետև դու այդպես ես ծնվել

և գուցե այդպես էլ մեռնես:

Այդ դու, դու, միայն դու պիտի արտասվես

և հրաժեշտի համար պիտի բարձրացնես քո ձեռքերը:

Սիրելիս, նայիր` տող-տողի ետևից շարվում է քո կյանքը,

և սերն ու ցավը քեզ ասում են` ապրիր,

և ամպերն ու արևը, և անձրևն ու վիշտը,

և աստղերն ու քամին.

բոլորն են այստեղ, քեզ հետ են, ինչ արած:

Բայց դու բարձրացրու քո ձեռքերը հրաժեշտի այս պահին:

Եվ մարդիկ…սիրիր նրանց առանձին-առանձին,

արատների համար սիրիր,

առավելությունների համար կսիրեն ուրիշները,

որովհետև դու այդպես ես ծնվել

և գուցե այդպես էլ մեռնես:

Իսկ անհրաժեշտության դեպքում, խնդրեմ,

ահա, այս պատկերը,-

Մարդիկ թռչունների թևերով

դանդաղ հեռանում են երկրագնդից…

Բայց դու հրաժեշտի համար

բարձրացնում ես քո ձեռքերը,

դու մնում ես այստեղ` սիրելու, երգելու և մեռնելու համար:

Անձրև մի տխուր առիթով

1979-1982

ՇՐՋԱՊՏՈւՅՏ

Գարնանային պատկերներ

Ծաղկած ծառի վրա ծաղիկները

փոքրիկ ու ճերմակ օրորոցներ են,

և ճերմակ բարուրների մեջ արթնացել են

երեխաները, երեսները բացել ու ժպտում են…

Համրացած կանգնել ու նայում եմ`

Տեր Աստված, ի՜նչ հրաշալի ես

կրկնում անվերջ դու քո

գարունը:

Ինչ-որ քչփչոց է լսվում թփերի միջից;

ինչ-որ զսպված ծիծաղ:

Զգույշ ետ տար թփերն ու խոտերը,

զգույշ ետ տար –

և չարության մեջ բռնված փոքրիկ

տղայի նման աչքերը լայն բացած

վախով քեզ կնայի

մի փոքրիկ առու:

Ծաղկած ծառերի միջով, գույնզգույն

չթի շորով մի աղջիկ էր վազում,

մի փոքրիկ, բոբիկ աղջիկ:

Ու թե ուշադիր նայես, քիչ հետո

հրաշք կլինի` կտեսնես աղջիկը

կանգնել է, ծառերն են վազում

գույնզգույն չթի շորերով:

Խիտ անտառի մեջ կորած մի փոքրիկ

բացատ և մի խրճիթ` թաղված

խոտերի ու ծաղիկների մեջ:

Ո±վ է ապրում այստեղ, ո±ւմն է այս

տունը: Գնա դուռը թակիր և ով էլ

դուրս գա, հարցրու, և նա կասի

ինչ է երջանկությունը…

Միայնակ ծառի ճյուղին նստեց

մի թռչուն: Եվ երգեց թռչունը

արևի մասին, անձրևի մասին,

կապույտ երկնքի, պայծառ ու խաղաղ

օրերի մասին…: Այնքան անուշ ու

անկեղծ էր երգը, որ չդիմացավ ծառը

ու ծաղկեց:

Անձրև և հետո ծիածան: Երեսնիվայր

պառկիր թաց խոտերի մեջ, աչքերդ

փակիր, սպասիր: Եվ երբ ծաղիկների

ու խոտերի բույրից գլուխդ պտտվի

ու աչքերդ շաղվեն, և երբ թռչունների

երգից սիրտդ սեղմվի և մարի հոգիդ,

պարզորոշ կլսես – ինչ որ տեղ

մոտերքում ինչպես են դանդաղորեն

բացվում դռները Դրախտի…

Ամառային պատկերներ

Լիճը - ամռան տապին բացված պատուհան,

և զով քամին շոյում է այրվող երեսդ:

Բոբիկ ոտներով քայլիր ավազների վրայով,

նախամարդու նման մերկ և մասուրի պես

մազմզոտ: Իսկ հենց հասնես ջրին, նետվիր

նրա ալիքների մեջ առանց երկմտելու,

նետվիր աչքերդ փակ և ձեռքերդ կրծքիդ

խաչած: Ի՜նչ վերին հաճույք` թփրտալ

անսահման զովության մեջ, լողալ, մինչև

որ նվաղեն մկաններդ, և ձեռքերդ ու ոտներդ

անօգնական կախվեն: Եվ երբ դուրս գաս ջրից,

ավազների վրա կանգնես գլուխդ խոնարհած

ներքև - կզգաս հանկարծ, որ միամիտ ու մաքուր է

հոգիդ նախամարդու պես ու երջանիկ և արդար ես

ինչպես մասուրի թուփ…

Լճի ամայի ափին մի քիչ իրիկուն էր:

Կլոր, ճերմակ գլխարկով մի փոքրիկ

երեխա կլանված խաղում էր

ավազների հետ: Իսկ դու նստած

հեռվում, թերթ ես կարդում մի քիչ,

իսկ ընդհանրապես, նայում ես լճին

ու մտածում ես –մի քիչ երեխա

լինեիր ու կլանված խաղայիր

ավազների հետ

մի քիչ…

Կիսամերկ կանայք լճի ափին և մի կին`

հագնված, որ ավելի մերկ էր թվում

շորերի մեջ: Նայում ես նրան և նվաղում է

սիրտդ: Նայում ես լճի ափին, միայն մի

կին ես տեսնում լույսերի մեջ ողողված,

և Աստծուն, որ շփում է ձեռքերը,

և Աստծուն, որ ինքնագոհ ժպտում է քթի տակ`

ինքն իր ստեղծածով հիացած…

Ամռան այգին ծփում է տագնապների մեջ հասուն

և մեղավոր բույրերի, որ կպչուն են մեղրի պես:

Թեթև քամի - և նայիր` աչքերը փակ շվարել,

կարկամել է դեղձենին – չի իմանում,

թե ինչպես, չի իմանում, թե ինչով

քամու ձեռքից փախցնի

ստինքները իր շիկնած…

Թփից կախված խաժ ողկույզ` կլորերես,

մեծ աչքեր, դարասկզբի կինոյի արտիստուհու

սանրվածքով, օտար աչքից թաքնված

տերևների խոպոպով, օտար աչքից թաքցրած

հմայքները կանացի, որ հասունանում են դանդաղ,

լցվում հյութով ու բույրով…: Իսկ թե տերևն անզգույշ

բարձրացնես ու նայես, և միամիտ ու անհոգ

հայացքդ առնի հայացքին –

հավատա, որ էլ ոչ ոք, հավատա, որ էլ ոչինչ

փրկել չեն կարող քաղցր

կործանումից քո հոգին…

Վարդը, որ հանկարծ բացվել է ամռան մեջ,

վարդը, դեռատի մի աղջիկ, որ ծնողներից

թաքուն ներկել է շուրթերն ամենավառ

կարմիր շրթներկով և նստել է հայելու դեմ –

վարդը, որ բացվել է ամռան մեջ հանկարծ

և չի իմանում, և չի հասկանում,

թե ինչ է կատարվում իր ներսում…

Աշնանային պատկերներ

Եվ մարդը, որը սիրում էր վիճել ինքն իր հետ,

և մարդը, որը երբեմն կարոտում էր

պահարանում խնամքով կախ տված թիկնոցն հնամաշ,-

հնազանդ, երազկոտ ու հասկացող ժպիտով նայում էր

պատուհանից դուրս: Իսկ այնտեղ ծառն էր,

որը հայելու դեմ նստած ծերացող տղամարդու

հուսահատությամբ պոկոտում էր գլխից

անվերջ խտացող տերևները դեղին…: Եվ մարդը,

որը սիրում էր վիճել ինքն իր հետ`

երկար նայեց պատուհանից դուրս,

և հետո լուռ, և հետո անխոս

համաձայնվեց:

Աշնան կիրակին նուրբ էր թավշի պես,

իսկ օրը` թափանցիկ - ինչպես ապակին

ակնոցի, որը թավիշով սրբում էր հենց նոր

կապույտ աչքերով մի տխուր աղջիկ:

Եվ ես նայեցի նրա աչքերին, անպաշտպան

ու բաց աչքերին նրա, ու սարսռացի –

ի՜նչ ցուրտ էր քամին, որ փչեց հանկարծ

կապույտ լճերի ջրերի վրա

Աշնան մեջ կա մի պատուհան և մի աղջիկ է

նստած պատուհանի դեմ, որը թե դուրս նայի

տխուր հայացքով` իրիկնային ցուրտ անձրև

կտեղա և հուսահատ կդեղնեն տերևները:

Ի՜նչ սև է թրջված ասֆալտը, ի՜նչ ամուր է

պատուհանը փակված, և աշնան մեջ

ինչքան միայնակ է աղջիկը

և ես ինչքան միայնակ եմ

հանկարծ:

Եկեղեցու պատի տակ, դարավոր

փոշիների մեջ մի շուն է պառկած:

Եվ ես նայում էի նրան ու մտածում`

ի±նչ իմանաս, թե սա ինչ շուն է,

որ կուչ է եկել աշնան արևի տակ,

և ի±նչ իմանա այս խեղճ կենդանին,

թե ինչ հանճարեղ մատներ են կպել

այս քարերին, որոնց անտարբեր

դեմ է արել իր փրչոտ մեջքն ու

քնկոտ աչքերով նայում է ինձ:

Իսկ շունը քնկոտ աչքերով նայում էր ինձ

ու մտածում` ի±նչ իմանաս, թե ինչ

մարդ է սա, և ի±նչ իմանաս` քարո±վ

կխփի հիմա, թե± սովորականի պես`

քացով…

Աշնան միապաղաղ առավոտ էր:

Այգու խորքում, ամենախորքում,

տերևների դեղին ու թաց կույտի միջից

հանկարծ բարձր զնգաց ինչ-որ մեկի

վաղուց կորցրած զարթուցիչը:

Ինչ-որ մեկը պիտի հիմա արթնանար,

պիտի սափրվեր, լվացվեր, խմեր իր սուրճը,

վառեր ծխախոտը և դանդաղ քայլերով շրջեր

սենյակի անկյունից անկյուն…

Եվ փողոցում կորած փոքրիկ երեխայի նման

աշնան մեջ բարձր հեկեկում էր զարթուցիչը,

և մարդիկ լուռ ու մոլորված լսում էին նրան

և տխուր ու անօգնական օրորում էին գլուխները…

Ձմեռային պատկերներ

Ծառերը`

ոտից-գլուխ ճերմակ վիրակապերի մեջ,

իսկ օդը սառն է, ինչպես հայացքը հյուրանոցի

տնօրենի, որն օրորում է գլուխը և մի բառ է

ասում` չկա: Եվ նորից ձյուն է գալիս

ծառերի վրա և ձյունը քիչ-քիչ ծածկում է

նաև քեզ, որ ճամպրուկը ձեռքիդ մոլորված

կանգնել ես օտար քաղաքի անծանոթ

փողոցներից մեկի մեջտեղում և մտածում ես –

կա± առավել դժբախտ մարդ, քան նա, ով ձյան տակ,

ճամպրուկը ձեռքին մոլորված կանգնել է

օտար քաղաքի փողոցի մեջտեղում…

Եվ հետո օրորում ես գլուխդ

և մի բառ ես ասում` չկա:

Ձմեռն անծանոթ քաղաքում ավելի է ձմեռ

և մենությունը գորշ է ավելի, և նույնիսկ

ճնճղուկները, որ սառած արցունքների նման

կախվել են ծառերի թարթիչներից` առավել

դժբախտ են, եթե նրանց նայում է օտարականը

երկհարկանի հյուրանոցի պատուհանից…

…Նայում է երկար ու մտածում - զարմանալի է,

այսքան տարի ապրեցի և հիմա

ոչինչ չեմ կարողանում հիշել, որ գոնե

մատներիս ծայրերը տաքանան…

Երևի սա հենց այն ձյունն է, որի մասին

ասում են, թե իջնում է և երջանկություն է

բերում իր հետ: Երևի սա հենց այն ժամն է,

երբ մարդիկ հանդիպում են իրար և խոսում են

կարևոր բաներից: Երևի սա հենց այն աղջիկն է,

որին պիտի հանդիպեի առաջին ձյան փաթիլների

տակ ու պիտի խոսեինք կարևոր բաներից:

Եվ երևի սա հենց այն երազանքն է,

որն ամենավերջինն է

երևի:

Դարձյալ նույն գույնը,

դարձյալ նույն բառը-

ետ տար վարագույրը`

դարձյալ նույն ձյունը:

Անվերջ նույն ձյունը,

անվերջ նույն գույնը,

անվերջ նույն բառը…

Եվ տես, մի բառով,

և տես մի գույնով

ի՜նչ հեշտ, թեթև է

կերտում բնությունը

քո հազարաբառ

ու անպատմելի

այս մենությունը…

Պատուհանիս տակ ծիծաղ,

զվարթ ճիչեր ու կանչ`

թավալ են գալիս ձյան մեջ

երկու փոքրիկ տղա:

Ելնում ու ընկնում են նորից,

թռչկոտում, վազում են, խնդում…

Իսկ դու կանգնել ես պատուհանի դեմ,

կլանված նայում ես նրանց,

վերացած…ու չես էլ նկատել,

որ պարզել ես սառած ձեռքերդ,

տաքացնում ես սառած ձեռքերդ

նրանց ուրախ ծիծաղի,

ճիչ ու կանչերի խարույկի վրա…

Ձմեռային մթնող փողոցով

կուչ եկած վազելով անցավ

թեթև հագնված մի շուն:

Ակամա կծկվեցին ուսերդ

և ձեռքերդ ավելի խոր խրվեցին

գրպաններդ ու կանգնեցիր մոլորված`

գիշերով, այս ցրտին

ո±ւր էր վազում խեղճ շունը

և այս մութ ու ցուրտ փողոցով

ո±ւր եմ գնում ես հիմա…

ԵՐԻՑՈՒկ

Ներդաշնակ է պատկերը անհնարին մեղմ սիրո,

ճերմակազգեստ պարուհի

գլխաշորով դեղնավուն,

և ձևերը դրոշմված ինչ-որ վերին ոլորտում

դիմագիծն են խոր ցավի

շրջված` դաշտի հայելում:

Ինչ ողորկ են հեզության

արցունքները ապակե,

և ինչ նման են իրար

թերթերը շուրջ վարսանդի,-

ապրած օրեր իրարից

չեն տարբերվում ոչնչով,

շղթա կազմած դեղնության-անհուսության

պտույտում,

մեղուների քուն բերող բզզոցի տակ միալար –

ճերմակազգեստ պարուհի

գլխաշորով դեղնավուն:

Ասեղնագործ տեսարան,

կախված մի հին տան պատից-

պատուհանի տակ նստած մի կին առանց հայացքի,

և մի անցորդ, որ կանգնել,

մնացել է մոլորված

կարդացե±լ է, թե± տեսել

այս պատկերը ներդաշնակ,

այս ձևերը` դրոշմված ինչ-որ վերին ոլորտում,

դիմագծերը խորունկ, որ շոյում են ու խոցում…

Իսկ երբ կինը շարժվեց, բացեց աչքերը խոնավ-

դաշտը դանդաղ պտտվեց և գույները դողացին,

և վիթխարի մի ծաղիկ

շատրվանի պես ցայտեց…և ի~նչ նման էին իրար

թերթերը շուրջ վարսանդի - ապրած օրեր իրարից

չեն տարբերվում ոչնչով… և օդի մեջ քարացավ

միայն մի պահ, մի վայրկյան

ու խշշոցով փշրվեց, կոտորակվեց, թափվեց ցած,

և անցորդը կռացավ, վերցրեց մի բուռ, հառաչեց -

ի~նչ ողորկ են հեզության արցունքները ապակե`

ճերմակազգեստ պարուհի,

գլխաշորով դեղնավուն…

ՄԻՍԱՔ ՄԵԾԱՐԵՆՑ

Ճանաչիր գույները, թիթեռ`

հրաժեշտի թագուհի,

թևիկներով քո փխրուն

ի՜նչ արագ ես սլանում

դեպի ավարտը օրվա:

Եվ ո±վ է քեզ այսքան նուրբ

ու գեղեցիկ նկարել-

ծերունազարդ վարպետի իմաստնացած

ձեռքի տակ մատիտի վարժ

սահուն վազք – հետագծի պես կայծի

խարույկից վեր սուրացող –

հղացման կարճ ակնթարթ

մթության սև կտավին`

և ի՜նչ գծեր ավարտուն…

Վաղամեռիկ պոետի երազի պես գունագեղ

և առավել կատարյալ, և առավել գեղեցիկ,

բազմապատկված գույներով – չէ± որ նա քեզ նայել է

արցունքոտված աչքերով…

Իսկ երբ իջնի իրիկուն և աղմուկները մարեն

և գույները վերանան, քիչ-քիչ խամրեն խավարում`

թևերդ անշարժ տարածած կանշարժանաս դու մթնում,

և աստղերը զարմանքով քեզ կնայեն վերևից

համրացումի այդ պահին –

փոքրիկ մի սիրտ է լռել,

բայց այս ի՜նչ մեծ լռություն հանկարծ տիրեց աշխարհին…

Փակ է երկինքը

և հոգիները շարունակ խփվում են նրա պատին

և անորոշ թափառում հողի ու երկնքի միջև:

Տեսարանն անընդունելի է պատկերի ներսում,

ուր անձրև է եկել

և խոտերը փայլում են անսովոր երանգով:

Իսկ սիրտը, սիրտը, որը դեռ չի ծնվել

արագորեն ճանապարհ է հարթում իր համար

աչքերից դեպի մատները

և մատներից ձգվում է հողին,

և ձեռքերդ պարզած առաջին քայլդ ես անում –

ճանաչման վախ ու հիացմունք

և հրաժեշտ ամեն քայլափոխիդ…

Իսկ հոգիները շարունակ խփվում են երկնքի պատին

և ներքև են թափվում սպանված թռչունների նման:

Մինչդեռ տեսարանը մթնում է զգուշորեն,

և պատկերը փակում է իրեն անձրևի փեշերով:

Իսկ սիրտը, սիրտը, որ դեռ չի ծնվել

անորոշ թափառում է հողի և երկնքի միջև:

ԻՍԿ ԵՐԲ ԵՐԵԿՈՅԱՆ

Իսկ երբ երեկոյան դու քայլեցիր ավազների վրայով –

ծովահարսերը շրջապատեցին քեզ

և չգիտես ինչու ընկճվեցիր նրանց առատությունից:

Ու մինչ հայացքդ նրանց թեփուկավոր

պոչերն էր ուսումնասիրում մանրազնին,

միտքդ աշխատում էր մեկ այլ ուղղությամբ -

քեզ տանջում էին բոլորովին ուրիշ հարցեր,

նախ` թե ինչով են սնվում սրանք,

չե±ն հիվանդանում սառը ջրի մեջ,

և հետո` չե±ն ամաչում մերկ թափառել ծովափով

և այլն:

Հետամնաց, խավար ու մութ ցեղ,

որ մաշում է կյանքը սիրավեպեր կարդալով,

և շարունակ նամակներ էգ•րում Աբբահայր Պրևոյին

Մանոնի մասին նոր տվյալներ ստանալու խնդրանքով…

Ավելորդ հոգս ու գլխացավանք դառնալով

նավաստիների առանց այդ էլ խիստ ու դաժան կյանքում,

որոնք կարկտի պես արտահերթ պատիժներ են ստանում

նավերի ամենաանհարմար տեղերում

ամենօրյա հայտնվող գրությունների համար.

/ՙԿեցցե սերը՚,

ՙԱխ, կյանքս կտամ մի համբույրի դիմաց՚ և այլն/,

որոնք չափազանց դժվարությամբ էին ջնջվում,

որովհետև ծովահարսերն օգտվում էին ինչ-որ զարմանալի ներկից,

որը նրանց համար հայթայթում էին թանաքաձկները

անսպառ քանակությամբ…

Իսկ երբ դու երեկոյան քայլեցիր ավազների վրայով

և ծովահարսերը շրջապատեցին քեզ,

դու առանց ամաչելու արտասվեցիր նրանց առաջ

և պատմեցիր,

որ քեզ լքել են կապույտ աչքերով աղջիկները,

որ կանաչ աչքերով աղջիկները լքել են նույնպես

և պատմեցիր քո կյանքը`

առավոտյան գնում ես աշխատանքի,

երեկոյան վերադառնում ես տուն, քնում ես

և առավոտյան նորից գնում ես աշխատանքի,

երեկոյան վերադառնում ես տուն,

քնում ես և նորից

առավոտյան գնում ես աշխատանքի…

Եվ ծովահարսերն արտասվեցին քեզ հետ միասին

և փորձեցին համոզել` ձեռք քաշել այդ ամենից

և նրանց հետ միասին իջնել ծովի հատակը,

ինչից դու հրաժարվեցիր կտրականապես…

Բայց երբ

ծովի ալիքների մեջ անհետացան ծովահարսերը դալկադեմ

և երբ մնացիր մենակ ավազների վրա նստած,

զգուշորեն նայեցիր չորս կողմդ

և ապա դողդոջ մատով գրեցիր խոնավ ավազին.

ՙԱխ, կյանքս կտամ մի համբույրի դիմաց՚

և գլխակորույս վազեցիր,

ինչպես գողը, մարդասպանն է փախչում

հանցանքի վայրից:

Անապատի կենտրոնում ապրում է քարը`

նրա գաղտնիքը կարոտ է լուծման:

Անապատում այնքան ավազ կա,

նրանց պետք է խնամքով մշակել:

Իսկ քարանձավում ապրում է մարդը

և նա բազմաթիվ ատրճանակներ ունի,

նա իր քարանձավը խնամքով մաքրում է

և վարագույր ունի դռան վրա կախած:

Նա աշխարհի մասին գիտե ամեն ինչ,

բայց քաղաքների աղմուկից հեռու

նա մոռացել է վաղուց բոլորը

և դրա համար արժե± վշտանալ:

Նա գիրք է գրում բարության մասին,

իսկ գրքում չկա և ոչ մի ցիտատ,

հետո մաքրում է ատրճանակները,

իսկ կրակելը մոռացել է վաղուց:

Եվ լուցկու գյուտն է անելու շուտով,

թեև ծխելը թողել է արդեն,

երեկոների միակ հաճույքը

մաստուրբացիայով անխոնջ զբաղվելն է:

Ահա բոլորը, ինչ մնացել է -

քարի գաղտնիքը, ավազի սերը և վարձը լուծման:

Իսկ քաղաքները շուտով, շատ շուտով կթմրեն անդարձ,

և նրանց քարե ոսկորներից ներս

կմտնեն վերջին քրմերը գունատ

և իրենց-իրենց կպայթեն հանկարծ

սրտերը բոլոր ատրճանակների:

ԲԱՌԸ

Իր բարալիկ, մազմզոտ ոտներով

սողաց և դադարեց շնչելուց:

Հանդիսավորությամբ բարձրացավ վարագույրը,

և տխուր հայացքով մի մարդ

դասական ծանր երաժշտության տակ

ազդեցիկ ու կծու խոսքեր նետեց դահլիճ

և հանդիսականների բուռն ծափահարության

տարափով ոգեշնչված

նախ սպանեց իր հորը,

որը նույնիսկ թույլ դիմադրության փորձ իսկ չարեց

և ապա երևաց լուսինը, որի վրա պարզ երևում էին

շնչարգելքով տառապող առյուծներ

և սևազգեստ կանայք, որոնք չկարողացան

դերասանուհի դառնալ,

որովհետև ամբողջ օրը լվացք էին անում,

թթու էին դնում, եփում մուրաբաներ…

Իսկ նա, - թախծոտ աչքերով այն մարդը,

համապատասխան խոսքեր ասելուց հետո

սպանում է նաև իր մորը

և աղերսում է իջեցնել վարագույրը, այլապես,

եթե գործն այսպես գնա, ստիպված կլինի

սպանել քույրերին ու եղբայրներին, հորեղբայրներին

և զանազան քեռայրների, մինչդեռ ինքը ձգտում է, ի վերջո,

նրանց բոլորի հետ միասին մասնակցել

քիչ թե շատ կենսուրախ պատմության…

Եվ ապա երևաց լուսինը

իր բարալիկ, մազմզոտ ոտներով,

սողաց և դադարեց շնչելուց…

ԳՐԵԹԵ ՌՈՄԱՆՍ

Լացեք, գնչուներ

ձեր մեռած արքայի համար,-

բայց պարզվում է,

որ նա բոլորովին էլ արքա չէ

և ոչ էլ գնչու:

Համենայնդեպս,

լացեք, գնչուներ, նրա համար:

Ո±ւր է ձեր կիթառը,

ո±ր են ձեր զարդերը

գնչուներ:

Այս ամենը

պատահաբար եղավ.

անցնում էր փողոցով

բանաստեղծը`

և նա շատ տխուր էր,

և նա շատ մեռած էր,

և նա շատ գնչու էր,

և նա շատ արքա էր…

Ինչ արած, լացեք գնչուներ,

լացեք,

ձեր մեռած արքայի համար:

ՎԵՐՋԻՆ ԲԱՌԵՐ

Դժվար,

ինչ սոսկալի դժվար են ծնվում բառերը,

և ի±նչ իմանաս, գուցե տխուր երգ է սա,

և ինչ գեղեցիկ են աստղերը երկնքում,

իսկ անտառը մոտիկ է,

չափազանց մոտիկ,

գալարափողերն են հնչում,

որսորդներն են վազում բոլոր կողմերից,

տեսնելու, թե ինչպես է մեռնում վերջին սոխակը

նոտաների տետրը արյունոտ կրծքին սեղմած…

Եվ ի±նչ իմանաս,-

գուցե վերջին երգն է սա,

գուցե վերջն է սա - ի±նչ իմանաս:

ՌՈԲԻՆԶՈՆ ԿՐՈւԶՈ

Օրվա բոլոր ժամերին խմում էր իր սուրճը

և ուշադիր ու համառ նայում անցող-դարձող մարդկանց:

Ծխախոտ էր վառում և լուցկու հատիկով

դանդաղ խառնում էր սուրճը և նայում էր բոլորին

և միայն հավաքարարին չէր նայում,

որն անվերջ փնթփնթում էր ու բողոքում

անձրևից, որը երբեք չի կտրվում,

արևից, որը երբեք մայր չի մտնում,

ծերունուց, որն ամբողջ օրը նստած է սրճարանում,

և մարդկանցից, որ անցնում են նրա կողքով

և չեն տեսնում նրան…

Իսկ ծերունին խառնում էր իր սուրճը

և նայում էր պատուհանից դուրս,

ուշադիր ու համառ նայում էր պատուհանից:

Եվ մի օր նա կանչեց հավաքարարին պառավ

և ասաց, որ այլևս չի կարող սպասել,

և ասաց, որ աչքերը սկսել են վատ տեսնել,

որ սարսափելի հոգնել է ու պիտի գնա տուն…

Բայց եթե հանկարծ մի նավ,

ընդամենը մի սովորական նավ մոտենա պատուհանին,

ի դեպ, նշանակություն չունի բնավ`

մեծ նավ կլինի, թե`փոքր,

թող խնդրի, որ սպասեն իրեն` ծերունուն,

թող խնդրի, որ մի քիչ սպասեն…

Եվ հեռացավ ծանր ու դանդաղ քայլերով,

գլխարկը մոռանալով սեղանի վրա:

…Եվ անցնում էին օրերն ու անձրևները չէին կտրվում,

արևը մայր չէր մտնում, և անցնում էին օրերը,

և դարձյալ հավաքարարն էր, որ անվերջ փնթնփնթում էր

ու բողոքում ծերունուց, որը չգիտես ինչու

այլևս չի վերադառնում,

բողոքում էր նավերից, որ անցնում էին պատուհանի մոտով

ու կանգ չէին առնում,

և վերջապես ու բոլորից շատ, բողոքում էր գլխարկից,

որը մնացել էր սեղանի վրա

ու ինչ-որ բան էր ուզում ասել պառավին,

բայց չէր համարձակվում…

ԵՍ ԱՆՎԵՐՋ ՍՊԱՍՈւՄ ԵՄ ՔԵԶ

Այնտեղ, ուր ես եմ ապրում, կա մի պառավ

իր թութակով:

Առավոտյան ես փող եմ տալիս պառավին, և նա գնում է շուկա

և ուտելու բաներ է առնում մեզ և թութակի համար:

Իսկ ընդհանրապես, առավոտները ծաղիկները բացվում են

և բուրում են ըստ պատշաճի:

Չորս կողմում անտառ է և մի ճանապարհ,

որը միանում է մեր տանը:

Առավոտները ես նստում եմ դռան շեմին

և գլուխս առնում եմ ձեռքերիս մեջ:

Կողքիս նստում է պառավը,

իսկ թութակը կանգնում է կտուրին:

Ես բարձրացնում եմ գլուխս ձեռքերիս միջից

և հարցական նայում եմ պառավին,

պառավը բարձրացնում է գլուխը

և հարցական նայում է թութակին,

թութակը բարձրացնում է գլուխը

և հարցական նայում է ճանապարհին,

անտարբեր ճոճում է գլուխն ու մրթմրթում.

- Չկա:

Իսկ երբ իջնում է մայրամուտը,

ես բարձրացնում եմ գլուխս…….

պառավը բարձրացնում է գլուխը….

թութակը հոգնած ասում է.- Չկա,

թութակը զզված ասում է.

Գնանք:

Հետո ես նորից փող եմ տալիս պառավին

և նա գնում է շուկա

և ուտելու բաներ է առնում մեզ ու թութակի համար:

Տաք վառվում է բուխարին:

Ես նստած կրակի մոտ մտածում եմ, իսկ երբեմն,

նաև չեմ մտածում,

պառավը նստած սեղանի մոտ

թվաբանության խնդիրներ է լուծում,

իսկ թութակը չարչարվում է գտնել

այն հարցի պատասխանը,

որը վաղուց տանջում է իրեն:

ՆՈՅ

Քաղաքի քսու, խոնարհ անձրևը,

որ վարժեցրած է ու արդեն տանու,

զուգարանի պես` քաշում ես ամպից կախ ընկած թելը.

անձրև է գալիս,

սանիտարական միջոցառման պես, որը նշված է

ինչ-որ մի դեղնած հաշվեմատյանում…

…Մուտքում կուչ եկած վիթխարի շենքի,

խղճուկ, որբուկ Նոյ, աշխարհում մենակ,

փրչոտ մի կատու քսվում ոտներիդ,

և մութը, մութը, որ հեղեղի պես լցվում է ահա

և հետզհետե բարձրանում է վեր:

Մուտքում կուչ եկած վիթխարի շենքի,

նայում ես հեռու - գուցե չես նայում,

և մտածում ես – կամ չես մտածում:

Մի քիչ սեր լիներ – նվվում է հոգիդ,

սեր լիներ մի քիչ – ու լաց ես լինում:

Իսկ անձրևն անվերջ թափվում է, թափվում,

և բարձրանում է մթի գոլորշին,

ջրին խառնված բարձրանում է վեր` վիթխարի շենքը

նավի պես հսկա, լուռ օրորվում է խավարի վրա:

Խղճուկ, որբուկ Նոյ, տխուր նայում ես քո ունեցվածքին.

այս ի±նչ ես փրկել և ո±ւր ես տանում,

այս փրչոտ կատվի±ն, թիկնո±ցդ հնամաշ,

որ ժամանակն է վաղուց նետելու,

գրքի դեզե±րը` չափածո տանջանք,

ասֆալտ, ապակի, տուփեր բետոնե, որ տուն են կոչվում,

պարտադիր սո±րճը առավոտյան վաղ,

ինն անց երեսուն, հացի խանութում…

Բայց լռությունը քերծելով թեթև,

ոմանք տավիղ են նվագում, լսիր,

ուզում են երգել և կռա-կռա

մատնում են իրենց ծագումը խավար…

Այս ինչքա՜ն ագռավ անցավ փողոցով,

չարագույժ երգով` այլևս երբեք, այլևս կռա…

Մուտքում կուչ եկած նայում ես նրանց

և մտածում ես – թե± չես մտածում,

այս ե±րբ շատացան – մտածում ես դու,

ո՜նց են գիրացել - զարմանում ես դու…

Ինչքան շատ ագռավ – ոչ մի աղավնի,

ինչքան շատ տավիղ – ոչ մի մեղեդի,

միալար ու գոհ, ներդաշնակ կռան - այլևս երբե՜ք:

խղճուկ, որբուկ Նոյ, կուչ եկած, մենակ,

կանգնել ես մթնում հսկա նավի մեջ,

մի քիչ սեր լիներ – մտածում ես դու,

սեր լիներ մի քիչ – ու լաց ես լինում:

Իսկ անձրևն հանկարծ մոտենում է քեզ,

խոնարհ ու քսու մատներն է քսում դեմքիդ, ուսերիդ.

-Սերը չի դառնա,- շշնջում է նա,-

դու սեր չես փրկել քո այն նավի մեջ:

-Սերը խեղդվել է,- երգում են ուրախ ագռավները սև,-

չկար, սեր չկար քո այն նավի մեջ:

Հետո հեռացան դհոլի զվարթ դմփոցի տակտով…

Բայց դու քսվելով պատերին խոնավ, խղճուկ, որբուկ Նոյ,

աշխարհում մենակ, պտտվում ես քո թակարդ-նավի մեջ,

նվվում ես տկար` մի քիչ սեր լիներ, սեր լիներ մի քիչ…

Եվ քո միայնակ ողբն է օրորվում

մթության անծայր հեղեղի վրա…

ՇԱՏ ՀԻՆ ՏՈՂԵՐ

1.ԿԱԿԱՉՆԵՐԻ ԴԱՇՏ

Անապատի պես ամայի երկինք,

աստղերը` քաղցած գայլերի աչքեր,

ջահը ձեռքի մեջ բռնած մի կապիկ,

փորձում է ցատկել` չի՜ կարող ցատկել:

Եվ այծամարդն է նստած ստվերում,

իր հին շալվարն է կարկատում լարված,

քթի տակ երգ է ծորուն կերկերում,

կես տխուր է նա, կես` սիրահարված:

Կակաչների դաշտ – վիրավոր գազան,

հիվանդացած հող` պուտերով ցավի,

թոքախտից մեռնող բանաստեղծն հազաց

դեղնած էջերից հեռու անցյալի:

Կակաչների դաշտ – սավան արյունոտ,

թաքուն դուրս նետված պատուհանից բակ;

և շներն հանկարծ առած արյան հոտ,

հարայ-հրոց են գցել խայտառակ:

Այդ սերն է, սերը վիրավոր գազան,

քաղցած գայլերի օղակում ընկած,

և հալածում է, նեղում է նրան

ձեռքի մեջ ջահը` կապիկը սմքած:

Եվ կսեղմվի օղակը քիչ-քիչ,

մահացու ճիչդ կլսվի հանկարծ,

կարկատած շորը կգցի ձեռքից

այծամարդը բութ վախից սահմռկած:

Եվ կելնես երկինք` կղզին ամայի,

վիրավոր, անուժ թևերդ պարզած,

օդի մեջ խնկի բույրը հմայիչ,

թոքախտից մեռնող բանաստեղծի լաց:

Ուժ տուր թևերիդ և լուսնի վրա

հանգիր ու նվվա` մեռնող աչքդ հաշտ,

արյունդ դանդաղ ծորա ու ծորա

լուսնի սավանին – կակաչների դաշտ

2.ԱՌԱՆՑ ՔԵԶ

Վախով եմ լսում խոսքերը ասված.

ոչինչ չեմ տեսնում նրանց ետևում,

այս ինչքա՜ն արագ կուրացա, Աստված,

ո±ր մեղքիս համար դու ինձ չես ներում:

Մի բառ, երկու բառ և ուրիշ ոչինչ,

գույնը չեմ ջոկում ու տեսիլ չկա,

ամեն ինչ օտար, սառած ու ճղճիմ,

և հոգիս վհատ և սիրտս` տկար:

Անձրևը միայն` գորշ ու միալար

ատամնացավ է, որ չի կտրվում,

դեմքերի վրա ոչ ծիծաղ, ոչ լաց,

անշարժ, ինչպես հին, դեղնած կտավում:

ՙՀին վալսը, ախ, հա, հեռացում անդարձ՚,

խոստումներ, ժպիտ ու աչքեր կապույտ,

սիրելը բառ է, կարոտելը` բառ,

իսկ ձեռագիրը` տգեղ ու անփույթ:

Ո±ր մեղքիս համար դու ինձ չես ներում,

չէ± որ հիշում եմ խոսքերը անցած,

ես քեզ սիրում եմ –

դու ինձ չես սիրում`

և երջանիկ ու դժբախտ էի հանկարծ…

Աստված իմ, մի±թե չկա վերադարձ…

3.ՏՈւՓ

Չորս պատ և մի-մի առաստաղ, հատակ,

հեռավոր քաղաքի հյուրանոց,

/խղճուկ գազանիկ փորձանոթում փակ/

զուգարանային ջրի հեկեկոց:

Լուսամուտի տակ անձրև ու անձրև,

մեկ վառվում է լամպը, մեկ` հանգում,

ճերմակ պատերին սև ստվեր անձև,

և մի սև թախիծ, որ չի ճերմակում:

Եվ նախնադարյան ռադիո պատից կախ,

որ չի խոսելու, չի խոսել երբեք,

աթոռ ու սեղան` մահճակալից ձախ

և մի հայելի պատից կախված թեք:

Չորս պատ… և չորս տող հանգերով կապված,

սոսնձած ու հարթ կողերով կոկիկ…

Իսկ կեսգիշերին, լսո±ւմ ես, հանկարծ

կատվի պես պատն է ճանկռում քո հոգին…

4.ՍԿԻԶԲ

Կապույտ երկնքում և ոչ մի աստղ –

ջութակների երամն է սահում պաստառով նրա,

տխուր աչքերով Տիրամոր Որդին

աղ է շաղ տալիս վերքերիս վրա:

Մի ձայն, որ ցավն է ծնել անկասկած –

ներիր ինձ, ներիր, որդուդ մոլորուն,

մի մազմզոտ մարդ աչքերը փակած

ավազների մեջ խաչն է որոնում:

Կապույտ երկինքը սառել է վաղուց-

այս աշխարհում դու վաղուց չես եղել,

ոչինչ չես տեսել, ոչինչ չես հիշում,

ոչ ապրել ես դու և ոչ էլ` մեռել:

Բոբիկ ոտներով վազում ես հիմա,

և ո±ւր ես վազում, վերև±, թե± ներքև,

գիտես, որ լույս է իջնում քեզ վրա,

և խռպոտ ձայնով ճչում ես կերկեր:

Սառած երկնքում և ոչ մի աստղ,

վերջին ջութակն է թևերն օրորում –

մի մազմզոտ մարդ ավազին նստած,

արցունքն աչքերին…

…Էլ չի որոնում:

ԱՅՍ Ի՜ՆՉ ԱՐԱԳ ԵՆՔ ՄԵՌՆՈւՄ, ՍԵՐ ԻՄ

Ինձ նորից դիմավորեց մենությունը սենյակիս

և ես փակեցի դուռն ու հենվեցի դռանը:

Սեղանիս քարտեզներ կան, այնտեղ այնպես ուրախ է,

այնտեղ դեռ անտառներ կան գույնզգույն կապիկներով,

և մարդկանց գերեզմանները շարված են կողք-կողքի,

և տարօրինակ որդեր կան, որոնց պետք է ուսումնասիրել:

Իսկ ծխախոտները շոյում են իմ գլուխը

և շշնջում են - ավելի շուտ մեռիր:

Ինձ նորից դիմավորեց մենությունը սենյակիս:

Իսկ վանդակում վաղուց սատկել է դեղձանիկը,

և ես ափսոսում եմ դեն նետել նրան,

և ես կանոնավոր կուտ ու ջուր եմ տալիս նրան…

Սատկել է նաև կատուն,

որը պետք է ուտեր դեղձանիկին, իսկ ես

քարտեզը դնում եմ սեղանին

և ուղեղիս մեջ դասավորվում են կանոնավոր`

անտառներն իրենց գույնզգույն կապիկներով,

մարդկանց գերեզմանները շարված կողք-կողքի,

տարօրինակ որդերը, որոնց պետք է ուսումնասիրել…

Եվ ես արմունկներս դնում եմ սեղանին

և ես գլուխս առնում եմ ափերիս մեջ,

հետո ծխախոտ եմ առնում ձեռքերիս մեջ,

հետո ծխախոտից ծուխ է բարձրանում,

և հետո ծխախոտը սկսում է թունավորել ինձ

և հետո

ծխախոտները շոյում են իմ գլուխը,

և շշնջում են`

ավելի շուտ մեռիր,

ավելի ու ավելի շուտ…

ՀՐԱԺԵՇՏԻ ԵՐԳԵՐ

Եվ բաժանվելուց առաջ զրուցեցինք երկար:

Ոմանք գարեջուր էին խմում,

ոմանք նստել էին լուսամուտի գոգին,

մյուսներն անտրամադիր ծերանում էին

երբեք չծերացող կանանց

հիացմունքից խոնավացած աչքերի առաջ:

Զրուցում էինք և րոպեն դառնում էր ժամ ու երեկո,

դրսում մերթ անձրև էր գալիս,

հետո ձյուն էր տեղում,

մերթ արևն էր ելնում ամպերի ետևից

և արագորեն դեղնում էին

ծառերը – քիչ առաջ կանաչած:

Եվ ոչ ոք չէր համարձակվում դուրս նայել պատուհանից,

ոչ ոք չէր ուզում բացել դուռն ամուր կողպված,

որն, ի՜նչ իմանաս, միգուցե կողպված չէր ամենևին:

Եվ բաժանվելուց առաջ զրուցեցինք երկար:

Եվ երբ դու հանկարծ ոտի կանգնեցիր,

/այսօրվա պես հիշում եմ, թե ինչպես շրշաց

շրջազգեստիդ բաց-կապտավուն փեշը/

և երբ դու հանկարծ ոտի կանգնեցիր,

ժպտացիր տխուր և ինձ մեկնեցիր

հրաժեշտի պաղ, դալուկ մատներդ -

վաղուց, շատ վաղուց ես արդեն չկայի,

և գերեզմանիս թումբը պատված էր անմոռուկների

ես ինչ իմանամ, որ մի սերունդով,

և արագորեն դեղնում էին

ծառերը – քիչ առաջ կանաչած…

ԱՆԸՆԴՀԱՏ ՆՈւՅՆ ԽՈՍՔԵՐԸ

Միայն մի սիրտ է լսում քեզ ձյունե արձանների

անկյանք թագավորության հեռաստաններում:

Եվ միայն մի քամի,

որը դեռ չի որոշել իր անելիքը:

Եվ սարսափից փշաքաղված մի ծառ

հանկարծակի եկած ձմռան սառն ու ամուր գրկում:

Երակը բաց տարածված մի գետակ –

մարմինը սառչում է քիչ-քիչ:

Եվ դու, աչքերդ լայն բացած,

և սիրտդ, որ տրոփում տագնապով,

և մի անտանելի լռություն,

որ ոտի մատների վրա

անշշուկ մոտենում է քեզ

թիկունքից:

Դանդաղ ժամեր

1982 – 1986

*
Ծիծեռնակներ օդում – ուղիղ մեջտեղից բացված տետրակների
նման: Առաջին ժամերը ցուրտ դասարանում:
Թվաբ: Աշխարհ: Բուսաբ:
Եվ դեմ առ դեմ առաջին հանդիպումը կմախքի հետ
անատոմիայի կաբինետում, և ուսուցիչը, որի համեմատությամբ
կմախքը շատ ավելի կենսունակ ու կենսախինդ էր թվում
և շահում էր իր մարդկային հատկանիշներով…
Զանգերով, թվերով ու գնահատականներով լցված
առավոտներ,-
բազմազան ժողովներ, որ ավարտվում էին պարերով,
հեռավոր էքսկուրսիաներ, որ ավարտվում էին
մոտակա պուրակում,
և սերը, որպես ֆակուլտատիվ առարկա թևածում էր
միջանցքներում, կպչում էր մեր թանաքոտ մատներին,
կավճի փոշուց ճերմակած արտևունքներին,
սերը, որի ետևից ընկած, ինչպես աներես ճանճի,
ուսուցչական կոլեկտիվը քշում էր օրնիբուն,
պայքարում քիմիական պրեպարատներով,
թակարդներով զանազան…
Սակայն վաղ առավոտյան, գտնելով մի բաց լուսամուտ,
սերը նորից սուրում էր ներս, և սկսվում էր նորից
ամենօրյա վազվռտուքն ու պայքարը հուսահատ…

Ծիծեռնակներ օդում-
երկինքն ամբողջովին խզբզված է ծիծեռնակներով,
ինչպես տառասխալներով, ջնջումներով և ուղղումներով լցված
աշակերտական տետրակի էջ:

*
Վարձով տներում առավոտը բացվում է սովորականից մի քիչ ուշ:
Իսկ գլխացավը նույնն է` Գյումրիից ստացված մի քանի նամակ
սեղանի վրա, անալգինի դատարկ տուփեր,
տանտիրոջ չգիտես թե ինչու հղի աղջիկը,
որը լվացք է անում առավոտից-իրիկուն,
իսպաներենի քրքրված դասագիրքը պատուհանի գոգին,
և դու չգիտես որտե±ղ ծախսես զարմանալիորեն հրաշալի տրամադրությունդ,
որը քո մեջ ծիլ է տվել գարնանային այս կիրակի առավոտ:
Հեռվից հեռու լսվում է տրամվայի զնգոցը,
և դուռդ ճանկռում է կապույտ աչքերով կատուն:
Դու դեռ չգիտես, ո±ր սրճարանում պիտի փչացնես օրդ
և որտե±ղ պիտի ծախսես վերջին երեք ռուբլիդ-
գավառից եկած ուսանող` քառակուսի արդուկած շալվարով:
Եվ փակելով խցիկիդ դուռը.
~
-Buenos dias, senor,- խանդավառ ողջունում ես տանտիրոջդ:
-Buenos dias, շուն շան որդի,- ի պատասխան մրթմրթում է տանտերդ,
տուն հրելով իր հղի աղջկան,
որի առավոտը, ըստ երևույթին, շատ վաղուց էր սկսվել…

*
Դաշնամուրի վրա մի մատով նվագված առավոտ,
պարզ հնչյուններ, որ թափանցում են վարագույրից ներս:
Շներ, կատուներ, ծտեր - ահա, քաղաքային ամբողջ ֆաունան,
աղքատիկ մի նվագախումբ` հասարակ իրադարձությունների
համար նախատեսված:
Ի՜նչ արագ են երևում դատարկ օրվա նշանները,
և հորիզոնը` փոքրիկ պատուհանն է, փակված, չգիտես, թե
ում լվացքով` ճերմակ սավան` ավարտված կինոյի էկրան,
լույսերը վաղուց վառվել են, իսկ դու մենակ ես դահլիճում,
բոլորն արդեն գնացել են տարբեր ուղղություններով,
իսկ դու մոլորված նստել-մնացել ես, որովհետև չգիտես, թե
հիմա ուր պիտի գնաս…մոլորված նստել ես քո վարձով
սենյակում, և օրը նոր է սկսվել, իսկ հոգիդ խամրած է,
ինչպես անձրևների տակ երկար մնացած կոնֆետի թուղթ:

Դաշնամուրի վրա
մեկ մատով նվագված առավոտ:

¶Çß»ñÁ ¹áõ ùÝ»É ¿Çñ ³Ýï³éáõÙ, µ³ó »ñÏÝùÇ ï³Ï,

å³éÏ³Í Ï³Ý³ã Ëáï»ñÇÝ: ÆëÏ »ñµ ³ñÃÝ³ó³ñ

í³Õ ³é³íáï ¿ñ, ÇëÏ »ñµ ³ñÃÝ³ó³ñ` áõß³ó»É ¿Çñ ³ñ¹»Ý-

Ëáï»ñÁ ³×»É ¿ÇÝ ùá ÙÇçáí,

×ÛáõÕ»ñÝ ³Ýó»É ¿ÇÝ ùá ÙÇçáí, ÇëÏ Ñ»Ýó ÏñÍùÇ¹ íñ³,

Ñ»Ýó ³ÛÝï»Õ, áñï»Õ ëÇñï¹ ¿, µ³óí»É ¿ñ ÙÇ Í³ÕÇÏ`

ã³÷³½³Ýó í³é ·áõÛÝ»ñáí ¨ Ã»ñÃÇÏÝ»ñÁ

÷áËáõÙ ¿ÇÝ ·áõÛÝ»ñÝ ³Ù»Ý ³ÏÝÃ³ñÃ:

Â»Ã¨ ù³ÙÇÝ ×á×áõÙ ¿ñ Ëáï»ñÁ ¨ »ë ½·áõÙ ¿Ç,

áñ ×ÛáõÕ»ñÝ ÇÙ Ó»éù»ñÝ »Ý,

ÃÇÃ»éÝ»ñÁ åïïíáõÙ ¿ÇÝ Í³ÕÏÇ ßáõñç,

¨ ëÇñïë áõéãáõÙ ¿ñ áõñ³ËáõÃÛáõÝÇó…

ºë »ñ¨Ç Ù»é»É »Ù, - Ùï³Í»óÇ ³é³Ýó Ëáõ×³åÇ, -

»ë »ñ¨Ç í³Õáõó »Ù Ù»é»É, -ß³ñáõÝ³Ï»óÇ Ùï³Í»É:

ÆëÏ »Ã» ã»Ù Ù»é»É, ³å³ í³ï ã¿ñ ÉÇÝÇ,

»Ã» ÙÇ ùÇã ¿É ³Ûëå»ë ³åñ»Ç…

Üàð ²ðÂÜ²òàõØ

Â»Ã¨áñ»Ý ³ÝóÇñ í»ñ³¹³ñÓáÕ Ñá·ÇÝ»ñÇ ÙÇçáí:

ÎÝ×éáïí³Í Ù³ñÙÇÝÝ»ñ, áñ çáõñ »Ý ËÙáõÙ

·ÉáõËÝ»ñÁ Ã³Õ³Í »ñµ»ù ãÝí³½áÕ ·»ï³ÏÇ

³ÝÁÝÃ»éÝ»ÉÇ çñ»ñÇ Ù»ç:

ÆÙ³ëïáõÝ ³ãù»ñáí Ù³ÝáõÏÝ»ñ, -

ÙÇ ù³ÝÇ ÏÛ³Ýù ¿ ë³Ñ»É Í»ñ³ó³Í Ù³ïÝ»ñÇ ³ñ³Ýùáí:

ÐÝ³ñ³íáñÇÝ ã³÷ ³½³ï ï³ñ³ÍáõÃÛáõÝ,

áõñ ¹áõ åÇïÇ ù³ÛÉ»ë í»ñ³¹³ñÓáÕ Ñá·ÇÝ»ñÇ ÙÇçáí,

¨ Ëáï»ñÁ åÇïÇ ã½·³Ý ùá Ù³ñÙÝÇ Í³ÝñáõÃÛáõÝÁ:

´³½»Ý»ñÇ ÝÙ³Ý ¹Åí³ñáõÃÛ³Ùµ µ³óáõËáõ÷ ³Ý»Éáí Ã¨»ñÁ

íÇÃË³ñÇ ÃÇÃ»éÝ»ñÝ »Ý ³ÝÓ³ÛÝ ë³ÑáõÙ`

ß÷áÃí³Í Çñ»Ýó ³Ñé»ÉÇ ã³÷ë»ñÇó, Çñ»Ýó

·áõÛÝ»ñÇ ³é³ïáõÃÛáõÝÇó, ¨ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë,

³Ù»Ý ÇÝãÇó ß÷áÃí³Í…

ºí ·»ï³ÏÁ, áñÇ çñ»ñÁ »ñµ»ù ã»Ý Ýí³½áõÙ,

³ñï³óáÉáõÙ ¿ Çñ Ù»ç ³ãù»ñ` ½³ñÙ³Ý³ÉÇ Ñëï³ÏáõÃÛ³Ùµ,

³ãù»ñ, áñ áã Ñ³ñó»ñ »Ý ï³ÉÇë

¨ áã ¿É å³ï³ëË³Ý »Ý áñáÝáõÙ

·³ñÝ³Ý³ÛÇÝ ÙáÉ»·Ý³Í Ï³ïáõÝ»ñÇ Ñ³Ù³éáõÃÛ³Ùµ:

ÆÝã-áñ ÙÇ ï»Õ ûñ»ñÁ µ³óáõÙ áõ ÷³ÏáõÙ »Ý Çñ»Ýó Ã¨»ñÁ,

ÇÝã-áñ ÙÇ ï»Õ ë³ÑáõÙ ¿ ÇÙ ÏÛ³ÝùÁ

Í»ñ³ó³Í Ù³ïÝ»ñÇ ³ñ³Ýùáí…

ºë ÇÝãå»ë Ùáé³Ý³Ù ù»½,-

»ë, áñ ÑÇÙ³ Ã³÷³éáõÙ »Ù

³åñáÕÝñÇ ¨ Ù»éÝáÕÝ»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ:

ºë, áñ ÏÇëáí ã³÷ ÑáÕÇ Ù»ç »Ù:

ºí ³Ù»Ý ³Ý·³Ù, »ñµ ÝáñÇó

ï»ñ¨³Ï³ÉáõÙ »Ý Ã¨»ñë

¨ ëñïÇë ÙÇçÇó Çñ óáÕáõÝÝ ¿ »ñÏ³ñáõÙ

ÃáõÝ³íáñ í³é ·áõÛÝ»ñáí Í³ÕÇÏÝ ³Ý³ÝáõÝ`

»ë Ùï³ÍáõÙ »Ù, Ã»` ¿É »±ñµ »Ù Ùáé³Ý³Éáõ ù»½

¨ ¿É áñï»±Õ »Ù Ùáé³Ý³Éáõ,

»ñµ ÏÇëáí ã³÷ ³Ûëï»Õ »Ù ¨ ÑÇßáõÙ »Ù ù»½,

¨ ÏÇëáí ã³÷ ³ÛÝï»Õ »Ù ¨ ¿ÉÇ ÑÝ³ñ ãÏ³

ù»½ Ùáé³Ý³Éáõ,

¨ ãÏ³ áõñÇß,

ÙÇ áõñÇß ³ßË³ñÑ ¿É Ñ»é³Ý³Éáõ…

öàøðÆÎ ´²Ü²êîºÔÌàõÂÚàõÜ

îáõÝ,

áñï»Õ »ë Ïáõ½»Ý³ÛÇ ³åñ»É:

Èáõë³ÙáõïÇ ·á·ÇÝ ß³ñí³Í Í³ÕÇÏÝ»ñ:

æñáí ÉÇ ·ñ³ýÇÝ` ë»Õ³ÝÇ íñ³:

ÎÇë³ï ÁÝÃ»ñóí³Í ·Çñù` Ý»ïí³Í µ³½ÙáóÇÝ,

Ã³ÝÓñ í³ñ³·áõÛñ, áñÇ »ï¨áõÙ Ã³ùÝí³Í

Å³Ù»ñáí ÏÝ³Û»Ç å³ïáõÑ³ÝÇó,

Ã» ÇÝãå»ë ¿ µ³ÏáõÙ Ë³ÕáõÙ ÷áùñÇÏ ³ÕçÇÏë,

áïÇó ·ÉáõË ÷áßáïí³Í:

ºí »ë Ïáõ½»Ý³ÛÇ ³åñ»É

³Ýí»ñç:

èàØ²Üê

ºë ÑÇÙ³ Ïáõ½»Ý³ÛÇ å³éÏ»É ÙÇ áñ¨¿ Ñ³ñÙ³ñ ï»Õ

¨ Ù»éÝ»É ùá ëÇñáõó – Ù»éÝ»É ³Ù»Ý³ÇëÏ³Ï³Ý Ù³Ñáí,

Ù»éÝ»É ³Ù»Ý³ÇëÏ³Ï³Ý ëÇñáõó:

ÆëÏ áñï»ÕÇ±ó ·ïÝ»É ÙÇ áñ¨¿ Ñ³ñÙ³ñ ï»Õ,

·áõó» ù³Õ³ù³ÛÇÝ ³Û·á±õÙ, Ù³ùáõñ Ëáõ½³Í Ëáï»ñÇ Ù»±ç,

Í³é»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ…µ³Ûó ÃÝ¹áõÙ ¿ ÷áÕ³ÛÇÝ Ýí³·³ËáõÙµÁ,

µ³Ûó áñáïáõÙ »Ý µ³ñÓñ³ËáëÝ»ñÁ ¨ Ï³ñáõë»ÉÝ»ñÝ »Ý ×éÝãáõÙ,

¨ »ñ»Ë³Ý»ñÝ »Ý í³½í½áõÙ ³Ù»Ýáõñ»ù,

ÇëÏ Ãáß³Ï³éáõ Ï³Ý³Ûù ÷ÝÃ÷ÝÃáõÙ »Ý` Ãá՜õ, ³Ûë á±í ¿

å³éÏ»É Ëáï»ñÇ Ù»ç, »ñ¨Ç Ñ³ñµ³Í ¿, ãÇ ¿É ³Ù³ãáõÙ…

¶áõó» ïá±õÝ ·Ý³Ù, å³éÏ»Ù µ³½ÙáóÇÝ,

÷³Ï»Ù ¹áõé áõ Éáõë³Ùáõï…µ³Ûó Ñ»éáõëï³óáõÛóÁ

»ñ·áõÙ ¿ µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ, Ñ»é³ËáëÁ ½Ý·áõÙ ¿ ³Ý¹³¹³ñ,

ÇëÏ í»ñÇ Ñ³ñÏáõÙ Ñ³ÛñÁ ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙ ¿ »ñ»Ë³ÛÇÝ,

ÇëÏ Ý»ñù¨Ç Ñ³ñÏáõÙ »ñ»Ë³Ý ¹³ëïÇ³ñ³ÏáõÙ ¿ ÑáñÁ,

¨ ¹Å·áÑáõÙ »Ý Çñ³ñÇó ³ÝÃáõÛÉ³ïñ»ÉÇ »Õ³Ý³ÏÝ»ñáí,

·áõÙ³ñ³Í Íáñ³ÏÁ, áñÇó çáõñ ¿ Ï³ÃáõÙ ³Ý¹³¹³ñ…

ØÇ·áõó» ·Ý³Ù ù³Õ³ùÇó ¹á±õñë` Ñ»éáõ Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ ÅËáñÇó,

í»ñçÇÝ Éáõñ»ñÇó, ïñ³Ùí³ÛÇó, åÇÝáã»ïÇó, ³ëåÇñÇÝÇó,

Ïå³éÏ»Ù µ³ó »ñÏÝùÇ ï³Ï, ·ÉáõËë Ï¹Ý»Ù ãáñ ù³ñÇÝ,

ÏÝ³Û»Ù ÉáõëÝÇÝ ¨ ùá ¹»ÙùÁ Ïï»ëÝ»Ù,

ùá ³ãù»ñÁ Ïï»ëÝ»Ù ¨ ëÇñïë ÏÙ³ñÇ ó³íÇó…

´³Ûó ù³Õ³ùÁ áã ÙÇ Ï»ñå ãÇ í»ñç³ÝáõÙ, ³ÛÉ ß³ñáõÝ³ÏíáõÙ ¿

ù³Õ³ù³ïÇå ³í³Ýáí, Ñ»ïá ³í³Ý³ïÇå

·ÛáõÕ»ñÝ »Ý ëÏëíáõÙ ¨ ³å³ ¹³ñÓÛ³É ÝáõÛÝ ù³Õ³ùÝ ¿

Í³í³ÉíáõÙ ùá ¹»Ù, ß³ï å³ñ½ å³ï×³éáí` áñáíÑ»ï¨

»ñÏñ³·áõÝ¹Á ÏÉáñ ¿ ¨ ³Ù»Ýáõñ»ù ÝáõÛÝ ÏÉáñ ÉáõëÇÝÝ ¿,

ÏÉáñ áõ Í³ÝáÃ, ÇÝãå»ë ÝáõÛÝ ÙáõïùÇ µÝ³ÏÇã,

áñÇ ³ÝáõÝÁ ã·Çï»ë, µ³Ûó µ³ñ¨áõÙ »ë Ï³ÝáÝ³íáñ,

¨ ÝáõÛÝ »ñÏÇÝùÝ ¿` Ø»Ý¹»É»¨Ç ³ÕÛáõë³ÏÇ

ÝÙ³Ý Ó·í³Í í»ñ¨áõÙ, ¨ ³ëïÕ»ñÁ ß³ñí³Í »Ý

³Ù»Ý Ù»ÏÝ Çñ í³Ý¹³ÏáõÙ, ¨ ³Ñ³, í»ñç³å»ë,

·ïÝáõÙ »Ù ÙÇ ¹³ï³ñÏ í³Ý¹³Ï,

·ÝáõÙ å³éÏáõÙ »Ù ³å³Ñáí,

¨ Ù»éÝáõÙ »Ù ùá ëÇñáõó, ³Ù»Ý³ÇëÏ³Ï³Ý Ù³Ñáí –

³Ù»Ý³ÇëÏ³Ï³Ý ëÇñáõó…

¶ðÆ¶àð Ü²ðºÎ²òÆ

ºë ³Û¹ù³Ý Ù»Í áõ ½³ñÙ³Ý³ÉÇ ·»ï »ñµ»ù ã¿Ç ï»ë»É:

²ÝÑÝ³ñÇÝ ÙÇ ·»ï, áñ ÑáëáõÙ ¿ µáÉáñ áõÕÕáõÃÛáõÝÝ»ñáí,

¨ áñÇ Ù»Õ³íáñ çñ»ñáõÙ ÉáÕáõÙ »Ý ³ÝÙ»Õ ÓÏÝ»ñ,

¨ ÇÝã-áñ ½³ñÙ³Ý³ÉÇ µáõÛë»ñ ·»ïÇ ËáñáõÝÏ Ñ³ï³ÏÇó

³ñ³·áñ»Ý ³×áõÙ áõ µ³ñÓñ³ÝáõÙ ¿ÇÝ í»ñ

¨ Ó»éù»ñÇ ÝÙ³Ý å³ñ½íáõÙ ¿ÇÝ »ñÏÇÝù

¨ Ñ»ïá Ñáõë³Ñ³ï Í³ÉíáõÙ ¿ÇÝ ÝáñÇó,

ÝáõÛÝ ³ñ³·áõÃÛ³Ùµ ëáõ½í»Éáí ·»ïÇ Í³Ýñ çñ»ñÇ Ù»ç:

´³Ûó åÇïÇ »ñ³½ ï»ëÝ»ë` ³Ýí»ñç ÏñÏÝíáÕ å³ïÏ»ñÝ»ñáí,

¨ µáÉáñ å³ïÏ»ñÝ»ñáõÙ ÝáõÛÝ Ñ³Û³óùÝ ¿,

áñ Ý³ÛáõÙ ¿ µáÉáñ áõÕÕáõÃÛáõÝÝ»ñáí, ¨ ÝáõÛÝ ÓÏÝ»ñÁ,

áñ ßáÕáõÙ »Ý Ýñ³ ³ãù»ñÇ Ù»ç, Ñ»é³íáñ

ÝÙ³ÝáõÃÛáõÝ áõÝ»Ý ÑÇÝ ¨ Ù»é³Í µ³é»ñÇ,

áñáÝù ÙÃ³Ý Ù»ç ÷³ÛÉ÷ÉáõÙ »Ý ù³ñ³ÝÓ³íÝ»ñáõÙ ëáí³Ù³Ñ ×·Ý³íáñÝ»ñÇ Ñ³½³ñ³ÙÛ³ ù³Õó³Í µÇµ»ñáí –

ÑÇÝ ¨ ëáí³Ù³Ñ µ³é»ñÇ, áñáÝù Ë»óÇÝ»ñ »Ý ¹³ï³ñÏ,

¨ ÏÛ³ÝùÁ` ËËáõÝçÁ ×»ñÙ³Ï³ÙÇë, í³Õáõó Éù»É ¿ Ýñ³Ýó:

´³Ûó åÇïÇ »ñ³½ ï»ëÝ»ë` Ù»Í áõ ½³ñÙ³Ý³ÉÇ ÙÇ ·»ï,

áñÇ ³í³½Ý»ñÇ ÙÇçÇó åëåÕáõÙ »Ý

µáÉáñáíÇÝ Ï»Ý¹³ÝÇ Å³Ù³óáõÛóÝ»ñ, ¨ ¹áõ

å³ñ½ ÉëáõÙ »ë Ýñ³Ýó ÏïÏïáóÁ Ñ³Ù»ñ³ßË,

¨ ÓÏÝáñëÇ ×ÇãÁ ½í³ñÃ³Ó³ÛÝ, áñÁ ù³ß»É ¿ áõéÏ³ÝÁ çñÇó,

ÇëÏ áõéÏ³ÝÇ Ù»ç ÙÇ íÇÃË³ñÇ Å³Ù³óáõÛó ¿ ÃåñïáõÙ`

³Ýí»ñç ÏñÏÝíáÕ å³ïÏ»ñÝ»ñáí, ¨ Ó»éùÁ,

áñ ë³ÑáõÙ ¿ ¹»ÙùÇ íñ³Ûáí, ¨ ³ãù»ñÁ,

áñ ³ñ¹»Ý ×³Ý³ã»É »Ý ù»½, ¨ ³ãù»ñÁ`

Ñ³½³ñ³ÙÛ³ ù³Õó³Í µÇµ»ñáí ëÏëáõÙ »Ý

¹³Ý¹³Õ Ååï³É…

ìºðæÆÜ ÐºøÆ²Â

¶ñ³¹³ñ³ÝÝ»ñÁ å³ÛÃáõÙ »Ý ·ñù»ñÇ ³é³ïáõÃÛáõÝÇó:

¶áõó» Ã» ë³ í»ñçÇÝ ¹³±ñÝ ¿, Ï³Ù

¿É ³é³í»É ë³ñë³÷»ÉÇÝ` í»ñçÇÝ ï³ñÇ±Ý:

ÆëÏ ù³Ý¹³Ï³·áñÍÁ ù³Ý¹³ÏáõÙ ¿ ³Ýí»ñç

¨ ³ñí»ëï³ÝáóÁ µ»ñÝ»µ»ñ³Ý Éóí³Í ¿ ù³Ý¹³ÏÝ»ñáí,

¨ ïáõÝÁ Éóí³Í ¿ ù³Ý¹³ÏÝ»ñáí,

¨ ÏÇÝÝ áõ »ñ»Ë³Ý»ñÁ ëïÇåí³Í ÷áÕáóáõÙ »Ý ³åñáõÙ,

µ³Ûó ßáõïáí ÷áÕáóÝ ¿É ÏÉóíÇ ù³Ý¹³ÏÝ»ñáí,

ÇëÏ ù³Ý¹³Ï³·áñÍÁ ù³Ý¹³ÏáõÙ ¿ ³Ýí»ñç,

¨ áã ÙÇ ÑÝ³ñ ãÏ³ Ýñ³Ý Ï³Ý·Ý»óÝ»Éáõ:

¶áõó» Ã» ë³ í»ñçÇÝ ¹³±ñÝ ¿, Ï³Ù

¿É ³é³í»É ë³ñë³÷»ÉÇÝ` í»ñçÇÝ ï³ñÇ±Ý:

´áõéÝ ßÇÝ³ñ³ñáõÃÛáõÝ ¿ Í³í³Éí»É

í»ñçÇÝ ³ÝÙ³ñ¹³µÝ³Ï ÏÕ½áõÙ`

ÑáÃ»ÉÝ»ñ, ÙáÃ»ÉÝ»ñ, µ³½³Ý»ñ ¨ ïáõñµ³½³Ý»ñ, ³Ù»Ýáõñ»ù

÷áßÇ, í»ñ³Ùµ³ñÓ ÏéáõÝÏÝ»ñ, ó»Ù»Ýï ÏÇñ áõ ³í³½,

¨ ³Õµ³Ñ³í³ù Ù»ù»Ý³Ý Íáí ¿ ï³ÝáõÙ ÉóÝÇ ÇÝã-áñ

óÝóáïÇÝ»ñ, ÷³É³ë-÷áõÉáõë, éáµÇÝ½áÝÝ»ñ ¨ áõñµ³ÃÝ»ñ`

Ã³÷ùÇ Ù»ç µ³ñÓ³Í…

¶áõó» ë³ ÇëÏ³å»±ë í»ñçÇÝ ¹³ñÝ ¿, Ï³Ù

¿É ³é³í»É ë³ñë³÷»ÉÇÝ` í»ñçÇÝ ï³ñÇÝ:

ÆëÏ Ñ»ùÇ³ÃÝ ÁÝÃ³ÝáõÙ ¿ Çñ ëáíáñ³Ï³Ý ÑáõÝáí`

ÝáõÛÝ Ã³·³íáñÇ ïÕ³Ý ¨ ³ñù³Û³¹áõëïñÁ ÝáõÛÝ,

ÝáõÛÝ µ³ñÇ Ññ»ßï³ÏÁ ¨ ÝáõÛÝ ë³ï³Ý³Ý ã³ñ…

ØÇ³ÛÝ Ã»` ÉÇÝáõÙ ¿, ãÇ ÉÇÝáõÙÇ ÷áË³ñ»Ý –

»Õ»É ¿ áõ ³ÛÉ¨ë ãÇ ÉÇÝÇ…ÆëÏ Ñ»ùÇ³ÃÇ í»ñçáõÙ

»ñÏÝùÇó »ñ»ù Ý»ÛïñáÝ³ÛÇÝ éáõÙµ ¿ ÁÝÏÝáõÙ,

Ù»ÏÝ ÇÝÓ, áñå»ë Ñ»ùÇ³Ã³ë³óÇ, ÙÛáõëÁ` Ó»½,

áñ Ñ³Ùµ»ñáõÃÛ³Ùµ ³åñ»óÇù ³Ûëù³Ý ï³ñÇÝ»ñ,

ÇëÏ »ññáñ¹Á` Ñ»Ýó ³ÛÝå»ë,

Ñ»ï³ùñùñáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ:

²èúðÚ² ä²îØàõÂÚàõÜ

ÆÝã Ëáëù, Ï³ñ»ÉÇ ¿ñ ¨ µ³ó ÃáÕÝ»É ³Ûë å³ïÙáõÃÛáõÝÁ

¨ ß³ñáõÝ³Ï»É µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ Çñ ÑÇÝ ÑáõÝáí,

Ç í»ñçá, ëù³Ýã»ÉÇ »Õ³Ý³Ï ¿ ëÇñáõó ï³é³å»Éáõ Ñ³Ù³ñ,

¨ å³ïß·³ÙµÇó µ³óíáÕ ï»ë³ñ³ÝÁ Ýå³ëï³íáñ

å³ÛÙ³ÝÝ»ñ ¿ ëï»ÕÍáõÙ Ñáñ¹³µáõË ½·³óÙáõÝùÝ»ñÇ¹ ³é³ç:

ê³Ï³ÛÝ ×ßÙ³ñÇïÝ ³ÛÝ ¿, áñ Ñ»Ýó ÑÇÙ³

Ï³Ý·Ý³Í ÓÙ»ñáõÏÇ Ñ»ñÃáõÙ Ï³ÝáÝ³íáñ ï³ñáõµ»ñíáõÙ »Ù

Ù³ñ¹Ï³Ýó ÙÇ ÑáÍ ËÙµÇ Ñ»ï ¨ ³ÕÙáõÏ-³Õ³Õ³ÏÇó á·»ßÝãí³Í`

Ó·ïáõÙ »Ù Ùáï»Ý³É »ñ³Ý»ÉÇ å³ïáõÑ³ÝÇÝ, áñÇ

»ï¨áõÙ Ï³Ý·Ý³Í »ñ³½Ïáï ³ãù»ñáí ·áñÍ³Ï³ï³ñÁ`

ÙÇçÇÝ ï³ñÇùÇ ×»ñÙ³Ï³Ñ»ñ ÙÇ ïÕ³Ù³ñ¹,

Ñ³Û³óùÝ ÇÝã-áñ ³ÝÑ³Ûï áõÕÕáõÃÛ³Ùµ Ñ³é³Í,

Ë³Õ³Õí»Éáõ Ïáã ¿ñ ³ÝáõÙ Ù»½`

å³ïñÇÏ³í³Û»É ß³ñÅáõÙáí Ó»éùÁ í»ñ å³ñ½³Í

¨ ·áõÝ³ï ßñÃáõÝùÝ»ñÁ Ñ³½Çí ß³ñÅ»Éáí

ßßÝçáõÙ. §êÇñ»ó»ù ½ÙÇÙ»³Ýë¦, ¨ ³ÝëùáÕ

¹³Å³ÝáõÃÛ³Ùµ Ã³É³ÝáõÙ ¿ñ Ù³ñ¹Ï³Ýó, µáÉáñÇÝ ³ÝËïÇñ`

Ñ³ßÙ³Ý¹³ÙÝ»ñÇÝ, Í»ñáõÝÇÝ»ñÇÝ, Ï³Ý³Ýó… ÆÝã Ëáëù,

Ï³ñ»ÉÇ ¿ñ ¨ µ³ó ÃáÕÝ»É ³Ûë å³ïÙáõÃÛáõÝÁ, ë³Ï³ÛÝ,

»ñµ ÙÇ å³Ñ Ý³Û»óÇ ·áñÍ³Ï³ï³ñÇ »ñ³½Ïáï ³ãù»ñÇÝ,

Ñ³ÝÏ³ñÍ ÑÇß»óÇ ÇÝÓ ³Ýí»ñç ï³ÝçáÕ ÙÇ »ñ³½

¨ ï³ñûñÇÝ³Ï Ñ³×áõÛùÇó áõ í³ËÇó ëÇñïë Ýí³Õ»ó.-

»ñ³½Ïáï ³ãù»ñáí ÙÇ ³Ñé»ÉÇ íÇß³åûÓ ¨ ÏÇë³Ù»ñÏ

í³Ûñ»ÝÇÝ»ñÇ ÙÇ ÑáÍ µ³½ÙáõÃÛáõÝ` Çñ³ñ »ï¨Çó ß³ñí³Í,

Çñ³ñ ÑñÙßï»Éáí ßï³åáõÙ ¿ÇÝ ÙïÝ»É íÇß³åÇ »ñ³ËÁ`

Ýñ³ »ñ³½Ïáï ³ãù»ñáí ÑÙ³Ûí³Í…: ÆÝã Ëáëù,

Ï³ñ»ÉÇ ¿ñ ³Ûë å³ïÙáõÃÛáõÝÝ ¿É µ³ó ÃáÕÝ»É

¨ ß³ñáõÝ³Ï»É ëÇñ³ÛÇÝ µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ Çñ ÑáõÝáí,

µ³Ûó ³ñ¹»Ý Ñ³ë»É ¿ñ ÇÙ Ñ»ñÃÁ,

¨ »ë ³ñ¹»Ý ÏÇëáí ã³÷ íÇß³åÇ »ñ³ËáõÙ ¿Ç`

Ñ³×áõÛùÇó áõ ë³ñë³÷Çó Ýí³Õ³Í…

ºê ÆÜâ Î²ðàÔ ºØ ²ÜºÈ

ÆÙ ³Ûë Ë»Õ×áõÏñ³Ï µ³é»ñáí,

·ñù»ñáí, áñ ÙÇ³µ»ñ³Ý ³ëáõÙ »Ý` Ñ³Ùµ»ñÇñ,

Ñ³Ùµ»ñÇñ ÍÝí»Éáõó¹ ³ÝÙÇç³å»ë Ñ»ïá, ¨ ³Û¹å»ë,

Ï³Ù³ó-Ï³Ù³ó Ñ³Ùµ»ñÇñ ÙÇÝã¨ ÷³é³íáñ ³í³ñïÁ ùá ûñ»ñÇ:

²Ñ³, Å³Ù³Ý³ÏÁ ¹³Ý¹³Õáñ»Ý »ÉÝáõÙ ¿ ùá ÙÇçÇó,

ãáñë ÏáÕÙáõÙ ³ãù»ñ, áñ ³Ýï³ñµ»ñ Ñ»ï¨áõÙ »Ý ù»½,

Ó»éù»ñÇ ¨ áïÝ»ñÇ ³Ýï³é,

áñ å³ïñ³ëï³Ï³Ù û·ÝáõÙ »Ý Ù³ñÙÝÇ¹,

áñ ßáõï ³½³ïíÇ »ñÏñ³ÛÇÝ µ»éÇó

¨ Ã»Ã¨ áõ Ñ³Ý·Çëï µ³ñÓñ³Ý³ »ñÏÇÝù,

ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ`¹»é ³í»ÉÇ í»ñ:

ºë Ç±Ýã Ï³ñáÕ »Ù ³Ý»É ÇÙ ³Ûë Ë»Õ×áõÏñ³Ï µ³é»ñáí,

ÇÝãå»±ë ù³ÛÉ»Ù, »ñµ ³ñ¹»Ý Ã»ùíáõÙ »Ù ÑáÕÇÝ,

»ñµ ³ñ¹»Ý ÏÇëáí ã³÷ Ëñí³Í »Ù ÑáÕÇ Ù»ç,

ãáñ³óáÕ Í³éÇ å»ë` ÏÇëáí ã³÷ ÑáÕÇ Ù»ç

¨ ÏÇëáí ã³÷ »ñÏÝÇ, ¨ »ñÏáõëï»ù Ù»é³Í,

¨ Ñá·Çë í³Ë»ó³Í ÃéãÝÇ å»ë Íí³ñ»É ¿ ãáñ ×ÛáõÕ»ñÇ Ù»ç

¨ áõñ-áñ ¿ ÏÃéãÇ…»ë ÇÝãå»±ë å³Ñ»Ù Ýñ³Ý

ÇÙ ³Ûë Ë»Õ×áõÏñ³Ï µ³é»ñáí, ³Ûë ³Ýå³ßïå³Ý

áõ ÷ËñáõÝ ·ñù»ñáí, áñ áã ÓÙé³Ý óñïÇÝ »Ý û·ÝáõÙ

¨ áã ¿É ³Ùé³Ý ï³åÇÝ, áñ ÙÇ³ÛÝ ³ëáõÙ »Ý`

Ñ³Ùµ»ñÇñ, ÍÝí»Éáõó¹ ³ÝÙÇç³å»ë Ñ»ïá,

Ñ³Ùµ»ñÇñ, ù³ÝÇ ¹»é

ÃéãáõÝÁ Ýëï³Í ¿ ×ÛáõÕ»ñÇÝ:

ØÇ Ñá·Ý³Í É»é`

³Ýï³éÁ åÇç³ÏÇ ÝÙ³Ý ·ó³Í áõë»ñÇÝ

¨ åÇç³ÏÇ í»ñÇÝ ·ñå³ÝÇÏÇó

¹áõñë ¿ óóí»É ëñ³Í Ù³ïÇïÁ »Ï»Õ»óáõ ·Ùµ»ÃÇ:

²Ýï³éÇ Ëáñù»ñáõÙ

ëÝÏ»ñÇ ÝÙ³Ý ³×»É »Ý å³ïÙáõÃÛ³Ý ¹³ë³·ñù»ñÁ:

ÜáñÇó ÍÝí»É - ³Ýí»ñç ÏñÏÝáõÙ ¿ ³ñÓ³·³ÝùÁ,

¨ Ñ³ÝÏ³ñÍ³ÏÇ »Ï³Í Ï³ÛÍ³ÏÁ, ³é³çÇÝ ïå³íáñáõÃÛ³Ý å»ë í³é`

ë¨-ëåÇï³Ï Éáõë³ÝÏ³ñí»ó ³ãù»ñÇ¹ ³é³ç:

ºí ÙÇ Ñá·Ý³Í É»é, ³Ù»Ý ÇÝãÇó Ñá·Ý³Í,

Ã»Ã¨ ×á×í»ó ï»ÕáõÙ ¨ ³Ýó³í Ñ³½³ñ ï³ñÇ:

ºí ÇëÏáõÛÝ Ýáñ ÃéãáõÝÝ»ñ Ñ³ÛïÝí»óÇÝ ³Ýß³ñÅ Ã¨»ñáí,

ù³ÙÇÝ ·ï³í Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý ¿çÁ å³ïÙáõÃÛ³Ý ¹³ë³·ñù»ñáõÙ,

¨ Ïáí»ñÇ Ñ³Ù»ñ³ßË Ý³ËÇñÝ ³Ýó³í`

ëåáñï³ÛÇÝ ³íïáÙ»ù»Ý³Ý»ñÇ ÝÙ³Ý Ñ³Ù³ñ³Ï³Éí³Í,

¨ ÑáíÇíÁ` ß÷áÃí³Í Ñ³ÙÁÝ¹Ñ³Ýáõñ áõß³¹ñáõÃÛáõÝÇó,

¨ ÑáíÇíÁ` äÉ³ïáÝÇ ÇÙ³ëïáõÝ Ã³ËÇÍÁ ³ãù»ñÇ Ù»ç:

ì»ñç³å»ë ÇÝã-áñ Ù³ñ¹ÇÏ »Ï³Ý`

³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ ÏáÏÇÏ Ñ³Ù³½·»ëïÝ»ñáí,

ã³÷³Í-Ó¨³Í ß³ñÅáõÙÝ»ñáí, ½·áõßáñ»Ý Ñ³Ý»óÇÝ

åÇç³ÏÁ É»é³Ý Ñ³·Çó, ¨ ³å³ ÁÝÏ³Ý Ýñ³ Ã¨»ñÁ

¨ ï³ñ³Ý ÇÝã-áñ ³ÝÑ³Ûï áõÕÕáõÃÛ³Ùµ:

²Ýó³í ¨ë Ñ³½³ñ ï³ñÇ:

ú¶àêîàê

¼³ñÙ³Ý³ÉÇ ³ÙÇë, áñÇ É³ÛÝù áõ »ñÏ³ÛÝùáí

³éÛáõÍÝ»ñ »Ý Ã³÷³éáõÙ` ÍáõÛÉ-ÍáõÛÉ Ã³÷³Ñ³ñ»Éáí åáã»ñÁ:

ØÇ ·áõÝ³·»Õ ²ýñÇÏ³,

áñÁ Ñ³ñÙ³ñ ï»Õ³íáñí»É ¿ »ñ»ëáõÝ ûñ»ñÇ Ù»ç:

êï»ÕÍí³Í »Ý ëù³Ýã»ÉÇ å³ÛÙ³ÝÝ»ñ ¹¹áõÙÝ»ñÇ

Ñ³ëáõÝ³óÙ³Ý Ñ³Ù³ñ,

¨ ãÏ³ áã ÙÇ Éáõñ ù»½³ÝÇó:

¸³ï³ñÏ ³ñÏÕ»ñÇ µ³ñÇÏ³¹Ý»ñ, áñáÝó µ³ñ»µ»ñ

å³ñáõÝ³ÏáõÃÛáõÝÁ

³ñ¹»Ý ï³ñ³Íí»É ¿ ù³Õ³ùáí Ù»Ï, ¨ Ñá·Ý³Í

·áñÍ³Ï³ï³ñÁ ëïí»ñáõÙ Ýëï³Í áõïáõÙ ¿ í»ñçÇÝ åáÙÇ¹áñÁ,

³Ýï³ñµ»ñ Ý³Û»Éáí ÷áÕáóÇ Ï»ëÁ µéÝ³Í ÙÇ ³ÝÑÝ³ñÇÝ ïÇÏÝáç,

áñÝ ³ÛÝù³Ý ß³ï ¿ñ ÙÇ ÷áùñÇÏ, µ³½Ù³ã³ñã³ñ ÅáÕáíñ¹Ç Ñ³Ù³ñ,

áñÝ ÑÇÙ³ ³åñáõÙ ¿ Ë³Õ³Õ áõ ³å³Ñáí ÏÛ³Ýùáí,

…¨ ãÏ³ áã ÙÇ Éáõñ ù»½³ÝÇó:

ê³ ùá ³ÙÇëÝ ¿,

»ñµ ÷áÕáóÝ»ñáõÙ, Ã³ïñáÝÝ»ñáõÙ ¨ Ñ³Ù»ñ·³ëñ³ÑÝ»ñáõÙ

Ñ»ï½Ñ»ï» ëïí³ñ³ÝáõÙ ¿ ³ÛÝ Ù³ñ¹Ï³Ýó µ³½ÙáõÃÛáõÝÁ,

áñáÝù ï³Ýç³Ñ³ñ »Ý »Õ»É ½³Ý³½³Ý Íáí³÷Ý»ñáõÙ ¨ ÑÇÙ³,

ÇÝãå»ë ·áõñ·áõñí³Í ßÝÇÏÇ` óáõó³¹ñáõÃÛ³Ý »Ý Ñ³ÝáõÙ

Çñ»Ýó ÃË³ó³Í Ù³ßÏ»ñÁ,

…¨ ãÏ³ áã ÙÇ Éáõñ ù»½³ÝÇó:

ÆëÏ ÏáõÛñ ³ßáõÕÝ»ñÇ »ñ³ÙÁ í»ñç³å»ë Çç³í ¹ÇÙ³óÇ

Ï³Ý³ã É³ÝçÇÝ,

Ý³Ë ëÏëí»ó É³ñíáÕ ·áñÍÇùÝ»ñÇ ×ÝÏ×ÝÏáóÝ áõ ÙÇ³Ý·³ÙÇó

ÑÝã»ó Ñ³Ù»ñ³ßË »ñ³ÅßïáõÃÛáõÝÁ, ¨ ÙÇ Ó³ÛÝ

ã³÷³½³Ýó ï³ù áõ ù³Õóñ »ñ·»ó – ãÏ³ áã ÙÇ

Éáõñ ù»½³ÝÇó, ãÏ³ áã ÙÇ Éáõñ ù»½³ÝÇó - ·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿Ç

å³ïß·³ÙµáõÙ – ãÏ³, ³ëáõÙ ¿Ç, ãÏ³ áã ÙÇ Éáõñ ù»½³ÝÇó,

¨ Ù³ïÝ»ñë ¿Ç Ïáïñ³ïáõÙ ÝÛ³ñ¹³ÛÝ³ó³Í…

È³í ÏÉÇÝ»ñ, »Ã» ³ÝÓñ¨ ·³ñ /»ñ¨Ç ÏÇÝë ¿ñ ËáëáÕÁ/,

É³í ÏÉÇÝ»ñ…

…Èë»óÇ±ñ, »ñ»Ë³ÛÇ ×Çã, Éë»óÇ±ñ…

…Èë»óÇ±ñ, »ñ»Ë³ÛÇ É³ó, Éë»óÇ±ñ…

ÆëÏ ï³ïë Ã³÷³Ñ³ñ»ó áïÝ»ñÇóë áõ ³ë³ó.

îÕ³ ¿, ÃáÕ »ñÏ³ñ ÏÛ³Ýù ï³ ²ëïí³Í:

²ÞÜ²Ü ²ð²ÐºîÜºðÆ Øºæ

úñ³óáõó³ÛÇÝ Ã³ËÇÍ` ÑÝ³ñ³íáñ ï³ñµ»ñ³ÏÝ»ñáí,

ÝáñÇó Ëáë³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñ Ù»é³Í ÝÏ³ñÇãÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ,

¨ å³ïáõÑ³ÝÝ»ñÇ »ñµ»ù ãÑÝ³óáÕ Ñ³Ù»Ù³ïáõÃÛáõÝÁ

³ñóáõÝùáï ³ãù»ñÇ Ñ»ï

¨ ³ÝÑ³ßí»ÝÏ³ï ßé³ÛÉíáÕ ¹»ÕÇÝ ·áõÛÝ ³Ù»Ýáõñ»ù,

áõ Ý³Ë ¨ ³é³ç ÷áÕáóÝ»ñáõÙ, áñï»Õ ³ñ³·³ó»É »Ý

Ù³ñ¹Ï³Ýó ù³ÛÉ»ñÁ,

¨ å³Õå³Õ³ÏÇ ÃÕÃ»ñÇ ÷áË³ñ»Ý` ï»ñ¨Ý»ñ ¿ ùßáõÙ ù³ÙÇÝ:

²ÛÝÇÝã,

¹áõ ³ñ¹»Ý Ýáñ ÍË³Ëáï »ë áõ½áõÙ í³é»É ³Û·áõ Ù»ç,

áñÝ Ñ³Ý¹³ñïí»É ¿` ÇÝãå»ë ³é³íáïÁ Ñ³ñë³ÝÇùÇó Ñ»ïá,

¨ ùÝ³ï Í³é»ñÁ` ËáõÙÑ³ñ Ñ³ñë³Ýù³íáñÝ»ñÇ ÝÙ³Ý,

·ÉáõË-·ÉËÇ ÇÝã-áñ µ³Ý »Ý ËáëáõÙ` áí ÇÝãù³Ý ¿ ËÙ»É, áí ÇÝãù³Ý ¿ Í³Ëë»É…

²ÛÝÇÝã, ¹áõ ³ñ¹»Ý Ëáñ³ó»É »ë ³ßÝ³Ý ³ñ³Ñ»ïÝ»ñáõÙ,

áõñ ï»ñ¨Ý»ñÁ Ã³÷íáõÙ »Ý ËáõÝ³ó³Í Éáõë³ÝÏ³ñÝ»ñÇ ÝÙ³Ý`

/Ù³Ûñ¹ Ó»éù»ñÁ ÏñÍùÇÝ Ý³ÛáõÙ áõ ãÇ ï»ëÝáõÙ ù»½,

Ñ³Ûñ¹, áñÝ ³ÛÉ¨ë ãÇ Ï³ñáÕ³ÝáõÙ Ý³Ù³ÏÝ»ñ ·ñ»É/,

¨ Í³é»ñ, µ³½Ù³ÃÇí Í³é»ñ, áñ Ñ»Ýó ³ãùÇ¹ ³é³ç

¹»ÕÝáõÙ áõ ÏùíáõÙ »Ý ·»ïÝÇÝ,

¨ ÙÇ³ÛÝ Ã³ËÇÍÝ ¿ ³Ýí»ñç ÷³ñÃ³Ù,

³Ýí»ñç Ï³Ý³ã áõ Ã³ñÙ »Õ¨ÝÇ…

²¸²Ø

ºë Ýñ³Ý ï»ë³ ¹ñ³ËïÇ ×³Ý³å³ñÑÇÝ:

ÐÇÝ ûñ»ñÇó ÙÝ³ó³Í ëáíáñáõÃÛáõÝ ¿ñ` »ñµ»ÙÝ-»ñµ»ÙÝ

·ÝáõÙ ¿ñ å³ñïù Ï³ï³ñ»Éáõ ÝÙ³Ý,

Ó»éùÇÝ çñáí ÉÇ ¹áõÛÉ, ³í»É,

¨ ÙÇ ù³ÝÇ Ù³ùáõñ ÷³É³ë:

Ü³Ë ÝëïáõÙ ¿ñ ¹é³Ý ³é³ç, ÍËáõÙ ¿ñ,

ÍÝáïÁ Ñ»Ý³Í Ó»éùÇÝ, Ý³ÛáõÙ ¿ñ ³Ýï³ñµ»ñ, Ùï³ËáÑ:

ä³ñ½ »ñ¨áõÙ ¿ñ ³Ù»Ý ÇÝã í»ñÇó - ¹³ßï»ñ, ù³Õ³ùÝ»ñ,

ÝáõÛÝÇëÏ Ù»ù»Ý³Ý»ñ »Ý »ñ¨áõÙ, Ã» Ñ³Û³óù¹ É³ñ»ë…²å³

áïÇ ¿ñ »ÉÝáõÙ, »ñÏ³ñ çñçÝÏáõÙ ¿ñ ÑáÕÁ ¹é³Ý ³éç¨Ç,

¨ ³íÉáõÙ ¿ñ` Ñ³Û³óùÁ ·»ïÝÇó ãÏïñ»Éáí,

Ñ»ïá ¹áõéÝ ¿ñ ëñµáõÙ Ù³ùáõñ áõ ËáÝ³í ÷³É³ëáí`

½·áõßáñ»Ý, ³é³Ýó ßï³å»Éáõ,

Ù³ïÝ»ñáí ùÝùßáñ»Ý ßáÛáõÙ ¿ñ ÑÝ³Ù»ÝÇ ¹é³Ý ÷³ÛïÁ,

¨ ·ÉáõËÁ ïÙµïÙµ³óÝáõÙ` ÑÇ³ó³Í Ýñ³ ³ÙñáõÃÛ³Ùµ,

Ý³Ëß»ñÇÝ ¿ñ Ý³ÛáõÙ ¨ ÝáñÇó ¿ñ ïÙµïÙµ³óÝáõÙ ·ÉáõËÁ,

Ñ»ïá ßáß³÷áõÙ ¿ñ ÷³Ï³ÝÇ Ù»ï³ÕÁ, áñÇ ÷³ÛÉÁ

³Ù»Ý¨ÇÝ ã¿ñ Ë³Ùñ»É, ãÝ³Û³Í ³Ýó»É ¿ ù³ÝÇ~ Ñ³ñÛáõñ ï³ñÇ…

ÆëÏ ³Ù»Ý³í»ñçáõÙ Ã³ÏáõÙ ¿ñ ¹áõéÁ,

Ã³ÏáõÙ ¿ñ Ñ»Ýó ³ÛÝå»ë,

Ñ»ï³ùñùñáõÃÛ³Ý Ñ³Ù³ñ, »ñµ»ù ã÷áñÓ»Éáí ëïáõ·»É`

÷³±Ï ¿, Ã»± ÙÇ·áõó»` µ³ó…

ºí Ñ»ïá Ýáñ ÍË³Ëáï ¿ñ ÏåóÝáõÙ,

¨ Ñ»ïá í»ñóÝáõÙ ¿ñ ³í»ÉÝ áõ ¹áõÛÉÁ,

¨ ¹³Ý¹³Õ ù³ÛÉ»ñáí Ñ»é³ÝáõÙ…

¸³Ý¹³Õ ÏñÏÝáõÃÛáõÝ` ·³ñáõÝ, ³Ù³é, ³ßáõÝ, ÓÙ»é…

ºÕ³Ý³ÏÇ ÇÝã-ÇÝã ÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ`

Ó³ÝÓñ³ÉÇ ÙÇûñÇÝ³ÏáõÃÛáõÝÇó Ëáõë³÷»Éáõ Ýå³ï³Ïáí.-

Ù»Ï ÓÛáõÝÝ ¿ áõß ·³ÉÇë, Ù»Ï ³ÝÓñ¨Ý»ñÝ »Ý ßï³åáõÙ,

Ù»Ï Ï³ñÏáõï ¿ ï»ÕáõÙ ³Ù³éí³ å³ñ½ Ï»ëûñÇÝ:

´³Ûó Í»ñáõÃÛáõÝÁ ·³ÉÇë ¿ ×Çßï Å³Ù³Ý³ÏÇÝ,

µ³Ûó ÏÝ×ÇéÝ»ñÁ µ³óíáõÙ »Ý ³é³Ýó áõß³óáõÙÇ,

¨ ÏÛ³ÝùÇó¹ ËÉíáÕ ûñ»ñÇ ÃÇíÁ ÙÝáõÙ ¿ Ñ³ëï³ïáõÝ:

ºë á±õÙ Ñ»ï »Ù ËáëáõÙ ·Çß»ñí³ ³Ûë áõß Å³ÙÇÝ,

¨ á±õÙ Ó³ÛÝÝ »Ù áõ½áõÙ Éë»É, áñ Ñ³å³ÕáõÙ ¿ ³Ýí»ñç-

ÏÇë³ÉáõëÇÝÝ, ³Ñ³, É³ñÇó Ï³Ë ÁÝÏ³Í Ñ»é³Ëáë³÷áÕÇ å»ë

³ÝÑ³Õáñ¹ áõ ³Ýï³ñµ»ñ ×á×íáõÙ ¿ »ñÏÝùáõÙ:

¸³Ý¹³Õ ÏñÏÝáõÃÛáõÝ` Ù»Ï Å³Ù, »ñÏáõ, »ñ»ù ¨ ³í»ÉÇ…

àñï»±Õ ¿ ëÏÇ½µÁ,

¨ á±õñ ¿ ï³ÝáõÙ Ñ³ßí³ñÏÝ ³Ûë ³Ýï³Ý»ÉÇ.

ÝáõÛÝ ÍÝáõÝ¹Á, Í³ÕÇÏÝ»ñáí, ¹ÑáÉ-½áõéÝ³Ûáí,

ÝáõÛÝ ÏÛ³ÝùÁ` ÑÝ³Ù»ÝÇ å³Ñ³ñ³Ý, µ³½Ù³ÃÇí ¹³ñ³ÏÝ»ñÁ

Éóí³Í ³Ù»Ý ï»ë³ÏÇ ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÝ»ñáí,

¨ ÝáõÛÝ Í»ñáõÃÛáõÝÁ, »ñµ Ù»Ï-Ù»Ï µ³óáõÙ »ë ¹³ñ³ÏÝ»ñÁ,

Ñ³ÝáõÙ áõ ÷³Û÷³ÛáõÙ »ë ³ÝóÛ³ÉÇ É³Ã»ñÁ,

áñ ç³Ñ»ÉáõÃÛ³Ý¹ ûñ»ñÇÝ Ë³éÝÇËáõéÝ Ñ³í³ù»É »ë ¹»ëÇó-¹»ÝÇó,

¨ í»ñç³å»ë, ÝáõÛÝ Ù³ÑÁ` Í³ÕÇÏÝ»ñáí, ¹ÑáÉ-½áõéÝ³Ûáí,

¨ ÷áëÁ, ³Ù»Ý³í»ñçÇÝ ¹³ñ³ÏÁ ÑáÕÇ Ù»ç µ³óí³Í,

áõñ É³óáõÏáÍáí, ùÝùßáñ»Ý ÷³Ï»Éáõ »Ý ù»½` ùá Í³ÕÇÏÝ»ñáí,

¹ÑáÉ-½áõéÝ³Ûáí, ³Ù»Ý ï»ë³ÏÇ ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÝ»ñáí, ³ÝóÛ³ÉÇ

É³Ã»ñáí,

¨ ÑÝ³ñ ãÏ³ Ëáõë³÷»Éáõ ³Ûë Ó³ÝÓñ³ÉÇ ÙÇûñÇÝ³ÏáõÃÛáõÝÇó,

Ã»¨ Ù»Ï ÓÛáõÝÝ ¿ áõß ·³ÉÇë,

Ù»Ï ³ÝÓñ¨Ý»ñÝ »Ý ßï³åáõÙ

¨ Ù»Ï ¿É Ï³ñÏáõï ¿ ï»ÕáõÙ ³Ù³éí³ Ï³åáõÛï »ñÏÝùÇó…

´²Ü²êîºÔÌàõÂÚàõÜ

ÜáñÇó Ó³ÛÝ»ñ »Ù ÉëáõÙ:

²ßáõÝÁ ×ééáõÙ ¿ ÑÇÝ ó³ÝÏ³å³ïÇ ï³Ï:

ºë ÇÝã»՜ñ ³ë»ë ãù³ß»óÇ ³Ûë µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ å³ï×³éáí,

ÇÝã»ñ ³ë»ë ãï»ë³:

²Ñ³, ÙÇ ù³ÝÇ Í³é, áñáÝù »ë ï»ë»É »Ù Ù³ÝÏáõÃÛ³Ýë ûñ»ñÇÝ,

Ýñ³Ýù ¹»é ³×áõÙ »Ý ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇë Ù»ç,

ÇëÏ Ñ³Ûñë ãÏ³ñáÕ³ó³í »ñÏ³ñ ³åñ»É

¨ ÑÇÙ³ ÙÇ³ÛÝ³Ï Ã³Õí³Í ¿ ù³Õ³ùÇ ·»ñ»½Ù³ÝáóáõÙ,

áõñ »ë ·ÝáõÙ »Ù »ñµ»ÙÝ, áñáíÑ»ï¨ áõñÇß ¿É áã ÙÇ ï»Õ

»ë ³ÛÝù³Ý å³ñ½ áõ Ñëï³Ï ã»Ù ÉëáõÙ Ýñ³ Ó³ÛÝÁ:

ºë ÇÝã»ñ ³ë»ë ãù³ß»óÇ ³Ûë µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ»ñÇ å³ï×³éáí…

ÐÇÙ³ ë»ÕÙáõÙ »Ý Ó»éùë, ÇëÏ »ë ·ÉáõËë Ï³Ë,

ËáÝ³ñÑ ÉëáõÙ »Ù` ÃéãáõÝÝ»ñÝ »Ý »ñ·áõÙ Í³é»ñÇ ÙÇçÇó,

áñáÝù »ë ï»ë»É »Ù Ù³ÝÏáõÃÛ³Ýë ûñ»ñÇÝ –

Ýñ³Ýù ¹»é ³×áõÙ »Ý ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇë Ù»ç,

¨ Ù³ñ¹ÇÏ, áñ ·ÝáõÙ-·³ÉÇë »Ý Í³é»ñÇ ³ñ³Ýùáí,

Ùï³ËáÑ ï»ëùáí Ù³ñ¹ÇÏ, áñ Ù»Ï ßÝãáí

Ï³ñáÕ »Ý å³ïÙ»É Çñ»Ýó Ï»Ýë³·ñáõÃÛáõÝÁ,

½³ñÙ³Ý³ÉÇ Ù³Ýñ³Ù³ëÝáõÃÛ³Ùµ ÑÇß»Éáí,

ÇÝã-áñ Ãáß³Ï³éáõ Ñ³ßí³å³ÑÝ»ñÇ, áñáÝó Ñ³Ý¹Çå»É »Ý

÷áÕáóÇ ³ÝÏÛáõÝáõÙ, ¨ ÇÝã-áñ »ñÏñáñ¹³Ï³Ý í³ñë³íÇñÇ,

áñÁ ÍÝí»É ¿ »ñÏñ³ß³ñÅÇó ³é³ç Ï³Ù ß³ï Ñ»ïá…

´³Ûó »ë ÝáñÇó Ó³ÛÝ»ñ »Ù ÉëáõÙ:

Ð³Ûñë ¿ ËáëáõÙ ÇÝùÝ Çñ Ñ»ï:

êáíáñáõÃÛáõÝ áõÝ»ñ`

³Û¹å»ë »ñÏ³ñ ËáëáõÙ ¿ñ,

Ñ»ïá ÙÇ³Ý·³ÙÇó ëÃ³÷íáõÙ,

Ù»Õ³íáñ Ý³ÛáõÙ ¿ñ Ù»½ áõ ÅåïáõÙ ß÷áÃí³Í…

¶Ý³Éáí ¹Åí³ñ³ÝáõÙ ¿ ù³ÛÉ»ÉÁ ûñí³ ÙÇçáí,

¨ ¹áõ ½·áõÙ »ë ïËñáõÃÛ³Ùµ,

áñ Ëï³óáÕ Ë³í³ñÇ ³ÉÇùÝ»ñÁ

ùÇã-ùÇã ù»½ ëÏëáõÙ »Ý µ³Å³Ý»É Ù³ñ¹Ï³ÝóÇó:

²Ù»Ý ÇÝã ³ñ¹»Ý ÏóÏïáõñ ¿.

Ëáë³ÏóáõÃÛ³Ý ÙÇ å³ï³é,

Ñ»éíáõÙ Ù³ñáÕ ù³ÛÉ»ñ,

Ó»éùÇ Ã»Ã¨ ß³ñÅáõÙ, áñÁ Ï³ñáÕ ¿ñ

Ñ»ï³ùñùÇñ ß³ñáõÝ³ÏáõÃÛáõÝ áõÝ»Ý³É,

Ëáõë³÷áõÏ Ý³Ûí³Íù, áñÝ ³Ýí»ñç ÏÑÇß»óÝÇ ù»½,

áñ ÙÇßï ·³ÉÇë ¿ Ññ³Å»ßïÇ Å³Ù³Ý³ÏÁ:

¶Ý³Éáí ¹³Ý¹³ÕáõÙ »Ý ù³ÛÉ»ñÁ`

Ù³ñáÕ »ñ³Ï³½³ñÏÇ ÝÙ³Ý,

ÑÇÙ³ ÏÙ³ñ»Ý í»ñçÝ³Ï³Ý³å»ë:

ºí Ë³í³ñÇ Ù»ç ëëÏí³Í ß»Ýù»ñÁ ¹³Ý¹³Õ

Ý»ñù¨ ÏÏ³Ë»Ý Çñ»Ýó ë·³íáñ ¹ñáßÝ»ñÁ` ëïí»ñÝ»ñÁ ë¨…

ºí Ñ³ÝÏ³ñÍ ³ñÓ³ÝÝ»ñÇ ³ÝÏ»Ý¹³Ý Ã³·³íáñáõÃÛ³Ý Ù»ç

µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ áõ ½í³ñÃ ÑÝã»ó É³óÁ »ñ»Ë³ÛÇ:

ºí Ññ³ß³·áñÍ ËáëùÇ ½áñáõÃÛ³Ùµ Ï³Ë³ñ¹³Ï³Ý

ß³ñÅÙ³Ý Ù»ç ù³ñ³ó³Í ù³Õ³ùÁ Ï»Ý¹³Ý³ó³í:

ÎÇÝÁ í³½»ó ËáÑ³Ýáó Ï³ÃÁ ï³ù³óÝ»Éáõ,

ïÕ³Ù³ñ¹Á Í³É»ó Ã»ñÃÁ ¨ Ñáñ³Ýç»Éáí áïÇ Ï³Ý·Ý»ó:

ºé³Ý¹áí ³Ý·Çñ ¿ñ ³ñíáõÙ ¹³ë³Ï³Ý åá»½Ç³Ý`

Ñ³çáñ¹ ûñÁ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ³ñï³ë³Ýí»Éáõ Ñ³Ù³ñ:

²Ñ³ ¨ í³ñ³·áõÛñÝ»ñÁ ß³ñÅí»óÇÝ,

³Ñ³ ¨ Í³é»ñÝ »Ý ³×áõÙ, Ëáï»ñÝ »Ý ëíëíáõÙ…

ºí Ë³í³ñÇ Ï³å³ÝùÝ»ñÁ Íí³ï»Éáí

½ÇÉ ÑÝãáõÙ ¿ ³ßË³ñÑÇ ³Ù»Ý³ëù³Ýã»ÉÇ »ñ³ÅßïáõÃÛáõÝÁ`

»ñ»Ë³ÛÇ É³óÁ - µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ áõ ½í³ñÃ…

¸³ï³ñÏ ë»ÝÛ³ÏáõÙ ½Ý·áõÙ ¿ñ Ñ»é³ËáëÁ:

´³½Ï³ÃáéÝ»ñ, å³Ñ³ñ³Ý, ÇÝãå»ë Ý³¨ ·ñ³¹³ñ³ÏÝ»ñ,

áñáÝó íñ³ÛÇó ·ñù»ñÁ ùÇã-ùÇã å³Ï³ëáõÙ »Ý: ê»Õ³ÝÇÝ

Éñ³·ñ»ñ ¨ ÙáËñ³Ù³Ý` ³é³Ýó ÍË³ËáïÇ ¨ ÙáËñÇ:

öáùñÇÏ ÙÇ ë³ñ¹, áñÝ Ñ»é³ËáëÇ ½³Ý·Çó í³Ë»ó³Í

³ñ³·áñ»Ý ³ÝÑ»ï³ó³í å³ïÇ Å³Ù³óáõÛóÇ »ï¨áõÙ:

ºí µáÉáñÁ` µ³½Ï³ÃáéÝ»ñÁ,å³Ñ³ñ³ÝÁ, ÇÝãå»ë Ý³¨

·ñ³¹³ñ³ÏÝ»ñÁ, Éñ³·ñ»ñÁ, ÙáËñ³Ù³ÝÁ ¨ ÷áùñÇÏ

ë³ñ¹Á É³ñí³Í Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝ Ñ»é³ËáëÇÝ, ¨ ÙÇ³ÛÝ

Å³Ù³óáõÛóÝ ¿ñ ³Ýï³ñµ»ñ ³é³ç ï³ÝáõÙ

Çñ Å³Ù³Ý³ÏÁ: ºíë ÙÇ ù³ÝÇ ½³Ý· ¨ Ñ»é³ËáëÁ Éé»ó:

ºí Ñ»ïá ë³ñ¹Á ¹áõñë í³½»ó Å³Ù³óáõÛóÇ »ï¨Çó

³ÙµáÕçáíÇÝ Å³Ù³Ý³Ïáïí³Í ¨ í³½»ó ËáÑ³ÝáóÇ

áõÕÕáõÃÛ³Ùµ, áõñ ãÉí³óí³Í ëáõñ×Ç µ³Å³ÏÝ»ñ Ï³ÛÇÝ

Éí³ó³ñ³ÝÇ ÏáÕùÇÝ ß³ñí³Í:: ´áÉáñáíÇÝ ÙáõÃ ¿ñ

³ñ¹»Ý, »ñµ ¹é³Ý ÷³Ï³ÝÇ Ù»ç åïïí»ó µ³Ý³ÉÇÝ,

¨ Ý»ñë Ùï³í ÙÇ Ù³ñ¹, áñÇ ¹»ÙùÇó å³ñ½ »ñ¨áõÙ ¿ñ,

áñ ï»ÕÛ³Ï ã¿ ³Ù»Ý¨ÇÝ, Ã» ÇÝã ³ÝÑ³Ùµ»ñáõÃÛ³Ùµ ¿ÇÝ

³Ûëï»Õ Çñ»Ý ëå³ëáõÙ:

àõÔºìàðàõÂÚàõÜÜºð ÆÜøÜ²ÂÆèàì

ºñµ»ÙÝ ¹áõ Å³Ù³Ý³Ï »ë ·ïÝáõÙ »ñÏÇÝù Ý³Û»Éáõ:

´áÉáñ ³ëïÕ»ñÝ Çñ»Ýó ï»Õ»ñáõÙ »Ý: Ð»ïá ï»ëÝáõÙ »ë`

Ù³ñ¹Ï³Ýó ÙÇ ÑáÍ ËáõÙµ »ñÏÝùáí ³Ýó³í,

ï»ëÝáõÙ »ë Ýñ³Ýó Ùï³Ñá· ¹»Ùù»ñÁ ¨ ÏáõÛï»ñÁ

×³ÙåñáõÏÝ»ñÇ ¨ å³Ûáõë³ÏÝ»ñÇ… Ð»ïá Ù»Ï áõñÇß,

³é³í»É ÑáÍ ËáõÙµ ëáõñ³ó Ù»Ï ³ÛÉ áõÕÕáõÃÛ³Ùµ:

Ð»ï³ùñùÇñ ¿, ÑÇÙ³ ÇÝãù³±Ý Ù³ñ¹ Ï³ »ñÏÝùáõÙ,

Ùï³Í»óÇ »ë, ÷áñÓ»Éáí Ýñ³Ýó ³ñ³ÝùÇó ½ÝÝ»É »ñÏÇÝùÁ:

²Ñ³ ì»Ý»ñ³Ý` ÏÇëáí ã³÷ ÷³Ïí³Í ÇÝã-áñ Ù»ÏÇ

íÇÃË³ñÇ ×³ÙåñáõÏáí, ê³ïáõñÝÁ Ï³ÛÍÏÉï³ó

µ³óí³Í Éñ³·ñÇ ³ñ³ÝùÇó: Ð³ñ¹³·áÕÇ ×³Ý³å³ñÑÝ, ³Ñ³,

Ù»Õñ³×³Ý×»ñÇ å³ñëÇ ÝÙ³Ý Ë××í³Í ÇÝã-áñ ÙÇ ÷³ñÃ³Ù

ïÇÏÝáç í³ñë»ñáõÙ: Þ»ñ»÷Á, áñÇ åáãÝ ¿ñ »ñ¨áõÙ ÙÇ³ÛÝ`

ÇÝã-áñ ï³ñûñÇÝ³Ï ³ñ³ñ³ÍÝ»ñáí Éóí³Í ÃéãáÕ ³÷ë»Ç ÙÇçÇó:

´³Ûó á±õñ ¿ ÇÙ ³ëïÕÁ, ß³ï ÷áùñÇÏ áõ ß³ï å³ÛÍ³é

ÇÙ ³ëïÕÁ ¨, ÇÝãå»ë ÏÇÝáÛÇ Ñ»ñÃáõÙ,

³ñÙáõÝÏÝ»ñáí ×³Ý³å³ñÑ »Ù µ³óáõÙ` ³ÙµáÕç »ñÏÇÝùÁ

µéÝ³Í ×³ÙåñáõÏÝ»ñÇ áõ å³Ûáõë³ÏÝ»ñÇ, í»ñ³ñÏáõÝ»ñÇ

áõ É³óáÕ »ñ»Ë³Ý»ñÇ, µ³Ùµ³ë³ÝùÝ»ñÇ, Ùñ³÷áÕ

å³é³íÝ»ñÇ, ëÇñ³Ñ»ïáÕ ç³Ñ»ÉÝ»ñÇ, Éñ³·Çñ Ï³ñ¹³óáÕ

³ÝÑ³Ûï ³ÝÓ³Ýó ³ñ³ÝùÇó, ¨ í»ñç³å»ë ï»ëÝáõÙ »Ù Ýñ³Ý`

ß³ï ÷áùñÇÏ áõ ß³ï å³ÛÍ³é ÇÙ ³ëïÕÁ, ¨ óÝÍáõÃÛáõÝÇó

Ù³ñáõÙ ¿ Ñá·Çë` ³ßË³ñÑÇ ³Ù»Ý³·»Õ»óÇÏ ÃÇÃ»éÁ

ó³Ýóáí µéÝ³Í ÷áùñÇÏ ïÕ³ÛÇ å»ë…

ºë ÑÇÙ³ ù»½ ¿É ã»Ù áñáÝáõÙ,

áñáíÑ»ï¨ ·Çï»Ù, Ã» áñï»Õ »ë,

»ë ÑÇÙ³ ù»½ ¿É ã»Ù ÏáñóÝáõÙ`

³ñ¹»Ý í³Õáõó »Ù Ïáñóñ»É:

ÆÝãå»ë ÑÇÝ ·Çñù, Ã»ñÃáõÙ »Ù ¿ç»ñ¹`

ËáõÝ³ó»É ¿ Ï³½ÙÁ, ÑÝ³ó»É,

ÇñÇÏí³ ³Ûë Å³ÙÇÝ Ç~Ýã Ñ»ßï ¿

ï³é³å»É ³Ýó³Í ï³é³å³ÝùÝ»ñÁ,

ÏñÏÝ»É ïËñáõÃÛáõÝÝ ³Ýó³Í,

µ³Å³ÝÙ³Ý ¹³éÝáõÃÛáõÝÝ»ñÝ áõ ó³í»ñÁ.-

Í»ñ³ó³Í ÃéãÝÇ å»ë ÑÇ³ó³Í

ßáÛáõÙ »Ù í³Ý¹³ÏÇë ×³Õ»ñÁ…

Ä²Ø²Ü²ÎÀ, àð ÐàêàõØ ¾ Ø²îÜºðÆ ²ð²Üøàì

ê¨ Ï³Ù ëåÇï³Ï ³ßË³ñÑÝ»ñ ï³ÝáÕ ×³Ý³å³ñÑÝ»ñÇ

ßù»Õ ¹³ñå³ëÝ»ñÇ ³é³ç

Ù³ñÙ³ñÛ³ áãË³ñÝ»ñ »Ý ³ñ³ÍáõÙ, ¨ ËáïÁ ÍÝÏ³Ñ³ë

Ï³Ý³ã ¿ ¨ ÑÛáõÃ»Õ – ýÉ³Ù³Ý¹³Ï³Ý ¹åñáóÇ ³Ý³ÝáõÝ

ÝÏ³ñãÇ Ñ»Ýó Ýáñ ³í³ñï³Í Ïï³í,

¨ Ý»ñÏÁ ¹»é¨ë ãÇ ãáñ³ó»É: Ðñ³íÇñÛ³ÉÝ»ñÇ

ÙÇ³ÛÝ Ù»çù»ñÝ »Ý »ñ¨áõÙ, ÇëÏ ÁÝÃñÇùÁ ß³ñáõÝ³ÏíáõÙ ¿

ËáñÑñ¹³íáñ ÏÇë³Ë³í³ñáõÙ Í³ÍÏí³Í: ²Ù»Ýáõñ»ù

Ù³Ñáõ¹, ¹³í³×³ÝáõÃÛáõÝ, Ã³ÝÏ³ñÅ»ù ù³ñ»ñ ¨ ³ñÍ³Ã,

¨ ÙÇ íÇÃË³ñÇ Ï³ïáõ, áñÇ Ëáßáñ áõ Ï³Ý³ã ³ãù»ñÇ Ù»ç,

ÇÝãå»ë ¿É.¿Ý»ñ·Ç³ÛÇ Ñ³ßíÇãÇ ¿Ïñ³ÝÇÝ, Ï³ï³ÕÇ

åïïíáõÙ »Ý Ãí»ñÁ ¨ Ñ³ëÝ»Éáí Çñ»Ýó ë³ÑÙ³ÝÇÝ`

çÝçíáõÙ »Ý áõ ÝáñÇó ëÏëáõÙ »Ý åïáõÛïÝ ³Ýí»ñç³Ý³ÉÇ…

…ºë ³Ñ³ ¹ÇÙáõÙ »Ù ø»½ »ñ¨Ç Ã» í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù,

¨ ÇÝãù³Ý ·»Õ»óÇÏ ¿ ³ñÓ³·³ÝùáõÙ Ù³Ûñ³ÙáõïÇ

çñÑáñÇ Ëáñù»ñáõÙ` µ³éÁ §í»ñçÇÝ¦,

»ë ³Ñ³ ¹ÇÙáõÙ »Ù ø»½ ßù»Õ ¹³ñå³ëÝ»ñÇ ³é³ç,

¹»Ùùáí ßñçí³Í ¹»åÇ Ñ³ñ³í, áõñ, ÇÝãå»ë çñÇ Ù»ç

Ý»ïí³Í ß³ù³ñ, ùÇã-ùÇã ÑÛáõÍíáõÙ »Ý µáõñ·»ñÁ

÷³ñ³íáÝÝ»ñÇ, ¨ áõñ` ³Ý³å³ïÇ Ñ³ñÃ áõ ³ÝÍ³Ûñ³ÍÇñ

¿çÇ íñ³ áõÕï»ñÇ ù³ñ³í³ÝÝ ¿ ß³ñí»É

ÇÝãå»ë Ù»ù»Ý³·ñí³Í ÙÇ ïáÕ,

Ñ»éáõ-Ñ»é³íáñ ÙÇ ïáÕ, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ ïáÕ,

¨ ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ ÏÛ³Ýù, ¹»é¨ë ããáñ³ó³Í Ïï³íÇ íñ³,

áñÝ »ë ³åñáõÙ »Ù »ñ¨Ç Ã» í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù,

ÇëÏ Ï³ïíÇ ³ÝÃ³ñÃ ³ãù»ñáõÙ Ï³ï³ÕÇ åïïíáõÙ »Ý Ãí»ñÁ

¨ ßáõïáí, ß³ï ßáõïáí ÏÑ³ëÝ»Ý Çñ»Ýó ë³ÑÙ³ÝÇÝ,

¨ Ù³ïÝ»ñÁ ÏÏ³Ëí»Ý ÃáõÉ³ó³Í…

ØÆ ø²ÜÆ Êàêø ØÆ²êÆÜ ºð¶ºÈàõ ²è²ìºÈàõÂÚàõÜÜºðÆ Ø²êÆÜ

ºë ³ÝÁÝ¹Ñ³ï Ùáé³ÝáõÙ »Ù Ñ³ñóÝ»É` á±õñ Ïáñ³Ý

Ñ³ÝÏ³ñÍ ³ÛÝ ³ÝÓñ¨Ý»ñÁ, »ñµ Ï³ñ»ÉÇ ¿ñ Ã³÷³é»É

ÏÇë³Ë³í³ñ ÷áÕáóÝ»ñáõÙ` áã ÙÇ µ³ÝÇ Ù³ëÇÝ ãÙï³Í»Éáí,

»ñµ »ë ßáÛáõÙ ¿Ç ùá Ã³ó Ù³½»ñÁ,

»ñµ ¹áÕ³óáÕ Ù³ïÝ»ñáí ëñµáõÙ ¿Ç ³ÝÓñ¨Ç Ï³ÃÇÉÝ»ñÁ

Ãñçí³Í ³Ûï»ñÇó¹: àõ½áõÙ »Ù Ñ³ñóÝ»É ¨ ³ÝÁÝ¹Ñ³ï

Ñ»ï³Ó·áõÙ »Ù` ÇëÏ Ç±Ýã å³ï³Ñ»ó ·Çß»ñí³Ý,

áñÁ, ÙÇ±Ã» ã»ë ÑÇßáõÙ, ³ÛÝå»ë Ã»Ã¨áñ»Ý ï³ÝáõÙ ¿ñ

»ñ³½Ý»ñÇ ³ßË³ñÑ, ¨ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, ³Ûë Ç±Ýã ÷³Ï ¹áõé ¿

»ñ³½Ý»ñÇ ³ßË³ñÑÁ Í³ÍÏ»É, ÇÝÓ ÙÇßï Ãí³ó»É ¿,

Ã» ³ÛÝï»Õ ¹áõé ãÇ »Õ»É »ñµ»ù: ÐÇßá±õÙ »ë,

³ëïÕ»ñÝ ÇÝãù³Ý ß³ï ¿ÇÝ, ÇëÏ ÑÇÙ³, Ý³ÛÇñ,

»Ã» ß³ï Ñá·Ý³Í ã»ë, ÙÇ ù³ÝÇëÝ »Ý ÙÝ³ó»É,

ÙÇ ù³ÝÇ ãÝãÇÝ ·ñáß ³ÝóÛ³ÉÇ áëÏáõ ¹»½»ñÇó…

ÆëÏ ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñÁ, ãÙáé³Ý³Ù Ñ³ñóÝ»É, áñï»±Õ »ë ¹áõ,

Ç±Ýã å³ï³Ñ»ó ù»½, ÇÝãá±õ ã»Ù ï»ëÝáõÙ

³Ûëù³Ý Å³Ù³Ý³Ï, ù»½, áñÇÝ ï»ëÝáõÙ ¿Ç ÝáõÛÝÇëÏ

÷³Ï ³ãù»ñáí: ÆëÏ ÑÇÙ³ ³ãù»ñë µ³ó»É ¨ ÙÇ³ÛÝ

ÉáõëÇÝÝ »Ù ï»ëÝáõÙ` ÏáÕå»ùÇ å»ë Ï³Ëí³Í

»ñ³½Ý»ñÇ ³ßË³ñÑ ï³ÝáÕ Í³Ýñ ¹é³Ý íñ³…

ÐÚàõð²Üàò

Î³Ý ÑÛáõñ³ÝáóÇ Ù³ñ¹ÇÏ: Üñ³Ýù ÙÇßï ï³ñµ»ñ »Ý ëáíáñ³Ï³Ý

Ù³ñ¹Ï³ÝóÇó: àõ Ã»¨ Ó·ïáõÙ »Ý ³ÝÝÏ³ï»ÉÇáñ»Ý Ë³éÝí»É

áõ Ïáñã»É Ù³ñ¹Ï³Ýó Ë³Ûï³µÕ»ï Ñáë³ÝùÇ Ù»ç, ÙÇ¨ÝáõÛÝ ¿,

çáÏíáõÙ »Ý, ÝáõÛÝÇëÏ, Ñ»Ýó ³é³çÇÝ Ñ³Û³óùÇó:

ÐÛáõñ³Ýáó,

·»Õ»óÇÏ, ãµ»ñ ÏÇÝ, áñÁ »ñµ»ù ãÇ áõÝ»ó»É ÁÝï³ÝÇù,

ãÇ áõÝ»ó»É »ñ»Ë³Ý»ñ` Ï³ñÙñáõÏáí ÑÇí³Ý¹³ó³Í,

½³ñÙ³Ý³ÉÇ ÙÇ ³ßË³ñÑ, µ»ñÝ»µ»ñ³Ý Éóí³Í ÏÇñ³ÏÇÝ»ñáí,

ÏáßÇÏÇ ïáõ÷»ñáí, åÇï³ÏÝ»ñáí, íÇÃË³ñÇ Ñ³Û»ÉÇÝ»ñáí, ¨

×³ÙåñáõÏÝ»ñÝ ³Ýí»ñç ÑÇß»óÝáõÙ »Ý ³ÝóÝáÕ ÏÛ³ÝùÇ Ù³ëÇÝ:

²ÝóÝáÕ ÏÛ³ÝùÇ Ù³ëÇÝ ¿ »ñ·áõÙ Ñ³í»Å ÏáÏÇÏ ÙÇ ïÕ³Ù³ñ¹,

³ãùÁ ëááõëÇ ³÷ë»ÇÝ ¨ Ó»éùÝ ³é³ç å³ñ½³Í,

³ÝóÝáÕ ÏÛ³ÝùÇ Ù³ëÇÝ ¿ É³ÉÇë

»ëÇÙ áñï»ÕÇó »Ï³Í

»ëÇÙ ÇÝã ³½·Ç

»ëÇÙ ÇÝã ï³ñÇùÇ ÙÇ ïÕ³Ù³ñ¹:

ºí Ñ»Ýó ÝáõÛÝ ³Û¹ ³ÝóÝáÕ ÏÛ³ÝùÝ ¿ ÑÇß»É Ñ³í³ù³ñ³ñÁ

Í»ñ³óáÕ, ¨ ·ÉáõËÁ ÷áß»ÍÍÇãÇÝ ¹ñ³Í ÁÝÏ»É ¿ »ñ³½Ý»ñÇ Ù»ç…

ºí ÙÇ³ÏÁ, ÙÇ³ÏÁ, áñÁ »ñÏáõ áïù»ñáí Ï³Ý·Ý³Í ¿ Ý»ñÏ³ÛÇ

³Ùñ³Ïáõé ÑÇÙù»ñÇÝ ¨ »ñÏáõ Ó»éù»ñÁ Ù»çùÇÝ` ËñáËï

Ý³ÛáõÙ ¿ ³å³·³ÛÇÝ,- ³Û¹ Ý³ ¿, å³ßïáÝ³Ï³Ý Ñ³Ù³½·»ëïáí

µ³ñ³å³ÝÁ ½·áÝ, áñÁ ÙÇßï ÑÇß»óÝáõÙ ¿ ù»½,

ÑÛáõñ³ÝáóÇ Ù³ñ¹, áñ ¹áõ ³Ûëï»Õ »ë, µ³Ûó ¨ ³Ûëï»Õ ã»ë,

áñ ¹áõ ÑÇÙ³ Ï³ë, µ³Ûó ß³ï ³í»ÉÇ` ãÏ³ë,

³Û¹ Ý³ ¿, áñÇÝ Ý³Û»Éáí ÏáñóÝáõÙ »ë Ñ»ñáë³Ï³Ý Ï»óí³Íù¹,

Ë»Õ×³ÝáõÙ »ë áõ ÷áßÇ³ÝáõÙ` ùá ÏáßÇÏÇ ïáõ÷»ñáí,

åÇï³ÏÝ»ñáí áõ ×³ÙåñáõÏÝ»ñáí, ùá ³ÝóÝáÕ ÏÛ³Ýùáí

¨ ëñïÇ Í³ÏáóÝ»ñáí, áñ Ñ³×³Ë³ÏÇ³ó»É »Ý ù»½ Ñ³Ù³ñ

³Ýëáíáñ ³Ûë ³Ù»ÝûñÛ³ ïáÝ³ËÙµáõÃÛáõÝÇó` ÑÛáõñ³ÝáóÇ

é»ëïáñ³ÝáõÙ, áõñ ³ÝóÝáÕ ÏÛ³ÝùÇ Ù³ëÇÝ ¿ »ñ·áõÙ

Ñ³í»ñÅ ÏáÏÇÏ ÙÇ ïÕ³Ù³ñ¹, ¨ ¹áõ ËÙáõÙ »ë áõ ÍËáõÙ,

Ó·ï»Éáí ·áÝ» ÷áùñ-ÇÝã ÝÙ³Ýí»É ÇÝã-áñ ÙÇ ÏÇÝáÛáõÙ ï»ë³Í,

Ï³Ù ÇÝã-áñ ÙÇ ·ñùáõÙ Ï³ñ¹³ó³Í ³ÝËáó»ÉÇ áõ ÑÙ³ÛÇã

Ñ»ñáëÇÝ, áñ ³Ýí»ñç ËÙáõÙ ¿ áõ ÍËáõÙ, ¨ Ñá·Ý³Í áõ

Ó³ÝÓñ³ó³Í, ßñçáõÙ ¿ Ñ³Û³óùÁ ÏáÕùÇ ë»Õ³ÝÝ»ñÇ

ëÇñáõÝ³ï»ë Ï³Ý³ÝóÇó, ¨ Ñ»ïá ¹ñ³ÙÁ ³Ý÷áõÛÃ Ý»ï»Éáí

ë»Õ³ÝÇÝ, Ñ»é³ÝáõÙ ¿ Ñáñ³ÝçÁ Ñ³½Çí ½ëå»Éáí, ¨ ¹áõ

ËÙáõÙ »ë áõ ÍËáõÙ, ³ßË³ï»Éáí ãÝ³Û»É ÏáÕùÇ ë»Õ³ÝÇ

ëÇñáõÝ³ï»ë Ï³Ý³Ýó, ÃéóÝ»Éáí ³Ý»ñ¨áõÛÃ ÷áßÇÝ

ÍÝÏÇó¹, Çµñ, ¹áõ ³åñáõÙ »ë ëáíáñ³Ï³Ý ÙÇ ûñ, Çµñ ë³

ÙÇ ³éûñÛ³ ½µ³ÕÙáõÝù ¿ ù»½ Ñ³Ù³ñ, áñ ¹áõ áã ³ÛÝ ¿`

Ñá·Ý³Í »ë, áã ³ÛÝ ¿` Ó³ÝÓñ³ó³Í, ¨, Ç í»ñçá, ³Ý÷áõÛÃ

ß³ñÅáõÙáí Ý»ïáõÙ »ë ÃÕÃ³¹ñ³ÙÁ ë»Õ³ÝÇÝ, ³ßË³ï»Éáí

ãÙï³Í»É ÓÙ»é³ÛÇÝ ÏáëïÛáõÙÇ Ù³ëÇÝ, ³ßË³ï»Éáí

ãÝ³Û»É ÏÇë³ï ÙÝ³ó³Í ÏáÝÛ³ÏÇ¹, ÏÇë³ï ÙÝ³ó³Í

Ï»ñ³ÏáõñÇ¹, áñÝ ³Û¹å»ë ¿É ãÑ³ëÏ³ó³ñ, Ã» ÇÝãå»ë ¿

å»ïù áõï»É…

Î·Ý³ë ùÝ»Éáõ ÷áùñÇÏ ËóÇ¹ Ù»ç, ï³Ýçí»Éáí ëñïÇ¹

Í³ÏáóÝ»ñÇó áõ Ë³ÛÃáóÝ»ñÇó ³ÝÉÇ³ñÅ»ùáõÃÛ³Ý…

ø³Õ³ùÁ í³Õáõó Ã³Õí»É ¿ ùÝÇ áõ ÙÃáõÃÛ³Ý Ù»ç,

ÙÇ³ÛÝ ¹áõ, ³ÝùáõÝ ß»Ýù, ù³Õ³ùÇ Ï»ÝïñáÝáõÙ

Ï³Ý·Ý³Í »ë µáÉáñ ÉáõÛë»ñ¹ í³é³Í,

ÇÝãå»ë ïáõÝ, áõñ

ùÇã ³é³ç Ù³ñ¹ ¿ Ù³Ñ³ó»É…

Ð³ñÏ³íáñ ¿ Ùï³Í»É í³Õí³ ûñí³ Ù³ëÇÝ,

³ë³ó Ñ³ñ¨³Ýë

¨ ¨ë ÙÇ ³ñÏÕ û×³é ËóÏ»ó å³Ñ³ñ³ÝÇ í»ñÇÝ ¹³ñ³ÏÁ:

Ð³ñÏ³íáñ ¿ Ùï³Í»É, ³ë³ó ÷ÇÉÇëá÷³Ý:

Æ±Ýã ÇÙ³Ý³ë, ÇÝã Ïµ»ñÇ í³Õí³ ûñÁ,

Ã»¨ ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ ¨ ³í»ÉÇ ßáõï ³ÛÝ ï³ÝáõÙ ¿,

ù³Ý Ã» µ»ñáõÙ, ïÝù³Éáí ³ë³ó Ñ³ñ¨³Ýë,

Ñ»ñÃ³Ï³Ý ³ÕÇ å³ñÏÁ ß³É³ÏÇÝ:

Æ±Ýã ÇÙ³Ý³ë, ³ë³ó ÷ÇÉÇëá÷³Ý:

ÜÏ³ïÇ áõÝ»óÇñ Ý³¨, áñ Ë³éÝ ¿ ³ßË³ñÑÇ íÇ×³ÏÁ,

µáÉáñÁ ËáëáõÙ »Ý Ýáñ å³ï»ñ³½ÙÇ Ù³ëÇÝ,

¨ Éñ³·ñ»ñÝ ¿É »Ý ·ñáõÙ, ×éÝã³ó Ñ³ñ¨³Ýë`

ÙÇ Ï»ñå ù³ÛÉ»Éáí ÉáõóÏáõ íÇÃË³ñÇ ³ñÏÕÇ ï³Ï Ïù³Í:

ÜÏ³ïÇ áõÝ»óÇñ, ³ë³ó ÷ÇÉÇëá÷³Ý:

ºí ½·áÝ »ÕÇñ, Ã» ã¿, ³ãù¹ ÏÃ»ù»ë, Ïï»ëÝ»ë,

áñ ÙÝ³ó»É »ë ¹³ï³ñÏ ë»ÝÛ³ÏáõÙ Ýëï³Í,

²ëïÍá ïí³Í ßáñ»ñáí, ³ÛëÇÝùÝ, µáÉáñáíÇÝ Ù»ñÏ,

¹³éÝáñ»Ý ùÙÍÇÍ³Õ ïí»ó Ñ³ñ¨³Ýë`

¨ë ÙÇ ³Ý·³Ù ëïáõ·»Éáí ¹éÝ»ñÇ ÏáÕå»ùÝ»ñÝ áõ÷³Ï³ÝÝ»ñÁ:

ºí ½·áÝ »ÕÇñ, ³ë³ó ÷ÇÉÇëá÷³Ý:

¾Ñ, ÇëÏ ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñÁ, ãÙáé³Ý³ë ÇÝù¹ Ñá·³É

Ï³ñÇùÝ»ñÇ¹ Ù³ëÇÝ

¨ ÑáõÛë¹ ÙÇ ¹Çñ áã µ³ñ»Ï³ÙÇ¹ íñ³

¨ áã ¿É Ùï»ñÇÙÝ»ñÇ¹, ³ë³ó Ñ³ñ¨³Ýë

¨ Ññ³Å»ßï ï³Éáí ÇÝÓ`

å³éÏ»ó Çñ ÇëÏ Ó»éùáí å³ïñ³ëï³Í ¹³·³ÕÇ Ù»ç

¨ Ù»é³í, Ý³Ëûñáù

³Ùáõñ ÷³Ï»Éáí µáÉáñ ¹éÝ»ñÁ

¨ Ñ³Ý·óÝ»Éáí µáÉáñ ÉáõÛë»ñÁ ë»ÝÛ³ÏÝ»ñÇ:

…¾Ñ, ³ë³ó ÷ÇÉÇëá÷³Ý:

Â²Ü¶²ð²Ü

Ð³ÝÏ³ñÍ ù»½ »Ý Ý³ÛáõÙ í³Õáõó Ù»é³Í Ù³ñ¹ÇÏ:

²Ñ³, ·ñí»ó ³é³çÇÝ ïáÕÝ áõ Ã»Ã¨ ßáõÝã ù³ß»óÇñ

¨ Ù³ÝñÇÏ ù³ÛÉ»ñáí Ùï³ñ Ñ³çáñ¹ ë»ÝÛ³Ï:

à±õñ ¿ ÙÛáõë ÏÛ³ÝùÁ, Ñ³ÝÏ³ñÍ Ùï³Í»óÇñ ¹áõ,

¨ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë Ç±Ýã ÝáñáõÃÛáõÝ Ï³ ³ÛÝï»ÕÇó,

·ÉËÇ ß³ñÅáõÙáí µ³ñ¨áõÙ ¿Çñ ÇÝã-áñ ÏÇë³Ù»ñÏ Ù³ñ¹Ï³Ýó,

áñáÝù Ý³Ë³×³ßáõÙ ¿ÇÝ ÑÛáõÃ»Õ Ëáï»ñÇ íñ³ ï³ñ³Íí³Í:

²Ùáõñ ë»ÕÙ»óÇñ ÙÇ Ù³½Ù½áï ïÕ³Ù³ñ¹áõ Ó»éù,

Ååï³óÇñ` Ç±Ýã ÝáñáõÃÛáõÝ Ï³ ³ÛÝï»ÕÇó,

á±õñ ¿ ÙÛáõë ÏÛ³ÝùÁ, áñ åÇïÇ ³ëï³éÇ å»ë ßñçíÇ,

¨ ³ëïÕ»ñÁ ¹»ÕÇÝ Ù»ï³Õ³¹ñ³ÙÝ»ñÇ ÝÙ³Ý

Ëßßáóáí Ã³÷í»Ý ÑÝ³Ù³ß ·á·ÝáóÇ ·ñå³ÝÇó:

ºí Ù³ÝñÇÏ ù³ÛÉ»ñáí ³ÝóÝáõÙ »ë ë»ÝÛ³ÏÇó ë»ÝÛ³Ï:

²ÛÝï»Õ µáÉáñÁ ëå³ëáõÙ »Ý ù»½,

¹áõ ³ñÅ³ÝÇ »ë ·ñÏ³µ³ó ÁÝ¹áõÝ»ÉáõÃÛ³Ý:

ä³ï»ñÇ ï³Ï Éáõé ß³ñíáõÙ »Ý, áÙ³Ýù ½ÇÝí³Í »Ý,

ÇëÏ ÙÛáõëÝ»ñÁ Ý³ÛáõÙ »Ý å³ïÏ³é³Ýùáí, ¨ í»ñçÇÝ

ë»ÝÛ³ÏÇ ¹éÝ»ñÁ µ³óíáõÙ »Ý Çñ»Ýù-Çñ»Ýó,

¨ ë»ÝÛ³ÏÇ Ï»ÝïñáÝáõÙ, áëÏÛ³ ë³ñÏáý³·Ç Ù»ç

å³éÏ³Í ¿ Ý³, áí ³Ù»Ý³ß³ïÝ ¿ ù»½ ëå³ëáõÙ: à±õñ ¿…

Ñ³ñóñ»óÇ Ýñ³Ý, Ï³Ù³ó-Ï³Ù³ó å³éÏ»Éáí Ýñ³ ÏáÕùÇÝ,

Ç±Ýã ÝáñáõÃÛáõÝ Ï³…Ñ³ñóñ»óÇ Ñ³ñÙ³ñ ¹Çñùáí å³éÏ³Í:

Ü³ Ó»éùÇ ß³ñÅáõÙáí Ñ³ëÏ³óñ»ó, áñ Éé»Ù,

¨ ¹éÝ»ñÁ ÷³Ïí»óÇÝ Çñ»Ýù-Çñ»Ýó,

¨ »ë Éé»óÇ í»ñçÝ³Ï³Ý³å»ë áõ ³ñ¹»Ý ÉñÇí

Ë³Õ³Õí³Í:

ÐÜ²ð²ìàð ºðæ²ÜÎàõÂÚàõÜ

ÆëÏ »ñµ ³Ýç³ïí³Í Ñ»éáõëï³óáõÛóÇ å»ë ù³Õ³ùÝ ¿ Ù³ñáõÙ,

¨ ÙÇ Ñ»ñÃ³Ï³Ý ·Çß»ñ ÷áË³ñÇÝáõÙ ¿ ÙÇ Ñ»ñÃ³Ï³Ý ó»ñ»Ïí³,

¹³Ý¹³Õ É³ñáõÙ »Ù ½³ñÃáõóÇãë ÑÇÝ

¨ ë³ñëáõéáí ËñíáõÙ »ñ³½Ý»ñÇë Ù»ç…

ºñ³½Ý»ñ, áõñ »ë áõÅ»Õ »Ù ¨ ³Ù»Ý³Ï³ñáÕ,

³Ý³ñ·»É ³ÝóÝáõÙ »Ù å³ï»ñÇ ÙÇçáí

¨, áñÝ ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñÝ ¿` Ã»Ã¨áñ»Ý ë³í³éÝáõÙ »Ù û¹áõÙ

¨ ï»ëÝáõÙ »Ù ³Ù»Ý ÇÝã,

ÙÇ³ÛÝ ù»½ ã»Ù ï»ëÝáõÙ áã ÙÇ ï»Õ:

ÆëÏ »ë ù»½ áñáÝ»É »Ù µáÉáñ ·ñù»ñÇ Ù»ç,

áõñ ³ßË³ñÑÇ ³Ù»Ý³áõñ³Ë ù³Õ³ùÝ»ñÝ »Ý ³åñáõÙ,

áõñ ÙÇ³ÛÝ Ñ³Ý¹ÇåáõÙ »Ý Ù³ñ¹ÇÏ

¨ ³ÛÉ¨ë ã»Ý µ³Å³ÝíáõÙ:

´³Ûó ¹áõ ãÏ³ÛÇñ, ãÏ³ÛÇñ áã ÙÇ ï»Õ:

ºë ù»½ áñáÝ»É »Ù ÏÇÝáÝ»ñÇ Ñ»ñÃ»ñáõÙ,

ÏÇÝáÝ»ñ` ³Ý¹³í³×³Ý ëÇñá å³ïÏ»ñÝ»ñáí É»óáõÝ,

¨ ÙÇ³ÛÝ ¹áõ ãÏ³ÛÇñ, ãÏ³ÛÇñ áã ÙÇ ï»Õ:

Þñç»É »Ù Ï³Û³ñ³ÝÝ»ñáõÙ` Ñ»éáõ ¨ ÙáïÇÏ,

¨ ¹ÇÙ³íáñ»É ·Ý³óùÝ»ñÁ µáÉáñ,

µ³Ûó ¹áõ ã»ë ·³ÉÇë áã ÙÇ ·Ý³óùáí…

ºí »ñ³½Ý ³Ý·³Ù Ù³ßíáõÙ ¿ ·ñùÇ å»ë,

·Ý³Éáí ¹Åí³ñ³ÝáõÙ ¿ ³ÝóÝ»ÉÁ å³ï»ñÇ ÙÇçáí,

ÇëÏ ³Ù»Ý³í³ïÝ ³ÛÝ ¿, áñ å³ñ½³å»ë

³ÝÑÝ³ñÇÝ ¿ ¹³éÝáõÙ ³Ûë ³ßÝ³Ý óñïÇÝ

ë³í³éÝ»ÉÝ û¹áõÙ µ³ñ³Ï ùÝ³ßáñáí…

ºí ï³ñÇùë ¿É ³ÛÝ ã¿, Ñá·Ý»É »Ù ³ñ¹»Ý,

Ý»ñÇñ, ³ÛÉ¨ë ã»Ù Ï³ñáÕ Ãéã»É,

ã»Ù Ï³ñáÕ Ãéã»É…

²é³çÇÝ ë»ñÁ - ³Ýí»ñç Ùáé³ÝáõÙ »ë Ýñ³Ý.

ó»ñ»ÏÝ»ñÁ ã»ë Ï³ñáÕ ÑÇß»É, áñáíÑ»ï¨ ¹áõ

½³Ý·áõÙ »ë Ñ»é³Ëáëáí, áñáíÑ»ï¨ ù»½

½³Ý·áõÙ »Ý Ñ»é³Ëáëáí, áñáíÑ»ï¨ ÇÝã-áñ

ÃÕÃ»ñ »ë ëïáñ³·ñáõÙ, áñáíÑ»ï¨ ù»½ ÇÝã-áñ

ÃÕÃ»ñ »Ý áõÕ³ñÏáõÙ` ó»ñ»ÏÝ»ñÁ ¹áõ Í»ñ³ÝáõÙ »ë

³ÝÝÏ³ï, ¨ »ñ»ÏáÛ³Ý ¹áõ Í»ñ³ÝáõÙ »ë ³ÝÝÏ³ï

¨ ÙÇ³ÛÝ ·Çß»ñÁ, »ñµ Ã¨Ç¹ Å³Ù³óáõÛóÝ ³ñÓ³Ï»Éáí

¹ÝáõÙ »ë ë»Õ³ÝÇÝ` ÑÇßáõÙ »ë ³é³çÇÝ ë»ñ¹, áñÁ ãÇ Í»ñ³ó»É µáÉáñáíÇÝ:

¸áõ ·Çï»ë, Ñ³½³ñ³íáñ å³ï»ñ ³ÛÝ ÏáÕÙ

Ý³ ³åñáõÙ ¿ Çñ ÏÛ³ÝùÁ, ¨ ¹áõ

³åñáõÙ »ë ùá ÏÛ³ÝùÁ, Ã»¨ ³ñÓ³Ï»É »ë

Ã¨Ç¹ Å³Ù³óáõÛóÝ áõ ¹ñ»É »ë ë»Õ³ÝÇÝ,

¨ í³ÛñÏÛ³ÝÝ»ñÁ ÙñçÛáõÝÝ»ñÇ å»ë ¹áõñë í³½»Éáí

Å³Ù³óáõÛóÇó, Ñ»é³ÝáõÙ »Ý ùá ÏÛ³ÝùÇó, Ïáñã»Éáí

ë»Õ³ÝÇÝ Ã³÷Ã÷í³Í ·ñù»ñÇ áõ ÃÕÃ»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ:

¸áõ ·Çï»ë, Ñ³½³ñ³íáñ å³ï»ñ ³ÛÝ ÏáÕÙ ·Çß»ñ ¿:

ºí Ñ³Ý·³Í »Ý ÉáõÛë»ñÁ: ÖÇßï ³ÛëåÇëÇ ÙÇ ÉáõëÇÝ

Ï³Ëí³Í ¿ Éáõë³ÙáõïÇó ¨ ³Ýï³ñµ»ñ Ý³ÛáõÙ ¿

Ýñ³Ý, áõÙ Ïáñóñ»É »Ù í³Õáõó, áõÙ Ùáé³ÝáõÙ »Ù

ó»ñ»ÏÝ»ñÁ ¨ »ñ»ÏáÛ³Ý Ùáé³ÝáõÙ »Ù ¹³ñÓÛ³É,

¨ ÙÇ³ÛÝ ·Çß»ñÝ»ñÁ, »ñµ ÙÝáõÙ »Ù Ù»Ý³Ï, Ñ³ÝáõÙ »Ù

Ã¨Çë Å³Ù³óáõÛóÁ, ¹ÝáõÙ »Ù ³ãù»ñÇë ³é³ç

¨ ³ÝÓ³ÛÝ É³ÉÇë »Ù ³ÝóÝáÕ ÏÛ³ÝùÇë Ñ³Ù³ñ,

¨ ³ñóáõÝùÝ»ñÁ ÏáñãáõÙ »Ý

ë»Õ³ÝÇÝ Ã³÷Ã÷í³Í ·ñù»ñÇ ¨ ÃÕÃ»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ:

ºñµ»ÙÝ ÉáõÛë»ñÁ Ù³ñáõÙ »Ý, ¨ ÓÛáõÝ ¿ ·³ÉÇë ³Ûë ×³Ý³å³ñÑÇÝ:

Üáñ ÍÝí³Í »ñ»Ë³Ý` Ù³ùáõñ áõ ·»Õ»óÇÏ

³é³çÇÝ ÓÛ³Ý ÝÙ³Ý: úñáñ»ó»ù ûñáñáóÝ»ñÁ

¨ Ïï»ëÝ»ù Ññ³ßùÁ, Ïï»ëÝ»ù, Ã» ÇÝãå»ë ¿

ÓÛáõÝÁ ¹³éÝáõÙ Í³ÕÇÏ: ÆëÏ »ñµ ÏÅåï³

³é³çÇÝ ³Ý·³Ù` ëÇñï¹ Ïó³íÇ ³Ýëáíáñ

Ù»Í »ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÇó, ÏÑ»Ýí»ë å³ïÇÝ,

½³ñÙ³Ýùáí ÏÙï³Í»ë ÇÝù¹ ù»½` ²ëïí³Í ÇÙ,

ÇÝãå»±ë ¿ ³Ûëù³Ý Ù»Í »ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÁ ï»Õ³íáñí»É

³Ûëù³Ý ÷áùñÇÏ ûñáñáóÇ Ù»ç ¨ ÇÝãå»±ë ¿

ï»Õ³íáñí»Éáõ ëñïÇë Ù»ç, áñÁ ß³ï ³í»ÉÇ ÷áùñ ¿

ûñáñáóÇó… ÆëÏ »ñµ ³Ûë ×³Ý³å³ñÑÇ íñ³ ÉáõÛë»ñÁ

Ñ³Ý·áõÙ »Ý ¨ å³ïáõÑ³ÝÇ¹ ë¨ å³ëï³éÇÝ

ëÏëáõÙ »Ý »ñ¨³É Ý»ñù¨ ë³ÑáÕ ÓÛ³Ý ÑÛáõëù»ñÁ,

×»ñÙ³Ï áõ ÷³÷áõÏ ÉáõÛë ï³ñ³Í»Éáí` ù»½ ÏÃí³,

Ã» ³Û¹ ¹áõ »ë µ³ñÓñ³ÝáõÙ í»ñ, ×Çßï ³ÛÝå»ë,

ÇÝãå»ë Ï³ÙñçÇó ëáõñ³óáÕ ·»ïÇ ³ÉÇùÝ»ñÇÝ

Ý³Û»ÉÇë ÃíáõÙ ¿, áñ ·»ïÁ Ï³Ý·Ý³Í ¿ ¨ ¹áõ »ë,

³Û¹ ¹áõ »ë Ï³ÙñçÇ Ñ»ï ëáõñáõÙ ³é³ç…

´³Ûó »ë ÑÇÙ³ µ³ñÓñ³ÝáõÙ »Ù í»ñ ³é³Ýó Ï³ëÏ³ÍÇ,

µ³ñÓñ³ÝáõÙ »Ù ³é³Ýó Ã¨»ñÇ ¨ ³é³Ýó ½³ñÙ³Ý³Éáõ,

áñáíÑ»ï¨ ·Çï»Ù, ß³ï Ñ³½í³¹»å, µ³Ûó å³ï³ÑáõÙ ¿,

¨ á±õÙ Ñ»ï ãÇ å³ï³Ñ»É ³Û¹å»ë`

»ñµ »ñç³ÝÏáõÃÛáõÝ¹ ß³ï ¿ Ù»Í,

¨ ¹áõ µ³é ã»ë ·ïÝáõÙ ³ñï³Ñ³Ûï»Éáõ Ñ³Ù³ñ…

ò³Íñ³Ó³ÛÝ ËáëÇñ, ³ëáõÙ ¿ ÏÇÝë,

áñ »ñ»Ë³Ý ã³ñÃÝ³Ý³ -

¨ »ë ù³ÛÉáõÙ »Ù áïÇë Ù³ïÝ»ñÇ íñ³,

½·áõßáñ»Ý µ³óáõÙ-÷³ÏáõÙ ¹éÝ»ñÁ,

½ëåáõÙ »Ù Ñ³½ë, áñ »ñ»Ë³Ý ã³ñÃÝ³Ý³:

ºñ»Ë³Ý, áñÁ »ñ³½Ç Ù»ç ÇÝã-áñ ³ÝÑ»Ã»Ã

µ³Ý»ñ ¿ ï»ëÝáõÙ ¨ Ù»Ï ÅåïáõÙ ¿

¨ Ù»Ï ¿É Ã³ÃÇÏÝ»ñÝ ¿ Ã³÷³Ñ³ñáõÙ Ñ³ÝÏ³ñÍ…

²Ýç³ïÇñ Ñ»éáõëï³óáõÛóÁ, ³ëáõÙ ¿ ÏÇÝë,

áñ »ñ»Ë³Ý ã³ñÃÝ³Ý³:

ä³ï»ñ³½ÙÇó »Ý ËáëáõÙ, ³ëáõÙ »Ù ÏÝáçë,

ù³Õ³ù³Ï³Ý ·áñÍÇãÝ»ñ »Ý, ï»ëÝ»Ýù ÇÝã »Ý ³ëáõÙ,

³ëáõÙ »Ù ÏÝáçë, ÃáÕ ÙÇ ùÇã ÙÝ³:

¸» É³í, ³ëáõÙ ¿ ÏÇÝë,

ÃáÕ ÙÝ³, ³ëáõÙ ¿ ÏÇÝë,

ÙÇ³ÛÝ ³ë³ ÙÇ ùÇã Ñ³Ý·Çëï Ëáë»Ý,

ÙÇ ùÇã Ë³Õ³Õ Ëáë»Ý, áñ »ñ»Ë³Ý ã³ñÃÝ³Ý³…

ºðæ²ÜÎàõÂÚ²Ü Ì²Üð úð

²í³ñïí³Í »ñ·Á, å³ïéí³Í ÷áõãÇÏÇ ÝÙ³Ý ëÙù³Í`

Ïáõã ¿ »Ï»É ë»Õ³ÝÇ ÙÇ ³ÝÏÛáõÝáõÙ,- Ñ³ï³ÏÇÝ ÷áßÇ

¨ ½³Ý³½³Ý Ù³Ýñ Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñ, ³Ý÷á÷áË Ï»ñå³ñ³Ýùáí`

³é³çÇÝ ÷³ñ³íáÝÇó ÙÇÝã¨ Ù»ñ ûñ»ñÁ, ¨ ÙÇ µ³ñ³Ï

Ã³ËÇÍ, áñ ³ÝÝÏ³ï ÃñçáõÙ ¿ ÙÃÝáÕ ÷áÕáóÝ»ñÁ:

àõë³ÝáÕ³Ï³Ý ³ñÏ³Í ÙÇ å³é³íáÕ ïÇÏÝáç Ï³ó³ñ³ÝáõÙ,

ëÇñï¹ ÉÇ ¿ Ë³Ý¹³í³é ½·³óÙáõÝùÝ»ñáí ï³ñµ»ñ, ÇëÏ

ëï³ÙáùëÇ¹ Ù»ç ÙÇ³Ï ÏáïÉ»ïÁ Ñ³ÝÓÝí»É ¿ ³é³Ýó

¹ÇÙ³¹ñáõÃÛ³Ý, ¨ å³ïáõÑ³ÝÇ Ïáïñí³Í ³å³ÏÇÝ

ãÇ ÃáÕÝáõÙ, áñ Ï³ñ·ÇÝ Ñ³ñµ»ë, ¨ ¹áõù ß³ñáõÝ³ÏáõÙ »ù

»ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÇó Ëáë»É, ÇëÏ ¹áõ Ùï³ÍáõÙ »ë,

áñ »ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÁ Ï³ï³ñÛ³É ÏÉÇÝ»ñ, »Ã» Ï³ñáÕ³Ý³ÛÇñ

¹áõñë ·³É ×³ß³ñ³ÝÇ ÷³Ïí»Éáõó ·áÝ» Ï»ë Å³Ù ³é³ç…

Ò»éù¹ ï³ÝáõÙ »ë áõëÇÝ, ßáÛáõÙ »ë Ã¨Á ·ÇñáõÏ –

å³ïáõÑ³ÝÇ Ïáïñí³Í ³å³ÏÇÝ ù»½ Ë³Ý·³ñáõÙ ¿ ëÇñ»É,

ÇëÏ ½³Ý³½³Ý Ù³Ýñ Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñÁ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ »Ý

³Ýï³ñµ»ñ í³½í½»É` ÇÝã-áñ ³ÝÑ³ëÏ³Ý³ÉÇ

ÑÇ»ñá·ÉÇýÝ»ñ ·Í»Éáí Ñ³ï³ÏÇ ÷áßáõ íñ³… ºñµ¨¿

»ñç³ÝÇÏ »Õ»±É »Ù, Ñ³ñóñ»óÇ ÇÝùë ÇÝÓ ï³ñÇÝ»ñ Ñ»ïá,

»ñµ í»ñ³¹³éÝáõÙ ¿Ç å³é³íáÕ ïÇÏÝáç Ã³ÕáõÙÇó,

áñÝ, Ç í»ñçá, å³é³í»É ¿ñ ÑÇÙÝ³íáñ³å»ë ¨ ëÙù³Í

Ïáõã ¿ñ »Ï»É ë»Õ³ÝÇ íñ³…ÐÇÙ³ ¿É á±õÙ Ñ»ï Ëáë»Ù

»ñç³ÝÏáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ, Ñ³ñóñ»óÇ ÇÝùë ÇÝÓ,

³í³ñïí³Í ¿ »ñ·Á, ³ë³ó ÷áÕ³ÛÇÝ Ýí³·³ËáõÙµÁ,

¨ ÷áÕáóÁ ÙÃÝ»ó Ù»ÏÇó, - ³í³ñïí³Í ¿, Ñ³ëï³ï»ó ÉáõëÇÝÁ`

å³ïáõÑ³ÝÇ Ïáïñí³Í ³å³ÏÇÝ, ¨ ³ëïÕ»ñÁ` ½³Ý³½³Ý

Ù³Ýñ Ï»Ý¹³ÝÇÝ»ñ, ³Ý÷á÷áË Ï»ñå³ñ³ÝùÝ»ñáí,

ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ÇÝ ³Ýï³ñµ»ñ í³½í½»É` ÇÝã-áñ ³ÝÑ³ëÏ³Ý³ÉÇ

ÑÇ»ñá·ÉÇýÝ»ñ ·Í»Éáí »ñÏÝùÇ ë¨³óáÕ ³ëï³éÇÝ…

ìºðæÆÜ ØàÈàð²ÎÀ

ØÇ ïËáõñ áõë³ÝáÕ, áñ áãÇÝã ãáõÝÇ ëáíáñ»Éáõ,

ãáñë å³ï, ¹³ï³ñÏ ë»ÝÛ³Ï ¨ ÙÇ Ë³Ý¹³í³é ³ñ¨,

áñ ï»ÕÇ-³Ýï»ÕÇ ÙïÝáõÙ ¿ å³ïáõÑ³ÝÇó Ý»ñë

¨ ïÝïÕáõÙ ¿ ë»ÝÛ³ÏÇ å³ï»ñÁ ¨ áãÇÝã ãÇ ·ïÝáõÙ

ÙÇ ¹»ÕÝ³Í åÉ³Ï³ïÇó µ³óÇ, áñÇ íñ³ ³Ý×áéÝÇ

¹ÇÝá½³íñ ¿ñ ÝÏ³ñ³Í, áñÁ ßñçáõÙ ¿ñ ù³Õ³ù³ÛÇÝ

åáõñ³ÏÇ Í³é»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ, ÇëÏ í»ñ¨áõÙ ·ñí³Í ¿ñ.

§ä³Ñå³Ý»Ýù µÝáõÃÛáõÝÁ` ³é³íáïÛ³Ý Å³ÙÁ ÇÝÝÇó

ÙÇÝã¨ »ñ»ÏáÛ³Ý Å³ÙÁ 5–Á, ÁÝ¹ÙÇçáõÙ` 12-Çó ÙÇÝã¨ Ù»ÏÁ¦:

ÆëÏ ù³Õ³ù³ÛÇÝ åáõñ³ÏÇ Í³é»ñÁ Ï³Ý³ãáõÙ áõ ÍÉáõÙ ¿ÇÝ

ËëïÇí Ñ³Ù³å³ï³ëË³Ý óáõóáõÙÇÝ, ÇëÏ ß³µ³Ã

¨ ÏÇñ³ÏÇ` ãùíáõÙ ¿ÇÝ »ñÏñÇ »ñ»ëÇó: ºí ÙÇ ß³µ³Ã ûñ,

»ñµ ³ñ¨Á ëáíáñ³Ï³ÝÇ ÝÙ³Ý Ý»ñë Ý³Û»ó å³ïáõÑ³ÝÇó –

½³ñÙ³ÝùÇó ùÇã ¿ñ ÙÝáõÙ Ù³Ûñ ÙïÝ»ñ` ãÏ³ñ ïËáõñ áõë³ÝáÕÁ,

¨ ¹ÇÝá½³íñÁ ãÏ³ñ, Í³é»ñÝ ¿É ãÏ³ÛÇÝ – ÙÇ³ÛÝ

·ñáõÃÛáõÝÝ ¿ñ ÙÝ³ó»É. §ä³Ñå³Ý»Ýù µÝáõÃÛáõÝÁ…¦:

ÆëÏ ¹³ ï»ÕÇ ¿ñ áõÝ»ó»É áõñµ³Ã »ñ»ÏáÛ³Ý, »ñµ Ù³ñ¹ÇÏ

Ñá·Ý³Í í»ñ³¹³éÝáõÙ ¿ÇÝ ïáõÝ ¨ áõß³¹Çñ Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝ

Çñ³ñ »ñ»ëÇ ¨ Ï³Ù Éñ³·ñ»ñÇ Ù»ç ·ÉáõËÝ»ñÁ Ã³ùóñ³Í`

Ñ³Ù³ã³÷ ßÝãáõÙ ¿ÇÝ` Ë³Ý¹³í³é Ñá¹í³ÍÝ»ñÇ

µáõÛñáí ³ñµ»ó³Í… àõñµ³Ã »ñ»ÏáÛ³Ý, »ñµ ïËáõñ

áõë³ÝáÕÝ ³é³çí³ ÝÙ³Ý áãÇÝã ãáõÝ»ñ ëáíáñ»Éáõ

¨ Ï»ëùáõÝ-ÏÇë³ñÃáõÝ å³éÏ³Í ¿ñ ë»ÝÛ³ÏÇ áõÕÇÕ

Ï»ÝïñáÝáõÙ, ¹ÇÝá½³íñÁ Ñ³ÝÏ³ñÍ ë³Ñ»ó åÉ³Ï³ïÇó

¨ åáÏí»Éáí å³ïÇó, ¹³Ý¹³Õ Ùáï»ó³í ¨ Ï³Ý·Ý»ó

áõë³ÝáÕÇ ³é³ç. §²ëïí³Í³ÛÇÝ Ýß³Ý ¿,- áõë³ÝáÕÝ ³ë³ó-

µ³ñÇ ¿ ëÏÇ½µÁ Ù»ñ ×³Ù÷áñ¹áõÃÛ³Ý¦- ¨ ß³ñÅí»óÇÝ:

ºí ¹ÇÝá½³íñÁ, áñ ÙÇÝã ³Û¹ Éáõé ¿ñ, ³Ýëå³ë»ÉÇáñ»Ý

Ëáë»ó Ù³ùáõñ ·ñ³Ï³Ý Ñ³Û»ñ»Ýáí. §Â»Ïáõ½ ÙÇ ³Ý·³Ù ¿É

ÍÝí»ë ³Ûë ÙáÉáñ³ÏáõÙ, ã»ë Ùáé³Ý³ áãÇÝã, »ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÁ

ß³ï Ýáõñµ Í³ÕÇÏ ¿, ³í³Õ, ãÇ Í³ÕÏáõÙ óáõñï »ñÏÝùÇ ï³Ï,

ÇëÏ áí Ù»éÝáõÙ ¿ Å³Ù³Ý³ÏÇó ßáõï, Ñ»ïá ÏÙ»éÝÇ ¿ÉÇ áõ ¿ÉÇ,

ÙÇ³ÛÝ ÙÇ Í³ÕÇÏ, áñ ³ÝáõÝ ãáõÝÇ, ÏáõÕ»ÏóÇ Ýñ³Ý »ñÏáõ

³ßË³ñÑáõÙ, ÙÃÝáõÙ ÉáõÛë Ïï³, ÇëÏ ³é³íáïÛ³Ý ÏÉÇÝÇ

ÏáÕùÇÝ ¨ ÉáõÛëÁ ÏÉÇÝÇ ³í»ÉÇ å³ÛÍ³é¦- ¨ Ñá·Ý³Í Éé»ó:

§²ëïí³Í³ÛÇÝ Ýß³Ý ¿,- áõë³ÝáÕÝ ³ë³ó,-µ³ñÇ ¿ ëÏÇ½µÁ

Ù»ñ ×³Ù÷áñ¹áõÃÛ³Ý¦… ºí Ñ³ÛïÝí»óÇÝ ½³ñÙ³Ý³Ññ³ß

ÙÇ ÙáÉáñ³ÏáõÙ, ÙÇ ïËáõñ áõë³ÝáÕ ¨ ÙÇ ³Ý×áéÝÇ ¹ÇÝá½³íñ,

¨ áõë³ÝáÕÝ áõÃ ³Ý·³Ù ³í»ÉÇ ¿ñ ïËáõñ,

¨ ¹ÇÝá½³íñÝ áõÃ ³Ý·³Ù ³í»ÉÇ ¿ñ ³Ý×áéÝÇ ¨ ³ÛÝù³Ý

ß³ï µ³Ý Ï³ñ ëáíáñ»Éáõ ³Û¹ ½³ñÙ³Ý³ÉÇ ÙáÉáñ³ÏáõÙ:

Ò»éù-Ó»éùÇ ïí³Í ù³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ ÙáÉáñ³ÏÇ ÙÇ³Ï ÷áÕáóáí,

ÇëÏ ÷áÕáóÇ »½ñÇÝ ß³ñí³Í ¿ÇÝ Ñ»Ýó ³ÛÝ Í³é»ñÁ, áñáÝù

ß³µ³Ã ¨ ÏÇñ³ÏÇ ÉùáõÙ ¿ÇÝ åáõñ³ÏÝ»ñÁ ù³Õ³ù³ÛÇÝ:

ø³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ Ýñ³Ýù ¨ áõ½áõÙ ¿ÇÝ »ñ³½»É ¨ áãÇÝã

ã¿ñ ëï³óíáõÙ` »ñ³½Ý»ñÁ Ã»Ã¨ ¿ÇÝ ³Ûëï»Õ áõÕÇÕ 8 ³Ý·³Ù,

áõÃÝ ³Ý·³Ù ³Ý·áõÛÝ: ºí ³é³çÇÝÁ ÇÝã ï»ë³Ý Ýñ³Ýù`

³Õµ³ÝáóÝ»ñÝ ¿ÇÝ ³ÝÃÇí, ³ÝÑ³Ù³ñ, ßù»Õ áõ Ñ³ñáõëï,

×áË ³Õµ³ÝáóÝ»ñ, áñåÇëÇù ã»ù ï»ëÝÇ »ñÏñÇ »ñ»ëÇÝ.

åñÇÙáõëÝ»ñ, Ý³íÃ³í³éÝ»ñ, å³ñáõëÇÝ» ÏáßÇÏÝ»ñ, Ïáïñí³Í ·ñ³ë»Õ³ÝÝ»ñ, ·ñ³Ï³Ý³·Çï³Ï³Ý Ñá¹í³ÍÝ»ñ, Ã»ÏÝ³Íáõ³Ï³Ý ¹Çë»ñï³óÇ³Ý»ñ, ëáõÉÇãÝ»ñ, ÷áõãÇÏÝ»ñ, Ñ³í³ï³ñÙáõÃÛ³Ý ËáëïáõÙÝ»ñ, ÏÇÝá³ëïÕ»ñ, µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ»ñ, ëÇñ³ÛÇÝ Ý³Ù³ÏÝ»ñ, åñ»½Ç¹»ÝïáõÃÛ³Ý Ã»ÏÝ³ÍáõÝ»ñ ¨ ÙÇ ·Ý¹³óÇñ,áñÁ ³Ýí»ñç áõ ß³ñáõÝ³Ï Ïñ³ÏáõÙ ¿ñ µáÉáñ áõÕÕáõÃÛáõÝÝ»ñáí, ¨ ÙÇ

³ÙµÇáÝ, áñÁ Ý»ï»É ¿ÇÝ Ñé»ïáñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ ¨ Ý³,

³ÏÝáóÝ áõÕÕ»Éáí ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ ÙÇïùÁ ½³ñ·³óÝ»É…

ºñç³ÝÇÏ ½áõÛ·»ñ, ç»ñÙ í»ñ³µ»ñÙáõÝùÝ»ñ, ëáË³ÏÝ»ñÇ

ù³é³Ó³ÛÝ »ñ·ã³ËáõÙµ, ÷»ïñ³Ñ³Ý ³ñí³Í Ã¨³íáñ Ùïù»ñ,

³éáÕç ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ, ï»ÕÇÝ ¹ÇïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñ,

Ï³ñ× ÷áË³ÝóáõÙÝ»ñ ¨ µ³ñÓ»ñ, áñå»ë ë³éÁ ½»Ýù

Ïóí³Í ¹³ï³Ï³Ý ·áñÍ»ñÇÝ… Ò»éù-Ó»éùÇ ïí³Í

ù³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ ÙáÉáñ³ÏÇ ÙÇ³Ï ÷áÕáóáí ¨ ïËáõñ áõë³ÝáÕÁ

Ñ³ÝÏ³ñÍ Ñ³Ý¹Çå»ó Çñ Ñáñ»ÕµáñÁ` ë³å³ï³íáñ áõ

ëñ³ÙÇï ÙÇ Í»ñáõÏÇ, áñÁ Ù»é»É ¿ñ í³Õáõó, Å³é³Ý·»Éáí

Çñ ëÇñ³ëáõÝ ½³í³ÏÝ»ñÇÝ ù³Õ³ù³ÛÇÝ Éñ³·ñÇ

Ñ³Ù³ñÝ»ñÁ µáÉáñ, áñ ËÝ³Ùùáí Ñ³í³ù»É ¿ñ Çñ ³ÙµáÕç

ÏÛ³ÝùÇ ÁÝÃ³óùáõÙ,-Ñáñ»Õµ³ÛñÁ, áñÝ ³Ýó³í ³é³Ýó

·ÉáõËÁ ß³ñÅ»Éáõ, ÇëÏ áõë³ÝáÕÁ ù³ñ ¿ñ Ïïñ»É ½³ñÙ³ÝùÇó

¨ »ñÏ³ñ Å³Ù³Ý³Ï ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ Ïïñ»É, ÝÏ³ï»Éáí,

áñ Çñ Ñáñ»Õµáñ ë³å³ïÝ ³Ù»Ý¨ÇÝ ãÇ áõÕÕí»É ·»ñ»½Ù³ÝáõÙ…

â³÷³½³Ýó ç»ñÙ ¿ñ Ñ³Ý¹ÇåáõÙÁ ÜáÛ Ý³Ñ³å»ïÇ Ñ»ï,

áñÁ ßí³ñ³Í Ï³Ý·Ý»É ¿ñ ¨ ÙáñáõùÝ ¿ñ ÷»ïáõÙ,

¨ Ï³ñ× ½ñáõÛóÇó Ñ»ïá å³ñ½í»ó, áñ çñÑ»Õ»ÕÁ íï³Ý·í³Í ¿,

áñ çñÑ»Õ»ÕÇ Ñ³Ù³ñ Ý³Ë³ï»ëí³Í çáõñÁ ùáéáõ÷áõã »Ý ³ñ»É`

µáëï³ÝÝ»ñ »Ý çñ»É, ³íïáÝ»ñ Éí³ó»É, óñ»É »Ý ¹»ëáõ¹»Ý

áõ Ñ»ïùÝ ³Ý·³Ù ãÏ³, ÇëÏ ï³å³ÝÇ Ù»ç Ëá½»ñ ¿ µáõÍáõÙ

ÇÝã-áñ ëï³Ñ³Ï, ÇÝã-áñ ï³ñûñÇÝ³Ï Ëá½»ñ, áñáÝù

ó»ñ»ÏÁ Ñ³ãáõÙ »Ý ß³Ý å»ë, ÇëÏ ·Çß»ñÝ»ñÁ

Ñ³ñµáõÙ áõ É³ÉÇë »Ý ³ÝÙËÇÃ³ñ… ²Ýë³ÑÙ³Ý Ñáõ½Çã å³Ñ ¿ñ,

»ñµ Ýñ³Ýó ¹»Ù »É³í ¸áÝ ÎÇËáïÝ` ³ÝÓÇ,

³ñ¹³ñáõÃÛ³Ý ½ÇÝíáñÁ ÑÇÝ, áñÁ ÙÇ Ï»ñå ù³ÛÉáõÙ ¿ñ

ßù³Ýß³ÝÝ»ñÇ Í³ÝñáõÃÛ³Ý ï³Ï Ïù³Í, ÑÇÝ ½ÇÝíáñÁ, áñÇÝ

Ë÷»É ¿ÇÝ ù³ñ»ñáí, ÝÇ½³Ïáí Í³ÏÍÏ»É, ¨ ëå³Ý»É ¿ÇÝ

³ßË³ñÑÇ µáÉáñ å³ï»ñ³½ÙÝ»ñáõÙ, Ë»Õ¹»É çñÇ Ù»ç,

ÃáõÝ³íáñ»É ·³½»ñáí, ÓÇÝ ë³ïÏ»É ¿ ·³½»ñÇó, ÇëÏ ÇÝùÁ,

÷³éù ²ëïÍá, áÕç ¿ ÙÝ³ó»É, ÇëÏ ê³Ýãá±Ý` Ý³ í³Õáõó

Éù»É ¿ ïÇñáçÁ ¨ ÝíÇñí»É ¿ ·ÇïáõÃÛ³ÝÝ ³ÝÙÝ³óáñ¹,

¨ ÑÇÙ³ ¹Çë»ñï³óÇ³ ¿ ·ñáõÙ. §¸áÝ ÎÇËáïÁ ¨ ÇÝãå»ë

å³Ûù³ñ»É Ýñ³ ¹»Ù¦ Ã»Ù³Ûáí… ÐÇÝ ½ÇÝíáñÁ,…»ñÏñÇ

»ñ»ëÇÝ ãÏ³ áã ÙÇ å³ï, áñÇ ï³Ï Ýñ³Ý

·Ý¹³Ï³Ñ³ñ³Í ãÉÇÝ»ÇÝ…: ²é³í»É Ñáõ½Çã ¿ñ µ³Å³ÝáõÙÁ,

¨ Ù»Í³ñ·á ¸áÝÁ ³Ýã³÷ ëñï³ß³ñÅí³Í ËÝ¹ñ»ó

áõë³ÝáÕÇÝ ¨ áõÕ»ÏóÇÝ Ýñ³, áñå»ë ÑÇß³ï³Ï

³Ûë ëù³Ýã»ÉÇ Ñ³Ý¹ÇåáõÙÇó, Éáõë³ÝÏ³ñí»É ³Õµ³ÝáóÝ»ñÇ

ëù³Ýã»ÉÇ ýáÝÇÝ` ÏáÕù-ÏáÕùÇ, ÙÇ³ëÇÝ Ï³Õ³Ë³Ý Ñ³Ýí³Í, Ù»ÕÙ ù³Ùáõó ×á×í»Éáí…

…¼³ñÙ³Ý³ÉÇ ÙáÉáñ³Ï, ÷áÕáóÇó ùÇã Ñ»éáõ

ó³Ë³í»ÉÝ»ñÝ ¿ÇÝ óóí»É` µÝáõÃÛ³Ý ½³ñ¹Á ÙÇ³Ï,

¨ ³Ù»Ý ó³Ë³í»ÉÇÝ` ë¨ ë»ñÃáõÏ³íáñ ÙÇ ³·é³í,

³Ýß³ñÅ` ÇÙ³ëïáõÝ ÉéáõÃÛ³Ý Ù»ç Ëáñ³ëáõ½í³Í:

²ÝÝÙ³Ý ÙáÉáñ³Ï - ³ëý³Éï³Í »ñÏÝùáí, Ñ³ïáõÏ»Ýï

³ëïÕ»ñ` Í»ñïÇ Ù»ç Ïáñ³Í ¨ µáõñ¹Á ïí³Í ³ÛÍ³Ù³ñ¹áõ å»ë

ÙÇ áëÏñáï ÉáõëÇÝ Ï³Õ³Ùµ ¿ áõïáõÙ ûñÁ áõÃ ³Ý·³Ù:

Ðñ³ß³ÉÇ ÙáÉáñ³Ï - µ³½Ù³Ñ³ñÏ, ßù»Õ ·»ñ»½Ù³ÝáóÝ»ñáí,

¨ Ñ³Ý·áõóÛ³ÉÝ»ñ, å³éÏ³Í áëÏ»½ûÍ ¹³·³ÕÝ»ñÇ Ù»ç,

å×Ýí³Í ÁÝïÇñ Ñ³·áõëï-Ï³åáõëïáí, ÇëÏ ³ãù»ñÇ ï³Ï`

Ï³åïáõÏÝ»ñ ³ÝÃÇí, ùÃ»ñÁ ç³ñ¹í³Í, ëÙù³Í ÷áñ»ñáí –

Ýß³Ý ³ÛÝ µ³ÝÇ, áñ ÙÇÝã Ù»éÝ»ÉÁ ã»Ý Ï»ñ»É áãÇÝã ùáÃ³ÏÇó

µ³óÇ – ûñÁ áõÃ ³Ý·³Ù… êù³Ýã»ÉÇ ÙáÉáñ³Ï` áõñ ³Ù»Ý áõñµ³Ã

ûñí³ ³í³ñïÇÝ, ·Çß»ñí³ ÇÝã-áñ ³ÝÑ³Ûï ÙÇ Å³ÙÇ,

»ñµ ÷áÕáóÝ»ñÇó í»ñ³ÝáõÙ »Ý Ù³ñ¹ÇÏ, »ñµ í»ñçÇÝ ùÝ³ï

ïñ³Ùí³ÛÝ ¿ ³ÝóÝáõÙ ãáñãáñáõÏ ÏáÕ»ñÝ ûñáñ»Éáí,

·Çß»ñí³ ÇÝã-áñ ³ÝÑ³Ûï ÙÇ Å³ÙÇ, Í³Ýñ ßÝã»Éáí

ÙÇ ï³ñûñÇÝ³Ï Ï»Ý¹³ÝÇ ÙïÝáõÙ ¿ ÙáÉáñ³ÏÇ ÙÇ³Ï ÷áÕáóÁ,

µ³½Ù³ÃÇí áïÝ»ñÁ ùë»Éáí ³ëý³ÉïÇÝ, Ñ³½Çí ß³ñÅ»Éáí

Ù³ñÙÇÝÁ íÇÃË³ñÇ…²Û¹ ³Ý×³ñ³Ï Ï»Ý¹³ÝÇÝ,

áñÇ ³½·³Ï³ÝÝ»ñÁ í»ñ³ó»É »Ý í³Õáõó, áñáíÑ»ï¨

áã ³ñ³· í³½»É »Ý ÇÙ³ó»É, áã Ù³Ñ³óáõ Ë³ÛÃ»É,

áã ÏÍ»É, áã ÃáõÝ³íáñ»É, áã ûå»ñ³ïÇí ùÍÝ»É

¨ áã ¿É Ù³ïÝ»É ûñí³ Ë³Õ³Õ å³Ñ»ñÇÝ…: ÆëÏ ³Ûë Ù»ÏÁ,

Çñ µ³½Ù³ÃÇí áïÝ»ñÁ ù³ñß ï³Éáí ¹³Ý¹³Õ ëáÕáõÙ ¿

÷áÕáóáí, ·Çß»ñí³ ³ÝÑ³Ûï ÙÇ Å³ÙÇ…

-²Û¹ ¹á±õ »ë, - Ñ³ñóñ»ó áõë³ÝáÕÁ ïËáõñ:

-²Û¹ »ë »Ù, - ³ë³ó ¹ÇÝá½³íñÁ ÙÇ³Ï:

ºí »Ï»Õ»óáõ ½³Ý·»ñÁ ÑÝã»óÇÝ Ù»ÏÇó ¨ ÷áÕ³ÛÇÝ

Ýí³·³ËáõÙµÁ Ýí³·»ó Þáå»ÝÇ Ñ³Ýñ³Ñ³Ûï Ù»Õ»¹ÇÝ,

¨ ¹áõ¹áõÏ³Ñ³ñÝ»ñÁ Ó·»óÇÝ ³Ýë³ÑÙ³Ý ïËáõñ

¨ ³Ýë³ÑÙ³Ý ëñï³Ù³ß ÙÇ Ù»Õ»¹Ç, ¨ »ñÏÝùÇó Ñ³ÝÏ³ñÍ

Í³ÕÇÏÝ»ñ Ã³÷í»óÇÝ, ¨ áõë³ÝáÕÁ ÍÝÏÇ Çç³í

¨ Ó»éù»ñÁ å³ñ½»ó Ýñ³Ý, å³Õ³ï»Éáí.

ØÇ í»ñ³Ý³, ËÝ¹ñáõÙ »Ù ù»½, ÙÇ í»ñ³Ý³,

ËÝ¹ñáõÙ »Ù ÝáñÇó áõ ÝáñÇó, Ù»Ýù ÙÇ³ëÇÝ Ï½µáëÝ»Ýù

ù³Õ³ù³ÛÇÝ åáõñ³ÏÇ Í³éáõÕÇÝ»ñáí, ¹áõ çáõñ ÏËÙ»ë

ó³Ûï³ÕµÛáõñÇó, ¹áõ å³Õå³Õ³Ï Ïáõï»ë, Ñ»éáõëï³óáõÛó

ÏÝ³Û»ë, ÏËáë»ë Ñ»é³Ëáëáí, É»½áõÝ»ñ Ïëáíáñ»ë, ÏÇÝá

Ï·Ý³ë, Ñ»ïá ·³ñÝ³Ý³ÛÇÝ, Ï³Ù ³ßÝ³Ý³ÛÇÝ ÙÇ ·»Õ»óÇÏ ûñ

ÏÑ³Ý¹Çå»ë Ù»Ï áõñÇß ¹ÇÝá½³íñÇ, Ï³ÙáõëÝ³Ý³ë,

ïáõÝ-ï»Õ Ï¹Ý»ë…-

ÆëÏ ¹ÇÝá½³íñÁ »ñÏ³ñ Éáõé ÙÝ³ó ¨ Ñ»ïá ³ë³ó.

âÏ³ áã Ù»ÏÁ, áã Ù»ÏÁ ãÏ³, »ë ÙÇ³ÛÝ³Ï »Ù ¨ »ë ¿É ãÏ³Ù…-

Ð»ïá ßñçí»ó, ¹³Ý¹³Õ Ñ»é³ó³í… ÆëÏ ÷áÕ³ÛÇÝ

Ýí³·³ËáõÙµÁ ·Ý³ó Ýñ³ »ï¨Çó, ¨ ¹áõ¹áõÏ³Ñ³ñÝ»ñÁ

·Ý³óÇÝ Ýñ³ »ï¨Çó, ÇëÏ áõë³ÝáÕÁ Ý³ÛáõÙ ¿ñ Ï³ñÏ³Ù³Í,

ï»ëÝáõÙ ¿ñ` ÇÝãå»ë ¿ ÙÇ³Ï ¹ÇÝá½³íñÁ, í»ñçÇÝ ¹ÇÝá½³íñÁ

ùÇã-ùÇã Ñ»é³ÝáõÙ, ùÇã-ùÇã í»ñ³ÝáõÙ, ëáõ½íáõÙ ¿ñ ùÇã-ùÇã

ëáõÉÇãÝ»ñÇ Ù»ç, ÷áõãÇÏÝ»ñÇ Ù»ç, Ã»ÏÝ³Íáõ³Ï³Ý ¹Çë»ñï³óÇ³Ý»ñÇ, ³éáÕç ¹³ïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ï»ÕÇÝ ¹ÇïáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, µáõë³µ³Ý³Ï³Ý Ñá¹í³ÍÝ»ñÇ,

Ñ³í³ï³ñÙáõÃÛ³Ý ËáëïáõÙÝ»ñÇ, Ïáïñí³Í ·ñ³ë»Õ³ÝÝ»ñÇ,

åñÇÙáõëÝ»ñÇ, Ý³íÃ³í³éÝ»ñÇ, Ý»ÛïñáÝ³ÛÇÝ éáõÙµ»ñÇ,

åñ»½Ç¹»ÝïÝ»ñÇ ¨ ³ÙµÇáÝÇ, áñÁ Ý»ï»É ¿ÇÝ Ñé»ïáñÇ Ñ»ï

ÙÇ³ëÇÝ ¨ Ý³ ³ÏÝáóÝ áõÕÕ»Éáí, ¹»é ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ ÙÇïùÁ

½³ñ·³óÝ»É. §…´ÝáõÃÛáõÝÁ…³Ñ³…ÙÇ ËÝ¹Çñ…ï³ë ¿ç…·ñ³íáñ…¦…

ºí Ù»Ý ÙÇ ³·é³í, áñÁ áõß³¹Çñ

ÉëáõÙ ¿ñ Ýñ³Ý, ·ÉáõËÝ ûñáñ»ó, ³ë³ó Ñ³ñ·³Ýùáí.

Î»óó»ë, Ïéé³~³íá…

Ðñ»ßï³ÏÝ»ñ Ù³ÝÏáõÃÛ³Ý »ñÏÝùÇó

1986 – 1992

…²Ñ³ Ñ»éáõ ºíñáå³Ý: ÈáõÛëÁ, áñ Ù»Ï Ýí³ÕáõÙ ¿

¨ Ù»Ï ¿É å³ÛÍ³é³ÝáõÙ, ÑÇí³Ý¹Ç ÃáõÛÉ ëñïÇ

³ÝÑ³í³ë³ñ µ³µ³ËÛáõÝÇ ÝÙ³Ý:

²Ñ³, Ó»éù»ñë ³ñÛáõÝáïí³Í ¨ áïÝ»ñë ùñùñí³Í`

¹Åí³ñ ¿ ×³Ý³å³ñÑÝ ³Ûë É»éÝ»ñÇ áõ ù»ñÍ»ñÇ ÙÇçáí,

áõñ ·³ÛÉ»ñÝ »Ý Ñ»ï³åÝ¹áõÙ áñëáñ¹Ý»ñÇÝ

¨ ¹³ñ³Ý³Ï³É ëå³ëáõÙ »Ý Ã÷»ñÇ »ï¨áõÙ

¨ ÷áë»ñÇ Ù»ç ³å³Ñáí Ã³ùÝí³Í:

àõñ Í³é»ñÁ ·ÉËÇí³Ûñ »Ý ³×áõÙ` ³ñÙ³ïÝ»ñÁ

»ñÏÇÝù å³ñ½³Í ¨ åïáõÕÝ»ñÁ ÑáÕÇ Ù»ç,

ÇÝã-áñ ï»Õ, Ëáñù»ñáõÙ, ÇëÏ ·»ï»ñÁ

ÑáëáõÙ »Ý É»éÝ Ç í»ñ ¨ Ñ³Ý·ëï³ÝáõÙ »Ý ÙÇ³ÛÝ

Ñ³ëÝ»Éáí ³Ù»Ý³-³Ù»Ý³µ³ñÓñ ·³·³ÃÇÝ…

àõñ Ù³ñ¹ÇÏ ÍÝíáõÙ »Ý Í»ñ³ó³Í, ¨ ³å³,

ï³ñÇÝ»ñÇ Ñ»ï ¹³Ý¹³Õ Ù³ÝÏ³ÝáõÙ:

àõñ ëÏ½µáõÙ å³ïÇÅÝ ¿,

ÇëÏ Ñ³Ýó³ÝùÁ Ñ»ïá ¿ ÉÇÝ»Éáõ,

áõñ ëÏ½µáõÙ Í³÷»ñÝ »Ý,

ÇëÏ »ñ·Á ÑÝãáõÙ ¿ Ñ»ïá,

áõñ ëÏ½µáõÙ ù³Ý¹áõÙ »Ý ³Ù»Ý ÇÝã

¨ ²ëïí³Í ßñçáõÙ ¿ ³ÝïáõÝ…

²Ñ³ ÝáñÇó ÙÇ ù³ñ: Ð»éíáõÙ ¿ÉÇ ù³ñ»ñ:

²Ñ³ Ñ»éáõ ºíñáå³Ý ¨ ÉáõÛë»ñÁ Ùáï»óáÕ`

·³ÛÉ»ñÇ í³éíáÕ ³ãù»ñ…

ØÆ ø²ÜÆ ÖÞØ²ðîàõÂÚàõÜ

Ð³ñóñ»ù ÇÝÓ »ñç³ÝÏáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ ¨ »ë Ó»½ Ï³ë»Ù,

áñ ³Û¹ ³ÝáõÝáí Í³é ãÏ³ ³ßË³ñÑáõÙ,

ãÏ³ ³ßË³ñÑáõÙ ³Û¹ ³ÝáõÝáí ÃéãáõÝ

¨ Ï³ ÙÇ³ÛÝ ·³½³Ý, áñÝ áõïáõÙ ¿ ÙÛáõëÇÝ ³é³íáïÛ³Ý,

Ý³¨ Ï»ëûñÇÝ, ³å³` »ñ»ÏáÛ³Ý…

Ð³ñóñ»ù ÇÝÓ ³ñ¹³ñáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ ¨ »ë Ó»½ Ï³ë»Ù,

áñ ³Û¹ ³ÝáõÝáí Í³ÕÇÏ ãÏ³ ÑáÕÇ íñ³,

áñ ³Û¹ ³ÝáõÝáí ÓáõÏ ãÇ ÉáÕáõÙ Íáí»ñáõÙ,

¨ Ï³ ÙÇ³ÛÝ ·³½³Ý – ÙÝ³ó³ÍÁ ÏñÏÝíáõÙ ¿ ÝáõÛÝáõÃÛ³Ùµ`

³é³íáïÛ³Ý, Ï»ëûñÇÝ, »ñ»ÏáÛ³Ý…

Ð³ñóñ»ù ÇÝÓ Ë³Õ³ÕáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ ¨ »ë Ó»½ Ï³ë»Ù,

áñ ³Û¹ ³ÝáõÝáí ³ëïÕ ã»ù ·ïÝÇ »ñÏÝùáõÙ,

áñ ³Û¹ ³ÝáõÝáí É»éÝ»ñ ãÏ³Ý ÑáÕÇ íñ³,

¨ Ï³ ÙÇ³ÛÝ µÝ³½¹Á, áñ Ë»ÝÃ³ÝáõÙ ¿ ³ñÛ³Ý µáõÛñÇó,

ÇëÏ Ñ»ïá…ß³ï ×Çßï ¿…ÝáõÛÝ å³ïÙáõÃÛáõÝÝ ¿ ëáíáñ³Ï³Ý`

³é³íáïÛ³Ý, Ï»ëûñÇÝ, »ñ»ÏáÛ³Ý…

²Ñ³, Éëá±õÙ »ù, áñëáñ¹³Ï³Ý ÷áÕÁ ÑÝã»ó,

³½¹³ñ³ñ»Éáí ûñí³ ëÏÇ½µÁ, ³Ñ³, Éëá±õÙ »ù,

ÓÇ»ñÇ ëÙµ³ÏÝ»ñÇ ¹á÷ÛáõÝÇó ¹áÕáõÙ »Ý Í³é»ñÁ ëÙù³Í,

³Ñ³, Éëá±õÙ »ù, å³ÛÃáõÙ ¿ ëÇñïë ï³·Ý³åÇó áõ í³ËÇó

¨ ûÕ³ÏÝ ¿ ë»ÕÙíáõÙ Ï³Ù³ó-Ï³Ù³ó, ûÕ³ÏÁ,

áñÁ ß³ñÅÙ³Ý Ù»ç ¿ñ ³ñ¹»Ý í³Õáõóí³ÝÇó… ÆëÏ »Ã»

ãÏ³Ý ¿É áõñÇß Ñ³ñó»ñ, ³å³, Ñ³ñóñ»ù ÇÝÓ, Ç í»ñçá,

á±í »ë ¹áõ - ¨ »ë Ó»½ Ï³ë»Ù,

áñ »ë áãÇÝã »Ù` ÷áùñ³ï³éáí, ëáíáñ³Ï³Ý ÙÇ áãÇÝã,

áñÁ áã Ñå³ñï ¿ ÑÝãáõÙ ¨ áã ¿É áñ¨¿ ÙÇ ³ÛÉ

ïáÝ³ÛÝáõÃÛ³Ùµ… ²í»ÉÇ áãÇÝã, ù³Ý Ã» Ýñ³Ýù, áíù»ñ

·ÝáõÙ Ï³Ù ·³ÉÇë »Ý ³íïáµáõëÝ»ñáí, áíù»ñ ù³Õ³ù³ÛÇÝ

Ã»ñÃ»ñÝ »Ý Ï³ñ¹áõÙ` ³é³çÇÝÇó ÙÇÝã¨ í»ñçÇÝ ï³éÁ,

áíù»ñ Ë³ÝáõÃÇó Ë³ÝáõÃ »Ý ³ÝóÝáõÙ ³Ýí»ñç, ¹³ï³ñÏ

ïáåñ³ÏÝ»ñÁ ·ñå³ÝÝ»ñÁ Ëñ³Í, áíù»ñ ·ÉË³Ñ³Ï áõ ³ñ³·

³ÝóÝáõÙ »Ý å³ï»ñÇÝ áõ ëÛáõÝ»ñÇÝ ÷³Ïóñ³Í ³½¹³·ñ»ñÇ

ÏáÕùáí, ·áõÛÝ½·áõÛÝ ³ýÇßÝ»ñÇ ¨ ÇÙ ÏáÕùáí, ãÝ³Û»Éáí

áõ ãÝÏ³ï»Éáí ÇÝÓ, ÝáõÛÝÇëÏ »ñµ ÇÙ ÙÇçáí »Ý ³ÝóÝáõÙ –

¸Åí³ñ ¿, ³ëáõÙ »ù, ³åñ»É ³Ûëå»ë, ÇÝã Ëáëù, Ñ»ßï ã¿

³Ù»Ý¨ÇÝ, µ³Ûó Ñ³í³ï³ó»ù, ³Ù»Ý³¹Åí³ñÝ ³é³çÇÝ

Ñ³½³ñ ï³ñÇÝ ¿, Ñ»ïá ³Ù»Ý ÇÝã ¹³éÝáõÙ ¿ ëáíáñ³Ï³Ý,

Ñ»ïá ëÏëáõÙ ¿ ÏñÏÝí»É ³Ýí»ñç`

³é³íáïÛ³Ý, Ï»ëûñÇÝ, »ñ»ÏáÛ³Ý…

êÆðî

ÐÇÝ µ³é»ñÇ Ù»ç ³Ù»Ý³ß³ïÁ ¹áõ Ï³ñáÕ ¿Çñ Ë³µí»É,

¹áõ, Ã»¨ ³ÛÝå»ë

ËÝ³Ùùáí áõ Ñá·³ï³ñ Ã³ùÝí³Í ¿Çñ Ù³ñÙÝÇ

³Ù»Ý³ËáñùáõÙ, ³Ùáõñ áõ ×ÏáõÝ áëÏáñÝ»ñáí ó³ÝÏ³å³ïí³Í:

¸áõ, ³Ù»Ý³ÝáõñµÝ áõ ³Ù»Ý³½·³ÛáõÝÝ áõ Ý³¨

³ÝÑñ³Å»ßïÝ áõ ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï, Ë³µí³ÍÁ µáÉáñÇó:

¸áõ ó³ÝÏ³ó»É »ë ï»ëÝ»É ¨ ³ãù»ñÁ ÷³Ï»É »Ý ³ãù»ñ¹,

¹áõ ó³ÝÏ³ó»É »ë ·ñÏ»É ¨ Ó»éù»ñÁ µéÝ»É »Ý Ó»éù»ñ¹,

ÇëÏ Ó»éù»ñÁ Ï³Ëí»É »Ý Ë³ãí³Í` ¹³ï³å³ñïí³Í

ëïñáõÏÝ»ñÇ ÝÙ³Ý` ÑÇÝ ÐéáÙÇ ×³Ý³å³ñÑÇÝ:

¸áõ ó³ÝÏ³ó»É »ë Éë»É ¨ ³Ï³ÝçÝ»ñÁ ËáõÉ »Ý Ó¨³ó»É,

¹áõ ó³ÝÏ³ó»É »ë í³½»É, ÇëÏ áïù»ñÁ

ï³ñ»É »Ý ù»½ µáÉáñáíÇÝ áõñÇß ×³Ý³å³ñÑáí…

¸áõ ³Ýí»ñç ÇÝã-áñ µ³Ý»ñ »ë ó³ÝÏ³ó»É,

µ³Ûó ù»½ Ñ³×³Ë Ë»Õ¹»É »Ý ÍË³ËáïÇ ÍËÇ Ù»ç

¨ Ï³Ù ÃÙñ³óñ»É ·ÇÝáí ¨ ûÕÇáí ¹³Õ»É:

¸áõ, ³Ý½áñ áõ ³Ýû·Ý³Ï³Ý,

ÇÝãå»ë »ñ»Ë³` µ³ñáõñÇ Ù»ç ³Ùáõñ ÷³Ã³Ã³Í…

ÐÝ³ñ³íáñ ã¿ ³Ûë ³Ù»ÝÁ å³ïÙ»É ÑÇÝ É»½íáí,

ÑÇÝ µ³é»ñáí, áñáÝù ³Ýí»ñç Ïïñ³ïíáõÙ »Ý

÷Ã³Í Ã»ÉÇ ÝÙ³Ý:

ÐÝ³ñ³íáñ ã¿ áõÕÇÕ Ï³Ý·Ý»É ÑÇÝ áïÝ»ñÇ íñ³,

ÏáßÇÏÝ»ñáí, áñ Ï³ñí»É »Ý Ù. Ã. ³.

¹ÇÝá½³íñÇ Ï³ßáõó, áñÇ íñ³ ¹»é å³ñ½ »ñ¨áõÙ ¿

³ÝÑ³Ûï »Õ³Ý³Ïáí ¹³çí³Í ëÇñïÁ` Ý»ïáí Ëáóí³Í…

Æ í»ñçá, ÑÝ³ñ³íáñ ã¿ Ùáé³Ý³É ù»½, ³Ûëï»Õ,

³Ûë ³í»ñí³Í ù³Õ³ùáõÙ, áõñ ÙáÙ»ñ »Ý

Ã³÷³éáõÙ Ë³í³ñÇ Ù»ç, ¨ µáÉáñÁ ù»½ »Ý áñáÝáõÙ

ÍÝÏÇ ÇçÝ»Éáõ ùá Ëáóí³Í Ù³ñÙÝÇ ³é³ç`

µéáõÝóùÝ»ñáõÙ ë»ÕÙ³Í ³ñóáõÝùÇ ÙÇ ù³ÝÇ Ï³ÃÇÉ,

¨ É³óÁ ËÝ³Ùùáí ÷³Ã³Ã³Í Ýáñ³ÍÝÇ µ³ñáõñáí:

àñáíÑ»ï¨ ÑÝ³ñ³íáñ ã¿ å³Ñ»É ³ñóáõÝùÝ ³Ûë ÑÇÝ

³ãù»ñÇ Ù»ç, É³óÁ ÏáÏáñ¹Ç Ù»ç,

ÙÇÝã¨ Ýáñ ûñ µ³óíÇ í³ñ³·áõÛñÝ»ñÇ ÝÙ³Ý

¨ »ñ¨³ Ù³ñÙÇÝ¹

Ý»ï»ñáí Ëáóí³Í

ÎðÎÜìàÔ ä²îØàõÂÚàõÜÜºð

…ØÇ µ³ñÓñ ï»Õ Ï³Ý·Ý³Í å³ïÙáõÙ ¿ñ:

àã ÙÇ ËáëùÇÝ ã¿ÇÝ Ñ³í³ïáõÙ, µ³Ûó

ÉëáõÙ ¿ÇÝ áõß³¹Çñ, áñáíÑ»ï¨ Ý³ ³é³çÇÝ Ù³ñ¹Ý ¿ñ,

áñ í»ñ³¹³ñÓ»É ¿ñ: Ø»Ýù ·Çï»ÇÝù, áñ áã áù

ãÇ í»ñ³¹³éÝáõÙ: àã áù: Â»¨ ß³ï»ñÝ »Ý

Ñ»é³óáÕÝ»ñÇÝ Ñ³Ùá½»É, ËÝ¹ñ»É,³ñï³ëí»É,

Ñ³Ù³é»É »Ý, ³å³óáõó»É… µ³Ûó áã áù

ãÇ í»ñ³¹³ñÓ»É: Î³ ÙÇ ËÇëï Ã³ùáõÝ

»ÝÃ³¹ñáõÃÛáõÝ: àã áù ãÇ ËáëáõÙ ³Û¹ Ù³ëÇÝ:

àã áù ãÇ ·ñáõÙ: ´³Ûó µáÉáñÝ ¿É ËÇëï Ã³ùáõÝ

»ÝÃ³¹ñáõÙ »Ý, Çµñ, ã»Ý í»ñ³¹³éÝáõÙ, áñáíÑ»ï¨

¹ñ³ Ñ³Ù³ñ ã»Ý ·ïÝáõÙ áã ÙÇ ÑÇÙÝ³íáñ å³ï×³é:

ÆëÏ Ý³ ³é³çÇÝ Ù³ñ¹Ý ¿ñ: ØÇ µ³ñÓñ ï»Õ

Ï³Ý·Ý³Í å³ïÙáõÙ ¿ñ: Ò»éù»ñÁ µ³ñÓñ³óÝáõÙ ¿ñ

í»ñ, Ñ»ïá ¹³Ý¹³Õ Çç»óÝáõÙ ¿ñ, ï³ñ³ÍáõÙ ¿ñ

Ù»Ï ³ç, Ù»Ï Ó³Ë, Ñ»ïá ¹³Ý¹³Õ Çç»óÝáõÙ ¿ñ:

²ãù»ñÁ ÷³Ï å³ïÙáõÙ ¿ñ ¨ ³ãù»ñÁ µ³ó»ó

ÙÇ³ÛÝ ³ÛÝ Å³Ù³Ý³Ï, »ñµ ³é³çÇÝ ù³ñÁ

Ã³÷áí Ñ³ñí³Í»ó ÃÇÏáõÝùÇÝ /¹³éÝáõÃÛ³Ùµ

Ý³ÛáõÙ ¿ñ Ù»½ Çñ µ³ó ³ãù»ñáí, µ³Ûó »ñ¨áõÙ ¿ÇÝ

Ýñ³ ÙÛáõë ³ãù»ñÁ ÷³Ï, áñ ³í»ÉÇ ¿ÇÝ ¹³éÝ³ó³Í…/

¨ »ñÏñáñ¹ ù³ñÁ, Ñ»ïá ÙÝ³ó³Í µáÉáñ ù³ñ»ñÁ

ï»Õ³óÇÝ Ýñ³ íñ³ ¨ Ý³ ¹³Ý¹³Õ Çç»óñ»ó

Ó»éù»ñÁ ¨ ¹³Ý¹³Õ ï³å³Éí»ó ·»ïÝÇÝ

¨ ¹³éÝáõÃÛáõÝÁ ÍáñáõÙ ¿ñ Ýñ³ µáÉáñ`

µ³ó áõ ÷³Ï ³ãù»ñÇó…

Î²ð²äÆ ºð¶À

èàõ´ºÜ üÆÈÚ²ÜÆÜ

ì»ñçÇÝ ³Ý·³Ù »Ù »ñ·áõÙ,- µéÇ Ù»ç Ñ³½³Éáí ½·áõß³óñ»ó

Ï³ñ³åÁ, Ý³Ëù³Ý íÇ½Á í»ñ Ó·»ÉÝ áõ Ñ³Û³óùÁ »ñÏÇÝù

Ñ³é»ÉÁ, ãÝ³Û³Í ÑÇÙ³ É³í ã»Ù ÑÇßáõÙ` Ýñ³ ³ãù»ñÁ

µ³±ó ¿ÇÝ, Ã»` ÷³Ï, ³Û¹ å³ÑÇÝ, áñÁ ëáíáñ³µ³ñ í×é³Ï³Ý ¿

ÏáãíáõÙ: …: ì»ñçÇÝ ³Ý·³Ù ¿ »ñ·áõÙ,- íëï³Ñ³µ³ñ

ïÙµïÙµ³óñÇÝ ·ÉáõËÝ»ñÁ áÙ³Ýù` Ýñ³Ýó Ù»ç Ï³ÛÇÝ

Ý³¨ ÃéãáõÝÝ»ñ ¨ ½³Ý³½³Ý ³ÛÉ Ù³ñ¹ÇÏ, ãÝ³Û³Í ÑÇÙ³

É³í ã»Ù ÑÇßáõÙ` íÇßïÁ Ýñ³Ýó Ñ»±ï ¿ñ, Ã»± ëáíáñ³Ï³ÝÇ å»ë

³ÝÓñ¨ ¿ñ ·³ÉÇë ÇñÇÏí³ ³Û¹ áõß Å³ÙÇÝ: ÆëÏ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë

³é³íáï ¿ñ` ÓÙ»é³ÛÇÝ å³ñ½Ï³ ÙÇ ·Çß»ñ, Ëáßáñ ÷³ÃÇÉÝ»ñáí

ÓÛáõÝ ¿ñ ·³ÉÇë ¨ ³ÝÓñ¨Ç ³é³çÇÝ Ï³ÃÇÉÝ»ñÁ ÃÙµÏ³Ñ³ñáõÙ ¿ÇÝ ³íïáÛÇ Ù»ï³ÕÛ³ ï³ÝÇùÁ, í»ñçÇÝ ¹»ÕÇÝ ï»ñ¨Ý»ñÁ

åáÏ»Éáí Ñ»ï½Ñ»ï» ëÙùáÕ Í³é»ñÇ ³Ýå³ßïå³Ý

Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇó… ÆëÏ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, ëÇñáõÙ »Ù ûñí³ ³Ûë å³ÑÁ,

»ñµ ¹»é¨ë ³ÛÝù³Ý ÙáõÃ ã¿, áñ ãï»ëÝ»ë É×Ç íñ³ ã·Çï»ë Ã»

áñï»ÕÇó Ñ³ÛïÝí³Í ×»ñÙ³Ï µ³ñÓ»ñÁ, ³ÛÝÇÝã, ¹ñ³Ýù

Ï³ñ³åÝ»ñ »Ý, ·ÉáõËÝ»ñÁ Ã¨»ñÇ ï³Ï Ã³ùóñ³Í, ë³Ï³ÛÝ

¹áõ ³ñ¹»Ý Ñ³ëóñ»É ¿Çñ Ëáñ³Ý³É Ù³ÝÏáõÃÛ³Ý¹ ³ÝÏáÕÝáõ

Í³Éù»ñÇ Ù»ç ¨ ·ÉáõË¹ íÇÃË³ñÇ µ³ñÓÇÝ ¹ñ³Í, ÉëáõÙ ¿Çñ

³ÝÓñ¨Ç ³é³çÇÝ Ï³ÃÇÉÝ»ñÁ, ÓÛ³Ý ÷³ÃÇÉÝ»ñÁ Ëáßáñ`

ÓÙ»éí³ å³ñ½Ï³ ÙÇ ·Çß»ñ, »ñµ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë ³é³íáï ¿ñ

¨ ëáíáñ³Ï³ÝÇ å»ë ³ÝÓñ¨ ¿ñ ·³ÉÇë ÇñÇÏí³ ³Û¹ áõß Å³ÙÇÝ…

…ì»ñçÇÝ ³Ý·³Ù »Ù »ñ·áõÙ,- µéÇ Ù»ç Ñ³½³Éáí

½·áõß³óñ»ó Ï³ñ³åÁ ¨ í»ñç³ó³í ¨ë ÙÇ ûñ

áõ ï³ñÇÝ ¹³ñÓ³í ³ÙÇë:

Ð»éíáõÙ Ï³Ý áõñÇß ù³Õ³ùÝ»ñ, Ñ³Ùá½í»óÇ »ë, »ñµ ÇÝùÝ³ÃÇéÁ

µ³ñÓñ³ó³í »ñÏÇÝù, ÇëÏ »ñÏÇÝùÁ µ³ñÓñ³ó³í ³í»ÉÇ í»ñ:

Ü»ñù¨áõÙ ³Ùå»ñ »Ý ×»ñÙ³Ï, ï»Õ-ï»Õ ÃáõË

»ñ³Ý·³íáñáõÙÝ»ñáí ¨ »ë »ñÏÝùÇ áõ ³Ùå»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ

³ÝÑ³Ý·Çëï ßáõéáõÙáõé »Ù ·³ÉÇë ÷³÷áõÏ µ³½Ï³ÃáéÇ Ù»ç

ÁÝÏÕÙí³Í: Ì³Ýñ ¿ µ³Å³ÝáõÙÁ ÑáÕÇó, ¨ ³é³í»É Í³Ýñ ¿

Ãéã»É` »ñÏÝùÇ ¨ »ñÏñÇ ³ñ³Ýùáí, »ñµ ù»½ Ñ»ï ã¿ ²ëïí³Í:

ºí »ë áñáÝ»óÇ ³ëïÕ»ñÁ ¨ ï»ë³, áñ µáÉáñÝ ¿É Çñ»Ýó

ï»Õ»ñáõÙ »Ý` ³Ñ³ òÇó»ñáÝÁ å³ÛÍ³é ßáÕ»ñÇ Ù»ç: Â¨»ñÁ

Ñ³Ý¹Çë³íáñ ï³ñ³Í»Éáí ³ç áõ ³ÑÛ³Ï` ËáëáõÙ ¿ñ Í»ñáõÃÛ³Ý,

µ³ñ»Ï³ÙáõÃÛ³Ý, µ³Ûó ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ å³ñï³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ: ¼³ñÙ³Ý³ÉÇáñ»Ý áõñ³Ë ¿ñ æáÝ ÎÇïëÁ – Ù»½ ï»ë-

Ý»Éáí Ó»éùÁ í»ñ å³ñ½»ó ¨ Ï³Ýã»ó` áÕçáõÛÝ óÝÍáõÃÛáõÝ,

ïËñáõÃÛáõÝ áÕçáõÛÝ, ë³Ï³ÛÝ áÕµ»ñ·³Ï³Ý ¿ñ ¾ëùÇÉ»ëÇ ï»ëùÁ,

Ï³Ý³ã ×³×³ÝãÝ»ñÇ Ù»ç ¿ñ ´áñË»ëÁ, áñÁ »ñ³½áõÙ ¿ñ

Üáµ»ÉÛ³Ý Ùñó³Ý³Ï ëï³Ý³É, ÇÝãÇó Ñ³Ù³éáñ»Ý Ññ³Å³ñíáõÙ ¿ñ

ê³ñïñÁ, ÇëÏ ´áõÝÛáõ»ÉÁ ³éÇÃÁ ã¿ñ ÏáñóÝáõÙ ã³ñ³ËÝ¹³É

³Û¹ ³éÇÃáí, ¨ ãÏ³ñ ÙÇ³ÛÝ ÜÇóß»Ý - ³Ù»Ý³ç»ñÙ»é³Ý¹Á

Ñ³í³ï³óÛ³ÉÝ»ñÇó` ½Ç ã»ë ÏéíÇ Ýñ³ Ñ»ï, áõÙ ã»ë ï»ëÝáõÙ,

½Ç ã»ë ³ïÇ Ýñ³Ý, áõÙ ã»ë ëÇñ»É »ñµ¨¿,

½Ç ã»ë ÏáñóÝÇ ³ÛÝ, ÇÝãÁ ã»ë áõÝ»ó»É µÝ³í…

Ð»éíáõÙ Ï³Ý áõñÇß ù³Õ³ùÝ»ñ` Ñ³Ùá½í»óÇ »ë, »ñµ ÇÝùÝ³ÃÇéÁ

µ³ñ»Ñ³çáÕ í³Ûñ¿çù Ï³ï³ñ»ó Î³ÑÇñ»áõÙ, ¨ û¹³Ï³Û³ÝÇ

µ³ñÓñ³ËáëÁ Ï³Ý³óÇ Ó³ÛÝáí Ëáë»ó

³Ýï³ñµ»ñ áõ ³ÝÍ³ÝáÃ É»½íáí: ºí ³Ýó³í ¨ë ÙÇ ûñ:

²ÂºÜø

ì»ñçÇÝ ·Çß»ñÁ åÇïÇ ³ÝóÝÇ ³é³Ýó ÷áñÓáõÃÛ³Ý:

ºë Ñ»ïá ÇÙ³ó³: â»Õ³Ý »ñÏñ³ß³ñÅ»ñ: ºí áã ÙÇ Ññ³µáõË

ã÷áñÓ»ó Ë³Ëï»É Ë³Õ³ÕáõÃÛáõÝÁ Ñ³Ù³ï³ñ³Í:

ØÇ ÑÇÝ Ù»ù»Ý³ÛÇ Ù»ç ËóÏí³Í ·ÝáõÙ ¿ÇÝù ù³Õ³ùÇó

¹áõñë, ÇëÏ ×³Ý³å³ñÑÇ »ñÏáõ ÏáÕÙ»ñáõÙ ëÏ³í³é³Ï ¿ÇÝ

Ý»ïáõÙ áõ ·áõÝ¹ ¿ÇÝ ÑñáõÙ µ³ñ»Ï³½Ù, ÙÏ³Ýáõï áõ µáÉáñáíÇÝ

Ù»ñÏ ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ:

ÆÝãå»ë Ý³¨ Í³é»ñ, áñáÝù Ñ³½Çí ¿ÇÝ ½ëåáõÙ ³×»Éáõ

³Ý½áõëå ó³ÝÏáõÃÛáõÝÁ, áñáíÑ»ï¨ ·Çß»ñ ¿ñ, áñáíÑ»ï¨

å»ïù ¿ñ Ñ³Ý·ëï³Ý³É:

ÆÝãå»ë Ý³¨ ³Ýóáñ¹Ý»ñ, ·»Õ»óÇÏ áõ Ã³ñÙ ÅåÇïÝ»ñáí`

µ³í³Ï³ÝÇÝ ÑÇÝ ÑáõÝ³Ï³Ý ¹»Ùù»ñÇ íñ³:

ÆÝãå»ë Ý³¨ ï³×³ñÝ»ñ, µ»ñÝ»µ»ñ³Ý Éóí³Í ïáõñÇëïÝ»ñáí,

áñáÝù ³Ýí»ñç Éáõë³ÝÏ³ñíáõÙ ¿ÇÝ áõ ³Ýí»ñç ½³ñÙ³ÝáõÙ

ÑáõÛÝ ³ëïí³ÍÝ»ñÇ, ÏÇë³ëïí³ÍÝ»ñÇ Ëëï³ÏÛ³óáõÃÛ³Ý

áõ Ñ³Ù»ëïáõÃÛ³Ý íñ³, áñ ³Ñ³, ù³ÝÇ Ñ³½³ñ ï³ñÇ ³åñáõÙ »Ý

³Ûë ãáñ áõ ó³Ù³ù Ï³ó³ñ³ÝÝ»ñáõÙ` ³é³Ýó ÏáÙáõÝ³É

Ñ³ñÙ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ³é³Ýó ¿ÛñùÁÝ¹ÇßÝÝ»ñÇ, ³é³Ýó

÷áË³éáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¨ Ï³ñ¨áñÁ` ³é³Ýó µáÕáù»Éáõ,

·áñÍ³¹áõÉÝ»ñÇ – ûÉÇÙåÇ³Ï³Ý Ñ³Ý·ëïáõÃÛ³Ùµ:

ºí á±ñÝ ¿ ³ÝÙ³ÑáõÃÛ³Ý ·³ÕïÝÇùÁ, Ñ³ñóñ»óÇ »ë

Ù»ù»Ý³ÛÇ í³ñáñ¹ÇÝ, áñÁ µ³ñ»·áñÍ³Ï³ÝÇ Ý³Ë³·³ÑÝ ¿ñ,

¨ µÅÇßÏ ¿ñ ³ßË³ïáõÙ µ³ñÇ ·áñÍ»ñÇó ³½³ï Å³Ù»ñÇÝ:

ºí Ç±Ýã ·áñÍ áõÝÇ µÅÇßÏÝ ³Ûë ³ÝÙ³Ñ Ù³ñ¹Ï³Ýó Ù»ç, ³Ûë

Ñ³Ù³ï³ñ³Í ³ÝÙ³ÑáõÃÛ³Ý Ù»ç:

´ÅÇßÏÁ áãÇÝã ã·Çï»ñ ³ÝÙ³ÑáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ, Ý³ ÙÇ

ëáíáñ³Ï³Ý Ññ³ß³ÉÇ Ù³ñ¹ ¿ñ, áñÇ ëÇñïÁ ó³íáõÙ ¿ñ

³ÝµáõÅ»ÉÇ Ï³ñáïÇó, ÇëÏ ÉÛ³ñ¹Á Éóí³Í ¿ñ ù³ñ»ñáí,

¨ Çñ Í³Ûñ³Ñ»Õ Ñ³Ûñ»Ý³ëÇñáõÃÛ³Ý å³ï×³éáí,

»ÝÃ³¹ñáõÙ ¿ñ, áñ ¹ñ³Ýù Ï³ñáÕ »Ý Ý³¨ Ë³ãù³ñ»ñ ÉÇÝ»É…

ÆÝãå»ë Ý³¨ Ñ³Û»ñ ¨ Ñ³Ù³ï³ñ³Í Ï³ñáï, áñÁ áã Ù»éÝáõÙ ¿

¨ áã ¿É µáõÅíáõÙ ³Ûë Ñ³Ù³ï³ñ³Í ³ÝÙ³ÑáõÃÛ³Ý Ù»ç:

¶Ü¸²Î²Ð²ðàõÂÚ²Ü ØÆ ä²ð¼ ²è²ìàî

…ºí ¿ÉÇ ÝáõÛÝ ·ñù»ñÁ, ï³ñµ»ñ ï³ñÇùÇ Ù³ñ¹ÇÏ,

ÇÝã-áñ Ë³éÁ ßáñ»ñáí, ÏáÕù-ÏáÕùÇ ß³ñí³Í,

½ÝÝáõÙ ¿ÇÝ ÇÝÓ ³ÝÃ³ñÃ ³ãù»ñáí:

-Ü³ÛÇñ ³É Î³ÑÁñ³, áí Ñ³Û,- ÇÝã-áñ ï³ñûñÇÝ³Ï

Ñ³Û»ñ»Ýáí µ³ó³Ï³Ýã»ó Í»ñáõÝÇ ³ñ³µÁ, áñÝ ÇÝãå»ë

Ñ»ïá å³ñ½í»ó, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ù³é³ëáõÝ ï³ñ»Ï³Ý ¿ñ,

å³ñ½³å»ë, ³Ýëå³ë»ÉÇ ·Çñ³ó»É áõ Í»ñ³ó»É ¿ñ

Çñ ³ÝÑ»Ã»Ã ßáñ»ñÇ Ù»ç, ¨ ³Ýï³Ý»ÉÇ ßá· ¿ñ

¨ ³Ûëå»ë Ï³ñ»ÉÇ ¿ñ ³í»ÉÇ áõ ³í»ÉÇ Í»ñ³Ý³É:

ÆÝãå»±ë Ùáé³Ý³É ³Ûë ù³Õ³ùÁ: êµ. ¶¨áñ· ÑÛáõñ³ÝáóÁ

áñÇ å³ïáõÑ³ÝÝ»ñÇÝ ·ñ»Ã» ùëí»Éáí Ï³ÛÍ³ÏÇ

³ñ³·áõÃÛ³Ùµ µ³ñÓñ³ÝáõÙ ¿ñ ÙÇ å³ï` í³Õ ³é³íáïÛ³Ý

¨ ³å³` »ñ»ÏáÛ³Ý Å³ÙÁ ÑÇÝ·Çó Ñ»ïá: ÆëÏ

ÙÝ³ó³Í Å³Ù»ñÇÝ å³ïÁ ³Ýß³ñÅ³ÝáõÙ ¿ñ, áñáíÑ»ï¨

³Ýï³Ý»ÉÇ ßá· ¿ñ ¨ ³Ù»Ý ÇÝã ³Ýß³ñÅ³ÝáõÙ ¿ñ:

ºí ÙÇ ³é³íáï, »ñµ µ³ó»óÇ å³ïáõÑ³ÝÁ, ÇÙ ¹»Ù

µ³óí»ó ÙÇ Ññ³ß³ÉÇ ï»ë³ñ³Ý` ³Ù»Ýáõñ å³ï ¿ñ,

ëù³Ýã»ÉÇ, Ñ³ëáõÝ ¨ ³í³ñïáõÝ ÙÇ å³ï:

Ü³ÛÇñ å³ïÇÝ, á՜í Ñ³Û,- ½³ñÙ³Ý³ÉÇ Ù³ùáõñ Ñ³Û»ñ»Ýáí

µ³ó³Ï³Ýã»óÇ »ë, áñ Ñ³ëóñ»É ¿Ç ³í»ÉÇ ßáõï Í»ñ³Ý³É,

ÙÇÝã¨ ù³é³ëáõÝ Ñ³ëÝ»Éë, Ã»¨ ù³Õ³ùÁ áõñ ÍÝí»É »Ù

Ý³Ëù³Ý µáÉáñ ³Ûë å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, ãáõÝ»ñ ·Çñ³óÝ»Éáõ

áñ¨¿ Ñ³ïÏáõÃÛáõÝ ¨ ³ãùÇ ¿ñ ÁÝÏÝáõÙ Ë³Ûï³é³Ï

ÓÙ»éÝ»ñáí…

Ü³ÛÇñ å³ïÇÝ, á՜í Ñ³Û,- ½ÇÉ Ó³ÛÝáí ×ã³óÇ »ë, »ñµ

ÍÝíáõÙ ¿Ç, »ñµ, ÁÝ¹Ñ³Ï³é³ÏÁ, ³Ù³é ¿ñ ¨ ßá·

¨ å³ïÝ ³×áõÙ ¿ñ ÇÝÓ Ñ»ï, µ³ñáõñÇó ï»Õ³÷áËíáõÙ

ûñáñáó, ¨, ÝáõÛÝÇëÏ, ù³ÛÉ»É ëáíáñ»ó ÇÝÓ³ÝÇó ³ñ³·,

³×áõÙ ¿ñ, ÙÇÝã »ë áï³Ý³íáñÝ»ñ ¿Ç ë»ñïáõÙ,

í³½í½áõÙ ¿Ç ÷³É³ë-÷áõÉáõëÇó ë³ñù³Í ·Ý¹³ÏÇ »ï¨Çó,

ï³Ï³éÇ ûÕ³Ï ¿Ç ·ÉáñáõÙ ¨ Ï³ñ¹áõÙ ¿Ç ½³Ý³½³Ý ·ñù»ñ…

ºí ¿ÉÇ ÝáõÛÝ ·ñù»ñÁ:

î³ñµ»ñ ï³ñÇùÇ Ù³ñ¹ÇÏ` ÇÝã-áñ Ñ»é³íáñ ÝÙ³ÝáõÃÛ³Ùµ,

½³ñÙ³Ý³ÉÇáñ»Ý Í³ÝáÃ ßáñ»ñáí, ½ÝÝáõÙ »Ý ÇÝÓ ³ÝÃ³ñÃ

³ãù»ñáí, ÏáÕù-ÏáÕùÇ ß³ñí³Í å³ïÇ ï³Ï`

·Ý¹³Ï³Ñ³ñáõÃÛ³Ý ÙÇ å³ñ½, ëáíáñ³Ï³Ý ³é³íáï:

ÜáñÇó ûñ ¿:

÷áÕáóÝ»ñÁ ÝáñÇó Éóí»É »Ý ï³ñµ»ñ

ã³÷ë»ñÇ ÏáßÇÏÝ»ñáí, í»ñÝ³ß³åÇÏÝ»ñáí,

ï³µ³ÃÝ»ñáí, ï³ñµ»ñ Ù³ÏÝÇßÇ Å³Ù³-

óáõÛóÝ»ñáí: ²Ñ³,³íïáµáõëÇ Ï³Ý·³éáõÙ

¹³Ý¹³Õáñ»Ý Ù³ßíáõÙ »Ý »ñ»ù í»ñÝ³ß³åÇÏ,

í»ó ÏáßÇÏ, »ñ»ù Ã³ßÏÇÝ³Ï ¨ »ñ»ù

Å³Ù³óáõÛó, áñáÝù Çñ³ñÇó ³Ýï»ÕÛ³Ï

ÝáõÛÝ Å³ÙÝ »Ý óáõÛó ï³ÉÇë:

ØÇ ÏÛ³ÝùÁ ùÇã ¿:

ºñÏáõëÝ ³í»ÉÇ ¿ ùÇã- Ï³ñ× ÉéáõÃÛáõÝÇó Ñ»ïá

³ë³ó ÙÛáõë Í»ñáõÝÇÝ:

ê³Ï³ÛÝ ³Ù»Ý³ùÇãÁ »ñ»ùÝ ¿:

²Ù»Ý³É³íÁ Ù»ÏÝ ¿, µ³Ûó ÙÇ ù³ÝÇ ³Ý·³Ù,-

ÝÏ³ï»ó ÙÛáõë Í»ñáõÝÇÝ,

áñÝ ÇÝãå»ë »ñ¨áõÙ ¿ñ, ³Ù»Ý¨ÇÝ ½áõñÏ ã¿ñ

ÑáõÙáñÇó….

……………………………………

²Ùé³Ý ³ñ¨Á ï³ù³óÝáõÙ ¿ñ

Ñ³½³ñ³ÙÛ³ ï³å³Ý³ù³ñ»ñÁ ½áõÛ·`

Ñ³Ûñ áõ áñ¹Ç Ýñ³Ýó ï³Ï, ÏáÕù-ÏáÕùÇ

Ë³Õ³Õ ½ñáõóáõÙ ¿ÇÝ

Ñ³í»ñÅáõÃÛ³Ý Ù»ç…

äÆºê

²ßáõÝÁ µ³ñÓñ³óÝáõÙ ¿ Çñ ¹»ÕÇÝ í³ñ³·áõÛñÝ»ñÁ,

¨ ÙÇ å³é³íáÕ ûñÇáñ¹ ¿ »ñ¨áõÙ µ»ÙÇ ËáñùáõÙ.

áñ É³ó³ÏáõÙ³Í Ï³ñ¹áõÙ ¿ Î³ýÏ³ÛÇ ûñ³·ñ»ñÁ,

áñáÝù Ï³ñáÕ ¿ÇÝ Ý³¨ Çñ»ÝÁ ÉÇÝ»É:

ê³ ÙÇ Ýáñ åÇ»ë ¿, áñÇ Ù³Ýñ³Ù³ëÝ»ñÁ ÙïÙï³ÉÇë

»ë Ý³ÛáõÙ ¿Ç Éáõë³ÙáõïÇó, áõß³¹Çñ Ý³ÛáõÙ ¿Ç,

Ã» ÇÝãå»ë ¿ ÷áÕáóÝ ³ÝóÝáõÙ ÙÇ Ù³ÝÏ³Ù³ñ¹ ïÇÏÇÝ,

áñÇÝ »ë ëÇñ»É »Ù ß³ï ï³ñÇÝ»ñ ³é³ç…

ÀÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ ÷áÕáó, áñÁ åÇïÇ ³ÝóÝÇ Ý³ Ëáõë³Ý³í»Éáí

³ñ³·ÁÝÃ³ó ³íïáÝ»ñÇ ³ñ³Ýùáí, ¨ ÏÛ³ÝùÁ, áñÇ

Ñ³×áõÛùÝ»ñÇ ÙÇçáí ³Ýó³ »ë - »ñµ ³ßáõÝÁ

µ³ñÓñ³óÝáõÙ ¿ñ Çñ ¹»ÕÇÝ í³ñ³·áõÛñÝ»ñÁ –

³Ýó³ »ë ÑÙïáñ»Ý Ëáõë³Ý³í»Éáí ¨ áõÅ³ëå³é

Ñ³ëÝ»Éáí ÓÙé³Ý å³ïÇÝ, ¨ Ñ»ñáëÝ»ñÇó Ù»ÏÁ

·áõÝ³íáñ Ã³ë³ÏÁ ·ÉËÇÝ åÇïÇ ¹áõñë ·³ µ»Ù

áõ åÇïÇ ³ëÇ. ÏÛ³ÝùÁ ÙÇ ³ñ³ï ¿, áñÁ µáõÅíáõÙ ¿ Ù³Ñáí,

Ï³Ù ÁÝ¹Ñ³Ï³é³ÏÁ, »Ã» ¹áõù ¹³ë³Ï³Ý áÕµ»ñ·áõÃÛ³Ý

ëÇñ³Ñ³ñ »ù: ºí ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, Ïáõ½»Ý³ÛÇ ÙÇ ù³ÝÇ

Ëáëù ³ë»É ³ßÝ³Ý Ù³ëÇÝ, ù³ÝÇ ¹»é Ù³ÝÏ³Ù³ñ¹

ïÇÏÇÝÁ ãÇ ³Ýó»É ÷áÕáóÁ, ù³ÝÇ ¹»é »ë Ý³ÛáõÙ »Ù

Éáõë³ÙáõïÇó ¹áõñë, ù³ÝÇ ¹»é å³é³íáÕ ûñÇáñ¹Á

¹»é¨ë ãÇ å³é³í»É í»ñçÝ³Ï³Ý³å»ë:

´³Ûó ¹³ ÏÉÇÝÇ

µáÉáñáíÇÝ áõñÇß áÕµ»ñ·áõÃÛáõÝ:

…ºí Ñ³íÁ ÏËáëÇ »ñÏñáñ¹ ³Ý·³Ù: Ð»éíÇó ÏÉëí»Ý

³Ýáñáß Ó³ÛÝ»ñ ¨ Ùáõñ×»ñÇ ÃËÏÃËÏáó: Î»ñ·»Ý ù³ñ»ñÁ:

Ì³é»ñÁ ÏÏ³Ý³ã»Ý ¨ ³é³ï ÓÛáõÝ Ïï»Õ³:

ÎÑÝã»Ý Ïñ³ÏáóÝ»ñ ¨ Ññ³íÇñÛ³ÉÝ»ñÁ ÑÛáõñ³ë»ÝÛ³ÏÇó

³ÕÙáõÏáí Ïï»Õ³÷áËí»Ý ·ñ³¹³ñ³Ý: ÀÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë

³ÕÙáõÏ ¿, ë³Ï³ÛÝ áõß³¹Çñ Éë»Éáõ ¹»åùáõÙ, ÝáõÛÝÇëÏ,

³é³ÝÓÇÝ Ý³Ë³¹³ëáõÃÛáõÝÝ»ñ ÏÑ³ëÝ»Ý ³Ï³ÝçÇ¹,

½·³óíáõÙ ¿, áñ Í³Ýñ Çñ»ñ »Ý ï»Õ³÷áËáõÙ

í³ñ³·áõÛñÇó ³ÛÝ ÏáÕÙ: Î³ ¿ÉÇ ÙÇ í³ñ³·áõÛñ:

ºí ·ñ³¹³ñ³ÝáõÙ Ã³ùÝí³Í Ù³ñ¹ÇÏ í³Ë»ó³Í ÏÝ³Û»Ý

Ï³Ý³ãáÕ Í³é»ñÇ ³ñ³ÝùÇó, áñáÝù ÷³ñÃ³Ùáñ»Ý ³×»É »Ý

ÇÝãå»ë ÙáñáõùÁ Ù»é³Í Ù³ñ¹áõ ¹»ÙùÇÝ` ù³é³ëáõÝ»ñáñ¹ ûñÁ:

ì³ñ³·áõÛñÇó ³ÛÝ ÏáÕÙ: ÎÑÝã»Ý Ïñ³ÏáóÝ»ñ

¨ ³é³ï ÓÛáõÝ Ïï»Õ³… ³í»ÉÇ Ñ»éíáõÙ, áõñ

ÇëÏ³Ï³Ý ÏÛ³Ýù ¿ ÝÏ³ñí³Í ³Ýí³ñÅ Ó»éùáí ¨ áõñ»ÙÝ,

Ù³ÑÝ ¿É ¿ ÇëÏ³Ï³Ý – Ï³ ¿ÉÇ ÙÇ í³ñ³·áõÛñ`

³ÙµáÕçáíÇÝ ³ñÛ³Ý Ù»ç Ïáñ³Í:

ºí ÃéãáõÝÁ ÏËáëÇ í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù:

¶àõòº ÖÞØ²ðîàõÂÚàõÜÜºð

ÆÑ³ñÏ», ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³ï×³éÁ áïùÝ ¿ñ, ³í»ÉÇ ×Çßï,

áïùÇ ÙÇ Ã»Ã¨ Ï³ÕáõÃÛáõÝÁ, áñÁ, Ã»¨, ÇÝãå»ë ÇÝùÝ ¿ñ

×·ÝáõÙ åÝ¹»É, Çµñ, ³éÝ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý áñáß ÑÙ³Ûù ¿ñ ï³ÉÇë

Çñ»Ý, µ³Ûó, ÇÑ³ñÏ», ÑÇÙÝ³Ï³Ý å³ï×³éÝ ¿ñ, áñ ëïÇå»ó

Ýñ³Ý ÃáÕÝ»É ÷áëï³ï³ñÇ ³ßË³ï³ÝùÁ:

Ð³ïÏ³å»ë ³ÝÓñ¨áï ûñ»ñÇÝ ÝííáõÙ ¿ñ ³Ýï³Ý»ÉÇ:

ºí Ãáß³Ï³éáõÝ»ñÇ ÙÇ-ÙÇ éáõµÉÇÝ»ñÁ, áñ ûñí³ í»ñçÇÝ

µ³í³Ï³ÝÇÝ å³ïÏ³é»ÉÇ ·áõÙ³ñ ¿ÇÝ Ï³½ÙáõÙ, ³ÛÉ¨ë

¹³¹³ñ»É ¿ÇÝ Çñ»Ýó ëñï³éáõã ç»ñÙáõÃÛ³Ùµ Ù»ÕÙ»É

·Ý³Éáí Ëáñ³óáÕ ó³íÁ` Ñ³ïÏ³å»ë ³ÝÓñ¨áï ûñ»ñÇÝ:

Ð»ïá Ý³ ëÏë»ó ³íïáµáõëÇ ÏïñáÝÝ»ñ í³×³é»É,

ÇÝùÝ³ß»Ý Ë³ã»ñ ¨ ½³Ý³½³Ý ÑÙ³ÛÇÉÝ»ñ: ºí Ýñ³

÷áùñÇÏ Ïñå³ÏÁ, áñÝ ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÷³ÛïÛ³ ÙÇ ÏáåÇï

³Ãáé ¿ñ, ï»Õ³÷áËíáõÙ ¿ñ ÷áÕáóÇó ÷áÕáó, Ã³Õ³ÛÇÝÇ

³ãùÇó Ñ»éáõ ³ÝÏÛáõÝÝ»ñÇ áñáÝáõÙÝ»ñáõÙ` µ³Ûó ¨ ÙáïÇÏ

µ³ÝáõÏ Ù³ë»ñÇÝ, Ñ³Ýñ³Ë³ÝáõÃÝ»ñÇ ¨ ½³Ý³½³Ý

ßáõÏ³Ý»ñÇ Ùáõïù»ñÇÝ: ´³Ûó áïùÁ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ

Ýíí³É:

Ð³ïÏ³å»ë ³ÝÓñ¨áï ûñ»ñÇÝ:

¼³ñÙ³Ý³ÉÇÝ ³ÛÝ ¿, áñ Ýñ³ Ã³ÕÙ³Ý ûñÁ µ³í³Ï³ÝÇÝ

Ù»Í µ³½ÙáõÃÛáõÝ ¿ñ Ñ³í³ùí»É` »Ï»É ¿ÇÝ Ãáß³Ï³éáõÝ»ñÁ,

áñáÝù ÙÇ-ÙÇ éáõµÉÇ ·áõÙ³ñ»Éáí ßù»Õ åë³Ï ¿ÇÝ ·Ý»É,

Ã³Õ³ÛÇÝÁ, áñÇ Ñ»ï Ñ³Ý·áõóÛ³ÉÁ Ñ³Ý¹Çå»ó í»ñç³å»ë

»ñ»ë ³é »ñ»ë, »Ï»É ¿ÇÝ í³ñáñ¹Ý»ñ, Ñá·¨áñ³Ï³ÝÝ»ñ…

²Ù»Ý³í»ñçáõÙ »Ï³í ³ÝÓñ¨Á: Ð»ïá ëÏëí»ó ÙÇ ³Ýï³-

Ý»ÉÇ Ýííáó ¨ µáÉáñÁ ½³ñÙ³ó³Í Çñ³ñ Ý³Û»óÇÝ, ÇëÏ

ï»ñ Ñ³ÛñÁ ß÷áÃÙáõÝùÇó Ë³éÝ»ó ³ÕáÃùÇ µ³é»ñÁ, ÇÝãÁ

»ñµ»ù ã¿ñ å³ï³Ñ»É Ýñ³ ã³÷Çó ¹áõñë Ó·Ó·íáÕ ÏÛ³ÝùáõÙ:

ºí ÙÇ³ÛÝ µÅÇßÏÁ, áñ í»ñçÇÝ å³ÑÇÝ Ï³ñáÕ³ó³í ·ÉËÇ

ÁÝÏÝ»É, Ñ³ëóñ»ó ¹»Õ³Ñ³µ»ñÇ »ñÏáõ ïáõ÷ ËóÏ»É

Ñ³Ý·áõóÛ³ÉÇ ó³í»ñÇó çÕ³Ó·íáÕ Ù³ïÝ»ñÇ Ù»ç,

·»ñ»½Ù³Ý Çç»óÝ»Éáõó å³ñ½³å»ë ÙÇ ù³ÝÇ

í³ÛñÏÛ³Ý ³é³ç…

²ÞàõÜ

öáÕáóÝ»ñáõÙ

Í³é»ñÇó Ï³Ëí³Í

ûñáñíáõÙ »Ý µ³Ý³ëï»ÕÍÝ»ñÁ:

¸»ÕÇÝ ÅåÇï Ï³ ¹»Ùù»ñÇÝ Ýñ³Ýó

Ó»éù»ñÇÝ` Ñ³Ý·³Í ÍË³Ëáï:

ø³ÙÇÝ ·³ÉÇë ¿, ûñáñáõÙ ¹³Ý¹³Õ

¨ í³Ûñ »Ý Ã³÷íáõÙ Ýñ³Ýó ¹»Ùù»ñÇó

¹»ÕÇÝ ¹ÇÙ³ÏÝ»ñ`

ÅåÇïÝ»ñ íñ³Ý:

Ð»ïá ¹ÇÙ³ÏÝ»ñ

ÑéÑé³óáÕÇ µ³ó µ»ñ³Ý

íñ³Ý:

ÆëÏ ¹ÇÙ³ÏÝ»ñÁ Ã³÷íáõÙ »Ý Ý»ñù¨

¹»ÕÇÝ Ëßßáóáí,

¨ Ñ»ïá Ñ³ÝÏ³ñÍ µ³óíáõÙ ¿ ¹»ÙùÁ`

ÙÇ Ëáßáñ Ï³ÃÇÉ

³ÝÓñ¨ ¿ ÁÝÏÝáõÙ ÷áÕáóÇ íñ³:

öáÕáóÝ»ñáõÙ`

Í³é»ñÇó Ï³Ëí³Í

ûñáñíáõÙ »Ý µ³Ý³ëï»ÕÍÝ»ñÁ:

1964Ã.

ºë ³ñ¹»Ý Ñ³ëÏ³ó³, áñ Ù»Ýù ÝáñÇó ÏÑ³Ý¹Çå»Ýù

³ñ¹»Ý ÙÛáõë ÏÛ³ÝùáõÙ, ³ßÝ³Ý ÙÇ ·»Õ»óÇÏ ÇñÇÏáõÝ…

…ê³ÛÉÇÝ ÉÍí³Í ¹³ßÝ³ÙáõñÁ Ã»¨ ³ÛÉ¨ë ãáõÝ»ñ

ÑÙ³ÛùÝ Çñ í³Õ»ÙÇ, µ³Ûó, µ³ñ»µ³Ëï³µ³ñ, ×³Ý³å³ñÑÁ

Ñ³ñÃ ¿ñ ¨ »ñ³ÅßïáõÃÛáõÝÁ ·ÝáõÙ ¿ñ ³é³ç, ÇëÏ

³ÝÇíÝ»ñÇ ÙÇ³å³Õ³Õ ×ééáóÝ ³ÛÝ å³ïñ³ÝùÝ ¿ñ ëï»ÕÍáõÙ,

áñ µáÉáñë` »ñÇï³ë³ñ¹ áõ Í»ñ, ÝáõÛÝ »ñ³½Ý »Ýù ï»ëÝáõÙ, Ã»¨ áÙ³Ýù ÁÝÏáÕÙí³Í ¿ÇÝ Ñ³ñÙ³ñ³í»ï µ³½Ï³ÃáéÝ»ñáõÙ,

ß³ï»ñÁ Ã»ñÃ áõ Ã³ßÏÇÝ³Ï ¿ÇÝ ÷é»É áõ Ýëï»É ³ëïÇ×³ÝÝ»ñÇÝ,

ÇëÏ ÙÇ ù³ÝÇëÁ Ï³Ý·Ý³Í ¿ÇÝ` ëÛáõÝ»ñÇÝ Ñ»Ýí³Í:

ØÇ ÏÇÝ µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ Ñ»Ï»Ï³ó ¨ µáÉáñÁ ÑÇ³óÙáõÝùáí

Ý³Û»óÇÝ Ýñ³Ý` ÏÇÝÁ ÑÇß»É ¿ñ ³Ýó³Í ÏÛ³ÝùÇó ÙÇ ¹»åù,

Ã» ÇÝãå»ë ³ßÝ³Ý ÙÇ ·»Õ»óÇÏ ÇñÇÏáõÝ Ïáñóñ»ó Çñ

ÏáõëáõÃÛáõÝÁ, µ³Ûó ·ï³í »ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÁ ³é³ïáñ»Ý

ÏÇïí³Í ¹»ÕÇÝ ï»ñ¨Ý»ñÇ ß»ÕçÇ Ù»ç…

¸³ßÝ³ÙáõñÁ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ ÁÝÃ³óùÁ Ñ³ñÃ ×³Ý³-

å³ñÑáí` »½ñÇÝ ß³ñí³Í ï³ñûñÇÝ³Ï Í³é»ñ áõ Ã÷»ñ,

áñáÝù í³Õáõó ãÏ³Ý, ÇÝã-áñ ·áõÝ³íáñ ÃéãáõÝÝ»ñ,

áñáÝó Ù»Ýù ³é³çÇÝ ³Ý·³Ù ¿ÇÝù ï»ëÝáõÙ, ¨ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë,

û¹Á Ñ³Ù³Ïí³Í ¿ñ 18-¹ ¹³ñÇ ³é³çÇÝ Ï»ëÇ

ï³é³å³ÝùÝ»ñáí:

ºñ¨Ç ÇÝã áñ ï»Õ å³ï»ñ³½Ù ¿,- Ñ³ñóñ»óÇ »ë

Ñ³ïÏ³å»ë »ñÇï³ë³ñ¹Ý»ñÇÝ:

ÆÝã áñ ï»Õ Å³Ù³Ý³ÏÁ Ï³Ý· ¿ ³é»É,- ³ë³óÇÝ

Ñ³ïÏ³å»ë »ñÇï³ë³ñ¹Ý»ñÁ,- ¨ ¹³Ý¹³Õ í»ñ³¹³éÝáõÙ ¿ »ï…

ºí »ë Ñ³ëÏ³ó³, áñ ã»Ýù Ñ³Ý¹ÇåÇ ³ÛÉ¨ë »ñµ»ù,

¨ ÏÇÝÁ Ñ»Ï»Ï³ó ³é³í»É µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ:

ÖÆâÀ

ÖÇãÁ ï»ÕÇ áõÝ»ó³í ÇñÇÏí³ ³ÝÑ³Ûï ÙÇ Å³ÙÇ, »ñµ

¹»é¨ë ã¿ñ í»ñç³ó»É ³é³çÇÝ ë»ñÇ³Ý, ë³Ï³ÛÝ

ß³ñáõÝ³ÏíáõÙ ¿ÇÝ ïå³íáñáõÃÛáõÝÝ»ñÁ` ë¨-ëåÇï³Ï

Ïáí»ñ, áñáÝù ³ñ³ÍáõÙ ¿ÇÝ ÃáõÝ¹ Ï³Ý³ã Ëáï»ñáõÙ,

ÉÇÝ»±É, Ã» ãÉÇÝ»É, ÇÑ³ñÏ», ÉÇÝ»É, Ã»¨ ³é³í»É

Ñ³í³Ý³Ï³ÝÁ ãÉÇÝ»ÉÝ ¿, Ù³Ýñ ³ÝÓñ¨ ¨ ³ëý³Éï³å³ï

×³Ý³å³ñÑ, áñÝ ³í³ñïíáõÙ ¿ µáõéÝ Í³÷³Ñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñáí…

ê³Ï³ÛÝ ×ÇãÝ ³ñ¹»Ý Ç Ï³ï³ñ ¿ñ ³Íí³Í, ³ñí³Í ¿ñ

ÙÇ ãÝãÇÝ áõ Ñáõë³Ñ³ï ÷áñÓ` ×»Õù»Éáõ Ñ³Ù³ï³ñ³Í

Ë³í³ñÁ, áñÝ ³ñ¹»Ý û·ï³·áñÍ»É ¿ñ Ëï³Ý³Éáõ µáÉáñ

é»ëáõñëÝ»ñÁ ¨ Çñ Ñ³ëáõÝáõÃÛ³Ý ßñç³ÝÝ ¿ñ ³åñáõÙ,

Çñ É³í³·áõÛÝ ñáå»Ý»ñÁ, áñ, ³í³Õ, ³ÝóáÕÇÏ »Ý,

ÇÝãå»ë ï³ñÇÝ»ñÁ ç³Ñ»ÉáõÃÛ³Ý:

à±í ¿ñ ¹áõéÁ Ã³Ï»ó,- Ñ³ñóñ»ó ÏÇÝÁ, Ó»éùÇó

ó³Í ã¹Ý»Éáí ×³Õ»ñÁ` ß³ñáõÝ³Ï»Éáí ·áñÍ»É

Ñ»ñÃ³Ï³Ý ëíÇï»ñÝ Çñ Ñ»ñÃ³Ï³Ý ½³í³ÏÇ Ñ³Ù³ñ,

áñÁ í³Õáõó ¿ñ ÍÝí»É Ýñ³ ãÙ»éÝáÕ Ñáõß»ñáõÙ…

à±í ¿ñ ¹áõéÁ Ã³Ï»ó,- ÝáñÇó Ñ³ñóñ»ó Ý³, »ñµ

×ÇãÝ ³Ýó ¿ñ ÑÇÝ· ñáå», Ï³Ù ·áõó» ÙÇ ùÇã ³í»ÉÇ,

¨ ù³ÝÇ áñ Ëáëù ·Ý³ó Å³Ù³Ý³ÏÇ Ù³ëÇÝ, ³í»Éáñ¹

ã»Ýù Ñ³Ù³ñáõÙ ÑÇß»óÝ»É, áñ ³ÛÝ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿

ë³Ñ»É ³í³½Ç ÝÙ³Ý, Ñ³×³Ë Ù³ïÝ»ñÇ ³ñ³Ýùáí`

³é³Ýó ó³í áõ Ñá·ÝáõÃÛáõÝ å³ï×³é»Éáõ…

àã áù,- å³ï³ëË³Ý»ó ïÕ³Ù³ñ¹Á, ÙÇ³ÏÁ, áñÁ

áñáß»É ¿ñ ãÝ³Ñ³Ýç»É áã ÙÇ ù³ÛÉ, ÙÇ³ÏÁ, áñÝ ³ÝÃ»ñÇ

ÉëáÕáõÃÛáõÝ áõÝ»ñ, ¨ ãÝ³Û³Í Ëáñ³óáÕ ï³ñÇùÇÝ,

ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ ëáÉý»çÇáÛÇ Ù³ëÝ³íáñ ¹³ë»ñ ï³É,

µ³í³Ï³ÝÇÝ ã³÷³íáñ ·Ý»ñáí:

àã áù,- å³ï³ëË³Ý»ó ³ñÛáõÝÁ, áñÁ ÍáñáõÙ ¿ñ

¹éÝ»ñÇ ³ñ³Ýùáí, Ã³ÝÓñ ³éáõÝ»ñáí ÇçÝáõÙ ¿ñ

ë³Ý¹áõÕùáí Ý»ñù¨ ¨ Ñ»ïá ¹áõñë ·³Éáí ÷áÕáó,

ÉóíáõÙ ¿ñ Ë³í³ñÇ Ù»ç, Ù³Ýñ Ï³ÛÍÏÉï³Éáí, ÇÝãå»ë

Ñ»é³íáñ áõ ËáñÑñ¹³íáñ Ñ³Ù³ëï»ÕáõÃÛáõÝ…

Ðºîà…

Î·³Ý áõñÇß ûñ»ñ: ºñ¨Ç Ï·³Ý ÓÇ³íáñÝ»ñÁ É»éÁ Ñ³ïáÕ

×³Ý³å³ñÑáí, ¨ ³Ù»Ý¨ÇÝ å³ñï³¹Çñ ã¿, áñ Ýñ³Ýù

í³ï Éáõñ»ñ µ»ñ»Ý: Üñ³Ýù Ï³ñáÕ »Ý µ»ñ»É ³ÝÙ³ñ

Ïñ³ÏÁ, áñÝ ³ßË³ïáõÙ ¿ ÙÇçáõÏ³ÛÇÝ Ù³ñïÏáóáí,

ë³Ï³ÛÝ, ³í³Õ, Ýñ³Ýó Ñ³ñëÝ³óáõÝ í³Õáõó Ç í»ñ

Ññ³Å»ßï ¿ ïí»É ÏÛ³ÝùÇÝ` µ³ñ»Ñ³çáÕ Í»ñ³Ý³Éáí

¨ ³å³ ³ÝóÝ»Éáí í³ëï³Ï³Í Ãáß³ÏÇ /µ³í³Ï³ÝÇÝ

µ³ñÓñ, Ç í»ñçá, ³ñù³Û³¹áõëïñ ¿ »Õ»É/, ¨ ³é³Ýó

áñ¨¿ ù³ßùßáõÏÇ Çñ ³ñÅ³ÝÇ ï»ÕÁ ·ñ³í»É ¶ÇÝ»ëÇ

·ñùáõÙ, áñå»ë ³Ù»Ý³Ñ³Ùµ»ñ³ï³ñÝ ³ßË³ñÑÇ

µáÉáñ ùÇã Ã» ß³ï ³ãùÇ ÁÝÏÝáÕ Ñ³ñëÝ³óáõÝ»ñÇó…

Î·³Ý áõñÇß ûñ»ñ, ¨ ³·é³íÝ»ñÁ ë¨ µáÇÝ·Ý»ñÇ ÝÙ³Ý

ë³ÑáõÝ í³Ûñ¿çù ÏÏ³ï³ñ»Ý Ã¨»ñÁ Ù»çù»ñÇÝ Í³É³Í,

¨ Ï³ñÏïÇ Ïñ³Ï³Ñ»ñÃÁ Ï³ÝóÝÇ µ»ññÇ ¹³ßï»ñÇ

íñ³Ûáí, ¨ ·»ïÝÇÝ ÏÃ³÷í»Ý ËÝÓáñÝ»ñÁ` Ù³ÝÏ³Ñ³ë³Ï

åáéÝÏáõÑÇÝ»ñÇ ³ÝµÝ³Ï³Ý Ï³ñÙÇñ ³Ûï»ñáí,- ÙÇÉÇáÝ³íáñ

Ï³ñÙÇñ ËÝÓáñÝ»ñ, ¨ ³Ýï³Ý»ÉÇ ù³Õóñ µáõñÙáõÝùÁ

Ïï³ñ³ÍíÇ ÙáÉáñ³ÏÇó-ÙáÉáñ³Ï, ³ÝÏ³é³í³ñ»ÉÇ

åñáó»ëÝ»ñ ³é³ç³óÝ»Éáí ³ÛÉÙáÉáñ³Ï³ÛÇÝÝ»ñÇ Ïáõë³Ï³Ý

Ñá·ÇÝ»ñáõÙ ¨ ëñ³Ýù ÏÑ³Ù³Ïí»Ý ÍË»Éáõ ³Ý½áõëå

ÙáÉáõóùáí, ÇÝãå»ë Ý³¨, ËÙ»Éáõ, Ñ³ñµ»Éáõ… ¨ Ç í»ñçá,

Ï÷³Ï»Ý ¹áõé áõ Éáõë³Ùáõï ¨ Ë»É³Ñ»Õ ÏáÕµ³Ý

áõ Ï³ÝÇÍ»Ý Çñ»Ýó »ñç³ÝÇÏ áõ ÙÇ³å³Õ³Õ ÏÛ³ÝùÁ,

áõñ áã Ï³é³í³ñáõÃÛáõÝ Ï³, áñÇ ¹»Ù å³Ûù³ñ»Ý

¨ áã ¿É ÝáõÛÝÇëÏ Ïáõë³ÏóáõÃÛáõÝ, áñÁ ÷áñÓ»Ý

ï³å³É»É…ÆÝãåÇëÇ՜ Ó³ÝÓñáõÛÃ…: ²Ûëù³Ý ï³ñÇ

³åñ»É ³é³Ýó Ñ»Õ³÷áËáõÃÛ³Ý, ³é³Ýó ³ÝÑ³ïÇ

å³ßï³ÙáõÝùÇ, Ñ³Ù³Ï»ÝïñáÝ³óÙ³Ý ×³Ùµ³ñÝ»ñÇ,

³é³Ýó ÅáÕáíÇ, ÙÇïÇÝ·Ý»ñÇ, áñáïÁÝ¹áëï

Í³÷³Ñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ¨, Ù³Ý³í³Ý¹, ³é³Ýó

·ñ³ùÝÝáõÃÛ³Ý…: Î·³Ý áõñÇß ûñ»ñ: Îí»ñ³¹³éÝ³Ý

ÓÇ³íáñÝ»ñÁ` Ñá·Ý³Í, ïËáõñ, ÷áßáï, å³Ûáõë³ÏÝ»ñÇ

Ù»ç ãáñ Ñ³ó, ÙÇ áõÙå çáõñ` ï³÷³ßß»ñáõÙ, ¨ ÑÇÝ

Éñ³·ñ»ñ` ó»Ë³çñáõÙ ÉáÕ³óáÕ, ¨ ÑÇÝ »ñ»Ë³Ý»ñ,

áñ ³ÝÇí »Ý ·ÉáñáõÙ ÍáõéáõÙáõé ÷áÕáóÝ»ñáõÙ

¨ ÷áÕáóÇ áõÕÇÕ Ï»ÝïñáÝáõÙ Ï³Ý·Ý³Í ÙÇ ÑÇÝ Ù³ñ¹,

áñÁ Ùï³ÍáõÙ ¿` ·Ý³± ïáõÝ,

Ã»± ß³ñáõÝ³ÏÇ ³Û¹å»ë Ï³Ý·Ý³Í ÙÝ³É…

¸²ê²Î²Ü ä²îØàõÂÚàõÜ

ÆÝã-áñ ÙÇïù Í³·»ó áõÕ»ÕáõÙ¹ ¨ ëÏë»ó ¹³Ý¹³Õ

Ù³ñÙñ»É, ÇÝã-áñ ÙÇïù, áñÁ ·áõó» ÏÏ³ñáÕ³Ý³ñ ³ÛÉ

å³ñ³·³Ý»ñáõÙ Ññ³ß³ÉÇ í»ñç³µ³Ý áõÝ»Ý³É, »Ã»

Í³ÕÏ³Ù³ÝÇ Ù»ç áã Ã» ëáíáñ³Ï³Ý Í³ÕÇÏÝ»ñ ³×»ÇÝ,

³ÛÉ` í³ñ¹, Ã»Ïáõ½ Ù»ÏÁ, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ Ù»ÏÁ, µ³Ûó áñÁ

ÏÑÇß»óÝ»ñ Ó»ñ ÑÇÝ ï³Ý µ³ÏÇ ³ÝÏÛáõÝÁ Ùáé³óí³Í,

áõñ ÑÇÝ Çñ»ñ ¿ÇÝ Ñ³í³ùíáõÙ ³é³Ýó áñ¨¿ Ý³Ë³Ó»é-

ÝáõÃÛ³Ý` ½³Ý³½³Ý ÷³É³ë-÷áõÉáõë, Ù³ßí³Í ³í»É,

ÍéÙéí³Í Ñ»Í³ÝÇí, Í³Ï ·Ý¹³Ï, Î³ëåÇó ÍáíÇ ³÷Çó,

ÑÛáõëÇë-³ñ¨»ÉÛ³Ý ´³ÝÏÇó í³Õáõó Ç í»ñ ëï³óí³Í

Í³ÝñáóÇ ·ñ»Ã» ÉÇ³ñÅ»ù ³ñÏÕ` ÙÇ³ÛÝ Ã» ³ñ¨Çó áõ

³ÝÓñ¨Ý»ñÇó Ë³Ùñ»É ¿ÇÝ ÏáÕÇÝ ·ñí³Í ³ÝáõÝ-³½·³-

ÝáõÝÁ, Ñ³ëó»Ý… ØÇ ù³ÝÇ ³ÝÑ³ëÏ³Ý³ÉÇ Ë³Õ³ÉÇù,

áñáÝù Ï³ñáÕ ¿ÇÝ ù³Õóñ Ñáõß»ñ ³ñÃÝ³óÝ»É Í»ñáõÝ³-

Ï³Ý Ñá·áõÙ, ¨ »ñµ »ë áõ½áõÙ ¿Ç í»ñóÝ»É ¹ñ³ÝóÇó Ù»ÏÁ`

÷áõßÁ Í³Ï»ó Ù³ïë, ÷áõßÁ í³ñ¹Ç, áñÁ »ÝÃ³ï»ùëïÇ

ÝÙ³Ý Ã³ùÝí»É ¿ñ ³Ûë ³Ù»ÝÇ ï³Ï` ¨ Ýñ³ ó³íÁ ³Ù»-

Ý³ù³ÕóñÝ ¿ñ µáÉáñ Ñáõß»ñÇó, áñáíÑ»ï¨ ³é³çÇÝÁ

Ý³ ¿ñ` í³ñ¹Á, áñÝ ³ÛÝù³Ý ·»Õ»óÇÏ ¿ñ, áñ »ë ã¿Ç

Ï³ñáÕ ã·Ý³É Ýñ³ Ùáï, Ó»éù ãï³É Ýñ³Ý` ÏñÏÝ»Éáõ

¹³ë³Ï³Ý å³ïÙáõÃÛáõÝÁ ÝáõÛÝáõÃÛ³Ùµ, ÇÝãå»ë

Ñ³½³ñ ³Ý·³Ù ÏñÏÝí³Í Ù³ÝÏáõÃÛáõÝ, ù»ñÍí³Í

ÍáõÝÏ áõ ³ñÙáõÝÏÝ»ñ, ¨ åÇïÇ ÉÇÝ»ñ ³é³çÇÝ ÷ßÇ

Ë³ÛÃÁ, ¨ »ë, áñ ½³ñÙ³ó³Í Ý³ÛáõÙ ¿Ç ³ñÛáõÝáïí³Í

Ù³ïÇë, ¨ í³ñ¹Á, áñ ËáñÑñ¹³íáñ ùÙÍÇÍ³Õáí

Ñ»ï¨áõÙ ¿ñ ÇÝÓ, ÇÝãå»ë ÷áñÓí³Í, Ñ³ëáõÝ ÏÇÝÁ

ÏÝ³Û»ñ Ù³ïÝ³ã³÷ É³ÏáïÇÝ, áñÁ ¹»é ãÇ Ñ³ëÏ³-

ÝáõÙ áãÇÝã, µ³Ûó Ó·íáõÙ, Ó·íáõÙ ¿ Ýñ³Ý…

Î¶² úðÀ

ºí ÑÇÝ ë»ñÁ Ï³ñáÕ ¿

Í³ÕÏ»É Ñ³ÝÏ³ñÍ

Ï³ÏïáõëÇ ÝÙ³Ý:

ÐÇÝ ÝÏ³ñÁ Ï³ñáÕ ¿

Ëáë»É ù»½ Ñ»ï

Ñ³ëÏ³Ý³ÉÇ É»½íáí:

ºí ç³Ñ»É Ù³ÛñÁ Ï³ñáÕ ¿

µ³ó»É ¹áõéÁ

Í»ñ³ó³Í áñ¹áõ ³é³ç

¨ ËáõÝ³ó³Í »ñÏÇÝùÁ ÉóÝ»É

Ññ»ßï³ÏÝ»ñáí…

Î³Ý³ã ³ãù»ñÁ ÅåïáõÙ »Ý ïñïáõÙ

Ñ³ÝÏ³ñÍ Ï³Ý³ã³Í Í³é»ñÇ ÙÇçÇó:

öáÕáóáí ¹³Ý¹³Õ ³ÝóÝáõÙ ¿ ÙÇ Ï³éù

Í³ÕÏ³Ù³ÝÝ»ñáí, áñ »ë çñáõÙ »Ù ÁÝÃ³óùÇ å³ÑÇÝ,

¨ í³Ý¹³ÏÝ»ñáí, áñáÝó Ù»ç Ï»ñÝ »Ù ÷áËáõÙ

Ù»ñÃÁÝ¹Ù»ñÃ: Î³éùÇÝ ÉÍí³Í ¿ ÙÇ Ï³Ûï³é Ï³ïáõ,

¨ ÙÇ Ó»éÝ³÷³Ûï í³ñáõÙ ¿ Ï³éùÁ:

ÆëÏ Ï³éùÇ í»ñáõÙ ×»ñÙ³Ï å³ëï³éÝ ¿,

Ç Éáõñ ³ßË³ñÑÇ ·ñí³Í ¿ ³ÛÝï»Õ. §Ê»Éùë

·ÝáõÙ ¿ Ï³Ý³ã ³ãù»ñáí ³ÕçÏ³ Ñ³Ù³ñ`

áõÃÝ ³Ýó ï³ëÝÑÇÝ·Çó ÙÇÝã¨ ÑÇÝ·Ý ³Ýó Ï»ë,

³é³Ýó ÁÝ¹ÙÇçÙ³Ý¦: Æ՜Ýã Ã³ñÙ Ï»ëûñ ¿`

Ù»ù»Ý³·ñáõÑÇ-ù³ñïáõÕ³ñáõÑÇÝ»ñÇ ÙÇ ·áõÝ»Õ »ñ³Ù

³Ýó³í »ñÏÝùáí, áñå»ë áÕçáõÛÝÇ Ñ³í³ëïÇ Ýß³Ý

ß³Õ»Éáí í»ñÇó Ù»ù»Ý³·ñí³Í Í³ÕÏ³Ã»ñÃÇÏÝ»ñ`

§ê¨ »Ý áõ Ï³åáõÛï Ù»ñ ³ãù»ñÝ, ³í³Õ¦:

¶ÉáõËÝ ûñáñ»ó Í»ñ Ãáß³Ï³éáõÝ, Ï³ÃÇ ßß»ñÁ

¹ñ»ó ³ëý³ÉïÇÝ ¨ ÁÝÏ³í ËáñÁ Ùï³ÍÙáõÝùÇ Ù»ç:

¸áõ ÝÏ³ï»óÇ±ñ,- Ñ³ñóñ»ó Ï³ïáõÝ,- Ï³Ã»ñÁ

Ã³ñÙ ¿ÇÝ, Áëï »ñ¨áõÛÃÇÝ, Ý³¨ ß³ï Ñ³Ù»Õ:

- ´³Ûó ë»ñÝ ¿, ë»ñÝ ¿ Ù»½ ï³ÝáõÙ ³é³ç,-

Ó»éÝ³÷³ÛïÝ ³ë³ó…

…Ð³ÝÏ³ñÍ Ï³Ý³ã³Í Í³é»ñÇ ÙÇçáí,

Í³ÕÏ³Ù³ÝÝ»ñáí ¨ í³Ý¹³ÏÝ»ñáí, ÷áÕáóáí ¹³Ý¹³Õ

·ÝáõÙ ¿ñ Ë»Éùë Ï³Ý³ã ³ãù»ñáí ³ÕçÏ³ Ñ³Ù³ñ:

ÐðºÞî²ÎÜºð Ø²ÜÎàõÂÚ²Ü ºðÎÜøÆò

(ï³ñµ»ñ ï³ñÇÝ»ñÇ ·ñÇ ³éÝí³Í Çñ³Ï³Ý å³ïÙáõÃÛáõÝÝ»ñ)

²ØºÜ ²è²ìàî

²é³íáïÛ³Ý ¹áõ ¹»é áã ÙÇ ï³ñ»Ï³Ý »ë,

³Ù»Ý ³é³íáï ¹áõ ³ñÃÝ³ÝáõÙ »ë ûñáñáóÇ Ù»ç,

¨ ³ãù»ñ¹ ÷³Ï` Ùáñ¹ ³ç Ó»éùÇ

Ñ³×»ÉÇ ë³éÝáõÃÛáõÝÝ »ë ½·áõÙ ×³Ï³ïÇ¹:

ÆëÏ Ñ»ïá ßñËÏáóáí ÷³ÏíáõÙ ¿ µ³ÏÇ ¹³ñå³ëÁ`

Ñ³Ûñ¹ ³ßË³ï³ÝùÇ ·Ý³ó,

¨ Ñ»ïá ¹áõéÁ ÝáñÇó Ïµ³óíÇ áõ Ï÷³ÏíÇ`

ùáõÛñ»ñ¹ ¹åñáó ·Ý³óÇÝ…

ºí Ñ»ïá ÉéáõÃÛáõÝ ÏÇçÝÇ ¨ ï³ÝÁ ÙÇ³ÛÝ

Ùáñ¹ ù³ÛÉ»ñÁ ÏÙÝ³Ý ¨ É³óÇ Ó³ÛÝÁ

/¨ ¹»é ³ãù»ñ¹ ÷³Ï ëÃ³÷íáõÙ »ë ùÇã-ùÇã/,

ùá É³óÇ Ó³ÛÝÁ, áñÝ ³Ï³ÝçÇ¹ Ù»ç ¿…

øá É³óÇ Ó³ÛÝÁ…³ÕçÇÏ¹ ¿ É³ÉÇë…ûñáñáóÇ Ù»ç…

ÏÝáç¹ ù³ÛÉ»ñÁ…ÇÝã-áñ ¹éÝ»ñ »Ý ÷³ÏíáõÙ áõ µ³óíáõÙ

ËáÑ³ÝáóÇó Ý»ñë…ºí ëÃ³÷íáõÙ »ë í»ñçÝ³Ï³Ý³å»ë,

Ñ»ïá Í»ñ³ÝáõÙ

ÙÇ ³ÏÝÃ³ñÃáõÙ…

²Üìºðæ ´²Ä²ÜàôØÜºðÆ ø²Ô²ø

ºë Ùáï»ÝáõÙ »Ù ù»½, ÇÝãå»ë ùÝ³ï »ñ»Ë³, áñÁ ÙáõÃ

ë»ÝÛ³ÏáõÙ ³ãù»ñÁ ÷³Ï ¹»åÇ Çñ ³ÝÏáÕÇÝÝ ¿ ·ÝáõÙ

Ó»éù»ñÝ ³é³ç å³ñ½³Í: ä³ï»ñÁ ï³ù »Ý, µ³Ûó »ë

ã»Ù ï»ëÝáõÙ ù»½, áñáíÑ»ï¨ ÑÇÙ³ ³ãù»ñë, Ã»¨ µ³ó,

µ³Ûó ³ñóáõÝùáí »Ý Éóí³Í, ¨ ãï»ëÝáÕ ³ãù»ñáí, Ó»éù»ñë

³é³ç å³ñ½³Í` Ë³ñË³÷»Éáí ßñçáõÙ »Ù ùá ÷áÕáóÝ»ñáõÙ,

½·áõßáñ»Ý ³ÝóÝ»Éáí Ù»ï³ÕÛ³ ûñáñáóÝ»ñÇ, »é³ÝÇí

Ñ»Í³ÝÇíÝ»ñÇ, ßáñ» ·Ý¹³ÏÝ»ñÇ, ÷³Ûï» ÓÇ»ñÇ ³ñ³Ýùáí,

¨ áïÝ»ñÇë Ï³ïáõÝ»ñ »Ý ùëíáõÙ, ²ëïÍáõ Ã³ßÏÇÝ³ÏÝ»ñÁ`

Ù³Ûñë ³Û¹å»ë ¿ñ ³ëáõÙ: Ð»ïá Ñ³ñ³½³ï Ó³ÛÝ»ñ

÷³Ã³Ãí»óÇÝ ¹»ÙùÇë, Ñ³ñ³½³ï Ù³ïÝ»ñ

³Ûï»ñë ¿ÇÝ ßáÛáõÙ… Í³ÝáÃ ù³ÛÉ»ñ »Ý –

Ñ³Ûñë ïáõÝ »Ï³í… Í³ÝáÃ µ³é»ñ »Ý – ùñáçë Ó³ÛÝÝ ¿`

¹³ë ¿ ëáíáñáõÙ,

ÇÝã-áñ ¹áõé ¿ ÷³ÏíáõÙ,

ÇÝã-áñ ÉáõÛë ¿ Ñ³Ý·áõÙ…

ºí Ï»ë·Çß»ñÇÝ ³ñÃÝ³ó³Í ÙÇ »ñ»Ë³ ¿ É³ÉÇë,

áñ í³ï »ñ³½ ¿ ï»ë»É` ëÇñïÁ å³ïéíáõÙ ¿ í³ËÇó`

Çµñ ¹áõñë ¿ »Ï»É ïÝÇó, Ë³Õ³ó»É ¿ ÙÇ ùÇã, ¨ Ñ»ïá

í»ñ³¹³ñÓ»É ïáõÝ, ÇëÏ ï³ÝÁ áã áù ãÏ³…

Ë³Õáí ï³ñí³Í ãÇ ÝÏ³ï»É, Ã» ÇÝãå»ë ¿

ÙáõÃÝ ÁÝÏ»É ³ñ¹»Ý

¨ ï³ÝÁ áã áù ãÏ³…

ÐÆÜ ¶àð¶

ºí Ù³ï¹ ÝáñÇó Ý³ËßÇ íñ³Ûáí ë³ÑáõÙ ¿ Ï³Ù³ó` ëÏ½µáõÙ

³Õáï, Ñ»ïá å³ñ½áñáß ÇÝã-áñ Ó³ÛÝ»ñ »Ý Ñ³ëÝáõÙ ß³ï Ñ»éíÇó-

í³ÛñÇ ³ÕÙáõÏáí å³ïáõÑ³ÝÇ¹ ï³Ï ·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿ñ ³íïáÙ»ù»Ý³Ý, Ý³Ë Ù»ÏÝ ¿ñ, Ñ»ïá ¹³ñÓ³Ý ÙÇ ù³ÝÇ, Ñ»ïá

ß³ï³ó³Ý, ¨ ÷áÕáó³ÛÇÝ ßÝ»ñÇ ÏÛ³ÝùÁ Ã¨³ÏáË»ó Ýáñ,

ÑÇñ³íÇ Í³Ýñ, ¹Åí³ñÇÝ ¿ï³å, áñÇ ÝÙ³ÝÁ ã¿ñ ï»ë»É µÝ³í

³ÝóÛ³É ûñ»ñÇ áã ÙÇ ³Ýï»ñ ßáõÝ:

öáÕáóÇ ßÝ»ñ` Ù»ñÏ áõ ³ÝáÃÇ, ÇÙ Å³Ù³óáõÛóÝ»ñ ÷áßáï

Ù³ÝÏáõÃÛ³Ý, Ó»ñ ³Õ»Ïïáõñ ÏÉ³ÝãáóÝ ³Ñ³ Ñ³ë³í ³Ï³ÝçÇë,

³ë»É ¿` Å³ÙÁ ÛáÃÝ ¿, ¨ ïÝÇó ³ñ¹»Ý »É»É ¿ Å»ßï³ÝãÇ ì³ÕáÝ,

·áñÍÇ ¿ ·ÝáõÙ, ³Ýïñ³Ù³¹Çñ ù³ó³Ñ³ñ»Éáí ×³Ù÷ÇÝ

å³ï³Ñ³Í ùÝ³ï ßÝ»ñÇÝ, áñáÝù ³ÛÝå»ë ¿ÇÝ í³ñÅí»É ³ñ¹»Ý

ë³åá·ÇÝ Ýñ³` ¿É ã¿ÇÝ ß³ñÅíáõÙ å³éÏ³Í ï»Õ»ñÇó` å³ï»ñÇ

ï³ÏÇó, áõñ Ù³Ýñ ¹áÕáí ë»ÕÙí³Í Çñ³ñ ³ÝóÏ³óñ»É ¿ÇÝ

ã³ñù³ß, ³ÝáÃÇ ¨ë ÙÇ ·Çß»ñ:

Ð»ïá í³ÛÝ³ëáõÝ ÙÇ ³Ýï³Ý»ÉÇ` Å³ÙÁ áõÃÝ »Õ³í, í³ñë³íÇñÝ»ñÁ

³Ýó³Ý ÷áÕáóáí, ¨ ËÇëï ·áñÍÝ³Ï³Ý, í³ñÅ ß³ñÅáõÙÝ»ñáí`

÷áñÓ»Éáí Ó»ñ åáã-³Ï³ÝçÇ íñ³ ëñáõÃÛáõÝÝ Çñ»Ýó

ÙÏñ³ï-³Í»Éáõ: ºí Ù³ï¹ ÝáñÇó Ý³ËßÇ íñ³Ûáí ë³ÑáõÙ ¿

Ï³Ù³ó - ¨ ßáõÝã¹ å³Ñ³Í ëå³ëáõÙ »ë Éáõé` ÏáÕùÇ ë»ÝÛ³ÏÇó

áõñ áñ ¿ Ù³Ûñ¹ ÏÏ³ÝãÇ ÑÇÙ³.- ì»ñ Ï³ó, ³Û ïÕ³, Å³ÙÁ ï³ëÝ »Õ³í… ºí Ç Ñ³ëï³ïáõÙÝ Ùáñ¹ Ëáëù»ñÇ` Ñ³ÛÑáÛ³Ýù, Ñ³ãáó

Ë³éÝí»óÇÝ Çñ³ñ` Ùë³·áñÍ ²íáÝ, µÝáõÛÃáí µ³ñÇ, µ³Ûó ï»ëùÁ

¹³Å³Ý, µáÉáñÇ ÏáÕÙÇó ãëÇñí³Í, Ý³¨ ³ÝïáõÝ ßÝ»ñÇ, ¨

ÏñÏÝíáõÙ ¿ñ ÝáõÛÝ å³ïÙáõÃÛáõÝÁ ³Ù»Ý ³é³íáï` ×Çßï Å³ÙÁ

ï³ëÇÝ ÙëÇ Ñáï ³é³Í ßÝ»ñÝ Ñ³ãáõÙ ¿ÇÝ, ¨ Ñ³ÛÑáÛáõÙ ¿ñ

²íáÝ Ï³ï³ÕÇ, ßÝ»ñÇó ùÇã-ùÇã ³ÝóáõÙ ³Ý»Éáí Ý³Ë ÏÝáçÝ,

³å³` ½áù³ÝãÇÝ, Ñ»ïá Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñÇÝ, Ñ»ïá` ÁÝ¹Ñ³Ýáõñ…

Ð»ïá Ù³ñáõÙ ¿ÇÝ ³ÕÙáõÏ áõ ù³ÛÉ»ñ, ¨ Ù³ï¹ ÝáñÇó

Ý³ËßÇ íñ³Ûáí ë³ÑáõÙ ¿ Ï³Ù³ó.- ÇÝã áñ ù³Õ³ùÇ,

ÇÝã áñ ÙÇ µ³ÏáõÙ ÑÇÝ ·áñ· ¿ Ï³Ëí³Í, ¨ ÙÇ ç³Ñ»É ÏÇÝ

»ñ»Ë³Ý ·ñÏÇÝ, µ³ñÇ Ñ³Û³óùáí Ý³ÛáõÙ ¿ñ, ÉéáõÙ,

·áõó» Ñ³ëÏ³ó³í, áñ ï³ñÇÝ»ñÁ ·ÝáõÙ »Ý ³ñ³·,

¨ ï³ñÇùÝ ³é³Í ûï³ñ³Ï³ÝÝ ³Ûë, Ç±Ýã ÇÙ³Ý³ë, Ã»

ÇÝã»±ñ ¿ ÑÇß»É ³Ûë ÑÇÝ ·áñ·Ç ¹»Ù, áñ ËáÝ³í³ó³Ý ³ãù»ñÁ,

ÝáõÛÝÇëÏ ³ñóáõÝù Ñ³ÛïÝí»ó` Ý³Ë Ù»ÏÁ, Ñ»ïá

¹³ñÓ³Ý ÙÇ ù³ÝÇ,

Ñ»ïá ß³ï³ó³Ý…

ÎÆð²ÎÆ

ê»ÝÛ³Ï³ÛÇÝ Í³ÕÇÏÝ»ñ` ß³ñí³Í ÏáÕù-ÏáÕùÇ, Éáõë³ÙáõïÇ

·á·ÇÝ` ÑÇí³Ý¹ »ñ»Ë³Ý»ñ, áñáÝó µ³Ï ã»Ý ÃáÕÝáõÙ Ë³Õ³Éáõ –

Ý³ÛáõÙ »Ý ¹áõñë ë»ÝÛ³Ï³ÛÇÝ Í³ÕÇÏÝ»ñÁ:

ºí ÙÇÝã ÁëÇÏ-ÁÝÇÏ ³ë»Éáí Ù»Í³ÝáõÙ ¿Ç ¶ÛáõÙñí³ ÷áÕáóÝ»ñáõÙ-

³Ýí»ñç ÝáõÛÝÝ ¿ÇÝ ÙÝáõÙ ë»ÝÛ³Ï³ÛÇÝ Í³ÕÇÏÝ»ñÁ, ³Ýí»ñç

ÝáõÛÝÝ ¿ÇÝ ÙÝáõÙ: ´³Ûó Ýßí³Í ûñ»ñÇÝ »ñµ»ÙÝ ÑÇí³Ý¹³ÝáõÙ ¿Ç:

ºí Ù³Ûñë, ³ÃáéÝ»ñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ ÇÝÓ ¹ÝáõÙ ¿ñ ë»Õ³ÝÇÝ

¨ Ñ³ï³ÏÝ ¿ñ Éí³ÝáõÙ, Ñ»ïá ³ÝóÝáõÙ ¿ñ ë»Õ³ÝÁ ëñµ»ÉáõÝ-

³ÃáéÝ»ñÝ ÇçÝáõÙ ¿ÇÝ Ñ³ï³ÏÇÝ, ÇëÏ »ë ÝáõÛÝ Ï³ñ·áí

ï»Õ³÷áËíáõÙ ¿Ç Éáõë³ÙáõïÇ ·á·, áñáíÑ»ï¨ Ñ³ï³ÏÁ

¹»é ËáÝ³í ¿ñ, ÇëÏ »ë` ¹»é ÑÇí³Ý¹, ÇëÏ »ë ãÝ³Û³Í

ß³ï ÷áùñ ¿Ç, µ³Ûó Ï³ñ¹³É ·Çï»Ç ³ñ¹»Ý, ¨ Ù³Ûñë

çÕ³ÛÝ³ÝáõÙ ¿ñ, áñáíÑ»ï¨ ¹Åí³ñ ¿ñ ÇÝÓ ï»ÕÇó ï»Õ ï³Ý»ÉÁ

§¸áÝ ÎÇËáïÇ¦ Í³Ýñ Ñ³ïáñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ, ÇëÏ »ë

Ñ³Ï³é³ÏÇ å»ë ëÇñáõÙ ¿Ç Ñ³ëï ·ñù»ñ Ï³ñ¹³É,

Ñ³ïÏ³å»ë Éáõë³ÙáõïÇ ·á·ÇÝ, ë»ÝÛ³Ï³ÛÇÝ Í³ÕÇÏÝ»ñÇ

³ñ³ÝùáõÙ, áñáíÑ»ï¨ Ù³Ûñë ·áñÍ»ñáí ÁÝÏ³Í, Ñ³×³Ë

Ùáé³ÝáõÙ ¿ñ ÇÝÓ Çç»óÝ»É ¨ »ë »ñÏ³ñ ÙÝáõÙ ¿Ç Í³ÕÇÏÝ»ñÇ

³ñ³ÝùáõÙ…¨ ÇÝÓ³ÝÇó Í³ÕÇÏÝ»ñÇ Ñáï ¿ñ ·³ÉÇë,

ÇëÏ Í³ÕÇÏÝ»ñÇó` ³ëåÇñÇÝÇ… Ð»ïá »ñ¨Ç

ß³ï Å³Ù³Ý³Ï ³Ýó³í, áñáíÑ»ï¨ Ù³Ûñë Í»ñ³ó»É ¿ ³ñ¹»Ý,

áñáíÑ»ï¨ ÇÝùë ¿É Í»ñ³ÝáõÙ »Ù ³ñ¹»Ý, µ³Ûó »ñµ»ÙÝ

/ÙÇ³ÛÝ ÏÇñ³ÏÇ ûñ»ñÇÝ/, »ñµ áõ½áõÙ »Ù ÇÝã-áñ µ³Ý ÑÇß»É

¨ ÇÝã-áñ µ³Ý Ùáé³Ý³É, ½·áõßáñ»Ý Ñ³ÝáõÙ »Ù ·ñù»ñÇë

³ñ³ÝùÇó §¸áÝ ÎÇËáïÁ¦, ½·áõßáñ»Ý Ùáï»óÝáõÙ »Ù ¹»ÙùÇë

¨ Ñ»éáõ-Ñ»éíÇó å³ñ½ ³éÝáõÙ »Ù Í³ÕÇÏÝ»ñÇ ÑáïÁ

¨ å³ñ½ ï»ëÝáõÙ »Ù ÑÇí³Ý¹ »ñ»Ë³ÛÇÝ Í³ÕÇÏÝ»ñÇ

³ñ³ÝùáõÙ Ýëï³Í, ¨ ½³ñÙ³Ý³ÉÇáñ»Ý ç³Ñ»É Ù³Ûñë

³ñ¹áõÏáõÙ ¿ ³ñï³ëí»Éáõ ã³÷ ÷áùñÇÏ í»ñÝ³ß³åÇÏÝ»ñë…

ºðºø ¼àõèÜ²âÆ

ÎÇñ³ÏÇÝ ·áÉ ¿ñ ïí»É í³ñë³íÇñ³ÝáóÇ ¹é³Ý Ùáï

áõ ã¿ñ ß³ñÅíáõÙ ï»ÕÇó: Ø³ùáõñ ë³÷ñí³Í,

»ñ»ëÝ»ñÁ ³ÉÛáõñáï /í³ñë³íÇñÁ ã¿ñ ËÝ³Û»É ¹ÇÙ³÷áßÇÝ/,

ÙÝ³ó³Í ³Ù»Ý ÇÝãÁ ë¨` ÏáëïÛáõÙÝ»ñÁ ë¨,

³ãù-ÑáÝù»ñÁ ë¨, ¹é³Ý Ùáï ß³ñí³Í ¿ÇÝ »ñ»ùáí,

ÍËáõÙ áõ Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝ Çñ³ñ` »ñ»ëÝ»ñÁ ³ÉÛáõñáï:

å³ÛÍ³é ßáÕáõÙ ¿ñ ³ñ¨Á, ¨ ³é³íáïÛ³Ý µ³ÕÝÇù

·Ý³ó³Í å³é³íÝ»ñÇ Ï³ñÙñ³Ãáõß áõ Ù³ùñ³Ù³ùáõñ

ËáõÙµÝ ¿ñ í»ñ³¹³éÝáõÙ Ñ³Ý¹Çë³íáñ, ×Ëï³Í ßáñ»ñáí

íÇÃË³ñÇ ½³ÙµÛáõÕÝ»ñÁ Ù³ÝñÇÏ ù³ÛÉùÇ ï³Ïïáí ûñáñ»Éáí:

ÌËáõÙ áõ Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝ Ýñ³Ýó` »ñ»ù ³ÉÛáõñáï ½áõéÝ³ãÇ,

³Ýï³ñµ»ñ Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝ Ýñ³Ýó áõ Ýí³·áõÙ ¿ÇÝ ÙïáíÇ

Þáå»ÝÇ Ñ³ÛïÝÇ Ù»Õ»¹ÇÝ, Ñ³ÛïÝÇ, µ³Ûó Ý»ñ»ÉÇ ß»ÕáõÙáí…

ºí Ñ»ïá ãÑ³ëÏ³ó³Ý, Ã» ÇÝãå»ë, ³é³Ýó

ÙÇ µ³é ³Ý·³Ù ÷áË³Ý³Ï»Éáõ, ³é³Ýó Çñ³ñ »ñ»ëÇ

Ý³Û»Éáõ, ù³ÛÉ»óÇÝ å³é³íÝ»ñÇ »ï¨Çó, Ù³ùáõñ ë³÷ñí³Í,

³ÉÛáõñáï »ñ»ëÝ»ñáí »ñ»ù ½áõéÝ³ãÇ, ÙïáíÇ Ó·»Éáí ïËáõñ

Ù»Õ»¹ÇÝ, ÙïáíÇ` µ³Ûó ÉÇáíÇÝ ï³ñí³Í Çñ»Ýó ·áñÍáí,

ÙïáíÇ` µ³Ûó ³é³Ýó ·ÉáõË å³Ñ»Éáõ, ¨ ÏÇñ³ÏÇÝ,

áñ ·áÉ ¿ñ ïí»É áõ É×³ó»É ¿ñ í³ñë³íÇñ³ÝáóÇ

¹é³Ý ³é³ç, ¹³Ý¹³Õ áõ ÍáõÛÉ-ÍáõÛÉ ß³ñÅí»ó ï»ÕÇó:

ºí ³Õ³íÝÇÝ»ñÇ, áñáÝù ÇÝã-áñ ÙÇ ÏïáõñÇó Ý»ïí»Éáí »ñÏÇÝù

ÉáõóÏáõ ×»ñÙ³Ï µáóÇ ÝÙ³Ý µéÝÏíáõÙ ¿ÇÝ û¹Ç Ù»ç,

¨ ³·é³íÝ»ñÇ, áñáÝù µáóÇ Ù»ç ÙáËñ³ó³Í, ë¨³ó³Í

³Õ³íÝÇÝ»ñÝ »Ý Ý³ËÏÇÝ, ¨ Ù»ù»Ý³Ý»ñÇ ³ÕÙáõÏÇ,

»ñ»Ë³Ý»ñÇ ½í³ñÃ³Ó³ÛÝ ×Çã áõ ÍÇÍ³ÕÇ ÙÇçáí,

µ³ÝÇó ³Ýï»ÕÛ³Ï ù³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ å³é³íÝ»ñÁ Ñ³Ý¹Çë³íáñ,

µ³ÝÇó ³Ýï»ÕÛ³Ï ù³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ ½áõéÝ³ãÇÝ»ñÁ »ñ»ù,

¨ ùñïÇÝùÁ ÍáñáõÙ ¿ñ Ù³ùáõñ ë³÷ñí³Í ¹»Ùù»ñÇ íñ³Ûáí,

ÃáõË ³éáõÝ»ñ ·Í»Éáí Ýñ³Ýó ³ÉÛáõñáï Ãß»ñÇÝ…

ÆëÏ »ñµ å³é³íÝ»ñÝ ³ÝÑ»ï³ó³Ý µ³Ï»ñÇ ¨ ¹³ñå³ëÝ»ñÇ

áñá·³ÛÃáõÙ, ÏÇë³ÙÃÇ Ù»ç ÙÇ³ÛÝ³Ï, ÙáÉáñí³Í Ï³Ý·Ý»óÇÝ

Ýñ³Ýù, ÙáÉáñí³Í Ï³Ý·Ý»óÇÝ áõ Ý³Û»óÇÝ Çñ³ñ Ñ³ÝÏ³ñÍ`

ë¨³ó³Í »ñ»ëÝ»ñáí, ë¨ ÏáëïÛáõÙÝ»ñáí, ³ãù-ÑáÝù»ñáí ë¨-

³Ûë »±ñµ ÙáËñ³ó³í ÏÇñ³ÏÇÝ` ÉáõóÏáõ å»ë µéÝÏí»ó

áõ Ñ³Ý·³í, ³Ûë »±ñµ ÙÃÝ»ó ûñÁ…¨ ³Ûë Ç±Ýã

÷áÕáó ¿` ³ÝÍ³ÝáÃ µáÉáñáíÇÝ…
ÆëÏ »ñµ ÷³Ï ¹³ñå³ëÇ »ï¨Çó Ù»ÏÁ ù³ñ ßåñï»ó`

Ïé³í»Éáí í³Ë»ó³Í »ñ»ù ³·é³í Ãé³Ý »ñÏÇÝù

¨ Ã¨»ñÁ ¹³Ý¹³Õ ß³ñÅ»Éáí

ÉáõÍí»óÇÝ Ë³í³ñáõÙ ÙÃáõÃÛ³Ý…

Þ²ð²¸ðàõÂÚàõÜ

ä³ï»ñ³½ÙÇ Ù³ëÇÝ ÑÝ³ñ³íáñ ã¿ å³ïÙ»É,- ³ëáõÙ ¿ñ

Ñ³Ûñë ¨ çÕ³ÛÝ³ó³Í ·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿ñ ë»ÝÛ³ÏáõÙ, ÇëÏ »ë

ï»ïñ³ÏÁ Ó»éùÇë ·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿Ç Ýñ³ »ï¨Çó, áñáíÑ»ï¨

áõëáõóÇãÝ ¿ñ Ñ³ÝÓÝ³ñ³ñ»É ß³ñ³¹ñáõÃÛáõÝ ·ñ»É

å³ï»ñ³½ÙÇ Ù³ëÇÝ: ÆëÏ áõñÇß ¿É á±í åÇïÇ ÇÝÓ å³ïÙ»ñ

å³ï»ñ³½ÙÇ Ù³ëÇÝ, »Ã» áã Ñ³Ûñë, áñÇ Ù»¹³ÉÝ»ñÁ Ã³ùáõÝ

ÏåóÝáõÙ ÏñÍùÇë ÇçÝáõÙ ¿Ç µ³Ï ¨ Ñ³í³ë³ñÁ Ñ³í³ë³ñÇ`

ßñçáõÙ Ù»¹³É³ÏÇñ ÁÝÏ»ñÝ»ñÇë Ñ»ï áõë áõëÇ ïí³Í…

ä³ï»ñ³½ÙÇ Ù³ëÇ±Ý, ÑÝ³ñ³íáñ ã¿՜,-³ëáõÙ ¿ñ Ñ³Ûñë,-

áã ÙÇ Ï»ñå ÑÝ³ñ³íáñ ã¿…- ¨ çÕ³ÛÝ³ó³Í ·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿ñ,

ãÝÏ³ï»Éáí, Ã» ÇÝãå»ë ¿ Çñ³ñ »ï¨Çó ÍË³Ëáï ÏåóÝáõÙ

¨ ÝáñÇó ×ÙÉáõÙ ÙáËñ³Ù³ÝÇ Ù»ç, ÇëÏ »ë ï»ïñ³ÏÁ

Ó»éùÇë ·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿Ç Ýñ³ »ï¨Çó, Ã³Ë³ÝÓ»Éáí ³Ýí»ñç:

Ð»ïá Ù³Ûñë ÙÇ³ó³í Ù»ñ ËÙµÇÝ, Ñ»ïá ùáõÛñ»ñë,

¨ Ã³Ë³ÝÓáõÙ ¿ÇÝù…ºí Ñ³Ûñë Ñ³ÝÏ³ñÍ ³Ýß³ñÅ³ó³í

ë»ÝÛ³ÏÇ Ï»ÝïñáÝáõÙ, ¹áÕ³óáÕ Ó»éùáí ×ÙÉ»ó í»ñçÇÝ

ÍË³ËáïÁ ÙáËñ³Ù³ÝÇ Ù»ç, Ñ»ïá Ñ³Ý»ó åÇç³ÏÁ

¨ ËÝ³Ùùáí Ï³Ë»ó ³ÃáéÇ ÃÇÏÝ³ÏÇÝ…: ¼³ñÙ³Ýùáí

Ýñ³Ý ¿ÇÝù Ý³ÛáõÙ, ÇëÏ Ý³ ËáÝ³í Ñ³Û³óùáí Ý³ÛáõÙ ¿ñ Ù»½,

ÇëÏ ¹áÕ¹áÕ³óáÕ Ù³ïÝ»ñÁ í»ñÝ³ß³åÇÏÇ Ïá×³ÏÝ»ñÝ ¿ÇÝ

ù³Ý¹áõÙ…: ÆëÏ »ñµ ³Ý×³ñ³Ï ß³ñÅáõÙÝ»ñáí ÙÇ Ï»ñå

Ñ³Ýí»ó` ÙÇ ï»ë³Ï Ë»Õ×³ó³í, ÷áùñ³ó³í` í»ñÝ³ß³åÇÏÁ

Ó»éùÇ Ù»ç µéÝ³Í, ¨ Ù³ñÙÇÝÁ ã·Çï»ñ ÇÝãå»ë Ã³ùóÝ»É,

Ù³ñÙÇÝÁ` ³ÙµáÕçáíÇÝ ëåÇÝ»ñÇ Ù»ç Ïáñ³Í…:

…Ø³Ûñë ³ñ¹»Ý É³ÉÇë ¿ñ ³ÝÏÛáõÝáõÙ ÏÍÏí³Í, ÇëÏ Ù»Ýù

÷³Ã³Ãí»É ¿ÇÝù ³ÙµáÕçáíÇÝ ëåÇÝ»ñáí å³ïí³Í Ù»ñ ÑáñÁ,

ÇëÏ Ù»Ýù É³ÉÇë áõ ÍÇÍ³ÕáõÙ ¿ÇÝù ëñï³å³ï³é,

Ï³ñÍ»ë Ñ»Ýó Ýáñ í»ñç³ó³í å³ï»ñ³½ÙÇ í»ñçÇÝ ûñÁ,

Ï³ñÍ»ë Ñ»Ýó Ýáñ µ³óí»ó ¹áõéÁ,

¨ Ñ»Ýó Ýáñ ï»ë³Ýù å³ï»ñ³½ÙÇó ïáõÝ ¹³ñÓ³Í

Ù»ñ ÑáñÁ, ¨ ÷³Ã³Ãí»É,

É³ÉÇë áõ ÍÇÍ³ÕáõÙ ¿ÇÝù ëñï³å³ï³é…

Î²ðØÆð ²ðÚàõÜÀ, àð Ø²ðØÆÜ âàõÜºð

öáÕáóáõÙ ¹³ñÓÛ³É ·³ñáõÝ ¿, µ³Ûó Ýáñ »Ý Ñ³ÛïÝí»É

ï»ñ¨Ý»ñÁ: ê¨ ù³ñ»ñáí ÙÇ »Ï»Õ»óÇ, áñ ³Ýã³÷ Ñá·Ý»É ¿

³åñ»Éáõó, ë¨ ßáñ»ñÇ Ù»ç ÏáõÉáõÉí³Í å³é³íÝ»ñ,

áñ µáÉáñáíÇÝ ã»Ý áõ½áõÙ Ù»éÝ»É ¨ ÙÇ ï³ñ»ó ïÕ³Ù³ñ¹,

áñ ³ÕÇáÕáñÙ É³ÉÇë ¿` ³Û¹ Ç±Ýã å³ï³Ñ»ó, ÙÇ³ÛÝ ÙÇ

å³Ñ, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ å³Ñ µ³ó ÃáÕ»ó Ùáñ Ó»éùÁ,

ßñçí»ó Ý³Û»Éáõ ³ÕÇáÕáñÙ áÕµ³óáÕ ·³é³ÝÁ, áñÝ ³ÛÝù³Ý

·»Õ»óÇÏ ¿ñ` Å³å³í»ÝÁ ×³Ï³ïÇÝ Ë³ã ³ñ³Í, ÙÇ³ÛÝ ÙÇ

å³Ñ µ³ó ÃáÕ»ó Ùáñ Ó»éùÁ ¨ ³Ñ³ ÙÝ³ó Ù»Ý³Ï`

ë¨ ß³É»ñáí ÏáõÉáõÉí³Í å³é³íÝ»ñÇ µ³½ÙáõÃÛ³Ý Ù»ç,

áñ ³Ýï³ñµ»ñ Ý³ÛáõÙ ¿ñ ³ÕÇáÕáñÙ ³ñï³ëíáÕ ï³ñ»ó

ïÕ³Ù³ñ¹áõÝ ¨ Ë³ã³ÏÝùáõÙ ³ñ³·-³ñ³·` î»ñ,

÷ñÏÛ³ Ù»½ Ç ã³ñ»…: ºí Ç՜Ýã ³ñ³·áõÃÛ³Ùµ ÙáõÃÝ ÁÝÏ³í,

¨ ¹áõ` ¹»Ùù¹ ³ñóáõÝùÝ»ñÇ Ù»ç Ïáñ³Í, ùëí»Éáí å³ï»ñÇÝ,

ÙáÉáñí³Í ßñçáõÙ »ë ×»ñÙ³Ï ÙáÙ»ñÇ Ù»ç ¨ ËáñÑñ¹³íáñ

÷ë÷ëáóÝ»ñÇ, ³ÝÏÛ³Ýù ¹ÇÙ³ÏÝ»ñÇ ¨ ×»ñÙ³Ï Ó»éù»ñÇ,

áñ µéÝ³Í ï³ÝáõÙ »Ý ÙáÙ»ñÁ í³éíáÕ…: ºí ³Û¹ /ÇÝãå»±ë

å³ï³Ñ»ó/, ¹áõ ï»ë³ñ Ñ³ÝÏ³ñÍ – Ï³ñÙÇñ Å³å³í»ÝÁ

ÁÝÏ»É ¿ñ Ñ»éáõ, Ï³ñÙÇñ ³ñÛáõÝÁ, áñ Ù³ñÙÇÝ ãáõÝ»ñ,

½³ñÙ³ó³Í-³ÝÙ»Õ ³ãù»ñÁ, áñ ³ÛÉ¨ë ã»Ý ÷³ÏíáõÙ,

¨ Ù³ñÙÇÝÁ, áñ ·ÝáõÙ ¿ ³é³Ýó ³ÕÇáÕáñÙ áÕµÇ, ¨ áÕµÁ,

áñ åïïíáõÙ ¿ »Ï»Õ»óáõßáõñçÁ, Ùáñ¹ Ó»éÇó µéÝ³Í /ÙÇ³ÛÝ

ÙÇ å³Ñ, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ å³Ñ/, ¨ ¹áõ, áñ í³½áõÙ »ë

Ýñ³Ýó »ï¨Çó, ¨ áïù»ñ¹ ËñíáõÙ »Ý ÑáÕÇ Ù»ç, ¨ ³ÝóÝáÕ

ûñ»ñÁ ù³ßáõÙ »Ý ßáñ»ñÇó¹, ¨ ³ÝóÝáÕ ï³ñÇÝ»ñÁ,

áñ ù³Ùáõ å»ë Ë÷íáõÙ »Ý »ñ»ëÇ¹ ¨ Ñ»ñÃáí

÷³ÏáõÙ ³ãù»ñÁ ½³ñÙ³ó³Í áõ ³ÝÙ»Õ ÙáÙ»ñÇ…

²Úê ¶ÆÞºð ºì ì²ÔÀ òºðºÎÀ ÞÆð²ÎÆ Ð²ðÂ²ì²ÚðàõØ ºì ¶ÚàõØðÆ ø²Ô²øàõØ êä²êìàõØ ¾ ²è²Üò îð²Ø²¸ðàõÂÚ²Ü ºÔ²Ü²Î…

…ºí Í»ñáõÝÇÝ, áñÝ ÇÙ å³åÝ ¿ñ »ñ¨Ç, Ï³Ù ¿É` å³åÇ å³åÁ, áñÝ ³ÝÙÇç³Ï³Ýáñ»Ý ë»ñáõÙ ¿ñ ÜáÛÇó áõ ëÇñáõÙ ¿ñ Ñ³×³Ë, Ñ³ïÏ³å»ë ³ÝÓñ¨áï ûñ»ñÇÝ, å³ïÙ»É çñÑ»Õ»ÕÛ³Ý Çñ Ñáõß»ñÁ, ³Ù»Ý ³Ý·³Ù ëÏë»Éáí Çñ å³ïÙáõÃÛáõÝÁ. §ØÇ ³ÛëåÇëÇ ÙáõÝ¹³é ûñ ¿ñ …¦ Ý³Ë³¹³ëáõÃÛ³Ùµ …Í»ñáõÝÇÝ, áñÇÝ

³Ù»Ý ³é³íáï Í³Ýñ áõ ÑÝ³Ù»ÝÇ å³Ñ³ñ³ÝÇ ÝÙ³Ý ù³ßùß»Éáí

Çñ µ³½Ï³ÃáéÇ Ñ»ï ÙÇ Ï»ñå ï»Õ³íáñáõÙ ¿ÇÝù Ù»ñ µÝ³Ï³ñ³ÝÇ ÙÇ³Ï Éáõë³íáñ ³ÝÏÛáõÝáõÙ` å³ïáõÑ³ÝÇ ¹ÇÙ³ó,

áñï»ÕÇó »ñ¨áõÙ ¿ñ µ³ÏÝ Çñ µ³½Ù³ÃÇí å³é³íÝ»ñáí, áñáÝù

³é³íáïÇó ÇñÇÏáõÝ åÕÝÓÛ³ Ï³Ãë³Ý»ñ ¿ÇÝ ÷³ÛÉ»óÝáõÙ ³Ýëå³é »é³Ý¹áí, ÙÇ ù³ÝÇ Ñ³í, áñáÝù ³Ýí»ñç ÏïóáõÙ ¿ÇÝ ·»ïÇÝÁ` Ï³ñÇ Ù»ù»Ý³ÛÇ ³ë»ÕÇ ÝÙ³Ý ÝáõÛÝ éÇÃÙáí í»ñáõí³ñ ³Ý»Éáí ·ÉáõËÝ»ñÁ, ¨ Ù³Ûñë, áñÝ ³ÝÁÝ¹Ñ³ï ÇÝã-áñ µ³Ý ¿ñ

Ï³ñáõÙ, ¨ Ù»Ýù µáÉáñë ÙÇ³ëÇÝ ëå³ëáõÙ ¿ÇÝù Ñáñë…

ºí ëå³ëíáõÙ ¿ÇÝ ¿ÉÇ ÇÝã-áñ µ³Ý»ñ:

2…¶³ÉÇý» Ñ³·³Í Ùé³ÛÉ ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ, µ»Õ»ñáí, áñáÝó

Ó¨³íáñÙ³Ý »Õ³Ý³ÏÁ å³ñ½ ¿ñ ã³÷³½³Ýó` í³ñë³íÇñÁ

µáõÃ Ù³ïÁ ¹ÝáõÙ ¿ñ ³ÝÙÇçå»ë ùÃ»ñÇ ï³Ï, ÙÝ³ó³Í

ï³ñ³ÍáõÃÛáõÝÁ ë³÷ñáõÙ Ù³ùáõñ, ¨ ûñÁ ÙÇçÇÝ Ñ³ßíáí

ùë³Ý È³íñ»ÝïÇ ¿ñ ¹áõñë »ÉÝáõÙ í³ñë³íÇñ³ÝáóÝ»ñÇó`

ãáñë Ù³ïÁ µÉáõ½Ý»ñÇ ÙÇçÏá×³Ï³ÛÇÝ µ³óí³ÍùÝ»ñÇ Ù»ç

Ëñ³Í, ÙÛáõë Ó»éùáí ç³Ý³ëÇñ³µ³ñ Ã³÷ ï³Éáí áõë»ñÇÝ,

ÏñÍù»ñÇÝ Ã³÷Ã÷í³Í Ù³½Ù½áõÏÝ»ñÁ ¨ Ñ³Û³óùÝ»ñÁ Ñ³é³Í

³å³·³ÛÇÝ, Ñ³ïáõ ù³ÛÉ»ñáí ÙïÝáõÙ ¿ÇÝ ûñí³ Ù»ç`

»ñç³ÝÏáõÃÛáõÝÝ áõ ¹Åµ³ËïáõÃÛáõÝÝ Çñ³ñ Ë³éÝ³Í…

Â»¨ ëå³ëíáõÙ ¿ÇÝ ¿ÉÇ ÇÝã-áñ µ³Ý»ñ:

3. …ØÝ³ù µ³ñáí, é»Éë»ñÇ íñ³ Ýëïáï³Í Ñ³ñ³½³ïÝ»ñ,

³åñ»ù Ë³Õ³Õ` µ³Ýï³Ëó»ñáõÙ ¨ Ñá·»µáõÅ³ñ³ÝÝ»ñáõÙ,

·³ñß³Ñáï ·³ñ»çñ³ïÝ»ñáõÙ ¨ ÝÏáõÕÝ»ñáõÙ ³éÝ»ïÝ»ñáí ÉÇ:

ºí ù³Õ³ùÇ ÙÇ³Ï µ³ÕÝÇùÁ, áñÝ ³ßË³ïáõÙ ¿ñ ³ÝË³÷³Ý,

Ñ³ÉÇó ÁÝÏ»É ¿, µ³Ûó Ç±Ýã Ï³ñáÕ ¿ ³Ý»É ³Ûëù³Ý Ï»Õï áõ ÷áßáõ

Ù»ç, ¨ Ñ»ñÃÁ »ñµ»ù ã¿ñ Ýí³½áõÙ, áñáíÑ»ï¨ É³íñ»ÝïÇÝ»ñÁ

í³ñë³íÇñ³ÝáóÝ»ñÇó ¹áõñë ·³Éáí, Ñ³ïáõ ù³ÛÉ»ñáí

ÙïÝáõÙ ¿ÇÝ µ³ÕÝÇù, ³ÛÝáõÑ»ï¨` ·³ñ»çñ³ïáõÝ, áñï»ÕÇó

¹áõñë ·³Éáí, ÙÇ Ï³ñ× Å³Ù³Ý³Ï ×á×í»Éáõó Ñ»ïá,

»ñÏ³ñ áõ ÓÇ· å³éÏáõÙ ¿ÇÝ Ï»Õï áõ ÷áßáõ Ù»ç,

ÏáÕù-ÏáÕùÇ, ãáñë Ù³ïÁ µÉáõ½Ý»ñÇ ÙÇçÏá×³Ï³ÛÇÝ

µ³óí³ÍùÇ Ù»ç Ëñ³Í…: Ð»ïá Ýñ³Ýó ù³ñß ¿ÇÝ

ï³ÉÇë µ³ÕÝÇùÇ å³ïÇ ï³Ï ¨ ÝáñÇó ÏáÕù-ÏáÕùÇ

ß³ñáõÙ…ºí å³ïÙáõÃÛáõÝÁ ÏñÏÝíáõÙ ¿ñ ß³ñáõÝ³Ï:

´³Ûó ¿ÉÇ áõ ¿ÉÇ ëå³ëíáõÙ »Ý Ýáñ µ³Ý»ñ:

4…. ²Ë, Ñ³, Í»ñáõÝÇ՜Ý…: Ü³ ·áÕáõÝÇ ÏÝ³ÛÇ ãáñë ÏáÕÙÁ

¨ Ñ³Ùá½í»Éáí, áñ ¹áõñë ¿ ÙÝ³ó»É áõß³¹ñáõÃÛáõÝÇó, Ï»åÇÇ

ÙÇçÇó ÏÑ³ÝÇ çñÑ»Õ»ÕÇó ÙÝ³ó³Í ÍË³ËáïÇ ÏáÃáõÏÝ áõ ùÇã

Ñ»ïá ë»ÝÛ³ÏÁ ÏÉóíÇ Ý³ËÝ³¹³ñÛ³Ý ÍËáí, ¨ å³Ñ ³Ýó`

ãáñãáñáõÏ ÏáõñÍùÁ µéÝ³Í ÏëÏëÇ Í³Ýñ Ñ³½³É, ¨ Ñ³½Ç íñ³,

Ï»ë»ñç³ÝÇÏ-Ï»ë¹Åµ³Ëï ¹»Ùù»ñáí ÏÑ³í³ùí»Ý Ù³Ñí³Ý

Ññ»ßï³ÏÝ»ñÝ áõ ëñµ»ñÁ ¹³ÉÏ³¹»Ù, Ã»ñ³Ñ³í³ï Ï½ÝÝ»Ý

Í»ñáõÝáõÝ, áñÁ ¹³ñ»ñ ß³ñáõÝ³Ï Ë³µ»É ¿ Ýñ³Ýó Ù³Ñí³Ý

Ï»ÕÍ Ýß³ÝÝ»ñáí, Ñ³í³ù»É ¿ ßáõñçµáÉáñÁ, Ïïñ»Éáí ·áñÍÇó,

µ³ÝÇó, ¨ ³å³, ³ãù»ñÁ ÏÇë³Ëáõ÷, Çñ ÑÇÝ å³ïÙáõÃÛáõÝÝ ¿

ëÏë»É. §¾ëûñí³ å»ë ÙÇ ÙáõÝ¹³é ûñ ¿ñ…¦: ê³Ï³ÛÝ ³Ûë

³Ý·³Ù, Ï³ñÍ»ë Ã» Ï»ÕÍÇù ãÏ³ñ ¨ Ññ»ßï³ÏÝ»ñÁ

³½¹³ñ³ñ»óÇÝ` µ³ó å³Ñ»É »ñÏÝùÇ ¹éÝ»ñÁ, ¨ ³Ñ³, Ñ³ÝÏ³ñÍ,

Çñ ï³ÕïÏ³ÉÇ áõ ëÙù³Í Ï³ó³ñ³ÝÇó ¹áõñë Ý»ïí»ó Ñá·ÇÝ`

óÝÍáõÃÛáõÝÇó Ë»É³ÏáñáõÛë` óÙ³Ñ µ³Ýï³ñÏáõÃÛ³Ý Ñ»ï

Ñ³ßïí³Í Ï³É³Ý³íáñÇ ÝÙ³Ý, áñÇÝ ³Ýëå³ë»ÉÇáñ»Ý

³½³ïáõÃÛáõÝ ¿ÇÝ å³ñ·¨»É…

…¸³éÝ³ÕÇ áÕµ³Éáí å³é³íÝ»ñÁ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ÇÝ

÷³ÛÉ»óÝ»É Ï³Ãë³Ý»ñÝ ³Ýëå³é »é³Ý¹áí, ë·³íáñ éÇÃÙáí

ïÏïÏáõÙ ¿ñ Ï³ñÇ Ù»ù»Ý³Ý, ¹³ñå³ëÇ »ñÏ³ÛÝùáí

Ùé³ÛÉ³¹»Ù ß³ñíáõÙ ¿ÇÝ É³íñ»ÝïÇÝ»ñÁ` ãáñë Ù³ïÁ

ÙÇçÏá×³Ï³ÛÇÝ µ³óí³ÍùÇ Ù»ç Ëñ³Í…: ºí í»ñç³å»ë

»Ï³í Ñ³Ûñë, áñÇÝ ³Ýí»ñç ëå³ë»É »Ù ¨ áñÁ ³é³çÇÝ ³Ý·³Ù

ïáõÝ »Ï³í ó»ñ»Ïáí, ¨ ÙÇ³ÛÝ ÙÇ ù³ÝÇ í³ÛñÏÛ³Ý, ·áõó» ÙÇ

ù³ÝÇ ñáå» Ï³ñáÕ³ó³ Ýñ³Ý ï»ëÝ»É, áñáíÑ»ï¨

³Ýëå³ë»ÉÇáñ»Ý Çç³Í Ë³í³ñÁ í³ñ³·áõÛñÇ ÝÙ³Ý

Ñ³åßï³å Ã³ùóñ»ó ³Ûë ïËáõñ ï»ë³ñ³ÝÁ

ûï³ñ ³ãù»ñÇó:

ºë ³Ñ³, ÝáñÇó ËáëáõÙ »Ù å³ï»ñ³½ÙÇ Ù³ëÇÝ

¨ í»ñù»ñÇ Ù»ç Ïáñ³Í Ñ³Ûñë

ÝáñÇó ïÝùáõÙ ¿ ³Ûë ïáÕ»ñÇ Ù»ç…

ºí ÝáñÇó í³½áõÙ »Ýù »ñ»Ë»ùÇ ËÙµáí

÷áÕ³ÛÇÝ Ýí³·³ËÙµÇ »ï¨Çó

³é³çÇÝ Ù³ÛÇëÝ»ñÇ ù³Õ³ùáõÙ:

ºí Ç՜Ýã »ñÏ³ñ ¿ÇÝ ï¨áõÙ ßù»ñÃÝ»ñÝ ³ÛÝ ï³ñÇÝ»ñÇÝ

¨ Ç՜Ýã ¹³Ý¹³Õ ¿ÇÝ ·ÝáõÙ ß³ñ³ëÛáõÝ»ñÁ Ù³ñ¹Ï³Ýó…

ºí ÇÝãå»±ë Ï³ñáÕ ¿ÇÝ ³ñ³· ù³ÛÉ»É ÙÇáï³ÝÇ,

Ñ»Ý³Ï³íáñ ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ,

¨ ÇÝãå»ë Ï³ñáÕ ¿ÇÝ ³ñ³· ù³ÛÉ»É

Ã»Ïáõ½ »ñÏáõ áïáí, µ³Ûó »ñÏáõëÝ ¿É åñáÃ»½…

ºí ÇÝãå»ë Ï³ñáÕ ¿ÇÝ ³ñ³· ù³ÛÉ»É Ï³Ý³Ûù,

»ñµ µáÉáñÝ ¿É Ã»ñëÝí³Í áõ ÃáõÉ³Ï³½Ù ¿ÇÝ, ·áõÝ³ï áõ ëÙù³Í,

¨ Ç՜Ýã ß³ï ¿ÇÝ ÝÇÑ³ñ Ù³ñ¹ÇÏ…

ºí ¹³Ý¹³Õ ·ÝáõÙ ¿ÇÝ ß³ñ³ëÛáõÝ»ñÁ

¨ Ù»¹³ÉÝ»ñÇ ½Ý·½Ý·áóÝ ¿ñ Ñ³Ù³ã³÷ ï³ñ³ÍíáõÙ

¨ ³ëý³ÉïÇÝ Ë÷íáÕ Ñ»Ý³ÏÝ»ñÇ ÃËÏÃËÏáóÁ ãáñ…

…´³Ûó á±í ¿ Ï³ñ¹³Éáõ ³Ûë µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÁ,

áñÇ ïáÕ»ñÇ ÙÇçÇó ËáõÉ ïÝùáõÙ ¿ Ñ³Ûñë

³Ýí»ñç ó³íáÕ ·ÉáõËÁ Ó»éù»ñÇ Ù»ç ³é³Í,

µ³Ûó á±í ¿ Éë»Éáõ Ó³ÛÝë, áñÝ ³Ýí»ñç Ï»ñÏ»ñáõÙ ¿,

»ñµ ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÝ»ñÇë ËáñùáõÙ Ñ³Ý¹ÇåáõÙ »Ù ÇÝùë ÇÝÓ,

áñ í³½í½áõÙ ¿Ç Ï³ñÏ³ï³Í ß³Éí³ñ³íáñ ÁÝÏ»ñÝ»ñÇë Ñ»ï,

Ñ»Ý³ÏÝ»ñÇ áõ åñáÃ»½Ý»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ, ÑÇ³óÙáõÝùáí Ý³Û»Éáí,

Ã» ÇÝãå»ë »Ý ÙÇÃ¨³ÝÇ ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ ÑÙïáñ»Ý ÉáõóÏÇ

í³éáõÙ` åÇç³ÏÇ ÙÛáõë, ¹³ï³ñÏ Ã¨ùÁ ·ñå³ÝÇ Ù»ç ËÝ³Ùùáí ëáõ½³Í….

…ÆëÏ »ñµ »ñ»ÏáÛ³Ý Ëï³óáÕ ÙÃáõÃÛ³Ý Ù»ç

»ñ»Ë»ùÇ Ññ×í³ÝùÇó ëñï³å³ï³é ×Çã áõ ³Õ³Õ³ÏÇ Ñ»ï

µéÝÏíáõÙ ¿ÇÝ áõ Ù³ñáõÙ Ññ³í³éáõÃÛ³Ý µáó»ñÁ Ï³Ý³ã-Ï³ñÙÇñ,

Ñ»Ý³ÏÝ»ñÇÝ Ñ»Ýí³Í ïÕ³Ù³ñ¹ÇÏ ³ÝÓ³ÛÝ ³ñï³ëíáõÙ ¿ÇÝ

…Ï³Ý³ã-Ï³ñÙÇñ…

Çñ»Ýó ³í»ñí³Í ÏÛ³Ýù»ñÇ Ñ³Ù³ñ

…Ï³Ý³ã-Ï³ñÙÇñ…

Þðæ²Ü²Î Èàõê²ÜÎ²ðÆ Ð²Ø²ð

ö³ÛïÛ³ Ñ³ë³ñ³Ï ßñç³Ý³ÏÇ Ù»ç å³ñ½ »ñ¨áõÙ ¿

Ñ³Û³óù¹ Ù³ñ³Í, ·ÉáõË¹ Ã»ù³Í ³ç áõëÇ¹ íñ³,

ó³Ýó³é Ùáñáõù¹ ³ñ¹»Ý ×»ñÙ³ÏáÕ,

Ù³·³Õ³Ã³·áõÛÝ ¹»Ùù¹ ³ÝÉí³: Ê»É³é ê³ñ·Ç՜ëÁ,

Ê»É³é ê³ñ·Ç՜ëÁ….¨ áï³µáµÇÏ »ñ»Ë³Ý»ñÇ µ³½ÙáõÃÛáõÝÝ ³Ñ³

×Çã áõ ³ÕÙáõÏáí ëáõñ³ó ÷áÕáóáí –

ë³Ï³ÛÝ ïËáõñ ¿ Ñ³Û³óù¹ Ù³ñ³Í, áã áù ã·Çï»`

»ññáñ¹ ·Çß»ñÝ ¿, áñ ¹áõ ã»ë ùÝáõÙ,

»ññáñ¹ ·Çß»ñÝ ¿ ë³ïÏ»É ¿ Ï³ïáõ¹` ÁÝÏ»ñ¹ ÙÇ³Ï

¨ ·³Õï³·áÕÇ Ã³Õ»É »ë Ýñ³Ý ù³Õ³ù³ÛÇÝ Ù»Í ³Û·áõ

³ÝÏÛáõÝáõÙ, »ññáñ¹ ·Çß»ñÝ ¿, áñ ¹áõ çñáõÙ »ë

·»ñ»½Ù³ÝÝ ³é³ï, ÷Ëñ»óÝáõÙ ÑáÕÁ, Ù³ùñáõÙ ù³ñ»ñÇó,

ÙáÉ³Ëáï»ñÇó, ¨ ÏáÕùÇÝ Ýëï³Í ëå³ëáõÙ »ë Éáõé,

Ã» ³ñ¹Ûáù »±ñµ ¿¹áõñë ·³Éáõ ÍÇÉÁ ùá Ï³ïí³Í³éÇ…

Ðáõëáí Ý³ÛáõÙ ¿Çñ »ñÏÝùÇÝ Ë³í³ñ ¨ ÏñÏÝáõÙ ¿ÇÝ

ßáõñÃ»ñ¹ ³Ï³Ù³` »Ã» ·³ñáõÝÁ ³ÝÓñ¨áï ÉÇÝÇ,

»Ã» ³ßáõÝÁ µ³ñ»ëÇñï ÉÇÝÇ,

»Ã» ÓÙé³ÝÁ ³é³ï ÓÛáõÝ ï»Õ³…Ê»É³é ê³ñ·Ç՜ëÁ,

Ê»É³é ê³ñ·Ç՜ëÁ…¨ áï³µáµÇÏ »ñ»Ë³Ý»ñÇ µ³½ÙáõÃÛáõÝÝ ³Ñ³

ëáõñ³ó ÷áÕáóáí…¨ ·Çß»ñÝ Çç³í` »ñÏáõ Ó»éù»ñáí

Ñ»Ýí»ó ï³ù ÑáÕÇÝ…ÇëÏ ¹áõ ã»ë Ñá·Ý»É, Ã»¨ Ñ³Û³óù¹

Ù³ñ³Í ¿ ÉñÇí, Ýëï»É »ë ÇÝã-áñ ¹³ñå³ëÇ ÏáÕùÇ,

·ÉáõË¹ Ã»ù³Í ³ç áõëÇ¹ íñ³… àõ Ñ³ÝÏ³ñÍ ï»ë³ñ`

ÇÝã-áñ ï»Õ ÙáõÃÁ ³í»ÉÇ ¿ñ ÙáõÃ, ¨ ³Û¹ ÙÃ³Ý Ù»ç

»ñÏáõ Ï³Ý³ã Ï»ï, Éáõë³íáñ Ï³Ý³ã, Ù»ñÃ Ùáï»ÝáõÙ ¿ÇÝ

áõ Ù»ñÃ Ñ»é³ÝáõÙ, ¨ ùá Ù³ñÙÇÝÁ Ó·í»ó, í»ñ »É³í`

¨ ëñï³å³ï³é í³½áõÙ ¿Çñ ³ñ¹»Ý ù³Õ³ù³ÛÇÝ Ù»Í ³Û·áõ

áõÕÕáõÃÛ³Ùµ, ¨ Ñ»Ýó ¹é³Ý Ùáï ù»½ ¹ÇÙ³íáñ»ó Î³åáõÛï

¸³ÝáõµÇ ³ÉÇùÝ ³é³çÇÝ, ¨ Ã³ùÝí»Éáí ÙÃÝáõÙ Ëï³ó³Í

ëïí»ñÝ»ñÇ Ù»ç, ³é³ç ·Ý³óÇñ. Ã÷»ñÇ ÙÇçÇó »ñ¨áõÙ ¿ÇÝ å³ñ½

í³ÉëÇ Ý»ñ¹³ßÝ³Ï ï³Ïïáí ½µáëÝáÕ ù³ÛÉùÁ ½áõÛ·»ñÇ`

Ç~Ýã Ññ³ß³ÉÇ ï»ë³ñ³Ý ¿ñ ¹³ - ³Ûñ»ñ å³ïí³ñÅ³Ý,

¨ ½ÇÝíáñ³Ï³Ý Ýí³·³ËÙµÇ ·áñÍÇùÝ»ñÇ å»ë åëåÕáõÙ ¿ÇÝ

Ù³ùáõñ ë³÷ñí³Í ³Ûï»ñÁ Ýñ³Ýó, ÇëÏ ×³ñÙ³Ý¹Ý»ñÁ,

Ïá×³ÏÝ»ñÝ Ñ³å³… ºí ïÇÏÝ³Ûù ÷³ñÃ³Ù, ÉÇùÁ ÏñÍù»ñáí,

³¹³Ù³Ý¹Ý»ñÇ, áëÏÛ³, ³ñÍ³ÃÛ³ ·áïÇÝ»ñÇ áõ Ù³ï³ÝÇÝ»ñÇ,

Å³ÝÛ³Ï, ßÕÃ³ÛÇ, ³å³ñ³Ýç³ÝÇ, ³Ï³ÝçûÕ»ñÇ ë³ÑáõÝ-

ß³ñÅ³Ï³Ý ×áË óáõó³Ñ³Ý¹»ë` Ç՜Ýã Ññ³ß³ÉÇ ï»ë³ñ³Ý ¿ñ ¹³.

³ÝóÝáõÙ ¿ÇÝ Ñå³ñï ï³ï»ñ-å³å»ñÇ, ³ÕçÇÏ-Ñ³ñëÝ»ñÇ

¨ ÷»ë³Ý»ñÇ Çñ³ñ ë»ÕÙí³Í ß³ñù»ñÝ Ñ³Ù»ñ³ßË, µáÉáñÁ

ËÙµáí, µáÉáñÝ áõë-áõëÇ, ÙÇ³ÛÝ ¹áõ Ù»Ý³Ï, ó³Ýó³é Ùáñáõùáí,

·ÉáõË¹ Ã»ù³Í ³ç áõëÇ¹ íñ³, Ù³ñ³Í Ñ³Û³óùáí Ã÷»ñÇ ÙÇçÇó

Ý³ÛáõÙ ¿Çñ Ýñ³Ýó, ¨ Ó»éù¹ ³Ï³Ù³ Ã³ó ·»ñ»½Ù³ÝÝ ¿ñ ßáÛáõÙ

ùá ÙÇ³Ï, Ù»é³Í ÁÝÏ»ñáç, ¨ ÏñÏÝáõÙ ¿ÇÝ ßáõñÃ»ñ¹ ³Ï³Ù³.

»Ã» ·³ñáõÝÁ ³ÝÓñ¨áï ÉÇÝÇ, »Ã» ³Ù³éÁ ÉÇÝÇ ³ñ¨áï,

»Ã» ³ßáõÝÁ µ³ñ»ëÇñï ÉÇÝÇ, »Ã» ÓÙé³ÝÁ ³é³ï ÓÛáõÝ ï»Õ³…

QUIDNAM FUTURUM EST?*

¶áõó» ÙÇ ûñ ÏÑÇß»Ù, Ã» »ë áñï»±Õ »Ù ï»ë»É ³Ûë ÝÏ³ñÁ ÑÇÝ.

Ñ³ñÃ, ë¨ Ù³½»ñÁ ·áñß ·ÉË³ßáñáí ÏáÏÇÏ ÷³Ã³Ã³Í,

Ó»éù»ñÁ Ë³ã³Í ÏñÍù»ñÇ íñ³, ß³ñí³Í ¿ÇÝ Ï³Ý³Ûù

¹³ñå³ëÝ»ñÇ ¹»Ù ¨ µ³ó ³ãù»ñáí ³ÝÃ³ñÃ Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝ

Çñ³ñ áõ Ñ»éáõ: úñí³ ³í³ñïÝ ¿ñ` ÙÃÇ ·áÉáñßÇÝ ÍáñáõÙ ¿ñ

Ï³Ù³ó ¹áõ¹áõÏÇ Ã³ÝÓñ Ù»Õ»¹áõ ÝÙ³Ý, ë¨ù³ñ ïÝ»ñÇ

å³ï»ñÇó ÷³÷áõÏ ¨ Ëï³Ý³Éáí Ý³Ë ·»ïÝÇ íñ³, ùÇã-ùÇã

»ÉÝáõÙ ¿ñ, ï³ñ³ÍíáõÙ í»ñ¨: úñí³ ³í³ñïÝ ¿ñ` í»ñ³¹³ñÓÇ

Å³Ù, ¨ Ñ»éíáõÙ, ³Ñ³, ÷áÕáóÇ Í³ÛñÇó ÉëíáõÙ »Ý Í³Ýñ

ù³ÛÉ»ñÇ Ó³ÛÝ»ñ, ³å³, »ñ¨³ó ËáõÙµÁ ÙÇ³ÓáõÛÉ, Ù»Ï Ù³ñÙÇÝ

¹³ñÓ³Í ËáõÙµÁ ûñáñíáÕ, Ñ»Ýí³Í áõë-áõëÇ, Çñ³ñÇó Ï³éã³Í,

Í³ÉíáÕ áïÝ»ñÁ ß³ñÅ»Éáí ÙÇ Ï»ñå, É³ñí³Í Ñ³Û³óùáí

áõ Ï»ÝïñáÝ³ó³Í, ÷³Ã ÁÝÏÝáÕ É»½áõ, ßßáõÏÝ»ñ Ë»Õ¹í³Í,-

Ð³ÏáµÇÝ å³Ñ»ù…áõëï»Ý í³ï³ó³í…¹ñáß³ÏÝ»ñÁ

åÇÝ¹ µéÝ»ù, ïÕ»ñù…: ºí ¹ñáßÝ»ñÁ` ºÝáíùÁ, ³Ñ³,

·³ÛÃ³ÏÕáõÃÛ³Ý ÙÇñ·Á ×½Ù»ÉÇë, ¨ ÍËÇ ÝÙ³Ý ¹áõñë ¿

ëáÕáëÏáõÙ ¹³ÉáõÏ ë³ï³Ý³Ý…: ¾ÉÇ ¹ñáßÝ»ñ, å³ïÏ»ñÝ»ñ

¿ÉÇ` ¸³íÇÃ Ø³ñ·³ñ», Ðáíë»÷ áõ ²µ»É…

…îáõÝ ¿ÇÝ ¹³éÝáõÙ Ñ³ÕÃáõÃÛ³Ý ¹³ßïÇó ÑéáíÙ»³Ï³Ý

½áñ³í³ñÝ»ñÁ, ¨ îÇ·ñ³Ý Ø»ÍÇ Ñ½áñ µ³Ý³ÏÝ ¿ñ

Ñ»éáõ-Ñ»é³íáñ ³Ý³å³ïÝ»ñÇ ÷áßÇÝ áõë»ñÇÝ` Ñ³ÕÃ³Í

áõ Ñá·Ý³Í í»ñ³¹³éÝáõÙ »ï` ÑáÕÁ Ñ³Ûñ»ÝÇ: ºí ÷³ñ³íáÝÁ`

³ç Ó»éùÁ å³ñ½³Í, áõÕÇÕ-ÓÇ· Ï³Ý·Ý³Í Çñ Ù³ñï³Ï³éùáõÙ

÷áßáõ ³Ùå»ñÁ »ñÏÇÝù Ñ³Ý»Éáí ëáõñáõÙ` óÝÍáõÃÛ³Ý

×Çã áõ ³ÕÙáõÏÇÝ ³ÝÑ³Õáñ¹, Ñå³ñï…¨ ÍÝÍÕ³Ý»ñÇ,

ß»÷áñÇ ½í³ñÃ Ï³Ýã»ñÇ ÙÇçáí…: Ð»ïá Í³ÕÇÏÝ»ñ, Ýí³·,

»ñ· áõ å³ñ ¨ ·ÇÝáõ Ñ»Õ»Õ: Ð³ÝáõÝ êáõñµ ÎáõÛëÇ Ù³ñïÇ

¹áõñë »É³Í »ñÏ³Ã³Ïáõé áõ Ñå³ñï ³ëå»ïÝ ¿ñ ½ÇÝí³Í

·ÉËáíÇÝ, ·áõÝ³ï ÅåÇïáí ³ñß³íáõÙ ¹³Ý¹³Õ` Ññ»ßï³ÏÝ»ñ ¿ÇÝ

Ã¨³ÍáõÙ û¹áõÙ ¨ ³ñ¨Ý ÇÝãå»ë áëÏ»½ûÍ åë³Ï, Ýß³Ý Ñ³ÕÃáõÃÛ³Ý

ßáÕßáÕáõÙ Ýñ³ ·ÉË³í»ñ¨áõÙ…

ØÇ·áõó» ÙÇ ûñ ÏÑÇß»Ù, Ã» »ë áñï»±Õ »Ù ï»ë»É ³Ûë ÝÏ³ñÁ ÑÇÝ`

ãÏ³ÛÇÝ ÍÝÍÕ³Ý»ñ áõ ³ñ¨ ãÏ³ñ, ãÏ³ÛÇÝ Í³ÕÇÏÝ»ñ,

¨ ûñáñí»Éáí ËáõÙµÝ ¿ñ Ùáï»ÝáõÙ, ¨ ËÙµÇó, ³Ñ³, ½³ïí»ó

ÙÇ Ù³ñÙÇÝ` Ó»éùÇÝ ¹ñáß³Ï, Ï³Ý·Ý»ó ÙÇ í³ÛñÏÛ³Ý áõ Ñ»ïá

÷Éí»ó Çñ ¹³ñå³ëÇ ¨ Ó»éù»ñÁ ÏñÍùÇÝ Ë³ã³Í Çñ ÏÝáç

áïÝ»ñÇ ³é³ç…: ºí ÏÇÝÁ ³ÝËáë Ïé³ó³í íñ³Ý, í³ñÅ ß³ñÅáõÙÝ»ñáí ¹³ñå³ëÇ ¹»ÙÇó Ý»ñë ù³ß»ó Ù³ñÙÇÝÝ Çñ

÷³ñ³íáÝÇ, áñÁ ùÃÇ ï³Ï ÙñÃÙñÃáõÙ ¿ñ, Ã»` ¿ë Ù»ÏÝ ¿É

ËÙ»Ýù Ù»ñ Ý³ÙáõëÇ áõ Ã³ëÇµÇ Ï»Ý³ó…

ÆëÏ »ñµ Ë³í³ñáõÙ ËáõÙµÁ í»ñ³ó³í, »ñµ ïáõÝ ù³ß»óÇÝ

³ëå»ïÇÝ í»ñçÇÝ, ÝÏ³ñÇ Ù»ç å³ñ½ ³·é³íÝ »ñ¨³ó ë¨

ë»ñÃáõÏ³íáñ, Ñ³½³ó ÙÇ Ã»Ã¨, Ý³Û»ó ³ãù»ñÇë ¨ Ññ³ß³ÉÇ

É³ïÇÝ»ñ»Ýáí Ñ³ñóñ»ó Ñ³ÝÏ³ñÍ. §QUIDNAM FUTURUM EST?¦-

ï³ñ³Ïáõë³Ýùáí Éé»óÇ ÙÇ å³Ñ, Ñ»ïá áõë»ñë í»ñ¨

ù³ß»óÇ` ³ÛëÇÝùÝ, »Õµ³Ûñ, »ë ÇÝã ÇÙ³Ý³Ù,

»ë ÇÝã ÇÙ³Ý³Ù…

----

*Æ±Ýã ¿ ÉÇÝ»Éáõ Ñ»ïá /É³ï./

²Üìºðæ ìºð²¸²ðÒ

Ì»ñáõÝÇÝ Ëáñ³Ù³ÝÏ Ååï³ó áõ Ã³ùóñ»ó ¹»ÙùÁ

ãáñãáñáõÏ áõë»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ: ²ëïí³Í ÇÙ,

µ³Ûó ã¿± áñ ¹áõ ×³Ý³ãáõÙ »ë Ýñ³Ý, Í»ñáõÝáõÝ,

áñÁ ÍÝí»É ¿ ³Ûë ·Çåë» ³ñÓ³ÝÝ»ñÇ Ñ»ï, Í»ñáõÝáõÝ,

áñÇÝ ³Ù»Ý ·³ñÝ³Ý³ÙáõïÇ Ý»ñÏáõÙ »Ý í³é Ï³Ý³ã

·áõÛÝáí, ³ÃáéÝ»ñÇ, ó³ÝÏ³å³ïÝ»ñÇ, Ï³ñáõë»ÉÝ»ñÇ,

÷³Ûï» ÓÇ»ñÇ, ÷³Ûï» ³ñç»ñÇ, ÷³Ûï» ÷Õ»ñÇ ¨ ÙÛáõë

ã³÷³½³Ýó ³ÝÑñ³Å»ßï ¨ ã³÷³½³Ýó ÷³Ûï»

¨ ã³÷³½³Ýó Ï³ñ¨áñ Ù³Ýñ³Ù³ëÝ»ñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ,

Í»ñáõÝáõÝ, áñÁ Ëáñ³Ù³ÝÏ Ååï³ó ¨ ·ÉáõËÁ Ã³ùóñ»ó

ãáñãáñáõÏ áõë»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ: ²ëïí³Í ÇÙ, µ³Ûó ã¿± áñ

¹áõ ³Ù»Ý ÓÙ»é ³ßË³ñÑÇ µáÉáñ Í³Ûñ»ñÇó ·³ÉÇë »ë

³Ûë Ñ»éáõ ÁÝÏ³Í ù³Õ³ùÁ ¨ ï»Õ »ë Ñ³ëÝáõÙ

×Çßï ³ÛÝ å³ÑÇÝ, »ñµ µáÉáñ ÷áÕáóÝ»ñÇó Ã³ÕÙ³Ý

ïËáõñ Ã³÷áñÝ»ñ »Ý »ÉÝáõÙ ùá ¹»Ù ¨ µáÉáñ

¹³·³ÕÝ»ñÇó Ëáñ³Ù³ÝÏ ÅåïáõÙ ¿ Ñ»Ýó ÝáõÛÝ ³Ûë

Í»ñáõÝÇÝ ¨ ¹»ÙùÁ Ã³ùóÝáõÙ Í³ÕÇÏÝ»ñÇ, ¿Å³Ý³·ÇÝ

û¹»ÏáÉáÝÝ»ñÇ ¨ Ñ³ïÏ³å»ë, ãáñãáñáõÏ áõë»ñÇ

³ñ³ÝùáõÙ: ´³Ûó ùá ³ãù»ñáõÙ ÑÇÙ³ ãÏ³ áãÇÝã

³ñóáõÝùÇó µ³óÇ, áñáíÑ»ï¨ Ñ»éáõ-Ñ»éíÇó »Ï»É

¨ Ï³Ý·Ý»É »ë ùá ù³Õ³ùÇ ß»ÙÇÝ ¨ Ã³ÏáõÙ »ë Ýñ³

¹³ñå³ëÝ»ñÁ, Ã³ÏáõÙ »ë áõÅ·ÇÝ áõ áõÅ·ÇÝ, µ³Ûó

áã áù ãÇ ÉëáõÙ ù»½, µ³Ûó áã áù ãÇ »ÉÝáõÙ ùá ¹»Ù,

¨ ·Çåë» ³ñÓ³ÝÝ»ñÝ »Ý ÙÇ³ÛÝ Ëáñ³Ù³ÝÏ ÅåïáõÙ

¨ Ã³ùóÝáõÙ ¹»Ùù»ñÁ

ãáñãáñáõÏ áõë»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ:

²è²æÆÜ êºðÀ

²é³çÇÝ ë»ñÁ, áñÁ Ã³ùÝíáõÙ ¿ ëïí»ñÝ»ñÇ Ù»ç,

ù³Õ³ùáõÙ, áõñ áã áù ù»½ ãÇ ÑÇßáõÙ, áõñ áã áù

ãÇ Ý³ÛáõÙ ù»½, µ³Ûó ³ëáõÙ »Ý ³é³Ýó Ý³Û»Éáõ`

ïËáõñ ¿, ¨ ³í»ÉÇ ¿ ïËáõñ, »ñµ ßñçáõÙ »ë Ñ³Û³óù¹

¨ ½ÁñÁÝ· - ½ÁÝ· - ½ÁñÁÝ·… ÕáÕ³ÝçáõÙ »Ý ù³Õ³ùÇ

µáÉáñ »Ï»Õ»óÇÝ»ñÁ, ¨ å³ï»ñÇ ï³Ï ÙáñÃíáÕ

×»ñÙ³Ï ³Õ³íÝÇÝ»ñÇ Ñ³Û³óùáõÙ ³ñÝ³ù³Ù ¿ ÉÇÝáõÙ

³é³çÇÝ ë»ñ¹, áñÁ Ã³ùÝíáõÙ ¿ ëïí»ñÝ»ñÇ Ù»ç,

÷³÷áõÏ ÷»ïáõñÝ»ñÁ ùë»Éáí ë¨ áõ Ñ³ñÃ å³ï»ñÇ

ÏáõÛñ áõ ë·³íáñ ³ãù»ñÇÝ…

ÆëÏ Ýñ³Ýù ã»Ý Ý³ÛáõÙ ù»½, µ³Ûó ³ëáõÙ »Ý ³é³Ýó

Ý³Û»Éáõ` Ç½áõñ ¿, µ³Ûó ³í»ÉÇ ¿ Ç½áõñ, »ñµ ßñçáõÙ »ë

Ñ³Û³óù¹ ¨ ·ÉËÇí³Ûñ Ý»ïíáõÙ ï³ñÇÝ»ñÇ çñÑáñÇ Ù»ç

¨ É³óÝ áõ Ñ»Ï»ÏáóÁ Í³Ýñ Ñá·áóÇ å»ë åáÏíáõÙ »Ý

Ù³ñÙÝÇó¹ áõ ÏÝ×ÇéÝ»ñÝ »Ý åáÏíáõÙ Ù³ñÙÝÇó¹,

¨ Ù³ÝÏáõÃÛáõÝ¹ ÉóíáõÙ ¿ ³ãù»ñÇó¹ Ý»ñë ¨ ë»ÕÙáõÙ ¿

ëÇñï¹…ë»ÕÙáõÙ ¿ ëÇñï¹…: ºí Ë»Õ¹íáÕÇ å»ë`

½³ñÙ³ÝùÇó áõ ÑÇ³óÙáõÝùÇó µ³óáõÙ »ë µ»ñ³Ý¹

×ã³Éáõ Ñ³Ù³ñ, áñáíÑ»ï¨ ï»ëÝáõÙ »ë Ýñ³Ý…Üñ³Ý…

ËáñùáõÙ, ³Ù»Ý³Ñ»éíáõÙ, ³Ù»Ý³í»ñçáõÙ,

ëïí»ñÝ»ñÇ Ù»ç` ×»ñÙ³Ï ³Õ³íÝÇÝ – ë»ñÁ ³é³çÇÝ,

áñÁ Ù»ÏÇÏ-Ù»ÏÇÏ åáÏáõÙ ¿ Çñ ÷³÷áõÏ ÷»ïáõñÝ»ñÁ,

Ù»ÏÇÏ-Ù»ÏÇÏ µ³óáõÙ ¿ Çñ ³ñÝ³Íáñ í»ñù»ñÁ,

¨ Ë»Õ¹íáÕÇ å»ë` ó³íÇó áõ ÏëÏÇÍÇó µ³óáõÙ »ë µ»ñ³Ý¹

×ã³Éáõ Ñ³Ù³ñ ¨ ….½ÁñÁÝ·-½ÁÝ·-½ÁñÁÝ·

ÕáÕ³ÝçáõÙ »Ý ù³Õ³ùÇ µáÉáñ »Ï»Õ»óÇÝ»ñÁ…

ÆêÎ ä²îÎºðÀ ØÜàõØ ¾ ÜàõÚÜÀ

ºí áÙÝ æáñçá ¹» ÎÇñÇÏá áõ½»ó ÙïÝ»É

³ÝÙ³ÑÝ»ñÇ ß³ñùÁ ¨ ¹áõ ³Û¹ Ù³ëÇÝ ÇÙ³ó³ñ

µ³í³Ï³ÝÇÝ áõß, û՜, ÇÝã ïËñáõÃÛáõÝ,

û՜, ÇÝã ïËñáõÃÛáõÝ…

ÆëÏ å³ïÏ»ñÁ ÙÝáõÙ ¿ ÝáõÛÝÁ` ÙÇ³ÛÝ ãÝãÇÝ

÷á÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñ: ¶³í³é³Ï³Ý ÷áùñÇÏ ù³Õ³ùáõÙ

³Ûëûñ Ù³Ýñ ÓÛáõÝ ¿ ·³ÉÇë, Ã»ñÃÇ Ïñå³ÏÝ»ñÁ

ÉÇ »Ý ³ÝÇÙ³Ý³ÉÇ ÝáñáõÃÛáõÝÝ»ñáí, ³ÛÝï»Õ

³Ùë³·ñ»ñÝ »Ý ¹»ÕÝáõÙ ·áõÛÝ½·áõÛÝ å³ïÏ»ñÝ»ñáí,

ÇëÏ í³×³éáÕÝ Ñå³ñï ¿ Çñ ³Ýáõñ³Ý³ÉÇ ·áÛáõÃÛ³Ùµ:

Ü»ñ»ó»ù, µ³Ûó ã¿± áñ ³Ûë ³Ù»ÝÁ ×Çßï ¿, ×Çßï ¿ ³Ù»Ý ûñ,

×Çßï ¿ ³Ù»Ý ï»Õ, ¨ »ñµ ù³ÛÉáõÙ »ë ÷áÕáóáí Ý»ñù¨

¨ Ññ³å³ñ³ÏÝ ¿ µ³óíáõÙ ùá ¹ÇÙ³ó, ¹áõ Ùï³ÍáõÙ »ë`

³Ñ³ ïËñáõÃÛáõÝ, ¨ ¹áõ ³Û¹ Ù³ëÇÝ ÇÙ³ó³ñ ß³ï áõß:

¶³í³é³Ï³Ý ÷áùñÇÏ ù³Õ³ùáõÙ ³Ûëûñ Ù³Ýñ

ÓÛáõÝ ¿ ·³ÉÇë, ÇëÏ ¹áõ Ã»ñÃáõÙ »ë ·ñùÇ ÙÛáõë ¿çÁ

¨ ³Ï³ÝçÇ Í³Ûñáí ÉëáõÙ, Ã» ÇÝãå»ë Éáõë³ÙáõïÇ ï³Ï

ÙÇ ÷áùñÇÏ ïÕ³ ëáõÉáõÙ ¿ ³ÝÑ³í³ï³ÉÇáñ»Ý áõñ³Ë ÙÇ »ñ·:

ºí Ñ»ïá å³ïÏ»ñÁ ÙÃÝáõÙ ¿ Ï³Ù³ó-Ï³Ù³ó ¨ ¹áõ

·ÇñùÁ Í³ÉáõÙ-¹ÝáõÙ »ë ÙÇ ÏáÕÙ ¨ ·ÉáõË¹ ³éÝáõÙ

³÷»ñÇ¹ Ù»ç ¨ Ùï³ÍáõÙ »ë »ñÏ³ñ,

ß³՜ï »ñÏ³ñ…ºñÏ³ñ:

²ÚÜ î²ðÆÜºðÆÜ

²ÛÝ ï³ñÇÝ»ñÇÝ ³ÝÓñ¨Ý»ñÝ ³í»ÉÇ ßáõï-ßáõï ¿ÇÝ ·³ÉÇë,

¨ ÏÇÝáÛÇ Ñ»ñÃ»ñÝ ³í»ÉÇ »ñÏ³ñ ¿ÇÝ: ¸ñ³Ýù ³ÛÝ ï³ñÇÝ»ñÝ ¿ÇÝ,

»ñµ ÍËáõÙ ¿ÇÝù áã Ã» ÇÝã-áñ å³ï×³éáí, ³ë»Ýù, áõñ³Ë³Ý³ÉÇë,

Ï³Ù ïËñ»ÉÇë, ³ÛÉ` ÍËáõÙ ¿ÇÝù, áñå»ë½Ç ÙÇ ùÇã áõñ³Ë³Ý³ÛÇÝù,

ÇëÏ ïËñáõÙ ¿ÇÝ ëáíáñ³µ³ñ Ù»ñ ÍÝáÕÝ»ñÁ: ºë ÑÇÙ³ ã·Çï»Ù`

ëÇñá±õÙ »Ù, Ã»± ã»Ù ëÇñáõÙ ³Û¹ ï³ñÇÝ»ñÁ, »ñµ ïÕ³Ù³ñ¹Ï³ÛÇÝ

³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñ ½µ³ÕÙáõÝùÁ Ù³ñÙÝÇ ³Ù»Ý³ï³ñµ»ñ Ù³ë»ñÇ íñ³

¹³çí³ÍùÝ»ñ ³Ý»ÉÝ ¿ñ, ¨ Ñ³Ýñ³ÛÇÝ µ³ÕÝÇùÝ»ñÁ Ù»ñ ³é³çÇÝ

·»Õ³ÝÏ³ñã³Ï³Ý óáõó³Ñ³Ý¹»ëÝ»ñÝ ¿ÇÝ, áõñ Ïï³íÝ»ñÁ

áã Ã» å³ï»ñÇó ¿ÇÝ Ï³Ëí³Í, ³ÛÉ` ³½³ïáñ»Ý ßñçáõÙ ¿ÇÝ

³ÕÙáõÏáí áõ ·áÉáñßáí Éóí³Í ëñ³ÑáõÙ, ¨ Ù»Ýù

åïïíáõÙ ¿ÇÝù Ã³ó áõ û×³é³å³ï Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ ³ñ³ÝùáõÙ,

¨ ºñí³Ý¹ øáã³ñÇó ³ÝÏ³Ë Ñ³ÛïÝ³·áñÍ»Éáí ö»ÝÃÛáõÕ ¹»Ý É³

ëå³ëÇ ·³ÕïÝÇùÝ»ñÁ, ³ÝëùáÕ ÑÇ³óÙáõÝùáí ½ÝÝáõÙ ¨ Ñ»Ýó ï»ÕáõÙ ¿É, áïÇ íñ³ Ù³Ýñ³ÏñÏÇï ùÝÝ³ñÏáõÙ ¿ÇÝù

íÇß³åûÓ»ñáí, Íáí³Ñ³ñë»ñáí, ¹³ßáõÝ³Ñ³ñ ëñï»ñáí,

Ï³ñ³åÝ»ñáí áõ Ññ»ßï³ÏÝ»ñáí å³ïí³Í Ïï³íÝ»ñÁ

ÉåñÍáõÝ…: ²ÛÝ ï³ñÇÝ»ñÁ, »ñµ ÝáõÛÝÇëÏ Ñ³ñ³½³ï

ùñáç Ñ»ï ÷áÕáóáõÙ ßñç»ÉÁ Ñ»ñáëáõÃÛáõÝ ¿ñ ³Ý»ñ¨³Ï³Û»ÉÇ,

Ñ³í³Ý³Ï³Ý Ñ»ï¨³ÝùÝ»ñÁ` Ë³Ûï³é³Ï Í»ÍÝ ¿ñ áõ

Ï³åïáõÏÝ»ñÁ ³ãù»ñÇ ï³Ï áõ Ù³ñÙÝÇ ½³Ý³½³Ý ³ÛÉ Ù³ë»ñáõÙ:

´³Ûó »ë É³í ÑÇßáõÙ »Ù, ³ÝÓñ¨Ý»ñÝ ³í»ÉÇ ßáõï-ßáõï ¿ÇÝ ·³ÉÇë,

¨ ß»Ýù»ñÇ ßù³Ùáõïù»ñáõÙ ËÙµí³Í` ëÇñ³Ñ³ñíáõÙ ¿ÇÝù

³é³íáïÇó ÇñÇÏáõÝ, áñáíÑ»ï¨ ¹»é¨ë Ñ»éáõëï³óáõÛó ãÏ³ñ,

¨ ÇÝãù³Ý ³ë»ë Å³Ù³Ý³Ï áõÝ»ÇÝù ëÇñ³Ñ³ñí»Éáõ: ´³Ûó

³ÝÓñ¨Ý»ñÁ »ñµ»ÙÝ ¹³¹³ñáõÙ ¿ÇÝ, ¨ ¹³ë»ñÁ ë»ñï³Í,

Ù³ùáõñ Éí³óí³Í, ÏáÏÇÏ ë³Ýñí³Í ³ÕçÇÏÝ»ñÁ ¹áõñë ¿ÇÝ

·³ÉÇë å³ïß·³Ùµ, ¨ Ù»Ýù ï»ÕÝáõï»ÕÁ ëÇñ³Ñ³ñíáõÙ ¿ÇÝù

¨ Ñ»ïá Ýñ³Ýó ³ÝáõÝÝ»ñÝ ¿ÇÝù ¹³çáõÙ Ù»ñ Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ

íñ³, áñáíÑ»ï¨ ¹»é¨ë Ñ»éáõëï³óáõÛó ãÏ³ñ, ÇëÏ ÏÇÝáÛÇ

Ñ»ñÃ»ñÁ ã³÷³½³Ýó »ñÏ³ñ ¿ÇÝ, ¨ Ù»ñ ¹³ç³Í Ã¨»ñÁ

óáõó³¹ñ³µ³ñ Ù»ñÏ³óñ³Í, ûñÝÇµáõÝ óóíáõÙ ¿ÇÝù

å³ïß·³ÙµÝ»ñÇ ï³Ï, ÍËáõÙ ¿ÇÝù, áñå»ë½Ç ÙÇ ùÇã

áõñ³Ë³Ý³ÛÇÝù ¨ Ý³ÛáõÙ ¿ÇÝù Ù»ñ ëÇñ³Í ³ÕçÇÏÝ»ñÇÝ,

áñáÝù Ï³ñ¹áõÙ ¿ÇÝ ï³é³ëË³ÉÝ»ñáí Éóí³Í Çñ»Ýó

³ÝáõÝÝ»ñÁ Ù»ñ Ã¨»ñÇ íñ³, ùã÷ãáõÙ ¿ÇÝ Çñ³ñ ³Ï³ÝçÇ,

ÍÇÍ³ÕáõÙ ¨ ÙÇ ûñ ¿É Ñ³ÝÏ³ñÍ ³ÝÑ»ï³ÝáõÙ ¿ÇÝ

å³ïß·³ÙµÇó… ¨ Ù»Ýù »ñÏ³ñ ÙáñÙáùíáõÙ ¿ÇÝù,

¨ ÏáñëïÇ ïÇñáçÁ` Ù»ñ ³Ýã³÷³Ñ³ë ï³ñ³µ³ËïÇ

Ã¨»ñÝ ÁÝÏ³Í, áñå»ë ÙËÇÃ³ñáõÃÛáõÝ ³Ù»Ý³í»ñÇÝ`

ï³ÝáõÙ ¿ÇÝù ÏÇÝá ¨ Ñ³½³ñ»ñáñ¹ ³Ý·³Ù Ý³ÛáõÙ

§²é³çÇÝ ëÇñá »ñ·Á¦, ÙÇÝã Ù»ñ ÁÝÏ»ñÁ µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ áÕµáõÙ ¿ñ`

ÙáõÃ ¹³ÑÉÇ×áõÙ Ýëï³Í…: ÆëÏ Ù»Ýù É³ÉÇë ¿ÇÝù µáÉáñë

ÙÇ³ëÇÝ, áñáíÑ»ï¨ ·Çï»ÇÝù, ·³Éáõ ¿ Ý³¨ Ù»ñ ûñÁ,

³ÝËáõë³÷»ÉÇáñ»Ý ·³Éáõ ¿, å³ïß·³ÙµÇó ï³Ý»Éáõ »Ý

Ý³¨ Ù»ñ ëÇñ³ÍÝ»ñÇÝ, áñáÝó ³ÙÇëÝ»ñ ³Ýó ï»ëÝ»Éáõ ¿ÇÝù

÷áÕáóáõÙ` ÏÉáñ³ó³Í ÷áñ»ñÁ Ñ³ÕÃ³Ï³Ý óó³Í, ï³ñÇù³íáñ

ÇÝã-áñ ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó Ñ»ï Ã¨-Ã¨Ç ßñç»ÉÇë…: Ð»ïá

å³ïß·³ÙµÝ»ñÁ ¹³ï³ñÏí»óÇÝ µáÉáñáíÇÝ:

¸³ï³ñÏí³Í ëñï»ñáí, ¹³çí³Í Ã¨»ñáí »ñÏ³ñ

Ï³Ý·Ý»óÇÝù ¹³ï³ñÏ å³ïß·³ÙµÝ»ñÇ ï³Ï, ÍËáõÙ ¿ÇÝù

áõ ã¿ÇÝù Ï³ñáÕ³ÝáõÙ áõñ³Ë³Ý³É…: Ð»ïá ·ÉËÇÏáñ

Ñ»é³ó³Ýù` ³é³Ýó Çñ³ñ Ý³Û»Éáõ: ÆëÏ Ñ»ïá

³ÝÓñ¨Ý»ñÁ ¹³Ý¹³Õ»óÇÝ Ñ³ÝÏ³ñÍ ¨ ³å³`

Ïïñí»óÇÝ ³Ýí»ñ³¹³ñÓ:

ºðºÊ²Ü, àð ²ðÂÜ²òºÈ àõ È²ÈÆê ¾ð

Ø³ñÙ³Ý¹ ³ÝÓñ¨ ¿ñ Ù³ÕáõÙ ´áßÇ Ã³ÕáõÙ ¨ ûñÁ »ñ»ùß³µÃÇ ¿ñ:

¶áñß ÙáõÃáõÉáõëÇ ÙÇçáí ·³ÉÇë áõ ï»Õ ã¿ñ Ñ³ëÝáõÙ ÚáÃí»ñùÇ

ÕáÕ³ÝçÁ Ñ»é³íáñ, ·³ÉÇë ¿ñ áõ Ë³éÝíáõÙ ³ñÃÝ³ó³Í

»ñ»Ë³ÛÇ É³óÇÝ, ¹³ñå³ëÝ»ñÇ ×éÝãáóÇÝ áõ Ñ³½ÇÝ

ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó, áñ Í³Ýñ ù³ÛÉ»ñáí »ÉÝáõÙ ¿ÇÝ ïÝ»ñÇó

áõ Ñ³Ý¹Çë³íáñ, ¹³Ý¹³Õ Ù³ñáõÙ ³ÝÓñ¨Ç Ù»ç ÙÇ³É³ñ:

´áßÇ Ã³ÕáõÙ »ñ»ùß³µÃÇ ¿ñ` ³ÝÃÇí, ³ÝÅ³Ù³Ý³Ï, ³ÝÑáõÛë:

ØÇ å³é³í åÇïÇ Ù»éÝ»ñ` ÍáéÝ»ñáí, ÃáéÝ»ñáí ßñç³å³ïí³Í,

¨ Çñ ·áñÍÝ ÇÙ³óáÕ ï³Ý ßáõÝÁ í³ÛáõÙ ¿ñ µ³ñ»ËÕ×áñ»Ý,

í³ÛáõÙ ¿ñ ³é³Ýó Ñ³×áõÛùÇ` Ñ³ÉÇó ÁÝÏ»É ¿ñ ³ñ¹»Ý…

Þ³µ³ÃÇó ³í»ÉÇ ¿ñ` å³é³íÁ Ù»éÝáõÙ ¿ñ áõ ã¿ñ Ù»éÝáõÙ,

Çñ Ù»Í áñ¹áõÝ ¿ñ ëå³ëáõÙ, áñÇÝ Ñ»é³·Çñ ¿ÇÝ ïí»É

Ñ»é³íáñ ÙÇ ù³Õ³ù, ÙÇ ù³ÝÇ ûñí³ ×³Ý³å³ñÑáí,

áñï»Õ ³Ýí»ñç ÓÛáõÝ ¿ ·³ÉÇë ¨ ·áñß ÙáõÃáõÉáõëÇ ÙÇçáí

·ÝáõÙ-ï»Õ ãÇ Ñ³ëÝáõÙ ÚáÃí»ñùÇ ÕáÕ³ÝçÁ Ñ»é³íáñ, É³óÁ

»ñ»Ë³ÛÇ, ¹³ñå³ëÝ»ñÇ ×éÝãáóÝ áõ Ñ³½Á ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó…

…ºí ûñ»ñÁ, áñ ³ÝÓñ¨Ç ÝÙ³Ý Ù³ÕáõÙ »Ý ÙÇ³É³ñ,

³Ýí»ñç ß³ñ³ÝÁ »ñ»ùß³µÃÇÝ»ñÇ…ºí ÏÛ³ÝùÁ, áñ ³ÝóÝáõÙ ¿

·áñß ÙáõÃáõÉáõëÇ ÙÇçáí, ¨ Í»ñáõÝÇÝ - »ñ»Ë³Ý, ÑÇßá±õÙ »ë,

áñ ³ñÃÝ³ó»É áõ É³ÉÇë ¿ñ ´áßÇ Ã³ÕáõÙ, »ñµ ûñÁ

»ñ»ùß³µÃÇ ¿ñ

¨ Ù³ñÙ³Ý¹ ³ÝÓñ¨ ¿ñ Ù³ÕáõÙ…

ÂÔÂº Üàð î²ðÆ

ºí »ñµ ³ÝóÝáõÙ ¿Ç ÷áÕáóáí, ÑÇß»óÇ ½³ñÙ³Ý³ÉÇáñ»Ý å³ñ½

Üáñ ï³ñí³ í³Õáõó ³Ýó³Í ÙÇ ·Çß»ñ: ê³ µáÉáñáíÇÝ ¿É

ëáíáñ³Ï³Ý å³ïÙáõÃÛáõÝ ã¿, ¨ µ³í³Ï³ÝÇÝ ¹Åí³ñ ¿

í»ñ³Ï»Ý¹³Ý³óÝ»ÉÁ, µ³Ûó ³Ûë ³Ý·³Ù, ã·Çï»ë ÇÝãáõ,

ã³÷³½³Ýó Ñ»ßï ëï³óí»ó…: ä³ÛÍ³é í³éí»óÇÝ

ÑëÏ³Û³Ï³Ý ï³Ý µáÉáñ ÉáõÛë»ñÁ ¨ å³ï»ñÁ ¹³ñÓ³Ý

Ã³÷³ÝóÇÏ: ²Ñ³, Ñ³Ûñë ·³ÉÇë ¿` ÑëÏ³Û³Ï³Ý »Õ¨ÝÇÝ

ù³ñß ï³Éáí /»ë ÙïÝáõÙ »Ù ÙÇ ³ÝÏÛáõÝ, áñå»ë½Ç ÇÝÓ

ãÝÏ³ïÇ, Ã» ã¿ ß³ï Ï½³ñÙ³Ý³, Ã» ÇÝãáõ »Ù ³Ûëù³Ý Í»ñ³ó»É/,

³Ñ³, Ý³ ÙïÝáõÙ ¿ µ³ÏÇ ¹éÝáí /Ó·íáõÙ »Ù áïÇë Ù³ïÝ»ñÇÝ

¨ Éáõë³ÙáõïÇó Ý³ÛáõÙ »Ù Ý»ñë/, ùáõÛñ»ñë ëáëÏ³ÉÇ

áõñ³Ë³ó³Í ÃéãÏáïáõÙ »Ý, »ë ¿É »Ù ÃéãÏáïáõÙ` ÙÇ ÷áùñÇÏ,

ÙÇÝáõ×³ñ ïÕ³…ØÛáõë ë»ÝÛ³ÏÇó ¹áõñë ¿ ·³ÉÇë Ù³Ûñë,

Ý³ í»ñóÝáõÙ ¿ Ñáñë` ¹»é¨ë å³ï»ñ³½ÙÇó ß³ï ³é³ç

·Ýí³Í í»ñ³ñÏáõÝ, ¨ ·ÉË³ñÏÁ, áñÝ ³ñ¹»Ý »ïå³ï»ñ³½ÙÛ³Ý

Í³·áõÙ áõÝ»ñ, ¨ Ñ»ïá ÇÝã-áñ µ³Ý»ñ ¿ ³ëáõÙ, áñáÝù í³Õáõó

Ùáé³ó»É »Ù: ê»Õ³ÝÇ íñ³ ûÕáõ ßß»ñ ¿ÇÝ` çñáí Éóí³Í, ¨

ÉÇÙáÝ³¹Ç ßß»ñ`Éóí³Í çñáí, ßß»ñÁ å³ñåí³Í ¿ÇÝ å³ï»ñ³½ÙÇó

ß³ï ³é³ç ¨ ÙÇ³ÛÝ çáõñÁ »ïå³ï»ñ³½ÙÛ³Ý Í³·áõÙ áõÝ»ñ:

Ð»ïá »Õ¨ÝÇÝ ³Ùñ³óÝáõÙ »Ýù Ñ³ï³ÏÇÝ, ÇëÏ »ë ù³ñß »Ù

ï³ÉÇë Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÇ ³ñÏÕÁ ¨ å»ïù ¿ áñ ëáëÏ³ÉÇ ³ÕÙáõÏ

ÉÇÝÇ /³Ï³Ýçë Ùáï»óÝáõÙ »Ù Éáõë³ÙáõïÇ ³å³ÏáõÝ, µ³Ûó

áã ÙÇ Ó³ÛÝ ãÇ Ñ³ëÝáõÙ ÇÝÓ/: Ø³Ûñë µ³ñÏ³ÝáõÙ ¿ ùáõÛñ»ñÇë íñ³,

ÇëÏ Ñ³Ûñë ÇÝã-áñ µ³Ý»ñ ¿ áñáÝáõÙ ·ñå³ÝÝ»ñáõÙ, Ñ»ïá »ë

µ³ñÓñ³ÝáõÙ »Ù ³ÃáéÇÝ, »Õ¨Ýáõ ×ÛáõÕ»ñÇÝ ß³ñáõÙ Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñÁ`

ÃÕÃ» ßáÏáÉ³¹Ý»ñ, ÃÕÃ» ËÝÓáñÝ»ñ, ÃÕÃ» Ù³Ý¹³ñÇÝÝ»ñ, ÃÕÃ»

ÏáÝý»ïÝ»ñ ¨ ÙÇ ÒÙ»é å³åÇ` ßù»Õ áõ Ññ³ß³ÉÇ, áñ ·Ýí³Í ¿ñ

å³ï»ñ³½ÙÇó ß³ï ³é³ç, ÇëÏ ÙÝ³óÛ³É ÃáõÕÃÁ »ïå³ï»ñ³½ÙÛ³Ý Í³·áõÙ áõÝ»ñ: /øÇã Ñ»ïá »ë åÇïÇ ÁÝÏÝ»Ù

³ÃáéÇó, ¹³ É³í »Ù ÑÇßáõÙ, ×³Ï³ïÇë ëåÇÝ ÙÇÝã¨ ÑÇÙ³ Ï³/:

ºí ³Ñ³, Ïé³ÝáõÙ »Ù Ë³Õ³ÉÇù í»ñóÝ»Éáõ, ¨ ³Ñ³ ùáõÛñ»ñë

×ãáõÙ »Ý í³ËÇó ¨ Ù³Ûñë íñ³ ¿ í³½áõÙ ÇÙ É³óÇ Ó³ÛÝÇó,

¨ Ñ³Ûñë, áñ Ï³ñÏ³Ù³Í Ý³ÛáõÙ ¿ñ Çñ íÇñ³íáñ Ó»éùÇÝ, áñáí

ãÏ³ñáÕ³ó³í ÇÝÓ å³Ñ»É, »ñµ ÁÝÏÝáõÙ ¿Ç, íÇñ³íáñ Ó»éùÇÝ,

áñÁ ¹»é ÝííáõÙ áõ ó³íáõÙ ¿ íÇñ³Ï³å»ñÇ Ù»ç, íÇñ³Ï³å»ñÁ`

Ýí»ñÁ ÙÇ³Ï, áñ Ñ³Ûñë µ»ñ»É ¿ å³ï»ñ³½ÙÇ ¹³ßïÇó, ¨ ÑÇÙ³

÷³Ã³ÃáõÙ ¿ÇÝ ×³Ï³ïÇë, áñ ³ñÛáõÝÁ ¹³¹³ñÇ…: ºí Ñ»ïá

Ñ³ÝÏ³ñÍ ÉáõÛë»ñÁ Ñ³Ý·áõÙ »Ý, ¨ ÑëÏ³Û³Ï³Ý ïáõÝÁ

Ã³ÕíáõÙ ¿ ÙÃáõÃÛ³Ý Ù»ç…: Ð»ïá, »ë ß³ñáõÝ³Ï»óÇ ù³ÛÉ»É

÷áÕáóáí, ß÷»Éáí ×³Ï³ïÇë ëåÇÝ, áñÁ Ë××í»É ¿ ÏÝ×ÇéÝ»ñÇ

Ù»ç, ½³ñÙ³Ý³ÉÇáñ»Ý å³ñ½ Ñ³ëÏ³Ý³Éáí, áñ áõñ áñ ¿

µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ ÏÑ»Ï»Ï³Ù:

ÆêÎ Ð²Ú²òøÀ ØÆÞî ÜàõÚÜÜ ¾ ØÜàõØ

ºí Ù³ñ¹Ï³Ýó ÙÇ³ÛÝ ¹»Ùù»ñÝ »Ý ÷áËíáõÙ, ÇëÏ Ñ³Û³óùÁ`

»ñµ»ù: Ø³Ýñ³Ù³ëÝ»ñÁ ÷áùñ-ÇÝã Ë³Ëï»Éáí, ³Ñ³,

í»ñ³Ï³Ý·ÝáõÙ »Ù ÇÙ Ù»ç: ºí ³Ù»Ý ûñ, »ñ»ÏáÛ³Ý

Å³ÙÁ 20-Ý ³Ýó 30-ÇÝ Ù³Ûñë Ï³Ý·ÝáõÙ ¿ñ ÏáÕùÇë

¨ Ó»éù»ñÁ ÏñÍùÇÝ Ë³ã³Í ³ÝËáë Ý³ÛáõÙ ¿ñ ÇÝÓ, ³ë»É ¿,

Ã» ³ñ¹»Ý å»ïù ¿ ïáõÝ ·Ý³É: ÆëÏ Ñ»Ýó ³Û¹ ÝáõÛÝ Å³ÙÇÝ

ÑÝãáõÙ ¿ñ ½ÇÝíáñ³Ï³Ý Ýí³·³ËáõÙµÁ, ¨ Ù³ñ¹áõ ï³Éáõ

³ÕçÇÏÝ»ñÇÝ ßáõñçÏ³É ³ñ³Í, ÍÝáÕ³Ï³Ý ½áõÛ·»ñÝ ¿ÇÝ

³ã³Éáõñç ßñçáõÙ ÷áÕáóÝ»ñáí, ³Ý»ñ¨áõÛÃ ó³Ýó»ñÁ

ÙÇßï å³ïñ³ëï å³Ñ³Í: ì³éíáõÙ »Ý ÉáõÛë»ñÁ, ¨ »ë

Ã»ùíáõÙ »Ù ë»Õ³ÝÇÝ, ÇëÏ Ñ³Û³óùë Ñá·Ý³Í ë÷éáóÇ

½³ñ¹³Ý³Ëß»ñÇó, ßñçáõÙ »Ù Ý»ñë ¨ áõÕ»ÕÇë Í³Éù»ñáõÙ

áñáÝáõÙ Ñ»éáõ ·Ý³óáÕ Ùïù»ñ:

ú՜, ÇÙ ù³Õ³ù,

²ñÑ»ëïÝ»ñÇ ³ëïí³ÍÁ ÙÇßï ¿É µ³ñÇ ³ãùáí ¿ Ý³Û»É ù»½,

¨ ùá »ñÏÝ³Ï³Ù³ñáõÙ ³é³ïáõÃÛ³Ùµ íËï³ó»É »Ý

ÃÇÃ»ÕÛ³ í³é³ñ³ÝÝ»ñÇ ¨ Ù³ÝÏ³Ï³Ý ûñáñáóÝ»ñÇ íï³éÝ»ñÁ:

ú՜, ßá· ³Ù³éÝ»ñÇ ¨ óáõñï ÓÙ»éÝ»ñÇ ù³Õ³ù, »ë ÑÇÙ³ ¿É

ëÇñáõÙ »Ù ùá ë¨ïáõý ïÝ»ñÇ ÙÇÑ³ñÏ ß³ñ³ÝÁ áõÕÇÕ

¨ í³ÛñÇ ÷³ÛÉÁ ÑáõÙáñÇ¹, áñÁ ï³ñûñÇÝ³Ï Ë³Ýáõñ¹ ¿

·Çß»ñ³ÛÇÝ Ï³ï³ÕÇ Ï³ïíÇ ¨ ÏáÏáñ¹ ã³Ý·éáÕ ûÕáõ,

¨ ãë³÷ñíáÕ ù»éÇÝ»ñÇ, áñ ÙÇßï ë¨ ÏáëïÛáõÙÝ»ñ ¿ÇÝ Ñ³·ÝáõÙ

¨ ï»ÕÇ-³Ýï»ÕÇ Ñ³ÛÑáÛáõÙ` Ýí³Õ»Éáí Ù»Í³·áõÛÝ Ñ³×áõÛùÇó…

ÆëÏ Ñ³Û³óùÁ, Ñ³Û³óùÁ ÙÇßï ÝáõÛÝÝ ¿ ÙÝáõÙ, ³ÛÝ ã³÷³½³Ýó

µ³ñÇ ¿ ¨ ÙÇßï ë³ÑáõÙ ¿ ùá ÏáÕùáí, Éáõë³íáñ »ñÇ½ ·Í»Éáí

ûñ»ñÇ ¨ ï³ñÇÝ»ñÇ Ù»ç…: ºí Ç՜Ýã å³ÛÍ³éáõÃÛ³Ùµ

Ñ³ÝÏ³ñÍ ÑÇß»óÇñ ËáßáñÏáõñÍù ÙÇ ³ÕçÏ³, áñÇÝ Ñ»ï³ÙïáõÙ ¿Çñ

³Ýí»ñç` ³Ýáñáß áõ ï³ñï³Ù ï»Ýã³Ýùáí – ÙÇÝã ¸áÝ ÎÇËáïÁ

ÏËáó»ñ Ñ»ñÃ³Ï³Ý ÑáÕÙ³Õ³óÁ, ê³Ùí»ÉÁ Ïëå³Ý»ñ ÑáñÁ ¨ ³å³`

ÙáñÁ, ¨ ÜÛáõïáÝÇ ·ÉËÇÝ ËÝÓáñÝ»ñ Ïï»Õ³ÛÇÝ…

ÆëÏ Ù³ñ¹Ï³Ýó ÙÇ³ÛÝ ¹»Ùù»ñÝ »Ý ÷áËíáõÙ, ³ÛÝÇÝã Ý³` Ù³ñ¹Á

»ñ»Ë³ ¿ ÙÝáõÙ ÙÇßï, ãÇ Í»ñ³ÝáõÙ »ñµ»ù:

ºí ³Ù»Ý ûñ, »ñ»ÏáÛ³Ý Å³ÙÁ 20-Ý ³Ýó 30-ÇÝ,

í³éáõÙ ÉáõÛë»ñÝ áõ Ã»ùíáõÙ »Ù ë»Õ³ÝÇÝ

¨ ûñ»ñÇ áõ ï³ñÇÝ»ñÇ ËáñùáõÙ áñáÝáõÙ áõ ·ïÝáõÙ »Ù ÇÝÓ

¨ »ñÏ³ñ áõ ³ÝËáë Ý³ÛáõÙ

Ó»éù»ñë ÏñÍùÇë Ë³ã³Í…

ÆÜâø²Ü Ðºèàõ ºê, ²Ú Ø²ð¸…

ºñ»Ë³Ý É³ÉÇë ¿,- ³ëáõÙ ¿ñ Ñ³Ûñë:

ºí Ù³Ûñë ßï³å Ï³ÝãáõÙ ¿ñ ÇÝÓ ïáõÝ,

áñå»ë½Ç Ñ³Ûñë Ñ³Ùá½í»ñ, áñ

áãÇÝã ãÇ å³ï³Ñ»É áñ¹áõÝ: ÆëÏ

ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, Ýñ³ ÉëáÕáõÃÛáõÝÁ Í³Ýñ³ó»É ¿ñ

å³ï»ñ³½ÙÇó Ñ»ïá, ·ñ»Ã» áãÇÝã ã¿ñ ÉëáõÙ`

ÇÙ É³óÇó µ³óÇ: ºí Ñ³×³Ë ÏïñáõÙ ¿ñ Ñ³Û³óùÁ

Éñ³·ñÇó, É³ñí³Í Ý³ÛáõÙ ¿ñ Éáõë³ÙáõïÇó ¹áõñë.

-ºñ»Ë³Ý É³ÉÇë ¿,- ³ëáõÙ ¿ñ áõ ³ÝÑ³Ý·Çëï

ÙÇ Ï»ñå Ï³Ý·ÝáõÙ ¿ñ ó³íáÕ áïÝ»ñÇ íñ³,

·ÝáõÙ-·³ÉÇë ¿ñ ë»ÝÛ³ÏÇ ³ÝÏÛáõÝÇó-³ÝÏÛáõÝ…

ºí Ù³Ûñë í³½áõÙ ¿ñ ÷áÕáó, ÏïñáõÙ ¿ñ ÇÝÓ Ë³ÕÇó

áõ µ»ñáõÙ ¿ñ ïáõÝ, áñå»ë½Ç Ñ³Ûñë Ñ³Ùá½í»ñ, áñ

áãÇÝã ãÇ å³ï³Ñ»É áñ¹áõÝ: Â»¨, ÇÝãå»ë

Ñ»ï³·³ÛáõÙ Ëáëïáí³Ý»ó Ù³Ûñë ½³ñÙ³Ýùáí,

Ñ³Ûñë Ñ³×³Ë ×Çßï ¿ñ ¹áõñë ·³ÉÇë ¨ Ñ³ñÛáõñÇó

ÇÝÝëáõÝÇÝÁ ¹»åùáõÙ Ù³Ûñë ÇÝÓ ·ïÝáõÙ ¿ñ ³ÕÇáÕáñÙ

áÕµ³ÉÇë` ÍÝÏÝ»ñë ³ñÛáõÝ³Í Ï³Ù ·Ý¹³Ïë Ïáñóñ³Í…

…ÆëÏ »ñµ Ñ»ïá, ï³ñÇÝ»ñ ³Ýó Ñ³Ûñë Ù³Ñ³ó³í

¨ Ýñ³ ¹³·³ÕÇ ÏáÕùÇÝ É³ÉÇë ¿Ç µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ, Ù³Ûñë

Ùßáõßí³Í Ý³Û»Éáí ó³í»ñÇó Ñ³Ý¹³ñïí³Í Ñáñë ¹»ÙùÇÝ,

¹³éÁ Ïßï³Ùµ³Ýùáí áõ ï³ñ³Ïáõë³Í ³ëáõÙ ¿ñ.

²Ûë ÇÝãù³՜Ý Ñ»éáõ »ë ÑÇÙ³ ¹áõ, ³Û Ù³ñ¹,

áñ »ñ»Ë³Ý ÏáÕùÇ¹ É³ÉÇë ¿ ³ßË³ñÑáí Ù»Ï,

ÇëÏ ¹áõ ã»ë ÉëáõÙ µáÉáñáíÇÝ…

Ðð²ÄºÞîÆ ´²Ü²êîºÔÌàõÂÚàõÜ Ð²ÚðÆÎÆê

¶ÉËÇÏáñ í³½áõÙ ¿Ç ùá »ï¨Çó,

ÇëÏ ¹áõ ß³ï ³ñ³· ¿Çñ ù³ÛÉáõÙ,

ÃÝÏÃÝÏáõÙ ¿Ç,

ÇëÏ ¹áõ ã¿Çñ ÉëáõÙ`

Í³Ýñ³ó»É ¿ñ ÉëáÕáõÃÛáõÝ¹ å³ï»ñ³½ÙÇó:

î³ñÇÝ»ñÝ ³ÝóÝáõÙ ¿ÇÝ ³ÝÝÏ³ï

¨ Ï³ñÍ»ë Ã» áãÇÝã ã¿ñ ÷áËíáõÙ –

¹áõ ¹³ñÓÛ³É ³ñ³· ¿Çñ ù³ÛÉáõÙ,

í³½áõÙ, ã¿Ç Ñ³ëÝáõÙ ùá »ï¨Çó:

ºí ÑÇÙ³ ·ÝáõÙ »Ýù ÝáõÛÝ Ï³ñ·áí`

³éç¨Çó ¹áõ,

ÇëÏ »ë ·ÉËÇÏáñ` »ï¨Çó…

¸áõ ÑÇÙ³ ß³ï ¹³Ý¹³Õ »ë ·ÝáõÙ,

ù³ñ³ó»É ¿ ëÇñïë ½³ñÙ³ÝùÇó,

¿É ÇÝãá±õ »Ù »ï ÙÝáõÙ ·ÉËÇÏáñ,

É³ÉÇë áõ Ï³ÝãáõÙ ù»½ ÝáñÇó…

ºð´ºø âØºèÜºê

ºñµ»ù ãÙ»éÝ»ë – Ù³Ñí³Ý Ù³Ñ×áõÙ Ã³Ë³ÝÓ³·ÇÝ

Ñáñ¹áñáõÙ ¿ñ ÇÝÓ Ñ³Ûñë: ºí Ý³Û»Éáí ó³í»ñÇó

Ùßáõßí³Í Ýñ³ ³ãù»ñÇÝ` »ë ¹³éÝáõÃÛ³Ùµ Ñ³ëÏ³ó³,

Ã» ÇÝã Í³Ýñ ¿ Ù»éÝ»É ó»ñ»Ïí³ å³ÛÍ³é ÉáõÛë»ñÇ Ù»ç

áÕáÕí³Í, »ñµ å³ïáõÑ³ÝÇó å³ñ½ »ñ¨áõÙ ¿ ¹ÇÙ³óÇ

å³ïß·³ÙµÁ ¨ ÙÇ ÏÇÝ å³ïß·³ÙµáõÙ å³ñ³ÝÇó

Ï³Ë ¿ ï³ÉÇë Çñ Ù³ùñ³Ù³ùáõñ Éí³óùÁ, Ñ»ïá

½Ý·áõÙ ¿ ëË³Éí³Í Ñ»é³ËáëÁ, ¨ ïÕ³Ù³ñ¹áõ

ÙÇ ç³Ñ»É Ó³ÛÝ µ³ó³ïñáõÙ ¿` áñ ³ÛÝ, ÇÝãÁ

í»ñóñ»É ¿ í³Õáõó, Ñ»Ýó ÑÇÙ³ ãÇ Ï³ñáÕ í»ñ³¹³ñÓÝ»É,

áñáíÑ»ï¨…: Ð»ïá í»ñ¨Ç Ñ³ñÏáõÙ ßñËÏáóáí

µ³óíáõÙ ¿ ¹áõéÁ ¨ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ½í³ñÃ ×Çã áõ ³ÕÙáõÏÁ

ÉóíáõÙ ¿ ÙÇç³Ýóù, ï³ñ³ÍíáõÙ ³ç áõ ³ÑÛ³Ï,

³ÛÝáõÑ»ï¨` ³ßË³ñÑáí Ù»Ï, ¨ ¹ñ³ÝÇó »ñÏÝùÇ

Ï³åáõÛïÝ ³í»ÉÇ ¿ å³ÛÍ³é³ÝáõÙ ¨ ³í»ÉÇ ¿

Ã³ÝÓñ³ÝáõÙ ¹³éÝáõÃÛáõÝÁ Ù»éÝáÕÇ ³ãù»ñáõÙ…

ºñµ»ù ãÙ»éÝ»ë, ³Ñ³ Ã» ÇÝã Ï³ë»Ù ù»½,- ËÝ¹ñ»ó Ñ³Ûñë

í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù ¨ ÷³Ï»ó ³ãù»ñÁ

í»ñçÝ³Ï³Ý³å»ë:

êàìàð²Î²Ü ØÆ Ì²è

ÆëÏ »ñµ Ñ³Ûñë Çç³í ·»ñ»½Ù³Ý, »ë Ñ³ÝÏ³ñÍ ½·³óÇ,

áñ ³ÛÉ¨ë ã»Ù Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ß³ñÅí»É, áñáíÑ»ï¨

ÇÝùë ¿É ÏÇëáí ã³÷ ÑáÕÇ Ù»ç ¿Ç:

¸³ ï»ÕÇ áõÝ»ó³í ó»ñ»ÏÁ, å³ÛÍ³é ³ñ¨Ç ï³Ï,

µáÉáñÇ ³ãùÇ ³é³ç.- ¹áõ¹áõÏÝ»ñÁ ïËáõñ Ýí³·áõÙ ¿ÇÝ,

Ù³Ûñë áõ ùáõÛñ»ñë É³ó ¿ÇÝ ÉÇÝáõÙ,

ÇëÏ »ë ¹³Ý¹³Õ ËñíáõÙ ¿Ç ÑáÕÇ Ù»ç…

ÆëÏ »ñµ Çñ»Ýó Ã³ó áõ çÕ³ÓÇ· Ù³ïÝ»ñáí,

³ÝÑÝ³ñÇÝ áõÅáí ³ñóáõÝùÝ»ñÁ ë»ÕÙ»óÇÝ ÏáÏáñ¹ë,

»ë Ñ³ÝÏ³ñÍ å³ñ½áñáß ï»ë³, Ã» ÇÝãå»ë

³Ý³ÕÙáõÏ µ³óí»óÇÝ ¹éÝ»ñÁ Ñ³ÛñÇÏÇë ³é³ç,-

¨ Ý³ í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù ßñçí»ó, Ý³Û»ó µáÉáñÇë,

Ý³ ß³ï Ùáï ¿ñ ÇÝÓ Ï³Ý·Ý³Í, µ³Ûó »ñµ ïí»ó ÇÙ ³ÝáõÝÁ,

Ýñ³ Ó³ÛÝÁ Éëí»ó ã³÷³½³Ýó Ñ»éíÇó,

¨ Ñ»ïá ßáõé »Ï³í ¨ Çñ ëáíáñ³Ï³Ý ³ñ³· ù³ÛÉí³Íùáí Ñ»é³ó³í:

ºí ¹éÝ»ñÁ ÝáñÇó ÷³Ïí»óÇÝ ³Ý³ÕÙáõÏ:

ºë ÑÇÙ³ ÏÇëáí ã³÷ ÑáÕÇ Ù»ç »Ù.

ëáíáñ³Ï³Ý ÙÇ Í³é, áñÁ Ëáë»É ·ÇïÇ,

µ³Ûó ß³ï ³í»ÉÇ ·»ñ³¹³ëáõÙ ¿

Éé»É:

¸áõéÁ Ã³ÏáõÙ »Ý, ³ë³ó Ñ³Ûñë, ¨ »ë Ñ³ÝÏ³ñÍ ÑÇß»óÇ`

Ù³Ñí³ÝÇó ÙÇ ù³ÝÇ ³ÙÇë ³é³ç ÇÝÓ Å³Ù³óáõÛó ÝíÇñ»ó,

áñ »ë »ñµ»ù ãÙáé³Ý³Ù Çñ»Ý` ÇëÏ »ë Ç±Ýã ÇÙ³Ý³Ù,

Ã» ÇÝãù³Ý »Ù ³åñ»Éáõ,- ³ë³óÇ Ýñ³Ý, »ñµ Ý³Û»Éáí

³ãù»ñÇë, ËÝ¹ñ»ó` ÇÝÓ »ñµ»ù ãÙáé³Ý³ë:

ÆëÏ ÑÇÙ³ ¹áõéÁ Ã³ÏáõÙ »Ý, ³ë³ó Ý³, ï»ë á±í ¿

·Çß»ñí³ ³Ûë áõß Å³ÙÇÝ, ÙÇÝã¹»é Ï»ëûñ ¿ñ,

¨ »ë Ñ³ÝÏ³ñÍ ÑÇß»óÇ, áñ í³Õáõó ã»Ù Ý³Û»É Å³Ù³óáõÛóÇÝ,

Ã»¨ íëï³Ñ ¿Ç, áñ Ñ»Ýó ÑÇÙ³ Ï»ëûñ ¿ ³ÛÝ óáõÛó ï³ÉÇë:

ÆëÏ ÑÇÙ³ Ù»Ýù µáÉáñë ù³ÛÉáõÙ »Ýù ³í»ñ³ÏÝ»ñÇ ÙÇçáí,

³Ñ³, ÙÇ å³ï, áñÁ ÏÇëáí ã³÷ ¿ ÷Éí»É, Ù»Ï áõñÇßÁ`

÷Éí³Í ¿ ÉñÇí, ÙÇ³ÛÝ ÙÇ å³ïÝ ¿ñ Ï³Ý·áõÝ` ²ÝÇÇ

³í»ñ³ÏÝ»ñÇ Ïï³íáí, Ø³Ûñ Ð³Û³ëï³ÝÁ áÕµáõÙ ¿

³í»ñ³ÏÝ»ñÇ íñ³…:²í»ñ³ÏÝ»ñÇ Ïï³íÁ` ³í»ñ³ÏÝ»ñÇ Ù»ç…

²Ù»Ýáõñ»ù ÷áßÇ, µ³Ûó å³ñ½ ï»ëÝáõÙ »Ù ÙÇ ÏÝáç,

áñÁ ÍÝÏÇ Çç³Í ³ñ³·-³ñ³· Ë³ã³ÏÝùáõÙ ¿ñ,

¨ ³ÛÝå»ë ¿ñ ßï³åáõÙ, Ï³ñÍ»ë ½·áõÙ ¿ñ, áñ ßáõïáí Ï·³Ý,

ÏµéÝ»Ý Ã¨»ñÇó ¨ ßÕÃ³Û³Ï³å Ïï³Ý»Ý ù³Õ³ùÇ ÙÇçáí…

¸áõéÁ Ã³ÏáõÙ »Ý, ³ë³ó Ñ³Ûñë, ÇëÏ »±ñµ »Ý ½³Ý·»ñÁ ÕáÕ³Ýç»Éáõ:

ºí »ë ÍÝÏÇ Çç³Í ³Õ³ãáõÙ »Ù` »ñµ¨¿ Ï·³± ÙÇ å³ñ½,

ëáíáñ³Ï³Ý ³é³íáï, »ñµ »ñ³Ý»ÉÇ Ñ³Ý·ëïáõÃÛ³Ùµ Ïë³÷ñí»ë, ëáõñ× ÏËÙ»ë ¨ Ïß÷»ë åÉåÉ³óáÕ ³Ûï¹, áãÇÝã ã»ë Ùï³ÍÇ

¨ ³Ýáñáß ÏÝ³Û»ë å³ïáõÑ³ÝÇó` Ïï»ëÝ»ë ¨ ã»ë ï»ëÝÇ

»ñ»Ë³Ý»ñÇ, áñ ¹åñáó »Ý ·ÝáõÙ, Ù»Í³Ñ³ë³ÏÝ»ñÇ, áñ

³ßË³ï³ÝùÇ »Ý ·ÝáõÙ, Ï³Ù` ÙÇ áõñÇß ï»Õ, ¨ ÙÇ Í»ñáõÝáõ,

áñÁ áã ÙÇ ï»Õ ãÇ ·ÝáõÙ, µ³Ûó ×ßï³å³Ñáñ»Ý ³ñÃÝ³ÝáõÙ ¿

³é³íáïÛ³Ý í³Õ` »ñ³Ý»ÉÇ Ñ³Ý·ëïáõÃÛ³Ùµ ë³÷ñíáõÙ ¿,

ëáõñ× ¿ ËÙáõÙ ¨ ß÷áõÙ ¿ åÉåÉ³óáÕ ³Ûï»ñÁ ¨ ³å³, Ë³éÝí»Éáí

Ù³ñ¹Ï³Ýó µ³½ÙáõÃÛ³ÝÁ ·ÝáõÙ ¿ ÇÝã-áñ áõÕÕáõÃÛ³Ùµ, ¨ ùÇã Ñ»ïá

í»ñ³¹³éÝáõÙ ¿` Ù»Ï ³ÛÉ µ³½ÙáõÃÛ³Ý Ë³éÝí³Í…

…ºñ¨Ç Ï·³ Å³Ù³Ý³ÏÁ Ùáé³óáõÃÛ³Ý` Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñ ¨ Ï»ë Å³Ù³Ý³Ï Ñ»ïá, Ï³×»Ý ï»ñ¨Ý»ñ` Ï³Ý³ã áõ »ñç³ÝÇÏ »ñ»ëÝ»ñáí,

Ýáñ ³ÝÓñ¨Ý»ñ ÏÃ³÷í»Ý »ñÏÝùÇó ¨ Ù³ñ¹ÇÏ Ïí³½í½»Ý

¹»ëáõ¹»Ý áõ Ïóñí»Ý ÙÇ³Ý·³ÙÇó…ÙÇ³ÛÝ³Ï áõ ÙáÉáñí³Í

ÃáÕÝ»Éáí Í»ñáõÝáõÝ ³ÝÓñ¨Ç ï³Ï` Ëñí³Í µáÉáñáíÇÝ Ýáñ

Ùïù»ñÇ Ù»ç…Üáñ ÉéáõÃÛáõÝ ÏÇçÝÇ ¨ ³Ýë³ÑÙ³Ý

ÉéáõÃÛ³Ý Ù»ç, ÇÝãå»ë ëñïÇ ½³ñÏ»ñÁ, Ñ³ÝÏ³ñÍ å³ñ½áñáß

ÏÉë»ë, Ã» ÇÝãå»ë »Ý Ñ³ï-Ñ³ï áõ ËÝ³Ùùáí ¹áõéÁ Ã³ÏáõÙ:

àõÅ»Õ: ÆëÏ Ñ»ïá ³í»ÉÇ áõ ³í»ÉÇ áõÅ»Õ - ¨ ëÃ³÷í»Éáí

í»ñç³å»ë Ï»ÉÝ»ë áïÇ, Ã³÷ Ïï³ë ÍÝÏÝ»ñÇ¹ ÷áßÇÝ

¨ É³ó³ÏáõÙ³Í ÏÝ³Û»ë Å³Ù³óáõÛóÇ¹ ¨ Ïï»ëÝ»ë, Ã» ÇÝãå»ë ¿

³ñ¨Á ¹³Ý¹³Õáñ»Ý µ³ñÓñ³ÝáõÙ ·Çß»ñí³ ³Ûë áõß Å³ÙÇÝ:

ºí ½³Ý·»ñÁ ×Çßï Å³Ù³Ý³ÏÇÝ ÏÕáÕ³Ýç»Ý:

…ºì ÆÜâ ¾ àÔ´ºð¶àõÂÚàõÜÜ ²è²Üò ²ÜÒðºìÆ

…öáë Çç»óÝ»Éáõó ³é³ç Í»ñáõÝáõÝ »ñÏ³ñ Ñ³Ùá½»óÇÝ,

ËáëáõÙ ¿ÇÝ ÷ë÷ëáóáí, ³Ï³ÝçÇÝ Ñ³Ïí³Í ¨ ÑÝ³ñ³íáñ ã¿ñ

Éë»É` ¨ ÝáõÛÝÇëÏ Ùáï Ï³Ý·Ý³ÍÝ»ñÇÝ ³é³ÝÓÇÝ, ³ÝÏ³å

µ³é»ñ ¿ÇÝ Ñ³ëÝáõÙ, ëáíáñ³Ï³Ý, ß³ñù³ÛÇÝ µ³é»ñ, áñáÝù

Ù³ßí»É áõ ÑÕÏí»É ¿ÇÝ ³Ù»ÝûñÛ³ ·áñÍ³ÍáõÃÛáõÝÇó…

¶ÉáõËÁ Ï³Ë ÉëáõÙ ¿ñ áõ ã¿ñ Ý³ÛáõÙ áã Ù»ÏÇÝ, ÙÇ³ÛÝ ¹áõÝãÝ ¿ñ

¹áÕáõÙ Ù³Ýñ, ³ÝÝÏ³ï ¹áÕáí ¨ ³ÝÓñ¨ ã¿ñ ·³ÉÇë Ñ³Ï³é³ÏÇ

å»ë, Ã»¨ ûñÝ ³Ùå³Í ¿ñ ³é³íáïÇó ¨ óáõñï ù³ÙÇÝ ïÑ³×

ÏëÙÃáõÙ ¿ñ ë¨³½·»ëï Ï³Ý³Ýó áõ ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýó,

áñ ËÙµí³Í ¿ÇÝ ÷áëÇ ßáõñçµáÉáñÁ` Ó»éù»ñÁ ·ñå³ÝÝ»ñÁ

Ëñ³Í, ß³ï»ñÁ ÍËáõÙ ¿ÇÝ, »ñµ»ÙÝ-»ñµ»ÙÝ Ï³ñ× Ñ³Û³óù

Ý»ï»Éáí Ñ³Ý·áõóÛ³ÉÇ íñ³, áñÁ ·ÉáõËÁ Ï³Ë ÉëáõÙ ¿ñ,

¨ ³Ù»Ý ÇÝã Ýáñ ¿ñ Ñ³·ÇÝ` ÏáßÇÏÝ»ñÁ, ÏáëïÛáõÙÁ,

í»ñÝ³ß³åÇÏÁ, ÷áÕÏ³åÁ…¨ ³Ù»Ý ÇÝã Ù»Í ¿ñ Ñ³·ÇÝ,

Ã»ñ¨ë ÇÝùÝ ¿ ÝÇÑ³ñ»É, ³Ûá, ³Ûëå»ë áïÇó-·ÉáõË Ýá÷-Ýáñ

Ñ³·Ýí»É ¿ Ù³ÝÏáõÃÛ³Ý ï³ñÇÝ»ñÇÝ, »ñµ Ù³ÛñÁ Ó»éÇó µéÝ³Í

³é³çÇÝ ³Ý·³Ù ï³ñ³í ¹åñáó…

ÐÇÙ³ ãÏ³ ¹åñáóÁ, ÷Éí»ó Ñ»Ýó ³é³çÇÝ óÝóáõÙÇó: ÐÇÙ³

ß³ï»ñÁ ãÏ³Ý: ÆëÏ Ã³ßÏÇÝ³ÏÝ ÇÝãá±õ »Ý ¹ñ»É ·ñå³ÝÁ`

ËÝ³Ùùáí ãáñëï³Ï Í³É³Í: ºí ûÍ³Ý»ÉÇùÇ ³Ûë ëáõñ ÑáïÁ,

áñÁ ãÇ ëÇñ»É »ñµ»ù, ÑÇÙ³ Í³ÏáõÙ ¿ ùÇÃÁ ¨ ·Ý³Éáí

¹Åí³ñ³ÝáõÙ ¿ ßÝã»ÉÁ, µ³Ûó á±õÙ ¿ Ñ»ï³ùñùñáõÙ ÑÇÙ³`

ßÝãá±õÙ »ë, ã»ë ßÝãáõÙ…

¶ÉáõËÁ Ï³Ë ÉëáõÙ ¿ñ áõ ã¿ñ Ý³ÛáõÙ áã Ù»ÏÇÝ, ¨ Ç±Ýã ¿ñ

ï»ëÝ»Éáõ` ³ÝÃñ³ß, Ùé³ÛÉ ¹»Ùù»ñ, áñ Ù»Ï Çñ»Ý »Ý Ý³ÛáõÙ

¨ Ù»Ï ¿É »ñÏÇÝù, áñÁ Ã»¨ ³é³íáïÇó ³Ùå³Í ¿ñ, µ³Ûó

³ÝÓñ¨ ã¿ñ ·³ÉÇë Ñ³Ï³é³ÏÇ å»ë:

ºí Ç±Ýã ¿ñ ï»ëÝ»Éáõ` ³Ýï³Ý»ÉÇ ÷áßÇ, ÃáñßáÙ³Í Í³é»ñ,

»ñÏáõ ³ÝÍ³ÝáÃ ïÕ³Ù³ñ¹ ÷áëÇ ·ÉËÇÝ, áñ å³ñ³ÝÝ»ñÁ

Ó»éù»ñÇÝ ·áñÍÝ³Ï³Ý ï»ëùáí Ï³ñ·³¹ñáõÃÛ³Ý »Ý ëå³ëáõÙ:

øÇã Ñ»éíáõÙ ÷áÕ³ÛÇÝ Ýí³·³ËáõÙµÝ ¿` Ë³Ûï³µÕ»ï

³ÝÓÝ³Ï³½Ùáí, åÇç³ÏÝ»ñÇ ûÓÇùÝ»ñÁ ÙÇßï í»ñ óó³Í,

·áñÍÇùÝ»ñÁ Ã¨»ñÇ ï³Ï, Ýßí³Í å³ÑÇÝ ÏÝí³·»Ý

ëáíáñ³Ï³ÝÇ å»ë ³Ýï³Ý»ÉÇ í³ï - ¹»Ùù»ñÇÝ Ý³Û»ÉÇë

³ÛÝ ïå³íáñáõÃÛáõÝÝ »ë ëï³ÝáõÙ, áñ Ýñ³Ýù Ï³ñÍ»ë Ù³ÑÇó

Ëáõë³÷»Éáõ ÇÝã-áñ ÑÝ³ñ »Ý ·ï»É, ë³Ï³ÛÝ ·³ÕïÝÇ »Ý

å³ÑáõÙ ÙÇ³ÛÝ ÙÇ å³ï×³éáí` Ã³ÕáõÙÝ»ñÁ Ïí»ñ³Ý³Ý

¨ Çñ»Ýù ¿É, Ñ»ï¨³µ³ñ, Ï½ñÏí»Ý »Ï³ÙïÇ ³ÕµÛáõñÇó, ÇëÏ

ÑÇÙ³ »ñ»Ë³Ý»ñÇ å»ë Çñ³ñ »Ý µáÃµáÃáõÙ, ËÝ¹ÙÝ¹áõÙ »Ý

ùÃÇ ï³Ï, Ã÷Ã÷³óÝáõÙ »Ý áïÝ»ñÁ ·»ïÝÇÝ ¨ ùÇã Ñ»ïá,

Çñ»Ýó å³ñïùÁ Ï³ï³ñ³Í, Ïí»ñóÝ»Ý í³ñÓÝ áõ ÏÑ»é³Ý³Ý…

…ÎÑ»é³Ý³Ý µáÉáñÁ` ÇÝÓ ÃáÕÝ»Éáí Ù»Ý³Ï, ÇÙ Ýáñ

í»ñÝ³ß³åÇÏáí, ÏáëïÛáõÙáí áõ ÏáßÇÏÝ»ñáí, ÷áÕÏ³åáí,

ËÝ³Ùùáí ãáñëï³Ï Í³É³Í Ã³ßÏÇÝ³Ïáí, áñ ã·Çï»ë

ÇÝãáõ »Ý ·ñå³Ýë ¹ñ»É…ºí »ñµ µáÉáñÁ Ñ»é³Ý³Ý, Ï³ÝóÝ»Ý

»ñÏ³ñ ûñ»ñ áõ ï³ñÇÝ»ñ, ÙÇÝã¨ áñ Ï·³ Ù³Ûñë, í»ñç³å»ë,

ÏËá½³Ý³ÏÇ ßáñ»ñë ¨ Ó»éùë µéÝ³Í ÇÝÓ Ïï³ÝÇ ¹åñáó,

ßï³å»óÝ»Éáí, áñáíÑ»ï¨ áõñ áñ ¿ ³Ùå»ñÁ Ï·áé³Ý,

¨ ³ÝÓñ¨Ç ³é³çÇÝ Ï³ÃÇÉÝ»ñÁ ë¨-ë¨ Ï»ï»ñáí ÏÍ³ÏÍÏ»Ý

÷áßáõ Ù»ç Ïáñ³Í ·»ïÇÝÁ, ¨ áÕµ»ñ·áõÃÛáõÝÁ

Ï¹³éÝ³ Ï³ï³ñÛ³É…

Üàð ìºð²¸²ðÒ

¸áõ ·Çï»ë, áñ ÝáñÇó áõ ÝáñÇó »ë ÍÝí»Éáõ

³Ûë óáõñï ù³Õ³ùáõÙ,

³ÝùáõÝ ·Çß»ñÝ»ñ »ë ³ÝóÏ³óÝ»Éáõ

³Ûë ÃñÃéÇÏ íñ³ÝÇ ï³Ï, ¨ Ù³Ûñ¹

·Çß»ñ-ó»ñ»Ï Ýëï»Éáõ ¿ ûñáñáóÇ¹ ÏáÕùÇÝ`

³Ýï³ß ÷³ÛïÇ ÓáÕáí ùß»Éáõ ³éÝ»ïÝ»ñÇÝ íËï³óáÕ…

ºí ÷áßáõ Ù»ç Ïáñ³Í Ñ³Ûñ¹ í»ñ³¹³éÝ³Éáõ ¿ ïáõÝ

Ï³ÃÇ ßÇßÁ Ó»éÇÝ, áñÇ Ñ³Ù³ñ Ñ»ñÃ ¿ Ï³Ý·Ý»É

»ëÇÙ ù³ÝÇ Å³Ù…: ¸áõ ·Çï»ë, áñ ÝáñÇó

áõ ÝáñÇó »ë ÍÝí»Éáõ ³Ûë ·áñß ù³Õ³ùáõÙ,

áñáíÑ»ï¨ Ýñ³ Íí³ïí³Í Ù³ñÙÇÝÝ ¿ Ë³ãí»Éáõ

ùá Ù³ñáÕ ³ãù»ñÇ ³é³ç, ¨ Ýñ³

ó³íÝ ¿ Ï³ÛÍÏÉï³Éáõ ùá µáñµáùí³Í áõÕ»ÕáõÙ`

Ññ³Å»ßïÇ áõ µ³Å³ÝÙ³Ý å³ÑÇÝ…

èºøìÆºØ

¸Åí³ñ ¿ ù»½ ¹³éÝ³ÕÇ Ññ³Å»ßïÇ Ëáëù ³ë»É,

×³Ý³å³ñÑáñ¹ ÙáÉáñí³Í, áï³µáµÇÏ, ³Ýï»ñáõÝã:

¶Çß»ñí³ ÷³Ï ¹éÝ»ñÇ ³é³ç Ï³Ý·Ý³Í ·ÉËÇÏáñ`

¹áõ ãáõ½»óÇñ Ý³Û»É »ï` ³åñáÕ Ù³ñ¹Ï³Ýó ³ãù»ñÇÝ:

¸áõ ¹»é ù³ÛÉ»É ã·Çï»Çñ, ³Ûë Ç՜Ýã ³ñ³· »ë ·ÝáõÙ,

³ãù»ñ¹ ÷³Ï, Ó»éù»ñ¹ Í³É³Í ÏñÍùÇ¹ Í³ÕÏ³½³ñ¹:

Î³åñ»ë ³ÛÝï»Õ, ¹áõ Ñ»éíáõÙ, ÙáÉáñ³ÏáõÙ ïËñáõÃÛ³Ý

¨ ³ñóáõÝùÁ ÏÍ³ÍÏÇ ×³Ý³å³ñÑÁ »ï¹³ñÓÇ:

Ö»ñÙ³Ï³Ã¨ Ññ»ßï³ÏÝ»ñ` ïñïáõÙ áõ Ñ»½ ¹»Ùù»ñáí

Ï¹Ý»Ý ù»½ í³ñ¹»ñÇ Ã÷»ñÇ Ù»ç` ëïí»ñáõÙ:

ºí ÉáõÛë ÏÇçÝÇ í»ñ¨Çó, ³Ýµ³é ó³í áõ Ñ»Ï»Ïáó,

ÇÝãå»ë É³óáÕ, ë·³óáÕ, ë³éÁ Ó»éù»ñÁ ùá Ùáñ:

ºí ·Çß»ñÁ ÏÍ³ÕÏÇ ³ëïÕ»ñÇ Ëáñ ÏëÏÇÍáí,

¨ ÏûñáñíÇ ÉáõëÇÝÁ` ë³éÁ, ¹³ï³ñÏ ûñáñáó…

ÎòÎîàõð Êàêøºð

ÆÝÓ áã áù ³ÛÝå»ë ãÇ ï³Ýç»É, ÇÝãå»ë ¹áõ,

¹áõ, áñÇÝ ëÇñ»É »Ù, ÇÝãå»ë áã Ù»ÏÇÝ…

ºí ÑÇÙ³ ÇÝãå»±ë åÇïÇ ³åñ»Ù »ë,

ÇÙ ë¨³íáñ ù³Õ³ù, ³Ûë íÇÃË³ñÇ

·»ñ»½Ù³ÝáóÁ ëñïÇë Ù»ç:

ºí ÑÇÙ³ ÇÝãå»±ë åÇïÇ ³åñ»Ù »ë,

áñ ÙáÉáñí³Í ù³ÛÉáõÙ »Ù ùá ÷áÕáóÝ»ñáí,

·ÉË³Ñ³Ï, áñáíÑ»ï¨ ÇÝãå»±ë Ý³Û»Ù

Ù³ñ¹³ëå³Ý ß»Ýù»ñÇÝ,

¹åñáóÝ»ñÇÝ – Ù³ÝÏ³ëå³Ý,

ÍÝÝ¹³ïÝ»ñÇÝ, áñ ³í»ñÙáõÝùÇ ÷áßáí

Ë»Õ¹»óÇÝ Ýáñ³ÍÇÝÝ»ñÇÝ` ÃßÝ³Ùáõ

³ï»ÉáõÃÛ³Ùµ…: ²ÝÑ³Õáñ¹ áõ ë³éÝ ¿ Ñá·Çë,

ÇÝãå»ë ßÇñÙ³ù³ñÁ ÓÙé³Ý Ï»ë·Çß»ñÇÝ:

²Ñ³, ÙÇ ûñ ¿É ³Ýó³í: Î³ÝóÝ»Ý ¿ÉÇ

µ³½Ù³ÃÇí ûñ»ñ: ´³Ûó »ë »ñµ»ù

ã»Ù Ý»ñÇ ù»½ ³Ûë ûñÁ, »ñµ Ý³Û»óÇ

¹»ÙùÇ¹

¨ ã×³Ý³ã»óÇ…

…¸»Ïï»Ùµ»ñÛ³Ý ³ÛÝ ·Çß»ñ ¹áõ ³ñï³ëí»óÇñ

ù³Õ³ùÇ å³ñÇëåÝ»ñÇ ï³Ï` ãÃ³ùóÝ»Éáí

³ñóáõÝùÝ»ñ¹, ÇÝãå»ë ï³ñÇÝ»ñ ³é³ç, »ñµ

Ñ³Ûñ¹ Ññ³Å³ñí»ó ³åñ»É ³Ûë ³ßË³ñÑáõÙ:

¸»Ïï»Ùµ»ñÛ³Ý ³ÛÝ ·Çß»ñ` Í³ÉíáÕ ÍÝÏÝ»ñáí,

å³ñÇëåÝ»ñÇ ï³Ï Ï³Ý·Ý³Í - »ë ã·Çï»Ç,

Ù»Í ó³íÁ ÙÇ³ÛÝ³Ï ãÇ ·³ÉÇë:

ºë ¿É ¿Ç ³ñï³ëíáõÙ µáÉáñÇ Ñ»ï: ÆëÏ Ñ»ïá,

ûñ»ñ ¨ ³ÙÇëÝ»ñ Ñ»ïá, »ñµ ã³ñã³ñíáõÙ ¿Ç

áõ áãÇÝã ã¿Ç Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ·ñ»É, Ñ³ëÏ³ó³,

áñ ÇÙ ³Ù»Ý³Ï³ñ¨áñ µ³é»ñÝ ³ñï³ëí»É »Ù

³í»ñí³Í ù³Õ³ùÇ å³ñÇëåÝ»ñÇ ï³Ï…

ØÇ-ÙÇ µ³Å³Ï ûÕÇ ËÙ»óÇÝù, áñ É³óÁ Ã»Ã¨ ÉÇÝ»ñ,

Ñ»ïá ¿ÉÇ ËÙ»óÇÝù, áñáíÑ»ï¨ É³óÁ åÇïÇ ÉÇÝ»ñ »ñÏ³ñ,

Ñ»ïá ÓÛáõÝ »Ï³í ÙÇ ç³Ñ»É ÏÝáç Ñ»ï, µáÉáñáíÇÝ

Ù»Ý³Ï ÙÝ³ó³Í ÙÇ ÏÇÝ, áñÁ ËÝ¹ñ»ó ãáñë

·»ñ»½Ù³Ý³÷áë ÷áñ»É Çñ ÁÝï³ÝÇùÇ` ³ÙáõëÝáõ ¨ »ñ»Ë³Ý»ñÇ Ñ³Ù³ñ, ÇÝùÁ, Ñ³ëÏ³Ý³ÉÇ ¿, ã¿ñ Ï³ñáÕ` Ç~Ýã ÏÝáç ·áñÍ ¿

·»ñ»½Ù³Ý³÷áë ÷áñ»ÉÁ, ÓÙé³Ý ëÏ½µÇÝ, »ñµ ÑáÕÁ

ù³ñ³ó»É ¿ Ù»ñ ëñï»ñÇ å»ë, ¨ áã ûÕÇÝ ¿ û·ÝáõÙ,

¨ áã ¿É ¹áõ¹áõÏÁ; - â¿, - Ñ³ÝÏ³ñÍ ³ë³ó ÏÇÝÁ,- ÙÇ ÷áëÁ

Ñ»ñÇù ¿, ÃáÕ µáÉáñÁ ÙÇ³ëÇÝ ÉÇÝ»Ý, »ñ»Ë»ùë ÷áùñ »Ý,

ÃáÕ Ñ³ÛñÁ Ñ»ïÝ»ñÁ ÉÇÝÇ, ÇÝãù³Ý ãÉÇÝÇ »ñ»Ë³ »Ý,

ãí³Ë»Ý³Ý Ñ³ÝÏ³ñÍ…

…àõ ÓÛáõÝÁ Ã»¨ Ïïñí»É ¿ñ í³Õáõó, µ³Ûó ÏÇÝÁ

ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ ×»ñÙ³Ï»É…ÇëÏ Ù»Ýù, ë¨³ó³Í

ëñï»ñáí Ï³Ý·Ý»É ¿ÇÝù Ýñ³ ÏáÕùÇÝ ¨ ³é³Ýó ³Ù³ã»Éáõ

µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ É³ÉÇë ¿ÇÝù Ù»ñ É³óÁ,

áñÁ åÇïÇ ß³ï »ñÏ³ñ ÉÇÝ»ñ…

ìºðæÆÜ Êàêø

Î³ñÍáõÙ »ù, Ñ»±ßï ¿ ³åñ»É,

»ñµ ù³Õ³ùÝ áõñ ÍÝí»É »ë – ãÏ³,

ÇëÏ ¹áõ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ »ë ³åñ»É:

Î³ñÍáõÙ »ù, Ñ»±ßï ¿ ÑÇß»É,

»ñµ Ùáé³óáõÙÝ ¿ ÷ñÏáõÃÛáõÝ – ãÏ³,

ÇëÏ ¹áõ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ »ë ÑÇß»É:

Î³ñÍáõÙ »ù, Ñ»±ßï ¿ ùÝ»É,

»ñµ ³ãù»ñ¹ ³ñóáõÝùáí »Ý Éóí³Í,

»ñµ áõñ³Ë å³ïÏ»ñÝ»ñÁ ÑÇÙ³

ï»ëÝáõÙ »ë ÙÇ³ÛÝ »ñ³½áõÙ –

Ï³ñÍáõÙ »ù, Ñ»±ßï ¿ ³ñÃÝ³Ý³É…

¶ÚàõØðÆ, ø²Ô²ø²ÚÆÜ ¶ºðº¼Ø²Üàò, Ð²ÚðÆÎÆê

²é³ç ¿É ÙÇ Ï³ñ·ÇÝ ã¿Ç Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ù»½ ³ÛóÇ ·³É,

ÇëÏ ÑÇÙ³ ³ñ¹»Ý` µáÉáñáíÇÝ, ³Ù»Ý ÇÝã

Ã³ÝÏ³ó»É ¿ ³Ýï³Ý»ÉÇ, ÇëÏ »ë ³é³çí³ å»ë

¿ÉÇ ùÇã »Ù í³ëï³ÏáõÙ, ¹», ·Çñ áõ ·ñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ùµ

Ç±Ýã åÇïÇ í³ëï³Ï»ë ÙÇ »ñÏñáõÙ, áõñ áã áù

³ÛÉ¨ë ·Çñù ãÇ Ï³ñ¹áõÙ- Å³Ù³Ý³Ï ãáõÝ»Ý`

ûñí³ ÙÇ Ï»ëÁ Ñ³óÇ Ñ»ñÃáõÙ »Ý, ÙÛáõë Ï»ëÁ`

ÙÇïÇÝ·Ý»ñáõÙ áõ óáõÛó»ñáõÙ, ¨ Ïñ³ÏáóÝ»ñ »Ý

³Ù»Ýáõñ»ù` Ñ»éáõ ¨ ÙáïÇÏ ë³ÑÙ³ÝÝ»ñáõÙ, µ³ÝáõÏ

áõ ËáõÉ ÷áÕáóÝ»ñáõÙ, å³ïáõÑ³ÝÇë ï³Ï ³ÝÙÇç³å»ë…

ºí Ã³ÕÙ³Ý ïËáõñ Ã³÷áñÝ»ñ »Ý, Ñ³ÛñÇÏ, µáÉáñ

ß»Ý»ñáõÙ áõ ù³Õ³ùÝ»ñáõÙ,- ï³ÝáõÙ »Ý Ã³Õ»Éáõ ç³Ñ»É

áõ ·»Õ»óÇÏ ïÕ³Ý»ñÇ, áõ »ë ã·Çï»Ù` á±ñ Ù»ÏÇ »ï¨Çó

·Ý³Ù áõ á±ñ Ù»ÏÇÝ ë·³Ù, Ñ³ÛñÇÏ, »ë, áñ ùá Ù³ÑÇó

Ñ»ïá áã ÙÇ áõñ³Ë ûñ ã»Ù ³åñ»É, áã ÙÇ Ã»Ã¨ ûñ…

²é³ç ¿É ã¿Ç Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ÙÇ Ï³ñ·ÇÝ ½ñáõó»É ù»½ Ñ»ï`

Í³Ýñ ¿Çñ ÉëáõÙ, ¨ ·áé·áé³Éáí, ÙÇ Ï»ñå Ï³ñáÕ³ÝáõÙ ¿Ç

Ëáëùë ù»½ Ñ³ëóÝ»É, ÇëÏ ÑÇÙ³ Ëáë»ÉÝ ¿É ¹³ñÓ³í

³ÝÑÝ³ñÇÝ, áñáíÑ»ï¨ ³ñóáõÝùÝ»ñÁ Éóí»É »Ý

ÏáÏáñ¹ë ¨ Ë»Õ¹áõÙ »Ý ³Ý·³Ù ³é³Ýó Ëáë»Éáõ…

²Ñ³, Ã» ÇÝãáõ Ý³Ù³Ï »Ù ·ñáõÙ ù»½, áñÇ µáÉáñ

ïáÕ»ñáõÙ ÝáõÛÝ ëÇñïÝ ¿, áñ ó³íÇó áõ Ï³ñáïÇó

å³ÛÃáõÙ ¿ ·áé·áé³Éáí`

Ã» ³Ûë ¨ Ã» ³ÛÝ ³ßË³ñÑáõÙ…

Ðºîà

ØÇ ù³ÝÇ Ï³ÃÇÉ ³ñóáõÝù`

Ååï³Éáõ Ñ³Ù³ñ µ³óí³Í ³ãù»ñÇ Ù»ç:

´³é»ñ, áñ ³ëáõÙ »Ýù Çñ³ñ` Ñ³Ý¹Çå»ÉÇë,

ÇÝãå»ë Ý³¨ µ³Å³Ýí»ÉÇë: ²Ñ³, Ù»Í

»é³Ý¹áí Ï³éáõóáõÙ »Ý ÙÇ ß»Ýù, áñÁ

¹³ñ»ñ Ñ»ïá åÇïÇ Ñ³ÛïÝ³·áñÍ»Ý

ÑÝ³·»ïÝ»ñÁ å»ÕáõÙÝ»ñÇ Å³Ù³Ý³Ï:

ºë åÇïÇ ³åñ»Ù ³Û¹ ß»ÝùÇ

÷áùñÇÏ µÝ³Ï³ñ³ÝÝ»ñÇó Ù»ÏáõÙ:

ºí »ñµ ÑÝ³·»ïÝ»ñÁ ¹³ñ»ñ Ñ»ïá

Ñ³ÛïÝ³·áñÍ»Ý ³Ûë ß»ÝùÁ ¨ µ³ó»Ý ¹áõéÁ

¨ ÙïÝ»Ý ÇÙ ÷áùñÇÏ µÝ³Ï³ñ³Ý` Ýñ³Ýù

ÇÝÓ Ï·ïÝ»Ý ë»Õ³ÝÇ ³é³ç Ýëï³Í, ÍË»ÉÇë…

ºí ³Ù»Ýáõñ»ù Ã³÷Ã÷í³Í µ³é»ñ,

ë»Õ³ÝÇ íñ³ µ³é»ñ, å³ï»ñÇ ï³Ï` µ³é»ñ…

ºí ÙÇ ù³ÝÇ Ï³ÃÇÉ ³ñóáõÝù`

Ååï³Éáõ Ñ³Ù³ñ µ³óí³Í ³ãù»ñÇë Ù»ç:

ºñÏáõ çñÑ»Õ»ÕÇ ³ñ³ÝùáõÙ

1992-1996

ì²Ö²èàõØ ºØ ´²Ü²êîºÔÌàõÂÚàõÜÜºð, ´àÈàðàìÆÜ â¶àðÌ²Ìì²Ì, ¶ÆÜÀ` ä²ÚØ²Ü²¶ð²ÚÆÜ

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ å»±ïù ¿ ù»½,-Ñ³ñóñ»óÇ Ñ³ñ¨³ÝÇë,

áñÁ ÙÇç³ÝóùáõÙ Ïïñ³ïáõÙ ¿ñ ¹»é¨ë Ï»Ý¹³ÝÇ Í³éÇ µáõÝÁ, ¨

×ÛáõÕ»ñÁ Ù³ïÝ»ñÇ å»ë çÕ³Ó·íáõÙ ¿ÇÝ ³Ýï³Ý»ÉÇ ó³íÇó…

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛá±õÝ,- Ñ³ñóñ»ó ³ÙµáÕçáíÇÝ ³ñÛ³Ý Ù»ç

Ïáñ³Í Ñ³ñ¨³Ýë,- å»ïù ¿ ¨ ß³ï: ØÇ³ÛÝ Ã» ·ñí³Í ÉÇÝ»Ý ãáñ ÃÕÃ»ñÇ íñ³, Ã» ã¿, ÙÇ ùÇã ËáÝ³í »Õ³Ý, ÍË³Ë»Õ¹ ÏÉÇÝ»Ýù ï³Ý Ù»ç…

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ å»±ïù ¿ ù»½, - Ñ³ñóñ»óÇ ³íïáµáõëÇ

í³ñáñ¹ÇÝ, »ñµ »ñÏ³ñ Å³Ù»ñ ëå³ë»Éáõó Ñ»ïá, ×éÝã³Éáí

Ñ³ÛïÝí»ó ÙÇ µ³½Ù³ã³ñã³ñ Ù»ù»Ý³ ¨ »ë ÙÇ Ï»ñå ËóÏí»óÇ

³é³çÇÝ ¹éÝÇó` ÙÇ ËáõÙµ ÑÕÇ Ï³Ý³Ýó, ÷³Ëëï³Ï³ÝÝ»ñÇ ¨

ÙÇ ·ñå³Ý³Ñ³ïÇ Ñ»ï, áñÇ Ùé³ÛÉ ï»ëùÇó »ñ¨áõÙ ¿ñ, áñ

ù³Õó³Í ¿ ùÝ»Éáõ Ý³¨ ³Ûë ·Çß»ñ…

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛá±õÝ,- Ùïù»ñÇ Ù»ç ÁÝÏ³í í³ñáñ¹Á` ÙÇ

Ó»éùáí Õ»ÏÁ µéÝ³Í, ÙÛáõëáí` ùáñ»Éáí ·ÉáõËÁ,- å»ïù ¿, »Ã»

ÙÇ³ÛÝ ·ñí³Í ¿ ¹áÉ³ñÇ Ï³Ù ·áÝ» »íñáÛÇ íñ³…

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ å»±ïù ¿ Ó»½,- ·áé³óÇ ³åñ³Ýù³-

ÑáõÙù³ÛÇÝ µáñë³ÛáõÙ, áõñ Ñ³×»ÉÇ ³ÕÙáõÏ ¿ñ ¨ ·áñÍ³ñ³ñ

ÙÃÝáÉáñïáõÙ ËéÝí³Í ¿ÇÝ µÇ½Ý»ëÙ»ÝÝ»ñÁ Ù»ñ ÝáñûñÛ³:

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛá±õÝ,- Ñ³ñóñ»ó Ýñ³ÝóÇó Ù»ÏÁ` ÙÇ å³Ñ

¹³¹³ñ»óÝ»Éáí ³ßË³ï³ÝùÁ, - Ý³Û³Í Ã» ÇÝã éáõÉáÝÝ»ñáí ¨

Ý³Û³Í Ã» ï»Õ³÷áËÙ³Ý Í³Ëù»ñÝ áõÙ íñ³…

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ å»ïù ¿ Ó»½,- Ï³Ýã»óÇ å³éÉ³Ù»ÝïáõÙ`

ÇÝã-áñ ÙÇ ÑÝ³ñùáí Ñ³ÛïÝí»Éáí ³ÙµÇáÝÇ íñ³:

ä»ïù ¿,- ³ÝÙÇç³å»ë ³ñÓ³·³Ýù»ó Ý³Ë³·³ÑáÕÁ, - Ñ³ÛïÝÇ ¿

µáÉáñÇÝ ¨ ÝáõÛÝÇëÏ ÁÝ¹¹ÇÙ³¹Çñ Ïáõë³ÏóáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ, áñ

åá»½Ç³Ý ûÅïí³Í ¿ ç»ñÙ³óÝ»Éáõ Ñ³ïÏáõÃÛ³Ùµ, Ñ»ï¨³µ³ñ,

³ÛÝ ÏÙïóÝ»Ýù §ÒÙ»é¦ µ³ñ»·áñÍ³Ï³Ý Íñ³·ñÇ Ù»ç ¨ ÓñÇ

Ïµ³Å³Ý»Ýù ³ñí³ñÓ³Ý³ÛÇÝ Ã³Õ³Ù³ë»ñÇ, ÇÝãå»ë Ý³¨`

³Õ»ïÇ ·áïáõ µÝ³ÏãáõÃÛ³ÝÁ:

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ å»±ïù ¿ ù»½,- Ñ³ñóñ»óÇ ½ÇÝíáñ³Ï³ÝÇÝ,

áñÁ Ñ³ïáõ ù³ÛÉ»ñáí ³ÝóÝáõÙ ¿ñ È³ âÇÝ – È³ Ø³Ýß

Ù³ñ¹³ëÇñ³Ï³Ý ÙÇç³Ýóùáí` Ïñ³Ï»Éáí ³ç áõ Ó³Ë:

ä»ïù ¿ ¨ ßï³å…: ¶»ñ³¹³ë»ÉÇ ¿ µ³ñ³Ï ÃÕÃÇ íñ³ ¨

ÃáõÃáõÝÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ, ³ÛÉ³å»ë Ñ³Ï³é³Ïáñ¹Á ãÇ Ñ³ëÏ³Ý³, áñ

Ñ³Ï³Ù³ñïáõÃÛáõÝÁ Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ÉáõÍ»É ÙÇ³ÛÝ Ë³Õ³Õ

×³Ý³å³ñÑáí…

´³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ å»±ïù ¿ ù»½,- Ç í»ñçá Ñ³ñóñ»óÇ

ÏáõÛñ Ùáõñ³óÏ³ÝÇÝ, áñÁ Ù»ïñáÛÇ ëïí»ñáï ÙáõïùÇ ³éç¨ Ýëï³Í,

×å×å³óáÕ ³ãù»ñÁ Ñ³é»É ¿ñ Éáõë³íáñ ³å³·³ÛÇÝ, ÇëÏ

ÃÙµÉÇÏ Ó»éùÁ, áñ Ù»ÏÝ»É ¿ñ ÇÝÓ, ³ÝÙÇç³å»ë »ï ù³ß»ó

§µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ¦ µ³éÁ Éë»ÉáõÝ å»ë ¨ Ååï³ó, ÇÝãå»ë

ÙÇ³ÛÝ Ñ³ñ³½³ïÝ ¿ ÅåïáõÙ Ñ³ñ³½³ïÇÝ…

ö²ðÆ¼, ¾ÈÆ ö²ðÆ¼…

Ð»ñÃ³Ï³Ý ³ßË³ï³Ýù³ÛÇÝ ûñ ¿ñ ¹Á ¶áÉÇ û¹³Ï³Û³ÝáõÙ:

Æñ³Ï³Ý³ó»É ¿ñ µ³Ý³ëï»ÕÍÇ »ñ³½³ÝùÁ, ¨ Ý³ ×ÙñÃí³Í

×³ÙåñáõÏÝ»ñÝ áõÕ»ë³ÛÉÇÝ µ»éÝ³Í, Ë»É³Ñ»Õ ëáõñáõÙ ¿ñ

íÇÃË³ñÇ ßÇÝáõÃÛ³Ý Ù³ùñ³Ù³ùáõñ ÙÇç³ÝóùÝ»ñáí`

óÝÍáõÃÛáõÝÇó ëñï³å³ï³é` áõñ áñ ¿ Ýí³·³ËáõÙµÁ ÏÃÝ¹³,

»ñÏÇÝù Ïëáõñ³Ý ÑñÃÇéÝ»ñ µ³½Ù»ñ³Ý·, ¨ ÷³ñÇ½óÇ

í³ñáñ¹Ý»ñÁ Ñ³ÙÁÝ¹Ñ³Ýáõñ ·áñÍ³¹áõÉ ÏÑ³Ûï³ñ³ñ»Ý-

ï»ëÝ»Éáí ³Ý×³Ý³ã»ÉÇáñ»Ý ëÙù³Í µ³Ý³ëï»ÕÍÇÝ` Ã»ñëÝí³Í

¨ ë³ñë³÷»ÉÇ ÝÇÑ³ñ³Í…: ²Ù»Ý ÇÝã ×Çßï ³ÛÝå»ë »Õ³í,

ÇÝãå»ë ×³Ï³ï³·ÇñÝ ¿ñ Ý³Ë³ï»ë»É: ¶ñÇ·áñ äÉïÛ³ÝÝ ¿

»ÉÝáõÙ ùá ¹»Ù Ååï³¹»Ù áõ ·ñÏ³µ³ó, ¨ Ññ³Å»ßï ï³Éáí

Ð³Ù³ÙçÛ³ÝÇÝ, áñÁ íÇÃË³ñÇ ÷³÷³ËÁ ·ÉËÇÝ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ¿ñ

ÁÝÏ»ñí³ñáõÃÛ³Ý ·³Õ³÷³ñÝ»ñÁ ï³ñ³Í»É ¹»é¨ë ºñ¨³ÝÇó,

¨ ³ÛÅÙ ¿É` ¹Á ¶áÉÇ û¹³Ï³Û³ÝÇ Ñá·Ý³µ»Ï áõÕ¨áñÝ»ñÇ

ßñç³ÝáõÙ, - ¹áõ, Ñ³Ûáó Ýáñ³ÝÏ³Ë å»ïáõÃÛ³Ý ÁÝã³½áõñÏ

ÙÇ ù³Õ³ù³óÇ, ßñç³÷³ÏáõÙÇó í»ñç³å»ë ³½³ï³·ñí³Í,

Ë³í³ñÇ í³ñÅí³Í ³ãù»ñ¹ ×å×å³óÝ»Éáí, Ý»ïíáõÙ »ë

ö³ñÇ½Ç ÉáõÛë»ñÇ Ù»ç, ÇÝãå»ë Ù³ÝÏáõÃÛ³Ý¹ ï³ñÇÝ»ñÇÝ

²ËáõñÛ³ÝÇ ½áí áõ Ù³ùáõñ çáõñÝ ¿Çñ Ý»ïíáõÙ, Ñ»éáõ, ¹³Å³Ý

áõ ÷áßáï ¶ÛáõÙñÇÇó í³½ùáí, Ñ¨³ëå³é, ×³Ý³å³ñÑÇÝ

³ÝÑ³Ùµ»ñ Ñ³Ý»Éáí, ¹»ëáõ¹»Ý ßåñï»Éáí ßáñ»ñ¹ ÑÇÝ, µ³Ûó

ËÝ³Ùùáí Ñ³ñ¹³ñí³Í: ²Ù»Ý ÇÝã ×Çßï ³ÛÝå»ë »Õ³í, ÇÝãå»ë

×³Ï³ï³·ÇñÝ ¿ñ Ý³Ë³ï»ë»É, ÐÛáõ·á, ´³É½³Ï, ¸³ÉÇ, äÇÏ³ëá

¨ ²åáÉÇÝ»ñ` ÑáíÑ³ñ³Ó¨ ÉáõÛë»ñáí åë³Ïí³Í…:

ºí ¶ñÇ·áñÝ ³ÝÙÇç³å»ë ½·áõß³óñ»ó` ½·áÝ ù³ÛÉ»É ö³ñÇ½Ç

Ï»ÝïñáÝ³Ï³Ý ÷áÕáóÝ»ñáí, ß»Ýù»ñÇó Ñ»éáõ ÙÝ³É, áñáíÑ»ï¨

ÙÇ Ýáñ ë»ñáõÝ¹ ¿ Ñ³ÛïÝí»É å³ñ³ñï áõ Ñ³ëï³Ù³ñÙÇÝ ³Õ³íÝÇÝ»ñÇ, áñáÝù ÍñïáõÙ »Ý µáÉáñÇ íñ³, ãÝ³Û»Éáí, Ã»

¹áõ ³ÝÏ³Ë Ñ³Ýñ³å»ïáõÃÛ³Ý ù³Õ³ù³óÇ »ë, ÑÇÙÝ»ñ·

áõÝ»ë áõ ½ÇÝ³Ýß³Ý…: ÌñïáõÙ »Ý ³é³Ýó Ý³Ë³½·áõß³óÙ³Ý,

ÙÇ³Å³Ù³Ý³Ï áõ ×ß·ñÇï Ýß³Ý³éáõÃÛ³Ùµ, ·ñ³¹Ç Ñ³Ù³½³ñÏÇ

ÝÙ³Ý ³Ñ³ñÏáõ ¨ ÑÕÇ` ³Õï»ÕÇ Ñ»ï¨³ÝùÝ»ñáí, ½Ç ³Ýëáíáñ

Í³Ýñ³ù³ß áõ Ù»ÍÕÇ »Ý Í»ñï-³Ï³ÝÝ»ñÁ Ýñ³Ýó, ¨ ³Ýå³ñÏ»ßï

Ëáßáñ ¿ ïñ³Ù³ã³÷Á Ýñ³Ýó §Ññ³ÝáÃÝ»ñÇ¦…: ºí ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë,

³ë³ó ¶ñÇ·áñÁ, Ñ³ñÏ³íáñ ¿ ½·áõÛß ÉÇÝ»É Ý³¨ ³ñí³ñÓ³ÝÝ»ñáõÙ,

Ñ³ïÏ³å»ë Â³ÃÇáõÙ Ñ³Ýñ³Ñéã³Ï, ³ãù¹ Ã»ù»óÇñ ÙÇ å³Ñ`

³Ù»Ý³ËáñáõÝÏ ·ñå³ÝÇó¹ ³Ý·³Ù Ï³ÝÑ»ï³Ý³ ýñ³ÝÏ¹

í»ñçÇÝ ¨ ÝáõÛÝÇëÏ ³é³ï³×áË ö³ñÇ½áõÙ, ëÇñ»ÉÇë, ¹áõ

¹³ñÓÛ³É ÏÙÝ³ë ùá 200 ·ñ³Ù Ñ³ó³µ³ÅÝÇ ÑáõÛëÇÝ…

ºí ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, ³ë³ó ¶ñÇ·áñÁ…µ³Ûó Ýñ³ Ó³ÛÝÁ

ËÉ³ó³í, áñáíÑ»ï¨ »Õ³í ×Çßï ³ÛÝå»ë, ÇÝãå»ë

×³Ï³ï³·ÇñÝ ¿ñ Ý³Ë³ï»ë»É, áñáíÑ»ï¨ ÃÝ¹³ó

Ýí³·³ËáõÙµÁ, ÇÝã- áñ ÙÇ ÷áÕáóÇó Ñ³ÛïÝí³Í, ¨ ½³ñÙ³ÝùÇó

ãéí³Í ³ãù»ñáí ï»ë³ñ` ³éç¨Çó ³éáõÛ· ß³ñÅáõÙÝ»ñáí,

Ñ³Ù³ã³÷ Ý»ï»Éáí áïÝ»ñÁ, ù³ÛÉáõÙ ¿ÇÝ ÐÛáõ·áÝ, ´³É½³ÏÁ,

¸³ÉÇÝ, äÇÏ³ëáÝ, ²åáÉÇÝ»ñÁ ¨ ¿ÉÇ ÙÇ ù³ÝÇëÁ` Ù³ñ½³Ï³Ý

ÏáÏÇÏ Ñ³Ù³½·»ëïÝ»ñáí…: ºí ³å³ å³ÛÃ»óÇÝ ÑñÃÇéÝ»ñÁ

¨ »ñÏÇÝùÁ áÕáÕí»ó µ³½Ù»ñ³Ý· ÉáõÛë»ñÇ óáÉùáí, ¨ Ñ»Ýó

ÙÇ³ÛÝ ³Û¹ å³ÑÇÝ ÷³ñÇ½óÇ í³ñáñ¹Ý»ñÝ ÁÝ¹Ñ³ï»óÇÝ

Ñ³ÙÁÝ¹Ñ³Ýáõñ ·áñÍ³¹áõÉÁ` ³Ù»Ý ÇÝãÇó

Ó³ÝÓñ³ó³Í áõ Ñá·Ý³Í…

ä²îºð²¼ØÆò Ê²Ô²ÔàõÂÚàõÜ

Ø³Ý¹³ñ ÷áÕáó: Î³ñ×, ÇÝãå»ë Ïñ³Ïáó,

¨ ÏïñáõÏ, ÇÝãå»ë ³½·³ÝáõÝÁ ¶ñÇ·áñÇ:

Ò»ÕÝ³Ñ³ñÏáõÙ Ù»çùÇ íñ³ å³éÏ³Í

å³ñ½ ï»ëÝáõÙ »Ù »ñÏÇÝùÁ ö³ñÇ½Ç`

ï³ÝÇùÇ µ³óí³Í å³ïáõÑ³ÝÇó:

¶ñ»Ã» ùëí»Éáí ÏïáõñÇÝ ÙÇ ù³ÝÇ

Ññ»ßï³Ï ³Ýó³í` Ëáë»Éáí ýñ³Ýë»ñ»Ý,

»ñ¨Ç íÇ×áõÙ ¿ÇÝ…¸Åí³ñ Ã», ÇÝãá±õ åÇïÇ

Ññ»ßï³ÏÝ»ñÁ íÇ×»Ý, Ã»Ïáõ½ ýñ³ÝëÇ³óÇ…

àëïÇÏ³Ý³Ï³Ý Ù»ù»Ý³Ý ëáõñ³ó, í³Û»Éáí

ë³ëïÇÏ áõ ã³ñ³·áõß³Ï, Ñ»ïá §Þï³å

û·ÝáõÃÛ³Ý¦ Ù»ù»Ý³Ý áÕµ³Éáí ï³ñ³í

ÇÝã-áñ ÙÇ ÑÇí³Ý¹ ýñ³ÝëÇ³óáõ` áõñ»ÙÝ,

ö³ñÇ½áõÙ ¿É »Ý ÑÇí³Ý¹³ÝáõÙ…: Ð»ïá

ÉéáõÃÛáõÝ, áñÇó, ³í³Õ, í³Õáõó »Ù »ï

í³ñÅí»É: Ð»ïá ÉéáõÃÛáõÝ: Ø³ñÙÇÝë ãÇ

Ñ³ßïíáõÙ Ë³Õ³ÕáõÃÛ³Ý Ñ»ï ¨

³ÝÏáÕÝáõë Ù»ç »ñÏ³ñ ßáõéáõÙáõé ·³Éáõó

Ñ»ïá, Ñá·áó Ñ³Ý»Éáí ë»ÕÙáõÙ »Ù

Ù³·ÝÇïáýáÝÇ Ïá×³ÏÁ` ÙÇ³óÝ»Éáí ³ÙáùÇã

Ó³ÛÝ³·ñáõÃÛáõÝÁ, áñÝ Ñ»ïë ¿Ç í»ñóñ»É, ùÇã

Ñ»ïá ÏÑÝãÇ Ïñ³Ï³Ñ»ñÃÁ ÷ñÏ³ñ³ñ, ¨ »ë,

å³ñáõñí»Éáí å³ÛÃÛáõÝÝ»ñÇ áõ ÃÝ¹ÛáõÝÝ»ñÇ

Ñ³ñ³½³ï ³ÕÙáõÏáí` ùÇã-ùÇã Ïëáõ½í»Ù ùÝÇ

Ù»ç, ¨ ÏùÝ»Ù í»ñçÝ³Ï³Ý³å»ë, »ñµ ÏÃÝ¹³

»½ñ³÷³ÏÇã Ïñ³ÏáóÁ` Ï³ñ×, ÇÝãå»ë

÷áÕáóÁ Ø³Ý¹³ñ, ¨ ÏïñáõÏ, ÇÝãå»ë

³½·³ÝáõÝÁ ¶ñÇ·áñÇ:

Ð²ðò²øÜÜàõÂÚàõÜ

àã Ó³Ë»ñÇ óáõó³ÏáõÙ Ï·ïÝ»ù ³ÝáõÝë,

áã ¿É` ³ç»ñÇ:

àã ³Ûë ³ßË³ñÑáõÙ ÏÑ³Ý¹Çå»ù ÇÝÓ,

ÇëÏ ³ÛÝ ³ßË³ñÑáõÙ` ³é³í»É ¨ë:

¸³Ý¹³Õ ÍáñáõÙ ¿ ê»Ý³ ·»ïÝ, ³Ñ³,

Ý³ÛáõÙ »Ù Ýñ³ çñ»ñÇ Ù»ç ¨…ã»Ù

·ïÝáõÙ ¹»Ùùë: ¸³Ý¹³Õ ËáëáõÙ ¿

ê»Ý³ ·»ïÝ, ³Ñ³, ¨ áã ÙÇ µ³éÁ

ã»Ù Ñ³ëÏ³ÝáõÙ »ë: Æ՜Ýã Ã»Ã¨,

ÇÝã Ñ»ßï »Õ³í ³ÝóáõÙÁ –

ãÏ³Ù ³ÛÉ¨ë:

²ÚòºÈàõÂÚàõÜ Ð²Ü¶àõòÚ²ÈÆÜ úìºð-êÚàõð-àõ²¼, ºð´

¼àõÈ²ÈÆ îð²Ø²¸ðàõÂÚàõÜÀ Þ²î ´²ðÒð ¾ð ºì

Þðæ²Î² ¸²ÞîºðàõØ ´²¼Ø²ÂÆì ²¶è²ìÜºð

¾ÆÜ Ð²ì²øìºÈ Ð²Ü¸Æê²ìàð ÌºêÆÜ

Ø²êÜ²ÎòºÈàõ Ð²Ø²ð

ì³Ý ¶á·Á, ³Ñ³, »Õµ³ÛñÁ ÏáÕùÇÝ`

»ñÏáõ Ñ³ñ³½³ï å³éÏ³Í ÏáÕù-ÏáÕùÇ,

³Ýßáõù ù³ñÇ ï³Ï:

ì³Ý ¶á·Á, ³Ñ³…: ÆëÏ ù³ñÇ íñ³

ÍÝÝ¹Û³Ý ÃÇíÝ ¿, ·ÍÇÏ` Ù³Ñí³ÝÁ,

¨ áõñÇß áãÇÝã:

ØïáíÇ ÇÝãù³Ý »ñÏ³ñ »Ù Ëáë»É

»ë ³Ûë Ù³ñ¹áõ Ñ»ï:

ºÏ³ ¨ ï»ë³:

Ø»é»É ¿ í³Õáõó:

îÊàõð Èàõðºð ö²ðÆ¼Æò

²Ýëáíáñ óñï»ñ »Ý ö³ñÇ½áõÙ: ì»ó Ù³ñ¹ ¿ ë³é»É

÷áÕáóáõÙ: ØÛáõëÝ»ñÁ Ã»Ã¨ Ñ³½áõÙ »Ý:

ÈáõíñáõÙ ØáÝ³ ÈÇ½³ÛÇ ¹»ÙùÇó

ë³Ñ»É ¿ ÅåÇïÁ ë³é³Í ¨ ÁÝÏ»É

Ñ³ï³ÏÇÝ ÷ßáõñ-÷ßáõñ ¿ »Õ»É:

ºí ÙÇ ³Ûó»Éáõ ¿ áõß³Ã³÷í»É

ÈáõíñáõÙ Ñ»Ýó ÝáõÛÝ ³Û¹ å³ÑÇÝ` ï»ëÝ»Éáí

ë³ñÏáý³·Ç Ù»ç ÷³ñ³íáÝÇÝ å³éÏ³Í,

íÇÃË³ñÇ ùáõñùÁ Ñ³·ÇÝ`

§¶ñ³Ï³Ý Ã»ñÃ¦ Ï³ñ¹³ÉÇë:

êàìàð²Î²Ü úð ²ìÆÜÚàÜàõØ

²ñÃÝ³Ý³É ²íÇÝÛáÝáõÙ, ÙÇçÝ³¹³ñÛ³Ý ¹ÕÛ³ÏÇ Ù»ç, ùÝ³ï,

áñáí»ï¨ ÏáÕùÇ ë»ÝÛ³ÏáõÙ ³ÙµáÕç ·Çß»ñ µ³ñÓñ³Ó³ÛÝ

ÇÝã-áñ µ³Ý ¿ÇÝ ËáëáõÙ áõñí³Ï³ÝÝ»ñÁ` ³ÝÍ³ÝáÃ, µ³Ûó

·»Õ»óÇÏ É»½íáí, áñÁ Ñ»é³íáñ Ý³ËÝÇÝ ¿ñ »ñ¨Ç ýñ³Ýë»ñ»ÝÇ:

øÝ³ï, áñáíÑ»ï¨ ¹áõ ÇÝù¹ ¿É ÇÝã-áñ µ³Ý ¿Çñ ËáëáõÙ ÇÝù¹

ù»½ Ñ»ï, ÇÝã-áñ µ³Ý ¿Çñ ÇÝù¹ ù»½ Ñ³Ùá½áõÙ ¨ Ñ³Ùá½í»óÇñ

ÙÇ³ÛÝ ³é³íáïÛ³Ý ÏáÕÙ ¨ ùÝ»óÇñ, »ñµ å³ïáõÑ³ÝÇ ï³Ï

ÃéãáõÝÝ»ñÁ ëÏë»óÇÝ »ñ·»É µáÉáñáíÇÝ Ýáñ ýñ³Ýë»ñ»Ýáí, áñÁ

ßáÕßáÕáõÙ ¿ñ Ã³ñÙ ·áõÛÝ»ñÇ Ù»ç: êù³Ýã»ÉÇ ¿, »ñµ µ³óáõÙ »ë

³ãù»ñ¹ ²íÇÝÛáÝáõÙ, ÙÇçÝ³¹³ñÛ³Ý ¹ÕÛ³ÏÇ Ù»ç, áñÁ

µ»ñÝ»µ»ñ³Ý Éóí³Í ¿ ÑÇÝ ·ñù»ñáí, ³ñÍ³Ã³Ï³É

Ù³·³Õ³ÃÝ»ñáí, Ë³Ùñ³Í ëáõë»ñÝ»ñáí, Ë³Õ³ÉÇùÝ»ñáí

ÑÝ³Ù»ÝÇ, áñáÝó ï»Õ³ß³ñÅ»Éáõ Ñ³Ù³ñ å»ïù ¿ ³éÝí³½Ý

Í³Ýñ³Ù³ñïÇÏ ÉÇÝ»É` ³ÛÝ ¿É É³í Ù³ñ½³Ó¨Ç Ù»ç…íÇÃË³-

ñ³Ñ³ë³Ï å³Ñ³ñ³ÝÝ»ñáí, Ë³ã»ñáí áõ ½³ñ¹»ñáí, ÇëÏ

ë»ÝÛ³ÏÇ áõÕÇÕ Ï»ÝïñáÝáõÙ` ÙÇ ³Ñé»ÉÇ, »ñÏ³Ã³Ïáõé

Ù³Ñ×³Ï³É ¿ñ ï³ñ³Íí³Í, áñÁ »Ã» µ³Ýç³ñ³Ýáó ÉÇÝ»ñ,

³å³, ÏÏ³ñáÕ³Ý³ñ ÉÇáõÉÇ Ï»ñ³Ïñ»É ÇÙ µ³½Ù³¹³ñÛ³Ý áõ

µ³½Ù³ã³ñã³ñ ÅáÕáíñ¹ÇÝ, ÙÇÝã¹»é ³ÛÝ å³ñ½³å»ë

Ù³Ñ×³Ï³É ¿ñ, ã³÷³½³Ýó µ³ñÓñ áïÝ»ñáí, ¨ ³Û¹

Ù³Ñ×³Ï³ÉÇ Ù»ç 1993Ã. ÑáõÉÇëÛ³Ý ÙÇ ëù³Ýã»ÉÇ í³Õ

³é³íáï ³ñÃÝ³ó»É áõ ÙáÉáñí»É ¿ñ Å³Ù³Ý³Ï³ÏÇó ÙÇ Ñ³Û

µ³Ý³ëï»ÕÍ, áñÁ Ù³Ñ×³Ï³ÉÇó ó³Í ÇçÝ»Éáõ ÑÝ³ñÝ»ñ ¿ñ

áñáÝáõÙ` ³Ý¹Ý¹³Ëáñ µ³ñÓáõÝùÇó ë³ÑÙéÏ³Í…

²ñÃÝ³Ý³É ²íÇÝÛáÝáõÙ, ÙÇçÝ³¹³ñÛ³Ý ¹ÕÛ³ÏÇ Ù»ç, ³Û¹ á±ñ

Ñ»ùÇ³ÃÝ ¿ Çñ³Ï³Ý³ó»É Ù³ÝÏáõÃÛ³Ý¹ ûñ»ñÇÝ Ï³ñ¹³ó³Í,

³Û¹ á±ñ ÙÇ Ñ»ùÇ³ÃÁ…: àõ Ñ³ÝÏ³ñÍ áõñí³Ï³ÝÝ»ñÁ

½í³ñÃ ×Çã áõ ³ÕÙáõÏáí ßñç³å³ïáõÙ »Ý ù»½, Ù³Ñ×³Ï³ÉÇó

·ÉáñáõÙ »Ý ó³Í…áõ Ýñ³Ýó Ñ»ï ·ÇñÏÁÝ¹Ë³éÝ Ã³í³ÉíáõÙ »ë

Ñ³ï³ÏÇÝ` ùñùÇç áõ ³ñóáõÝù Çñ³ñ Ë³éÝ³Í…

êàìàð²Î²Ü úðì² Þ²ðàõÜ²ÎàõÂÚàõÜÀ ²ìÆÜÚàÜàõØ

ä³å»ñÇ å³É³ïÝ ³ÙµáÕçáõÃÛ³Ùµ Í»÷í³Í ¿ ´áï»ñáÛáí:

´áï»ñáÛáí »Ý Í»÷í³Í ²íÇÝÛáÝÇ Í³ÏáõÍáõÏ»ñÁ µáÉáñ,

´áï»ñáÝ ëñï³Ýó ÍÇÍ³ÕáõÙ ¿ üñ³ÝëÇ³ÛÇ íñ³, ÇëÏ

üñ³ÝëÇ³Ý ³ßË³ñÑÇ íñ³ ÍÇÍ³ÕáõÙ ¿ í³Õáõó Ç í»ñ:

ÆëÏ »ë µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝ »Ù Ï³ñ¹áõÙ Ñ³Û»ñ»Ý, áñÁ

ýñ³Ýë»ñ»Ý »Ý Ã³ñ·Ù³ÝáõÙ ³ÝÙÇç³å»ë, ¨ ÙÇ å³é³í

Í³÷³Ñ³ñáõÙ ¿ Ë³Ý¹³í³é ¨ Ùáï»ÝáõÙ áõ ë»ÕÙáõÙ ¿ ÇÝÓ

Çñ ÙÇçÝ³¹³ñÛ³Ý ÏñÍùÇÝ ¨ ÍáõéáõÙáõé ³Ý·É»ñ»Ýáí

µ³ó³ïñáõÙ ßÝã³ëå³é, áñ å³ñ½ ÑÇßáõÙ ¿, áñ ÇÝùÁ ÍÝí»É ¿

Æï³ÉÇ³ÛáõÙ ¨ ãÝ³Û³Í ãÇ ·Ý³ó»É áã ÙÇ ï»Õ, ³ÛÝÇÝã ÑÇÙ³

³åñáõÙ ¿ üñ³ÝëÇ³ÛáõÙ í³Õáõó Ç í»ñ… ì³Õáõó Ç í»ñ…

´³ñÓñ³ÝáõÙ »Ýù í»ñ, å³å»ñÇ å³É³ïÝ Ç í»ñ…

ºí í»ñç³å»ë Ï³Ý· ³é³Ýù ³Ù»Ý³í»ñáõÙ ßÝã³Ïïáõñ, ¨

Ñá·ÝáõÃÛáõÝÇó ß³Õí³Í Ù»ñ ³ãù»ñÇ ³éç¨ µ³óí»ó ÙÇ

ëù³Ýã»ÉÇ å³ïÏ»ñ…Ù»ñ áõÕ»Ïóáñ¹áõÑÇÝ` ýñ³ÝëáõÑÇ

ÙÇ Ýñµ³ÝÏ³ï` µ³ñáÏÏá, ë³Ï³ÛÛÝ ³ñ¹Ç Ó¨³íáñÙ³Ùµ,

ßñçí»ó Ù»ñ ÏáÕÙÁ í»ñç³å»ë…¨ ³ÝÙÇç³å»ë, ëÏ½µáõÙ

Ý³Ë³ñ³ñÁ Ù»ñ ëÇñ³Ñ³ñí»ó Ýñ³Ý, áñå»ë å³ïíÇñ³Ïáõ-

ÃÛ³Ý Õ»Ï³í³ñ, ¨ ³å³ »ë`å³ïíÇñ³ÏáõÃÛ³Ý ÙÇ³Ï

ß³ñù³ÛÇÝ ³Ý¹³Ù áñå»ë…: ºí ÑÙ³Ûí³Í ·ÝáõÙ ¿ÇÝù Ýñ³

»ï¨Çó, áõß³¹Çñ ½ÝÝ»Éáí ÍáõéïÇÏ ùÃ»ñÁ å³å»ñÇ ¨ åáõ×áõñ

³ãù»ñÁ, áñ ½³ñÙ³Ýùáí Ñ»ï¨áõÙ ¿ÇÝ Ù»½…ÆëÏ »ë ¹³ñÓÛ³É

µ³Ý³ëï»ÕÍáõÃÛáõÝÝ»ñ »Ù Ï³ñ¹áõÙ Ñ³Û»ñ»Ý, áñáÝù ëÇñ³-

ÛÇÝÇ »Ý Ã³ñ·Ù³ÝíáõÙ ³ÝÙÇç³å»ë: ê³Ï³ÛÝ »Õ³í ³ÛÝ,

ÇÝãÁ åÇïÇ ÉÇÝ»ñ` ûñÝ ³í³ñïí»ó µáõéÝ Í³÷³Ñ³ñáõÃÛáõÝ-

Ý»ñáí…ÙÇçÝ³¹³ñÛ³Ý ÏñÍù»ñáí…³Ý·É»ñ»Ýáí ÍáõéÝáõÙáõé…

¨ Çï³É»ñ»Ýáí ÑÙ³Ûí³Í í³Õáõó Ç í»ñ…: ºí Ù»Ýù ¹³éÝ³-

ó³Í Ñ»é³ó³Ýù å³å»ñÇ å³É³ïÇó, µÝ³Ï³Ý³µ³ñ,

Ý³Ë³ñ³ñÝ ³é³í»É ¹³éÝ³ó³Í, áñå»ë å³ïíÇñ³ÏáõÃÛ³Ý

Õ»Ï³í³ñ, ¨ ³å³ »ë` å³ïíÇñ³ÏáõÃÛ³Ý ÙÇ³Ï ß³ñù³ÛÇÝ

³Ý¹³ÙÁ áñå»ë…: ¶ÝáõÙ ¿ÇÝù ¹³éÝ³ó³Í…: ÆëÏ ãáñë¹ÇÝ

ÍÇÍ³Õ ¿ñ áõ ùñùÇç, µáÃµáÃáõÙ ¿ÇÝ Çñ³ñ áõ ËÝ¹ÙÝ¹áõÙ, áí`

Ã³ùáõÝ, áí` µ³ó³Ñ³Ûï…;

²Ûë Ç±Ýã ³ÕÙáõÏ ¿,-Ñ³ñóñ»ó Ý³Ë³ñ³ñÁ í»ñç³å»ë:

Ð»ã, - ³ë³óÇ, Ó»éùë Ã³÷³Ñ³ñ»Éáí, - ¹», ´áï»ñáÝ ¿

ÍÇÍ³ÕáõÙ üñ³ÝëÇ³ÛÇ íñ³…

ÆëÏ üñ³ÝëÇ³Ý Ç±Ýã, - Ñ³ñóñ»ó Ý³Ë³ñ³ñÁ Ñ»ï³ùñùñí³Í:

ÆëÏ üñ³ÝëÇ³±Ý, Ñ»ã, - ³ë³óÇ, - ÇëÏ üñ³ÝëÇ³Ý ³ßË³ñÑÇ

íñ³ ÍÇÍ³ÕáõÙ ¿ í³Õáõó Ç í»ñ…

Ö²Øö² ÀÜÎÜºÈàõò ²è²æ

ÌÝí»É »ë Ü³íÃ³í³éÇ Ñ³Ù³ëï»ÕáõÃÛ³Ý ï³Ï,- ³ë³ó

·ÝãáõÑÇÝ, ½ÝÝ»Éáí, ³í»ÉÇ ×Çßï` Ñáïáï»Éáí Ó»éÝ³÷Çë

·Í»ñÁ ×³Ï³ï³·ñ³Ï³Ý: ÌÝí»É »Ù í³Õáõó, ïËñáõÃÛ³Ùµ

ÑÇß»óÇ »ë, Ý³Û»Éáí óñïÇó ×³ù×ù³Í Ó»éù»ñÇë ¨ ³÷»ñÇë

Ý³Û»Éáí, áõñ Ý³íÃÝ áõ ëáÉÛ³ñ³ÛáõÕÁ í³Õáõó Í³ÍÏ»É áõ

Ë×áÕ»É »Ý áõÕÇÝ»ñë ³Ýó³Í áõ ·³ÉÇù:

ÆÝÓ ³Ûë íÇ×³ÏáõÙ ¨ ³Ûë áÕµ³ÉÇ ï»ëùáí

á±í ÏÃáÕÝÇ ä³éÝ³ë` Ý³íÃÇ µÇ¹áÝáí, Ñ³óÇ ÏïñáÝáí

áõ íÇÃË³ñÇ ×³ÙåñáõÏáí, áñÇ Ù»ç ÁÝ¹³Ù»ÝÁ

ÙÇ ù³ÝÇ ·Çñù Ï³, ÇëÏ ÙÝ³ó³ÍÁ ï³ù ßáñ»ñ »Ý,

µñ¹Û³ ·áõÉå³Ý»ñ ¨ Ñ³ëó»Ý»ñ, áñ ÷áÕáóáõÙ ÙÝ³Éáõ

¹»åùáõÙ` Ñ³ÛïÝí»Ù Ýñ³Ýó ¹é³Ý ß»ÙÇÝ, ¨ Ç±Ýã ÇÙ³Ý³ë,

Ù»Ï ¿É ï»ë³ñ ËÕ×³Ñ³ñí»Ý…: Øáé³ó³ ³Í»ÉÇë

í»ñóÝ»É, áñáí ÁÝ¹³Ù»ÝÁ 20 ³Ý·³Ù »Ù ë³÷ñí»É, ¨

ä³éÝ³ëáõÙ, ¨, ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, Ç±Ýã Ï³ñ·»ñ »Ý`

Éí³óù³ïÝ»ñ áõ í³ñë³íÇñ³ÝáóÝ»ñ Ï³±Ý, Ã»± ³Ù»Ý ÇÝã

ÇÝùÝ»ñë »Ýù ³Ý»Éáõ…:

ÌÝí»É »ë Ü³íÃ³í³éÇ Ñ³Ù³ëï»ÕáõÃÛ³Ý ï³Ï, - ÏñÏÝ»ó

·ÝãáõÑÇÝ, - ³Û¹ Ù»ÏÝ Ñ³ëï³ï ·Çï»Ù, ÇëÏ Ã» »±ñµ »ë í»ñçÇÝ

³Ý·³Ù Ïáõßï ÷áñáí Ñ³ó Ï»ñ»É, ³Û¹ Ù»ÏÝ ³ñ¹»Ý ·Çï» ÙÇ³ÛÝ

²ëïí³Í…

êÆð²ÚÆÜ ´²Ü²êîºÔÌàõÂÚàõÜ` ¶ðì²Ì ²Üä²îºÐ

Ä²Ø²Ü²ÎÜºðàõØ

¸áõ ³ñ¹»Ý í³Õáõó ãÏ³ë – Ç՜Ýã ï³ñûñÇÝ³Ï ½áõ·³¹ÇåáõÃÛáõÝ,

ã¿± áñ ÇÝùë ¿É í³Õáõó ãÏ³Ù: Ü»ñÇñ, ëÇñ»ÉÇë, áñ ÝáñÇó

¹³éÝ³óÝáõÙ »Ù ùá Ñá·ÇÝ, µ³Ûó ³ñ¹»Ý ã»Ù ÑÇßáõÙ, Ã» ¹áõ »ñµ,

ÇëÏ »ë í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù ½áÑí»óÇ »ñÏñ³ß³ñÅÇ Å³Ù³Ý³Ï, Ñ»Ýó

³é³çÇÝ óÝóáõÙÇó Ñ»ïá: ºí »ñµ ·Ý¹³ÏÁ Ëáó»ó ÇÝÓ ÇÝã-áñ

ó»Ë³ÏáÉáÉ Ëñ³Ù³ïáõÙ - ¹áõ ³ñ¹»Ý ß³ï í³Õáõó ãÏ³ÛÇñ:

àõ Ã»¨ ¹»é¨ë ï³ëÝ³ÙÛ³ÏÝ»ñ ³é³ç Ãáõñù³Ï³Ý Û³Ã³Õ³ÝÁ

»ñÏáõ Ï»ë ¿ñ ³ñ»É ÇÙ ëÇñïÁ, áñÇ ÙÇ Ï»ëÁ ÅáÕáíñ¹Ç ó³íáí ¿ñ

ï³é³åáõÙ, ÇëÏ ÙÛáõëÁ Éóí³Í ¿ñ ùá ëÇñáí, µ³Ûó ³Ù»Ý³¹³Å³ÝÁ

»ñ¨Ç 37 ÃÇíÝ ¿ñ, »ñµ »ë Ññ³Å»ßï ïí»óÇ ù»½` ãÏ³ñáÕ³Ý³Éáí

Ý³Û»É ùá ³ãù»ñÇÝ, áñáíÑ»ï¨ Ñ³çáñ¹ ûñÝ ÇÝÓ ·Ý¹³Ï³Ñ³ñ»Éáõ ¿ÇÝ, áñå»ë ÅáÕáíñ¹Ç ÃßÝ³Ùáõ: ´³Ûó, ë»ñ ÇÙ, Ñ³í³ï³,

³Ù»Ý³Í³ÝñÁ ù³ÕóÇó Ù»éÝ»ÉÝ ¿, å³ï»ñ³½ÙÇó Ñ»ïá,

ÑÇßá±õÙ »ë, í³½áõÙ ¿ÇÝù ë³ÛÉ»ñÇ »ï¨Çó, áñáÝù ùáõëå ¿ÇÝ

ï³ÝáõÙ, ¨ ë³ÛÉ³å³ÝÇ Ùïñ³ÏÇó áõß³ÏáñáõÛë Ù³ñÙÇÝë ×½Ùí»ó

»ï¨Çó »ÏáÕ ë³ÛÉÇ Í³Ýñ…ÃñÃáõñÝ»ñÇ ï³Ï ·»ñÙ³Ý³Ï³Ý

ï³ÝÏÇ…µ³Ûó áã, ¹³ ³í»ÉÇ ßáõï ¿ñ, »ñµ Ù»Ýù Ñ³Ý¹Çå»óÇÝù

»ñÏñáñ¹ ³Ý·³Ù, ·»ï³÷ÇÝ, »ñµ ·»ïÁ ¹»é¨ë ÑáëáõÙ ¿ñ ¹»åÇ

Íáí, ×Çßï ³ÛÝå»ë, ÇÝãå»ë ù³ñï»½ÇÝ ¿ ÝÏ³ñí³Í` Ï³åáõÛï,

ùá ßñç³½·»ëïÇó ³í»ÉÇ Ï³åáõÛï, Ã»± ùá ßñç³½·»ëïÝ ¿ñ ³í»ÉÇ…

Ü»ñÇñ, ë»ñ ÇÙ, »ë ³ñ¹»Ý Ë³éÝáõÙ »Ù ³Ù»Ý ÇÝã, Í»ñ³ó»É »Ù

ë³ñë³÷»ÉÇ, áõ »Ã», ²ëïí³Í ï³, ÙÇ ùÇã ¿É ß³ñáõÝ³ÏíÇ

³Ûëå»ë, »ñ¨Ç ³Ûë ³Ý·³Ù, ³é³çÇÝ ³Ý·³Ù, å³ïÏ»ñ³óÝá±õÙ »ë,

ÇÝÓ Ñ³çáÕíÇ Ù»éÝ»É µÝ³Ï³Ý Ù³Ñáí, Ã»¨, ã·Çï»Ù, ¿É Ç±Ýã

ÇÙ³ëï áõÝÇ ³åñ»ÉÁ ÑÇÙ³, »ñµ ¹áõ ³ñ¹»Ý í³Õáõó ãÏ³ë,

ã·Çï»Ù, ¿É Ç±Ýã ÇÙ³ëï áõÝÇ Ù»éÝ»ÉÁ Ù³Ý³í³Ý¹,

»ñµ »ë ÇÝùë ¿É ãÏ³Ù í³Õáõó:

â¶ÆîºêÂºÆÜâ - 1

²Ñ³ »ë`³ãù»ñáí ³Ù»Ý³Ã³ËÍáïÁ,

ëñïáí` ³Ù»Ý³Ïáïñí³ÍÁ,

³Ù»Ý³µ³½Ù³ã³ñã³ñÁ ³·ñ»ëáñÝ»ñÇ Ù»ç –

³ñÓ³Ý³·ñ»ó»ù ¶ÇÝ»ëÇ ·ñùáõÙ:

â»ù ·ïÝÇ Ù»Ï áõñÇß

³Ûëù³Ý ÷áùñÇÏ ÅáÕáíáõñ¹`

³Ûëù³Ý Ù»Í ·»ñ»½Ù³Ýáóáí,

³Ûëù³Ý Ù»Í ÅáÕáíáõñ¹`

³Ûëù³Ý ÷áùñÇÏ ÑáÕ³ÏïáñÇ íñ³:

ºí ã»ù ·ïÝÇ Ù»Ï áõñÇß ëÇñï`

Ïáïñí³Í ³Ûëå»ë ³Ý·Ãáñ»Ý:

¸» ÇÝã, ßï³å»ó»ù å³ïÏ»ñ»É ÇÝÓ

¶ÇÝ»ëÇ ·ñùáõÙ - ³Ñ³, »ë,

ÙÇ Ï»ñå ¹ÇÙ³ÝáõÙ »Ù Ñ»Ý³ÏÝ»ñÇ íñ³

×á×í»Éáí, í»ñù»ñÇ áõ Ï³åïáõÏÝ»ñÇ Ù»ç Ïáñ³Í,

¿Å³Ý³·ÇÝ ÍË³ËáïÁ

Ïáïñ³ïí³Í

³ï³ÙÝ»ñÇë ³ñ³ÝùáõÙ,

³ÝÃñ³ß áõ ï³ñ³µ³Ëï

³·ñ»ëáñ:

â¶ÆîºêÂºÆÜâ – 2

Ð³Ûñ»ÝÇùÝ»ñÁ ëáíáñ³µ³ñ Ãßí³é »Ý ÉÇÝáõÙ, ¨ ÇÝãù³Ý

Ãßí³é »Ý áõ Ë»Õ×, ³ÛÝù³Ý ³í»ÉÇ ß³ï »Ý Ñ³Ûñ»ÝÇù:

ÆëÏ ½áñ»Õ áõ Ñ³ñáõëï »ñÏñÝ»ñÁ ëáíáñ³µ³ñ ÏáãíáõÙ »Ý

³ÝáõÝáí, ³ë»Ýù` ²Ý·ÉÇ³, Ï³Ù ØÇ³óÛ³É Ü³Ñ³Ý·Ý»ñ,

¨ ëáíáñ³µ³ñ áã áù ãÇ Ù»éÝáõÙ Ýñ³Ýó Ï³ñáïÇó ¨

Ñ³ÉáõÙ³ß ÉÇÝáõÙ` ³՜Ë, ÇÙ Ãßí³é Ñ³Ûñ»ÝÇù Ï³Ýã»Éáí, ³ÛÉ,

ó³ÝÏáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ, ïáÙë»ñ »Ý å³ïíÇñáõÙ Ñ³ñÙ³ñ ÙÇ

Å³ÙÇ ¨ Ù»ÏÝáõÙ »Ý Çñ»Ýó »ñÏÇñ, ëáíáñ³µ³ñ Ã»ñÃ

Ï³ñ¹³Éáí ¨ Ï³Ù ëáõñ× ËÙ»Éáí:

Ð³Ûñ»ÝÇùÝ»ñÁ ëáíáñ³µ³ñ Ñ»éáõ »Ý ÉÇÝáõÙ, ù³ñù³ñáï

áõ ³Ýï»ñ³Ýáó ÙÇ ï»Õ, ²ëïÍáõ ³ãùÇó Ñ»éáõ, ëå³ëÙ³Ý Ù»ç

åÇïÇ µ³½áõÙ ûñ»ñ ùÝ»ë áõ ½³ñÃÝ»ë ³ÝÑñ³åáõÛñ áõ

Éùí³Í Ï³Û³ñ³ÝÝ»ñÇ ãáñãáñáõÏ ³ÃáéÝ»ñÇÝ, ¨ ³å³, Ù»Í

Ñ³çáÕáõÃÛ³Ý ¹»åùáõÙ` ×³Ý³å³ñÑ åÇïÇ ÁÝÏÝ»ë ³Ýå³ï»Ñ

ÙÇ Å³ÙÇ, ëáíáñ³µ³ñ ËáñÁ ·Çß»ñáí, Çñ³ñ íñ³ Ã³÷í³Í

µ³½ÙáõÃÛ³Ý Ù»ç ÏáñóÝ»Éáí áïÇ¹ ¨ Ñ³×³Ë Ý³¨ ·ÉËÇ¹ ï»ÕÁ,

¨ ï»Õ åÇïÇ Ñ³ëÝ»ë ëáíáñ³µ³ñ ·Çß»ñí³ ³ÝÑ³Ûï ÙÇ Å³ÙÇ,

áñå»ë½Ç ³ÛÝáõÑ»ï¨ ×³Ý³å³ñÑÇ ÙÛáõë Ï»ëÝ ³ÝóÝ»ë ù³ÛÉ»Éáí`

»ñµ»ÙÝ åÇïÇ µ³ñÓáõÝùÝ»ñ Ñ³ÕÃ³Ñ³ñ»ë, Ï³éã»Éáí Í»ñå»-

ñÇó, »ñµ»ÙÝ ãáù»ãáù áõ ëáÕ»ëáÕ ·Ý³ë, åÇïÇ Óáñ»ñ ÙïÝ»ë,

áõñ ÑÝ³ñ³íáñ ã¿ ÇçÝ»É ³é³Ýó å³ñ³ÝÇ û·ÝáõÃÛ³Ý…

Ð³Ûñ»ÝÇ ïÝ»ñÁ ëáíáñ³µ³ñ ÏÇë³ù³Ý¹ »Ý ÉÇÝáõÙ` Ç±Ýã

ÇÙ³ëï áõÝÇ Ýáñá·»ÉÁ, »Ã» ÷Éí»Éáõ ¿ ÝáñÇó »ñÏñ³ß³ñÅÇó

Ñ»ñÃ³Ï³Ý ¨ Ï³Ù ³éûñÛ³ éÙµ³ÏáÍáõÃÛáõÝÇó…: ÎÇë³ù³Ý¹

ïÝ»ñ, µ»ñÝ»µ»ñ³Ý Éóí³Í ïÝùïÝù³óáÕ å³é³íÝ»ñáí,

³ÝÙ³ñ¹ ÏÝ³ÝÇùáí ¨ ³ÝÃñ³ß ïÕ³Ù³ñ¹Ï³Ýóáí, áñáÝó

ÏÛ³ÝùÇ ÙÇ Ï»ëÁ µ³Ýï»ñáõÙ ¿ ³ÝóÝáõÙ, ÙÛáõëÁ` ûï³ñáõÃÛ³Ý Ù»ç

¨ Ï³Ù ÑÇí³Ý¹³ÝáóÝ»ñáõÙ, áñï»ÕÇó ëáíáñ³µ³ñ ·»ñ»½Ù³Ýáó »Ý

ï³ÝáõÙ` ãëïáõ·»Éáí ³Ý·³Ù á±Õç »Ý, Ã»± Ù»é³Í…

Ð³Ûñ»ÝÇùáõÙ ûñÁ ëáíáñ³µ³ñ ÙÇ »Õ³Ý³Ï ¿ áõÝ»ÝáõÙ`

óáõñï, ¹³Å³Ý ÓÙ»é, áñÁ í»ñç³ÝáõÙ ¿ ù»½ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ,

¨ Ñ»ïá, ï³ñµ»ñ ÇÝã-áñ Ï³ñ× ßñç³Ý, áñ Ñ³Ù³Ïí³Í ¿

ÓÙé³Ý ëå³ëÙ³Ý ï³·Ý³å áõ í³Ëáí…

Ð³Ûñ»ÝÇùÝ ³ÛÝï»Õ ¿, áõñ ëáíáñ³µ³ñ ËéÙ÷áó ¿ ÑÝãáõÙ,

Ï³Ù ¿É` ùÝ»Éáõó ½½í³Í »ñ»Ë³ÛÇ É³ó…: ´áÉáñÝ »Ý ùÝ³Í:

Ð³Ûñ»ÝÇùÝ»ñÁ ³Ñ³ Ã» ÇÝãáõ »ñ³½Ý»ñáí »Ý µ»ñÝ»µ»ñ³Ý

Éóí³Í…

´áÉáñÝ »Ý ùÝ³Í:

â¶ÆîºêÂºÆÜâ – 3

Øáé³Ý³É ²Ý³ÝÏ» ³ëïí³ÍáõÑáõÝ, Ëáõë³÷»É Ñ³Û³óùÇó ³Ù»Ý³ï»ë,

÷³Ï»É ¹áõé áõ Éáõë³Ùáõï, Ýëï»É ³Ù³ÛÇ ë»ÝÛ³ÏáõÙ,

áõñ ³ÛÉ¨ë ã»Ý ·ÝáõÙ, ã»Ý ·³ÉÇë Ï³Ý³Ûù,

Ñ»ï¨³µ³ñ Éé»É ¿ Ëáëù-½ñáõÛóÁ

ØÇù»É³Ýç»ÉáÛÇ Ù³ëÇÝ:

ºí ÙÇ³ÛÝ Ï³ÏïáõëÝ ¿ ß³ñáõÝ³ÏáõÙ ³×»É ¹³ßÝ³ÙáõñÇÝ Ñ»Ýí³Í ÝÏ³ñáõÙ,

¨ ÙÇ³ÛÝ ë³ñ¹Ý ¿ Åñ³ç³Ý ÑÛáõëáõÙ áñá·³ÛÃ áñá·³ÛÃÇ »ï¨Çó:

²ãù»ñ¹ ÷³Ïí³Í »Ý Ë³í³ñáí,

³Ï³ÝçÝ»ñ¹ Í»÷í³Í »Ý ÉéáõÃÛ³Ùµ;

ºí Ñá·Ç¹ ó³Ù³ù»É ¿, ëÙù»É ¨ Ñá·Ç¹ áõ½áõÙ ¿ Ñ»é³Ý³É…

¸³ßÝ³ÙáõñÁ í³Õáõó ¿ Éé»É,

Ï³ÏïáõëÝ ¿ ³×áõÙ ³Ýï³ñµ»ñ,

ÝÏ³ñáõÙ Ë³Ùñ»É »Ý ·áõÛÝ»ñÁ….

ê³ñ¹ÇÝ Ç±Ýã…-×³Ï³ï³·Çñ ¿, - ³ëáõÙ ¿, -

³ÝËáõë³÷»ÉÇ ¿…: ÐÛáõëáõÙ ¿ ß³ñáõÝ³Ï,

×³Ï³ï³·ñÇ¹ Ñ³Ù³ñ ÑÛáõëáõÙ ¿

¨ë ÙÇ áñá·³ÛÃ – ßñç³Ý³Ï:

²ÜòØ²Ü Þðæ²Ü

²Ûë Ç±Ýã Ù³ñ¹ÇÏ »Ý – ï³ñ³Ïáõë³ÝùÁ ë³é»ó ØÇÝáëÇ

³Ñ»Õ, ËÇëï ¹»ÙùÇÝ, »ñµ å³ïÅ³ã³÷Á Ñ³ÛïÝ»Éáõó Ñ»ïá

/Ë³ßí»É Ï³ñ³ëÝ»ñáõÙ »éÙ³Ý çñÇ Ù»ç/, óÝÍ³·ÇÝ áõéé³~Ý

ÃÝ¹³ó, ï³ñ³Íí»ó Ð³¹»ëÇ µáÉáñ å³ñáõÝ³ÏÝ»ñáõÙ…

Øñë³Í áõ ù³Õó³Í ÙÇ ÑáÍ µ³½ÙáõÃÛáõÝ »éáõ½»éÇ Ù»ç`

í³½ù áõ ÑñÙßïáó, ø³ñáÝÇ Ý³ÏáõÛÏÁ ùÇã ÙÝ³ó ßñçí»ñ

²Ë»ñáÝÇ Ù»ç, Ù»Í Ñ»ñÃ ·áÛ³ó³í Ï³ñ³ëÝ»ñÇ Ùáï,

ÇëÏ áÙ³Ýù ³ñ¹»Ý ³é³Ýó Ññ³Ù³Ý, ³é³Ýó Ññ³Ñ³Ý·

ã÷ã÷³óÝáõÙ ¿ÇÝ »éÙ³Ý çñ»ñáõÙ í»ñ³ñÏáõÝ»ñáí áõ ÏáßÇÏÝ»ñáí`

»ñ³ÝáõÃÛ³Ý ÅåÇï ¹»Ùù»ñÇÝ…: àõ ß³ï ã¿ñ ³Ýó»É –

Ï³ñ³ëÇó Ï³ñ³ë É³ñ»ñ Ó·í»óÇÝ` ÇÝã-áñ Ù»ÏÝ ³ñ¹»Ý

Ó³Ë ·ÇÍ ¿ñ ù³ß»É »ëÇÙ áñï»ÕÇó…

Ê ² Ú î ² è ² Î à õ Â Ú à ô ՜Ü,

Ë³í³ñÇ ³Ñ»Õ Ã³·³íáñáõÃÛ³Ý Ù»ç å³ÛÍ³é ÉáõÛë

í³éí»ó ³Ûëï»Õ áõ ³ÛÝï»Õ` Ð³¹»ëáõÙ ûñÁ Ù»Ï»Ý Éáõë³ó³í…

ºí ÝáõÛÝ ³Û¹ å³ÑÇÝ »ñÏñÇ »ñ»ëÇÝ ³ÝÃ³÷³Ýó Ë³í³ñ

Çç³í áõ å³ï»ó É»é áõ ³ñ³Ñ»ï, ¨ ÇÝùÝ³ÃÇéÁ, áñÇ Ù»ç

ÙÇ³ÛÝ ÙÇ Ù³ñ¹ ¿ñ Ýëï³Í áõ Ã»ñÃ ¿ñ Ï³ñ¹áõÙ` Ïáñóñ»ó

Ñ³ÝÏ³ñÍ Çñ áõÕÕáõÃÛáõÝÁ, ¨ å³ï»ñ³½ÙÁ ÇëÏáõÛÝ

¹³¹³ñ»ó.- áã áù ã·Çï»ñ á±õñ ¿ ÃßÝ³ÙÇÝ, á±õñ ¿ Ïñ³ÏáõÙ,

áã áù ã·Çï»ñ` ÇÝùÁ ·»ñÇ± ¿, Ñ³ÕÃá±Õ, Ý³Ñ³Ýçá±Õ, ÇëÏ

ë³ñë³÷»ÉÇÝ ³ÛÝ ¿ñ, áñ Ñ³ÝÏ³ñÍ ãáñ³ó³Ý Ù»Ï»Ý

·»ï»ñÁ Ï³ÃÇ ¨ Íáñ³ÏÝ»ñÇó ¹³¹³ñ»ó Ñáë»É ·ÇÝÇÝ

ù³Õóñ³Ñ³Ù: Æç³í ÉéáõÃÛáõÝ: ØÇ³ÛÝ ÃÕÃ»ñÇ ßñßÛáõÝ ¿ñ

ÉëíáõÙ: ÞñçíáÕ Ã»ñÃ»ñÇ: àõ »ñµ ÉáõÛë»ñÁ í³éí»óÇÝ

Ñ³ÝÏ³ñÍ` óÝÍ³·ÇÝ áõéé³՜³Ý ï³ñ³Íí»ó Ù»Ï»Ý,

Ñëï³Ï »ñ¨³ó, áñ Ù³ñ¹ÇÏ Ã»ñÃ »Ý Ï³ñ¹áõÙ ÏÉ³Ýí³Í;

´áÉáñÝ ³ÝËïÇñ:

²Ûë Ç±Ýã Ù³ñ¹ÇÏ »Ý – ï³ñ³Ïáõë³ÝùÁ ë³é»ó ØÇÝáëÇ

³Ñ»Õ, ËÇëï ¹»ÙùÇÝ: Ð»ïá Ã³÷ ïí»ó Ó»éùÁ Ñáõë³Ñ³ï,

³å³ ÙÇ Ã»ñÃ ¿É ÇÝùÁ í»ñóñ»ó, ëÏë»ó Ï³ñ¹³É;

ÆëÏ ÇÝùÝ³ÃÇéÁ, áñÇ Ù»ç ÙÇ³ÛÝ ÙÇ Ù³ñ¹ ¿ñ Ýëï³Í,

¹»é åïïíáõÙ ¿ »ñÏñ³·Ý¹Ç ßáõñç

ä²î²Ð²Î²Ü ¶ºðº¼Ø²Üàò

êáíáñ³Ï³Ý ·»ñ»½Ù³Ýáó ¿ñ: ÞÇñÙ³ù³ñ»ñÇ ßáõñç ¹»ëáõ¹»Ý

³×³Í ÙÇ ù³ÝÇ Í³é, áñáÝù ³Ù»Ý³ëÏ½µáõÙ åïÕ³ïáõ »Ý

»Õ»É ¨ ³å³, »ñÏ³ñ ³åñ»Éáõó, ÙÇ ù³ÝÇ ³Ý·³Ù ãáñ³Ý³Éáõó

¨ ÝáñÇó Ï³Ý³ã»Éáõó Ñ»ïá, µáÉáñáíÇÝ Ïáñóñ»É »Ý

ÑÇßáÕáõÃÛáõÝÁ, ¨ ÑÇÙ³ å³ñ½³å»ë ³×áõÙ »Ý ÇÝãå»ë

å³ï³ÑÇ, »ñµ ¨ áñï»Õ å³ï³ÑÇ…: êáíáñ³Ï³Ý,

ß³ñù³ÛÇÝ ·»ñ»½Ù³Ýáó ¿ñ, ÁÝ¹³Ù»ÝÁ ÙÇ å³ï·³Ù³íáñáí,

áñÁ Ù»é»É ¿ñ ÁÝïñáÕÝ»ñÇ Ñ»ï ÙÇ³ëÇÝ ¨ ÙÇ³ëÇÝ ¿É

Ã³Õí³Í ¿ÇÝ ÙÇ ÁÝ¹Ñ³Ýáõñ ßÇñÙ³ù³ñÇ ï³Ï…

âÙáé³Ý³Ýù ¹³ï³íáñÇÝ, áñÁ Ã»¨ å³ïí³ñÅ³Ý ¿ñ, µ³Ûó áñÇ

Ù³Ñí³Ý Ù³ëÇÝ ËáñÑñ¹³íáñ Éáõñ»ñ ¿ÇÝ åïïíáõÙ, »ñµ ù³Õ³ùáõÙ, ¹»é¨ë åïïíáõÙ ¿ñ Ï³ñáõë»ÉÁ` ÙÇ³ÏÁ ù³Õ³ùÇ

µ³½áõÙ Ó»éÝ³ñÏáõÃÛáõÝÝ»ñÇó, áñÝ ³ßË³ïáõÙ ¿ñ ³ÝË³÷³Ý

¨ áñÇó ³Ù»Ý »ñ»Ïá ëÇñáí û·ïíáõÙ ¿ÇÝ ù³Õ³ùÇ ³Ûñ»ñÁ

Ñ³ñ·³ñÅ³Ý. å³ï·³Ù³íáñÁ Ý³ËÁÝïñáõÙ ¿ñ ÓÇÝ, ÇëÏ

¹³ï³íáñÝ` ³éÛáõÍÁ, ¨ ë³Ï³ÛÝ, »ñµ»ÙÝ Ýñ³Ýù ï»Õ³÷áËíáõÙ ¿ÇÝ, »ñµ Ñ³ñÏ ¿ñ ÉÇÝáõÙ Ñ³ë³ñ³ÏáõÃÛ³Ý å³Ñ³Ýçáí ·Ý³É ÇÝã-ÇÝã

÷á÷áËáõÃÛ³Ý…: ÆëÏ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, Ñ³ë³ñ³Ï³Ï³Ý Ï³½Ù³-

Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÇó ³Ù»Ý³³ßËáõÛÅÝ áõ »é³Ý¹áõÝÁ Ñ³ë³ñ³Ï³-

Ï³Ý ½áõ·³ñ³ÝÝ ¿ñ, áñÇ ³ÝáõÝÝ ³é³çÇÝÝ ¿ñ ï³ÉÇë å³ï·³Ù³íáñÝ Çñ Ý³ËÁÝïñ³Ï³Ý ×³é»ñÇ ³ÛÝ Ñ³ïí³ÍáõÙ,

áñÝ ³ñí»ëïÇÝ áõ Ùß³ÏáõÛÃÇÝ ¿ñ ÝíÇñí³Í…

Ð»ïá Ñ³ë³ñ³Ï Ù³ñ¹ÇÏ Ïáïáñí»óÇÝ ÙÇÝã¨ í»ñçÇÝ Ù³ñ¹Ý` ³Ýí»ñç ÁÝïñáõÃÛáõÝÝ»ñáí ³Ýí»ñç ÝáõÛÝ Ù³ñ¹áõÝ ÁÝïñ»Éáõ Ó³ÝÓñáõÛÃÇó, ÇÝãÇ Ñ»ï¨³Ýùáí å³ï·³Ù³íáñÁ Ù»é³í ËáñÁ

íßïÇó: ÆëÏ »ñµ Ñ³Ýó³·áñÍáõÃÛáõÝÝ»ñÁ í»ñ³ó³Ý, áñáíÑ»ï¨

í»ñ³ó³Ý ÁÝïñáõÃÛáõÝÝ»ñÝ áõ å³ï·³Ù³íáñÁ, ¹³ï³íáñÁ

Ë³ñ³ÏÇñÇ ³ñ»ó Ñ³ë³ñ³Ï³Ï³Ý ½áõ·³ñ³ÝÇ ³éç¨ ¨ Ù»é³í

ë³ëïÇÏ ï³é³å³ÝùÝ»ñÇ ¨ íÇÃË³ñÇ å³ñïù»ñÇ Ù»ç

Ã³Õí³Í…: Ð³çáñ¹ ûñí³ÝÇó ù³Õ³ùÁ ÉÇáíÇÝ ³Ù³Û³ó³í,

¨ Í³é»ñÁ ¹³¹³ñ»óÇÝ åïÕ³µ»ñ»Éáõó ¨ ùÇã-ùÇã ï»Õ³÷áË-

í»óÇÝ ·»ñ»½Ù³Ýáó, ß³ñí»óÇÝ ßÇñÙ³ù³ñ»ñÇ ßáõñç`

³×»Éáí ÇÝãå»ë å³ï³ÑÇ, »ñµ å³ï³ÑÇ

²ðì²ðÒ²Ü

²Ýßáõßï, »ë ÇßË³Ý Ð³ÙÉ»ïÁ ã»Ù, Ã»¨ ÙáÉáñí»É »Ù

ÇÝùë ¿É` ÉÇÝ»É-ãÉÇÝ»ÉáõÃÛ³Ý ³ñ³ÝùáõÙ, ¨ áã ¿É

ÂáÙ³ë ¾ÉÇáÃÝ »Ù, ÇëÏ ë³, ãÝ³Û³Í ÇÝùÝ ¿É ÇßË³Ý

Ð³ÙÉ»ïÁ ã¿ñ, ³Û¹áõÑ³Ý¹»ñÓ, Ñå³ñïáñ»Ý ßñçáõÙ ¿ñ

³Ý·Éá-³Ù»ñÇÏÛ³Ý ·ñ³Ï³Ý Ù³ÛñáõÕÇÝ»ñáõÙ` Ñéã³ÏÇ

¨ Ùñó³Ý³ÏÝ»ñÇ µ»éÇ Í³ÝñáõÃÛ³Ý ï³Ï Ïù³Í:

ºë Ý³¨ à¹Çë¨ëÁ ã»Ù` Ïáñóñ³Í ÆÃ³Ï»Ç ×³Ù÷³Ý,

Ã»¨ »ë ¿É ÇÙ ÏáñáõëÛ³É ÆÃ³Ï»Ý áõÝ»Ù, áñÇ Â³ÉÇÝ-

Â³ÉÇßáí Ó·íáÕ ×³Ù÷³Ý, µ³½áõÙ íï³Ý·Ý»ñáí ÑÕÇ,

í³Õáõó ÷³Ï ¿ ÇÙ ³é³ç, Ã»¨ Î³ÉÇåëáÝ ãÇ ÑÙ³Û»É ÇÝÓ

áõ ÷³Ï»É ÏÕ½áõÙ` ³ÝÙ³ÑáõÃÛ³Ý ËáëïáõÙÝ»ñáí…

ºí, Ç í»ñçá, ¨ ³í³Õ, »ë æáÛëÁ ã»Ù, ¨ ß³ï Ç½áõñ,

áñáíÑ»ï¨ ÙÝ³ó³Í ³Ù»Ý ÇÝãÁ ÏÍ³í³Éí»ñ ³ßË³ñÑÇ

Ï»ÝïñáÝáõÙ, ï³ùáõÏ ÙÇ ï»Õ, µ³ñ»Ï³ñ· ÷áÕáóÝ»ñÇ íñ³,

µ³½ÙáõÃÛ³Ý Ù»ç å³ÛÍ³é Éáõë³íáñí³Í µ³½Ù³Ñ³ñÏ ß»Ýù»ñÇ,

áõñ í»ñ»É³ÏÝ»ñÝ ³ßË³ïáõÙ »Ý ³ÝË³÷³Ý, ¨ ï³Ý¹

ÉáõÛë»ñÁ í³éáõÙ-Ñ³Ý·óÝáõÙ »ë ÇÝù¹, »ñµ áõ½»Ý³ë ¨ áã Ã»

ýñ³Ýë Ï³Ù ßí»¹¿Ý»ñ·áÛÇ ÇÝã-áñ ³ÝÑ³Ûï ³ßË³ï³ÏÇó,

»ñµ ëÇñïÝ áõ½»Ý³…: ºí Ùïù»ñÇ Ù»ç ËáñÁ ëáõ½í³Í

Ï·Ý³ÛÇ-Ï·³ÛÇ ï³ù ³ßË³ï³ë»ÝÛ³ÏÇë É³ÛÝù áõ »ñÏ³ÛÝùáí,

Ñ»ïá ëÃ³÷í»Éáí ÙÇ³Ý·³ÙÇó, ÏÝëï»Ç ·ñ³ë»Õ³ÝÇë ³é³ç

¨ Ï·ñ»Ç. §àã, »ë ÇßË³Ý Ð³ÙÉ»ïÁ ã»Ù, Ã»¨ ÙáÉáñí»É »Ù

ÇÝùë ¿É` ÉÇÝ»É-ãÉÇÝ»ÉáõÃÛ³Ý ³ñ³ÝùáõÙ¦…

ºðÎàõ æðÐºÔºÔÆ ²ð²ÜøàõØ

²Ñ³ ûñÝ ³é³çÇÝ: ²ëïí³Í ÇÝùÝ ¿ µ³óáõÙ ¹áõéÁ

Ñ»Ýó Çñ Ó»éùáí ÷³Ï³Í: ²é³çÇÝÝ, ³Ýßáõßï, ÜáÛÝ ¿

¹áõñë ·³ÉÇë ¨ áñ¹ÇùÝ »ï¨Çó, ÇëÏ ¹ÇÙ³óÝ, ³Ñ³`

³Ýï»ñáõÝã ÙÇ »ñÏÇñ, ³Ýë³ÑÙ³Ý ï³ñ³Íù` ³åñÇñ

áñï»Õ áõ½áõÙ »ë. áã ·ñ³ÝóáõÙ Ï³, áã` ³ÝÓÝ³·Çñ ¨ áã ¿É`

³½·, áñ ³½·³ÙÇçÛ³Ý µ³ËáõÙÝ»ñ Í³·»Ý ³Ù»Ý ÙÇ ÃÇ½

ÑáÕÇ Ñ³Ù³ñ, ¨, Ñ»ï¨³µ³ñ, áã ¿É ë³ÑÙ³Ý Ï³` ·ÍÇñ ÇÝù¹

ù»½ Ñ³Ù³ñ ë³ÑÙ³Ý ¨ Ë³ËïÇñ, ÇÝãù³Ý áõ½áõÙ »ë, ã¿± áñ

¹»é¨ë ãÏ³ Ý³¨ ØÇ³óÛ³É ²½·»ñÇ Î³½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝ ¨

ãÏ³ ºíñ³ËáñÑáõñ¹ ¨ ãÏ³ ûñ»ÝùÁ ë³ÑÙ³ÝÝ»ñÇ ³ÝË³Ë-

ï»ÉÇáõÃÛ³Ý Ù³ëÇÝ, ¨ ÙÇÝã¨ ÍÝáõÝ¹Á øñÇëïáëÇ, Ñ»ï¨³µ³ñ,

ÙÇÝã¨ ïáÝ»ñÁ ÌÝÝ¹Û³Ý ¹»é¨ë ³Ñ³·ÇÝ Å³Ù³Ý³Ï Ï³ ¨

ëù³Ýã»ÉÇ ÑÝ³ñ³íáñáõÃÛáõÝ` ÷Ýïñ»Éáõ ¨ ÁÝïñ»Éáõ ÙÇ

ï³ù áõ ·»Õ»óÇÏ ³ÝÏÛáõÝ` ³ÝÑá· áõ Ë³Õ³Õ ³åñ»Éáõ

Ñ³Ù³ñ, Íáí³÷ÝÛ³ ·áÕïñÇÏ ÙÇ ³ÝÏÛáõÝ` Ñ»éáõ Êñ³Ù

·»ïÇó ¨ Ýñ³ Ï³ÙñçÇó Ñ»éáõ, áñÁ ä»Ý»Éáå»Ç Ó»é³·áñÍÇ

ÝÙ³Ý, ó»ñ»ÏÁ ·áñÍíáõÙ ¿, ÇëÏ ·Çß»ñÝ»ñÁ ù³Ý¹íáõÙ

ß³ñáõÝ³Ï, Ñ»éáõ ³ÝÁÝ¹Ñ³ï å³ÛÃáÕ ·³½³ï³ñÝ»ñÇó,

Ï³ÛáõÝ áõ ³ÝÏ³ÛáõÝ Ññ³¹³¹³ñÝ»ñÇó, Ù»Í ï»ñáõÃÛáõÝ-

Ý»ñÇó Ý³Ù³Ý³í³Ý¹, áñáÝó å³ñ·¨³Í ³ÝÏ³ËáõÃÛáõÝÁ

ÑáíÑ³ñ³Ó¨, Áëï ·ñ³ýÇÏÇ` Ù»Ï ¹³ñ³ëÏ½µÇÝ ¿ ïñíáõÙ

¨ Ù»Ï ¿É` ¹³ñ³í»ñçÇÝ, áñå»ë ÌÝÝ¹Û³Ý ïáÝ»ñÇ Ýí»ñ,

¨ ÁÝ¹Ñ³Ýñ³å»ë, Ñ»éáõ µáÉáñ Ù»Í áõ ÷áùñ, ÑÇÝ áõ Ýáñ

ÃßÝ³ÙÇÝ»ñÇó` ÃáõñùÇó, ³½»ñáõó, ù³Õ³ù³å»ïÇó ¨

í³ñáñ¹Ý»ñÇó ³íïáµáõëÝ»ñÇ, ¨ åÇïÇ ³ë»É, áñ ³Ûë

í»ñçÇÝ »ñÏáõëÁ í³ïÃ³ñ³·áõÛÝÝ »Ý ÃßÝ³Ù³Ï³Ý óáõ-

ó³ÏÇ Ù»ç` Çñ»Ýó ¹³Å³ÝáõÃÛ³Ùµ…:

Âáñ·áÙÇ ½³í³ÏÝ»ñ, ¹áõù ÇÝãá±õ ã·ï³ù Ñ³í»ñÅ³Ï³Ý

·³ñÝ³Ý, Ï³Ù, ·áÝ» ³ßÝ³Ý »ñÏÇñÁ, ã¿± áñ Ï³ÛÇÝ ³Û¹åÇëÇù,

³ÛÝ ¿É ³ÝÃÇí-³ÝÑ³Ù³ñ ¨ áõñ ÑÇÙ³ ÏÇë³Ù»ñÏ ßñçáõÙ »Ý

ê»ÙÇ ¨ ø³ÙÇ ½³í³ÏÝ»ñÁ, »ñç³ÝÇÏ` ¨ áã ç»éáõóÙ³Ý

Ï³ñÇù »Ý ½·áõÙ, áã Ý³íÃÇ áõ ù³ñ³ÍËÇ, ¿É ã»Ù ËáëáõÙ

µñ¹» ·áõÉå³Ý»ñÇ ¨ Í³ÝñáõÙ»Í í»ñ³ñÏáõÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ…

´³Ûó, ³Ñ³, ûñÁ í»ñçÇÝ` ÷³ÏíáõÙ ¿ ï³ñÇÝ, ²ëïí³Í

Çñ Ó»éùáí ¿ ÏáÕåáõÙ ¹áõéÁ ï³å³ÝÇ…: ¸», áõñ»ÙÝ,

ßï³å»Ýù` µ³ó»Ýù ù³ñï»½Ý»ñÁ ³ñ³·, ù³ÝÇ ¹»é

ÓÛáõÝ ¿ ·³ÉÇë ¨ Ñ»éáõ ¿ ³ÝÓñ¨Ý»ñÇ Å³Ù³Ý³ÏÁ, ù³ÝÇ ¹»é

Ñ³í»ñÅáõÃÛáõÝÁ ãÇ ÷³Ï»É ¹éÝ»ñÁ ·³ñÝ³Ý, Ï³Ù ·áÝ»`

³ßÝ³Ý ³é³ç…

ìºðæÆÜ Ñ²ìºðÄ²Ð²ðêºðÀ

ºë Ó»½ ÷Ýïñ»É »Ù ³Ù»Ýáõñ»ù` Ï³Ý·³éÝ»ñáõÙ, áõñ ËÙµí³Í

Ù³ñ¹ÇÏ Ã÷Ã÷³óÝáõÙ »Ý ë³é³Í áïÝ»ñÝ áõ ³Ýí»ñç ËáëáõÙ »Ý

ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝÇó, Ñ³óÇ Ñ»ñÃ»ñáõÙ, áõñ Í»ñáõÝÇÝ»ñÇ, ÑÕÇ

Ï³Ý³Ýó áõ »ñ»Ë³Ý»ñÇ ÑÇÙÝ³Ï³Ý ËÙµÇó ½³ï, Ùé³ÛÉ áõ

³ÝÃñ³ß ·áñÍ³½áõñÏÝ»ñÝ »Ý ËÙµí³Í ¨ ÏáßÇÏÝ»ñÇ ùÃ»ñÝ »Ý

áõëáõÙÝ³ëÇñáõÙ Ù³Ýñ³½ÝÇÝ, Ï³Û³ñ³ÝÝ»ñáõÙ ³ÝÑñ³åáõÛñ,

áõñ µáÉáñÁ Ù»ÏÝáÕÝ»ñ »Ý ¨ ãÏ³ áã ÙÇ ×³Ý³å³ñÑáÕ…: àã áù

ã·Çï»: ºë Ñ³ñóñ»É »Ù µáÉáñÇÝ ³é³ÝÓÇÝ-³é³ÝÓÇÝ: àã áù

ã·Çï», Ã» ÇÝãå»ë »Ý ÓÙ»é»É Ñ³í»ñÅ³Ñ³ñë»ñÝ ³Ûë ï³ñÇ:

Üñ³Ýù, áíù»ñ Çñ»Ýó ï³íÇÕÝ»ñÁ ·ñÏ³Í, ÑÇßá±õÙ »ù, Ã³÷³-

éáõÙ ¿ÇÝ »ñÏñÇ áõ »ñÏÝùÇ ³ñ³ÝùáõÙ. ³Ñ³, Ã» ÇÝãáõ áã

»ñÏÝùáõÙ ¿ÇÝ ·ñ³Ýóí³Í ¨ áã ¿É` »ñÏñáõÙ, ³Ñ³, Ã» ÇÝãáõ,

íëï³Ñ »Ù, áñ Ýñ³Ýó ³ÝáõÝÁ ãÇ »Õ»É ¨ áã ÙÇ óáõó³ÏáõÙ, ¨

³ÝÏ³ëÏ³Í, ¹áõñë »Ý ÙÝ³ó»É §ö³ñáë¦ û·ÝáõÃÛ³Ý Íñ³·ñÇó

¨ ÓÙé³Ý ³Ûë Ë³Ûï³é³Ï óñï»ñÇÝ ÙÝ³ó»É »Ý ³é³Ýó Ñ³ó,

³é³Ýó Ý³íÃ áõ Ý³íÃ³í³é, ¿É ã»Ù ËáëáõÙ µñÝÓÇ áõ Ï³ñ³·Ç

Ù³ëÇÝ…: ¸áõù ÇÝÓ Ñ³×³Ë ¿Çù ³ÛóÇ ·³ÉÇë »ñ³½áõÙ, Ñ»éáõ

í³ÝáõÙ ÙÕÓ³í³ÝçÝ»ñÁ, áñ Íí³ïáõÙ »Ý Ñá·Çë…: ÆëÏ ÑÇÙ³

Ç±Ýã »ñ³½, í³Õáõó »ñ³½Ý»ñ ã»Ù ï»ëÝáõÙ ¨ ùÝáõÙ »Ù, ÇÝãå»ë

³Ù»Ý å³Ñ Ù³ñïÇ å³ïñ³ëï ½ÇÝíáñÁ Ëñ³Ù³ïáõÙ` áõÝ»ó³Í-

ãáõÝ»ó³ÍÁ Ñ³·Çë…: ºí ÑÇÙ³ ÇÝãå»±ë ÇÙ³Ý³Ù, ÙÝ³ó»±É ¿

·áÝ» Ù»ÏÁ Ó»½³ÝÇó, Ã»± µáÉáñ¹ ÙÇ³ëÇÝ, Ñ»Ýó ³é³çÇÝ

óñï»ñÇó ³ÝßÝã³ó»É, ÷³Ûï³ó»É »ù áõ ÏÍÏí³Í Ù³ñ»É

ï³ÝÇùÝ»ñáõÙ ³Ýï»ñáõÝã ß»Ýù»ñÇ, ÝÏáõÕÝ»ñáõÙ ·³ñß³Ñáï,

¨ ³éÝ»ïÝ»ñÁ í³ÛñÇ` Ó»ñ ï³íÇÕÝ»ñÝ »Ý ÏñÍ»É áõ Ù³ïÝ»ñÁ

Ýñµ³Ýáõñµ…: ²í³՜Õ, ë³ ³ÛÝ Ñ»ùÇ³ÃÝ»ñÇó ¿, áñ ïËáõñ »Ý

í»ñç³ÝáõÙ, ¨ ÑÝ³ñ ãÏ³ áã ÙÇ Ï»ñå ·áõÝ³½³ñ¹»Éáõ ³ÛÝ

áõñ³ËáõÃÛ³Ùµ, Ã»Ïáõ½ »ñÏÝùÇó µñÝÓÇ Ñ»Õ»Õ ï»Õ³, Ñ³ó áõ

Ï³ñ³·Ç Ñ»Õ»Õ, ¨ Ñ³ïÏ³å»ë` Ý³íÃ áõ Ý³íÃ³í³éÇ…

¶ÆÞºð²ÚÆÜ ÂèÆâø

ÎáåÇï Ëáëù»ñÇ Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñ »Ý, ÏáåÇï áõ ³Ýï³ß

µ³é»ñÇ, Ã»¨ ÑÇÙ³ ³Ù»Ý ÙÇ µ³é Ï³ñáÕ ¿ í»ñçÇÝÁ ÉÇÝ»É,

³Ù»Ý ÙÇ å³ï³Ñ³Ï³Ý ³Ýóáñ¹` í»ñçÇÝ íÏ³Ý ¨ í»ñçÇÝ

Ó»éù ë»ÕÙáÕÁ Ññ³Å»ßïÇ å³ÑÇÝ: Ø³ÕÓáï »ñ·»ñÇ

Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñ »Ý, ¹³éÁ ¨ ïñïáõÙ Ñ³Û³óùÝ»ñÇ…: ´³Ûó

Ùáï»ÝáõÙ ¿ ÃéÇãùÇ Å³ÙÁ, ßáõïáí ÏÙÃÝÇ µáÉáñáíÇÝ, ¨

í»ñ³ñÏáõÝ»ñÇ ÷»ß»ñÇ ï³Ï ×³ÙåñáõÏÝ»ñÁ Ã³ùóñ³Í,

·áÕ»·áÕ ãáñë¹ÇÝ Ý³Û»Éáí, ³ñ¹»Ý Ñ³í³ùíáõÙ »Ý ¹»ëÇó-

¹»ÝÇó:

ú¹³Ï³Û³ÝÇ Ý»ÕÉÇÏ ëå³ë³ëñ³ÑáõÙ ¹³Å³Ý ¹ÇÙ³·Í»ñáí,

ã³÷³½³Ýó Ýáõñµ ³ÏÝáóáí ÙÇ ïÕ³Ù³ñ¹, Ñ³ÝÏ³ñÍ ËáëáõÙ ¿

ýñ³Ýë»ñ»Ý, ³ÛÝáõÑ»ï¨, ãÏ³ñáÕ³Ý³Éáí ½ëå»É Çñ»Ý, ³ÝóÝáõÙ ¿

³Ý·É»ñ»ÝÇ…: ´³Ûó áã áù ã¿ñ ÉëáõÙ Ýñ³Ý, áñáíÑ»ï¨, á±í ã·Çï»,

ÑÇÙ³ Éé»Éáõ Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñ »Ý ¨, á±í ã·Çï», Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ

ÑÝãÛáõÝ Ï³ñáÕ ¿ í»ñçÇÝÁ ÉÇÝ»É…:

Ð»ïá µáÉáñÁ ÙÇ³Ý·³ÙÇó ËÙµí»óÇÝ å³ïáõÑ³ÝÇ ³é³ç` ÑñÙßïáõÙ ¿ÇÝ Çñ³ñ, áõ½áõÙ ¿ÇÝ Å³Ù ³é³ç ï»ëÝ»É, á±í ·Çï», ÙÇ·áõó» í»ñçÇÝ ³Ý·³Ù, Ã» ÇÝãå»ë ¿ ·Çß»ñÝ Çñ Ýáñ³ÍÇÝ

ÉáõëÝÇÝ ÉáÕ³óÝáõÙ »ñÏÝùÇ ³Ýë³ÑÙ³Ý ï³ßïÇ Ù»ç…: ´³Ûó

Ç՜Ýã ëù³Ýã»ÉÇ ï»ë³ñ³Ý` å³ïáõÑ³ÝÇó ³ÛÝ ÏáÕÙ ·³ÉÇë ¿ñ

³Ýëå³ë»ÉÇ ÓÛáõÝÁ, áñÁ Ï³ñáÕ ¿ñ í»ñçÇÝ ³ÝÓñ¨Á ÉÇÝ»É`

ÏáåÇï Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñÇ, ³Ýí»ñç ÉéáõÃÛ³Ý, Ù³ÕÓáï »ñ·»ñÇ

ÓÛáõÝÝ áõ ³ÝÓñ¨Á…:

ºí Ëáßáñ ³ãù»ñáí ÙÇ ·»ñÙ³ÝáõÑÇ, áëÏñáï, ÇÝãå»ë

ù»ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝÁ ·»ñÙ³Ý»ñ»ÝÇ, Ó·ïáõÙ ¿ñ ³ñï³Ñ³Ûï»É

Ó»éùÇ ß³ñÅáõÙÝ»ñáí` Çñ ³Ýë³ÑÙ³Ý ë»ñÝ áõ Ñ³Ù³Ïñ³ÝùÁ ÷áùñÇÏ, ã³÷³½³Ýó ÷áùñÇÏ ÅáÕáíñ¹Ý»ñÇ ÝÏ³ïÙ³Ùµ…Â»¨,

³Ù»Ý ÙÇ Ïñ³Ïáó ÑÇÙ³ Ï³ñáÕ ¿ í»ñçÇÝÁ ÉÇÝ»É…:

ºí ÏÑ³í³ùí»Ý Ñ³ñ³½³ïÝ»ñÁ ë·³íáñ ¨ Ù»Í ã³ñã³ñ³Ýùáí

ÏÏ³ñáÕ³Ý³Ý ÙÇ ù³ÝÇ ³ÝÑñ³Å»ßï µ³é ·ïÝ»É, Ï÷³Ã³Ã»Ý

³Û¹ ÙÇ ù³ÝÇ µ³éÁ Í³ÕÏ³íáñ ãÃÇ Ù»ç, ÏËóÏ»Ý í»ñ³ñÏáõÇ¹

·ñå³ÝÁ ¨ ³ñ³·-³ñ³· ÏÑ»é³Ý³Ý, ÃáÕÝ»Éáí ù»½ å³ïáõÑ³ÝÇ

³é³ç Ï³Ý·Ý³Í` ³ñóáõÝùÇ Ï³ÃÇÉÝ»ñáí, áñáÝù Ù»Ï-Ù»Ï

ÁÝÏÝáõÙ ¿ÇÝ çñÇ Ù»ç, ï³ßï³ÏÇ Ù»ç, áõñ ÉáÕ³óÝáõÙ ¿ñ ù»½

Ù³Ûñ¹, Ñ»ïá ÷³Ã³ÃáõÙ ¿ñ Í³ÕÏ³íáñ ãÃÇ Ù»ç, Ñ»ïá ëÏëáõÙ ¿ñ

ëñµ»É áõ Ñ³Ùµáõñ»É ù»½ ³ñ³·, ³ñ³·, ³í»ÉÇ áõ ³í»ÉÇ ³ñ³·…

àñáíÑ»ï¨ Ùáï»ÝáõÙ ¿ñ ÃéÇãùÇ Å³ÙÁ, ¨ ³Ù»Ý ÙÇ Ñ³ÙµáõÛñ

Ï³ñáÕ ¿ñ í»ñçÇÝÁ ÉÇÝ»É…

Ø²ð¸À

Ä³Ù»ñáí Ýëï»É áõ ³ÝùÃÇÃ Ý³Û»É ëåÇï³Ï ÃÕÃÇÝ,

³Ýß³ñÅ: Ò»éù»ñ¹ Í³É³Í ÍÝÏÝ»ñÇ¹: ºí ·ñÇã¹

Å³Ý·áï³Í Ëá÷Ç ÝÙ³Ý ÁÝÏ³Í ¿ ÙÇ ÏáÕÙÇ íñ³:

ºí ·ñ³Ù»ù»Ý³¹` ÷áßáõ Ù»ç Ïáñ³Í ËáñÑñ¹³íáñ

ÙÇ ï³ñ³Íù, áñ ÉÇáíÇÝ Ñ³ÝÓÝí³Í ¿ ë³ñ¹ÇÝ

Ç ïÝûñÇÝáõÃÛáõÝ, ¨ í»ñçÇÝë, Ç å³ïÇí Çñ»Ý, ãÝ³Û³Í

óñïÇÝ áõ Ë³í³ñÇÝ, ãÇ Ñáõë³Éùí»É, ãÇ Ýëï»É

Ó»éù»ñÁ, ÙÇ·áõó» áïù»±ñÁ ÏñÍùÇÝ Í³É³Í, ¨ ï»ë»ù,

Ç՜Ýã Ññ³ß³ÉÇ áëï³ÛÝ ¿ ÑÛáõë»É…: ºí »ë áõß³¹Çñ

Ý³ÛáõÙ »Ù, Ã» ÇÝãå»ë ¿ Ý³, ë³ñ¹Á, ³Û¹ Åñ³ç³Ý ³ßË³ï³íáñÁ,

Çñ ·áñÍÁ ÑÇÙÝ³Ï³ÝáõÙ ³í³ñï³Í, Ñ»Ýó ³ÛÝå»ë, Ñ³×áõÛùÇ

Ñ³Ù³ñ` ê ï³éÁ Ï³åáõÙ ²-ÇÝ ¨ ³å³, Ã»Ã¨ áõ ×ÏáõÝ

ß³ñÅáõÙÝ»ñáí Ã»ÉÇÏÁ ³·áõóáõÙ ð-ÇÝ, ÇëÏ Ñ»ïá,

³ñ³·áñ»Ý Ñ³ÕÃ³Ñ³ñ»Éáí ÙÇÝã¨ ¸ ÁÝÏ³Í

ï³ñ³ÍáõÃÛáõÝÁ, í»ñçÇÝ Ñ³Ý·áõÛóÝ ¿ ³ÝáõÙ ¨ ³å³,

³ÝÑ»ï³ÝáõÙ` Ï»éÇÏÝ»ñÇ áõ É³ñ»ñÇ É³µÇñÇÝÃáëáõÙ…

êñ³ÙïáõÙ ¿ ß³Ý áñ¹ÇÝ,- ÷áñÓ»óÇ Ååï³É, Ñ³ëÏ³Ý³Éáí,

áñ Ý³, Ç í»ñçá, Çñ ³ÝáõÝÁ ·ñ»ó ³é³Ýó ï³é³ëË³ÉÝ»ñÇ…

ØÇ·áõó», »ë ¿É ÷áñÓ»±Ù, ³Ýó³í Ùïùáíë, á±í ·Çï»,

ÙÇ·áõó» ëï³óíÇ±…à±í ·Çï», ÙÇ·áõó» Å³Ù³Ý³±ÏÝ ¿

³ñ¹»Ý…ºí Ý³Ë, Ã»Ã¨ ß³ñÅí»óÇ ï»ÕáõÙë ¨ ½·³Éáí, áñ

áã ÙÇ ³ñï³éáó µ³Ý ãå³ï³Ñ»ó, ½·áõÛß, ã³÷³Í-Ó¨³Í ß³ñÅáõÙÝ»ñáí í»ñóñ»óÇ ·ñÇãÁ ¨ ëåÇï³Ï ÃÕÃÇ

í»ñ¨áõÙ, Ñ³ï-Ñ³ï ï³é»ñáí ·ñ»óÇ Ø²ð¸…ÆëÏ, Ã»

ÇÝã ëï³óí»ó Ñ»ïá,

»ñ¨Ç ³ñ¹»Ý Ï³ñ¹³óÇù…

Î»ë Å³Ù³Ý³Ï

1996 – 2002

Ð²Ú ÄàÔàìð¸Æ ä²îØàõÂÚ²Ü Ð²Ø²èàî ÒºèÜ²ðÎ Üð²Üò Ð²Ø²ð, àìøºð Ð²êî²öàð ¶ðøºð Î²ð¸²Èàô àâ Ä²Ø²Ü²Î àõÜºÜ, àâ ¾È ò²ÜÎàõÂÚàõÜ

·ÉáõË ³é³çÇÝ. í³Õ Ý³ËÝ³¹³ñ

²Ñ³, ëÏë³Í í³Õ Ý³ËÝ³¹³ñÇó ³åñáõÙ »Ù »ë

ÇÙ ÅáÕáíñ¹Ç Ñ»ï ³Ûë ù³ñ»ñÇ íñ³,

³Ûë Å³Ûé»ñÇ Ù»ç áõ Í»ñå»ñÇó ÙÇ Ï»ñå Ï³éã³Í,

áñáíÑ»ï¨ ³ñáïÝ»ñÝ áõ ¹³ßï»ñÁ,

µ»ññÇ ÑáÕ»ñÁ ï³ñ»É »Ý í³Õáõó…

Ò»ñ ÇÝãÇ±Ý ¿ å»ïù ÑáÕÁ, ³ë»É »Ý,

³ñáïÝ»ñÝ áõ ¹³ßï»ñÁ Ó»ñ ÇÝãÇ±Ý »Ý å»ïù,

ã¿± áñ ¹áõù Ë»É³óÇ áõ ³ßË³ï³ë»ñ ÅáÕáíáõñ¹ »ù

¨ Ï³ñáÕ »ù ù³ñÇó Ñ³ó ù³Ù»É

¨ ÙÇñ·` Å³Ûé»ñÇó áõ Í»ñå»ñÇó…

·ÉáõË »ñÏñáñ¹. ù³ñ» ¹³ñ

Ð»ïá Íáí»ñÝ »Ý ï³ñ»É ¨ ³ë»É »Ý.

ã¿± áñ ¹áõù Ë»É³óÇ, ³ßË³ï³ë»ñ Ù³ñ¹ÇÏ »ù,

¹áõù Ï³ñáÕ »ù »ñÏÝùÇó çáõñ ù³Ù»É

¨ ÉáÕ³É Ùïù»ñÇ ÍáíáõÙ ³½³ïáñ»Ý…

²å³ ×³Ý³å³ñÑÝ»ñÝ »Ý ï³ñ»É,

µ³ó³ïñ»Éáí, áñ Ù»Ýù

Ñ³ñáõëï »ñ¨³Ï³ÛáõÃÛáõÝ áõÝ»Ýù

¨ Ï³ñáÕ »Ýù ×³Ý³å³ñÑáñ¹»É ÙïáíÇ…ÁÝ¹ áñáõÙ,

Ù»Í Ñ³×áõÛù ëï³Ý³Éáí

Ýí³½³·áõÛÝ Í³Ëë»ñÇ å³ñ³·³ÛáõÙ…

·ÉáõË »ññáñ¹. Ã» ÇÝã»ñ »Ý ï³ñ»É µñáÝ½» ¹³ñáõÙ

ÆëÏ Ñ»ïá ëÏë»óÇÝ Ñ³óÁ ï³Ý»É,

áñÁ ù³ñÇó ¿ÇÝù ù³Ù»É - ³ë³óÇÝ`

¹áõù ²ëïÍá ëÇñ³ëáõÝ ½³í³ÏÝ»ñÝ »ù

¨ ³é³ç³å³ÑÝ »ù Ýñ³ ÝíÇñ³Ï³Ý ½áñùÇ,

·Ã³ó»ù Ó»ñ Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñÇÝ, áñ ã»Ý Ï³ñáÕ³ÝáõÙ

Ïßï³Ý³É ³é³Ýó Ó»ñ Ñ³óÇ,

ÇëÏ ¹áõù, ù³ÝÇ áñ ÑÇÝ áõ ï³é³å³Í ÅáÕáíáõñ¹ »ù,

áõñ»ÙÝ, ¹ÇÙ³óÏáõÝ »ù ¨ Ñ»ï¨³µ³ñ,

Ï³ñáÕ »ù ³åñ»É ³é³Ýó Ñ³óÇ,

û·ïí»Éáí ³é³í»É ëÝÝ¹³ñ³ñ Ñá·¨áñ Ñ³óÇó…

·ÉáõË ãáññáñ¹. Ã» ÇÝã»ñ »Ý ï³ñ»É ÙÇçÝ³¹³ñáõÙ

ÆëÏ Ñ»ïá ¹éÝ»ñÁ ï³ñ³Ý`

ÍËÝÇÝ»ñÇó ï»Õ³Ñ³Ý ³Ý»Éáí,

Ñ»ïÝ ¿É ³ÙáÃáí ïí»óÇÝ ¨ Ïßï³Ùµ»óÇÝ`

³ë»Éáí – Ò»ñ áõÝ»óí³ÍùÁ ÷³ÏÇ ï³Ï »ù ¹ñ»É

¹Çï³íáñÛ³É, áñå»ë½Ç ÙáõÃ µÝ³½¹Ý»ñ ³ñÃÝ³óÝ»ù

Ó»ñ å³ñ½Ñá·Ç Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñÇ å³ñ½ Ñá·ÇÝ»ñáõÙ,

ëïÇå»Éáí Ýñ³Ýó` íï³Ý·Ç »ÝÃ³ñÏí»Éáí

Éáõë³ÙáõïÇó ï³Ý»É ³ÛÝ,

ÇÝãÁ Ï³ñ»ÉÇ ¿ñ ß³ï Ñ³Ý·Çëï

³ÝóÏ³óÝ»É É³ÛÝ µ³óí³Í ¹éÝ»ñáí…

·ÉáõË ÑÇÝ·»ñáñ¹. Ýáñ Å³Ù³Ý³ÏÝ»ñ` 19-20-21-ñ¹ ¹³ñ»ñ

²ë³óÇÝ Ý³¨ - ¹áõù, áñ ÑÛáõñ³ë»ñ áõ Ë³Õ³Õ

ÅáÕáíñ¹Ç Ñ³Ùµ³í »ù í³Û»ÉáõÙ,

³ÛÝáõÑ³Ý¹»ñÓ, ¹ÇÙ³¹ñáõÃÛ³Ý ÷áñÓ »ù ³ñ»É`

ÑÝ³ñ³ÙÇï áõ Ëáñ³Ù³ÝÏ ù³ÛÉ,

áñå»ë½Ç Ó»ñ Ñ³ñ¨³ÝÝ»ñÁ,

µÝáõÃÛ³Ý ³Û¹ å³ñ½ áõ ³ÝÙÇç³Ï³Ý ½³í³ÏÝ»ñÁ

Ñ³ñÏ³¹ñí³Í Ïáïáñ»Ý Ó»½ ¨ ¹ñ³Ýáí ÇëÏ

Ë³Ûï³é³Ïí»Ý ³ßË³ñÑáí Ù»Ï,

ÇÝãÁ ¨ Ó»ñ Ýå³ï³ÏÝ ¿ »Õ»É Ñ»ïÇÝ….

·ÉáõË í»ñçÇÝ. µ³ñáÛ³Ï³Ý Ñ³ÕÃ³Ý³ÏÝ»ñÇ ¨

ÝÛáõÃ³Ï³Ý ÏáñáõëïÝ»ñÇ Ñ»ï¨³ÝùÁ

…ºÕ»É »Ý Ý³¨ áõñÇß ûñ»ñ`

µ³ó »Ý »Õ»É ¹éÝ»ñÁ »ñÏÝùÇ,

Ù³Ý³Ý³ ¿ Çç»É Ã³ÝÓñ áõ ËÇï

ù³Õóñ Ù»ÕñÇ ÝÙ³Ý

¨ Ñ³ëï ß»ñïáí Ýëï»É ¿ ³ñáïÝ»ñÇ,

¹³ßï»ñÇ, ë³ñ áõ Óáñ»ñÇ íñ³

¨ Ù³½³ÝáÃÝ»ñáí Ã³÷³Ýó»É ¿ Ëáñù»ñÁ ÑáÕÇ –

Ñ³ñÓ³Ïí»É »Ý ãáñë ÏáÕÙÇó,

å³ï³é-å³ï³é »Ý ³ñ»É,

Ñáßáï»É »Ý ÙáÉáõóùáí

ù³Õóñ µáõÛñÇó Ë»ÝÃ³ó³Í

í³ÛñÇ ½»éáõÝ áõ ·³½³Ý…

…ØÝ³ó»É ¿ ³÷Çë Ù»ç ÝßË³ñ³ã³÷ ÙÇ å³ï³é`

³Ù»Ý ÏáÕÙÇó ÏñÍáï³Í Ù»Õñ³µÉÇÃ…Ð³Û³ëï³Ý:

ê³÷ñí»óÇ ¨ ·ñ»óÇ ÙÇ ù³ÝÇ ïáÕ:

Ð»ïá Ñ³é³ã»óÇ, ï»ëÝ»Éáí,

Ã» ÇÝãå»ë »Ý ÃéãáõÝÝ»ñÝ Ñ»é³ÝáõÙ

ûñí³ Ñ³Ï³é³Ï áõÕÕáõÃÛ³Ùµ:

Ð»ïá ÝáñÇó ë³÷ñí»óÇ

¨ ·ñ»óÇ ÙÇ ù³ÝÇ ïáÕ

¨ Ñ³é³ã»óÇ, ï»ëÝ»Éáí

Ã» ÇÝãå»ë ¿ ûñÁ í»ñ³¹³éÝáõÙ

³é³Ýó ÃéãáõÝÝ»ñÇ:

²Ûë Ç±Ýã »Õ³í ÇÙ ûñÁ,

¹³éÝ³ÝáõÙ ¿Ç, ï»ëÝ»Éáí,

Ã» ÇÝãå»ë »Ý Ñ³é³ã³Ýùáí

Ñ»é³ÝáõÙ ïáÕ»ñë

ûñí³ Ñ³Ï³é³Ï áõÕÕáõÃÛ³Ùµ:

Տեսնել Հովհաննես Գրիգորյանից այլ հրապարակումներ

Բոլորովին ուրիշ աշուն
Երկու Ջրհեղեղի արանքում
Հրեշտակներ մանկության երկնքից

էջեր

Հովհաննես Գրիգորյան. Գիշերահավասար

1 comment:

.