Եթե ես բոլորովին չկամ
Էլի մի քիչ,
ու կվառվեն աստղերը, ու դուրս կլողա կիսալուսինը ու օրորվելով լող կտա աշնանային
լուռ դաշտերի վրայով: Հետո կիսալուսինը կայցելի անտառ, մի քիչ կանգ կառնի՝
բռնվելով ամենաբարձր եղևնու գագաթից, և այդ ժամանակ նրան կտեսնեն Ոզնին ու
Արջուկը:
- Նայիր,-
կասի Ոզնուկը:
- Ըհը,- կասի
Արջուկը: Իսկ կիսալուսինը կբարձրանա էլ ավելի վեր ու կողողի իր պաղ, աղոտ լույսով
ողջ երկրագունդը:
Այդպես լինում
էր ամեն երեկո՝ այդ պարզկա ու պաղ աշնանը: Եվ ամեն երեկո Ոզնուկն ու Արջուկը
հավաքվում էն մեկ Ոզնուկի մոտ, մեկ՝ Արջուկի, ու խոսում էին ինչ-որ բանի մասին:
Ահա այսօր էլ Ոզնուկն ասաց Արջուկին.
- Ամեն դեպքում ինչ լավ է, որ մենք մեկս մյուսին ունենք:
Արջուկը գլխով արեց:
- Դու միայն պատկերացրու. ես չկամ, դու նստած ես մենակ, ու մեկը չկա, որ հետը խոսես:
- Իսկ դու որտե՞ղ ես:
- Իսկ ես չկամ:
- Էդպես չի լինում,- ասաց Արջուկը:
- Ես էլ եմ էդպես մտածում,- ասաց Ոզնուկը,- Բայց մեկ էլ հոպ՝ ես ընդհանրապես չկամ: Դու մենակ ես: Դե՛, ի՞նչ կանես:
- Կգամ քո մոտ:
- Ո՞ւր:
- Ո՞նց՝ ուր: Տուն: Կգամ ու կասեմ. «Էդ ինչու՞ չեկար, Ոզնուկ»: Իսկ դու կասես…
- Այ հիմարիկ: Ես ի՞նչ կասեմ, եթե ես չկա՜մ:
- Եթե տանը չես, ուրեմն եկել ես իմ մոտ: Կվազեմ տուն: Ահա՜, դու էստեղ ես: Ու կսկսեմ…
- Ի՞նչ:
- Քո վրա բարկանալ:
- Ինչի՞ համար:
- Ո՞նց՝ ինչի համար: Որ դու չես արել էնպես, ինչպես պայմանավորվել էինք:
- Իսկ ինչպե՞ս էինք պայմանավորվել:
- Ես ի՞նչ գիտեմ: Բայց դու պետք է կամ իմ, կամ քո տանը լինեիր:
- Բայց ես ընդհանրապես չկամ: Հասկանում ե՞ս:
- Բայց հրես, նստած ես, ախր:
- Դա ես հիմա եմ նստած, բայց եթե ես ընդհանրապես չլինեմ, որտե՞ղ կլինեմ:
- Կամ քո տանը, կամ իմ:
- Դա՝ եթե ես կամ:
- Դե հա,- ասաց Արջուկը:
- Իսկ եթե ես ընդհանրապես չկա՞մ:
- Ուրեմն դու նստած ես գետի ափին ու նայում ես լուսնին:
- Գետի ափին էլ չկամ:
- Ուրեմն դու գնացել ես ինչ-որ տեղ ու դեռ չես վերադարձել: Ես կվազեմ, կփնտրեմ ողջ անտառում ու կգտնե՛մ քեզ:
- Դու ամեն տեղ փնտրել ես,- ասաց Ոզնուկը,- Ու ոչ մի տեղ չես գտել:
- Կվազեմ կողքի՛ անտառ:
- Էնտեղ էլ չկամ:
- Ամեն բան տակնուվրա կանեմ, ու դու կգտնվե՛ս:
- Չկամ ես, ոչ մի տեղ չկամ:
- Էդ դեպքում, էդ դեպքում… Էդ դեպքում ես կվազեմ դաշտ,- ասաց Արջուկը,- Եվ կգոռամ՝ Ոոոոոզզզզզնու՜կ: Ու դու կլսես ու կգոռաս՝ Աաաաարջու՜կ: Ահա՛:
- Չէ,- ասաց Ոզնուկը,- ես ոչ մի կաթիլ չկամ: Հասկանո՞ւմ ես:
- Ինչ ես դու էլ կպել պոկ չես գալիս, - զայրացավ Արջուկը,- Եթե դու չկաս, ուրեմն ես է՛լ չկամ: Հասկացա՞ր:
- Չէ, դու կաս, իսկ այ ես՝ չկամ:
Արջուկը լռեց ու խոժոռվեց:
- Հը՜, Արջու՜կ…
Արջուկը չպատասպանեց: Նա նայում էր, թե ինչպես է կիսալուսինը՝ բարձրանալով էլ ավելի վեր անտառի վրա, ողողում իրեն ու Ոզնուկին իր պաղ լուսավորությամբ:
- Ամեն դեպքում ինչ լավ է, որ մենք մեկս մյուսին ունենք:
Արջուկը գլխով արեց:
- Դու միայն պատկերացրու. ես չկամ, դու նստած ես մենակ, ու մեկը չկա, որ հետը խոսես:
- Իսկ դու որտե՞ղ ես:
- Իսկ ես չկամ:
- Էդպես չի լինում,- ասաց Արջուկը:
- Ես էլ եմ էդպես մտածում,- ասաց Ոզնուկը,- Բայց մեկ էլ հոպ՝ ես ընդհանրապես չկամ: Դու մենակ ես: Դե՛, ի՞նչ կանես:
- Կգամ քո մոտ:
- Ո՞ւր:
- Ո՞նց՝ ուր: Տուն: Կգամ ու կասեմ. «Էդ ինչու՞ չեկար, Ոզնուկ»: Իսկ դու կասես…
- Այ հիմարիկ: Ես ի՞նչ կասեմ, եթե ես չկա՜մ:
- Եթե տանը չես, ուրեմն եկել ես իմ մոտ: Կվազեմ տուն: Ահա՜, դու էստեղ ես: Ու կսկսեմ…
- Ի՞նչ:
- Քո վրա բարկանալ:
- Ինչի՞ համար:
- Ո՞նց՝ ինչի համար: Որ դու չես արել էնպես, ինչպես պայմանավորվել էինք:
- Իսկ ինչպե՞ս էինք պայմանավորվել:
- Ես ի՞նչ գիտեմ: Բայց դու պետք է կամ իմ, կամ քո տանը լինեիր:
- Բայց ես ընդհանրապես չկամ: Հասկանում ե՞ս:
- Բայց հրես, նստած ես, ախր:
- Դա ես հիմա եմ նստած, բայց եթե ես ընդհանրապես չլինեմ, որտե՞ղ կլինեմ:
- Կամ քո տանը, կամ իմ:
- Դա՝ եթե ես կամ:
- Դե հա,- ասաց Արջուկը:
- Իսկ եթե ես ընդհանրապես չկա՞մ:
- Ուրեմն դու նստած ես գետի ափին ու նայում ես լուսնին:
- Գետի ափին էլ չկամ:
- Ուրեմն դու գնացել ես ինչ-որ տեղ ու դեռ չես վերադարձել: Ես կվազեմ, կփնտրեմ ողջ անտառում ու կգտնե՛մ քեզ:
- Դու ամեն տեղ փնտրել ես,- ասաց Ոզնուկը,- Ու ոչ մի տեղ չես գտել:
- Կվազեմ կողքի՛ անտառ:
- Էնտեղ էլ չկամ:
- Ամեն բան տակնուվրա կանեմ, ու դու կգտնվե՛ս:
- Չկամ ես, ոչ մի տեղ չկամ:
- Էդ դեպքում, էդ դեպքում… Էդ դեպքում ես կվազեմ դաշտ,- ասաց Արջուկը,- Եվ կգոռամ՝ Ոոոոոզզզզզնու՜կ: Ու դու կլսես ու կգոռաս՝ Աաաաարջու՜կ: Ահա՛:
- Չէ,- ասաց Ոզնուկը,- ես ոչ մի կաթիլ չկամ: Հասկանո՞ւմ ես:
- Ինչ ես դու էլ կպել պոկ չես գալիս, - զայրացավ Արջուկը,- Եթե դու չկաս, ուրեմն ես է՛լ չկամ: Հասկացա՞ր:
- Չէ, դու կաս, իսկ այ ես՝ չկամ:
Արջուկը լռեց ու խոժոռվեց:
- Հը՜, Արջու՜կ…
Արջուկը չպատասպանեց: Նա նայում էր, թե ինչպես է կիսալուսինը՝ բարձրանալով էլ ավելի վեր անտառի վրա, ողողում իրեն ու Ոզնուկին իր պաղ լուսավորությամբ:
ռուսերենից թարգմանեց ՎԱՀԱԳՆ ԹԵՎՈՍՅԱՆԸ
No comments:
Post a Comment